Albertaceratops: Różnice pomiędzy wersjami
m (Zastępowanie tekstu - "
" na "") |
(Poprawa opisu) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | </small> | ||
{{DISPLAYTITLE:''Albertaceratops''}} | {{DISPLAYTITLE:''Albertaceratops''}} | ||
<small> | <small> | ||
| Linia 10: | Linia 11: | ||
[[Maciej Ziegler]] | [[Maciej Ziegler]] | ||
| + | |||
| + | [[Paweł Konarzewski]] | ||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 19: | Linia 22: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | 6 m | + | | ok. 6 m |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
|- | |- | ||
| Linia 32: | Linia 31: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | | 79,5-79,2 [[Ma]] |
<small>późna [[kreda]] ([[kampan]])</small> | <small>późna [[kreda]] ([[kampan]])</small> | ||
|- | |- | ||
| Linia 58: | Linia 57: | ||
[[Centrosaurinae]] | [[Centrosaurinae]] | ||
|- | |- | ||
| − | | colspan=2 |[[Plik: | + | | colspan=2 |[[Plik:Albertaceratops_BW2.jpg|400px|]] |
| − | <small>Rekonstrukcja. Autor: Nobu Tamura [https://commons.wikimedia.org/wiki/File: | + | <small>Rekonstrukcja. Autor: Nobu Tamura [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Albertaceratops_BW2.jpg]</small> |
|} | |} | ||
| + | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Albertaceratops'' to [[rodzaj]] ceratopsyda z podrodziny [[Centrosaurinae]], którego skamieniałości odnaleziono w skałach pochodzenia górnokredowego w dolnych osadach formacji [[Oldman]] w Albercie ([[Kanada]]). Datuje je się na [[kampan]], około | + | ''Albertaceratops'' to [[rodzaj]] ceratopsyda z podrodziny [[Centrosaurinae]], którego skamieniałości odnaleziono w skałach pochodzenia górnokredowego w dolnych osadach formacji [[Oldman]] w Albercie ([[Kanada]]). Datuje je się na [[kampan]], około 79,5-79,2 milionów lat (Fowler 2017). Jest jednym z najstarszych znanych i najbardziej [[bazalny]]ch centrozaurynów. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | Odkryte skamieniałości tego dinozaura składają się z: TMP.2001.26.1 ([[holotyp]], dość kompletna czaszka) oraz innych szczątków, tworzących razem dość kompletny obraz szkieletu tego zwierzęcia. | + | Odkryte skamieniałości tego dinozaura składają się z: TMP.2001.26.1 ([[holotyp]], dość kompletna czaszka) oraz innych szczątków, tworzących razem dość kompletny obraz szkieletu tego zwierzęcia. |
==Odkrycie i historia taksonu== | ==Odkrycie i historia taksonu== | ||
| − | Skamieniałości, które uznano za nowy [[gatunek]], zostały odkryte w sierpniu [[2001]] roku. W [[2003]] roku nowego dinozaura rogatego ochrzczono nieformalną nazwą [[rodzaj]]ową "Medusaceratops" ("rogate oblicze meduzy"), którą ostatecznie zmieniono na obecną. Analiza [[Michael Ryan|Michaela J. Ryana]] - autora naukowego opisu ceratopsa - wykazała, że albertaceratops to [[bazalny]] centrozauryn. Jeszcze niedawno szczątki odnalezione warstwach formacji [[Judith River]] w Montanie ([[USA]]) uważano za jego skamieniałości. Jednak po dokładniejszej analizie okazało się, że są to kości | + | Skamieniałości, które uznano za nowy [[gatunek]], zostały odkryte w sierpniu [[2001]] roku. W [[2003]] roku nowego dinozaura rogatego ochrzczono nieformalną nazwą [[rodzaj]]ową "Medusaceratops" ("rogate oblicze meduzy"), którą ostatecznie zmieniono na obecną. Analiza [[Michael Ryan|Michaela J. Ryana]] - autora naukowego opisu ceratopsa - wykazała, że albertaceratops to [[bazalny]] centrozauryn. Jeszcze niedawno szczątki odnalezione warstwach formacji [[Judith River]] w Montanie ([[USA]]) uważano za jego skamieniałości. Jednak po dokładniejszej analizie okazało się, że są to kości innego ceratopsyda, z bardzo podobną do ''Albertaceratops'' kryzą, którego nazwano wcześniejszą nieformalną nazwą albertoceratopsa, mianowicie ''[[Medusaceratops]]'' (Ryan i in., [[2010]]). |
| + | |||
| + | ==Budowa== | ||
| + | [[Plik:Medusaceratops by abelov2014 dcvtjqh-pre.jpg|300px|thumb|right|''Albertaceratops'' (po lewej stronie) w środowisku naturalnym. Autor: ABelov2014 [https://www.deviantart.com/abelov2014/art/Medusaceratops-779040809].]] | ||
| + | Albertaceratops swoim wyglądem przypominał innego centrozauryna – ''[[Medusaceratops]]''. Z kryzy wyrastała para dużych, wygiętych na boki różków ciemieniowych ([[epoccipitale]]),a mniejsze rosły po bokach czaszki. Nad oczami znajdowały się dwa rogi skierowane ku górze, które prawdopodobnie służyły do walk między osobnikami. Jak u innych bazalnych przedstawicieli Centrosaurinae na nosie nie wykształcił się typowy róg, lecz płaski kostny guz. | ||
| + | [[Plik:Albertaceratops Scale.svg.png|300px|thumb|right| Porówanie wymiarów człowieka i ''Albertaceratops''. Autor: Slate Weasel. | ||
| + | Źródło:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Albertaceratops_Scale.svg]] | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 82: | Linia 88: | ||
| {{Kpt|Ryan}}, 2007 | | {{Kpt|Ryan}}, 2007 | ||
|} | |} | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | + | Chiba K., Ryan M.J., Fanti F., Loewen M.A & Evans D.C,. (2017). New material and systematic re-evaluation of Medusaceratops lokii (Dinosauria, Ceratopsidae) from the Judith River Formation (Campanian, Montana). „Journal of Paleontology”. 92 (2), s. 272–288, [[doi:10.1017/jpa.2017.62]] | |
| − | Ryan, M.J. (2007). A new basal centrosaurine ceratopsid from the Oldman Formation, southeastern Alberta. Journal of Paleontology 81(2):376-396 | + | Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. [[doi:10.1371/journal.pone.0188426]] |
| + | |||
| + | Ryan, M.J. (2007). A new basal centrosaurine ceratopsid from the Oldman Formation, southeastern Alberta. Journal of Paleontology 81(2):376-396 | ||
| + | |||
| + | Ryan, M. J.; Evans, D. C.; Shepherd, K. M.; Sues, H. (2012). "A new ceratopsid from the Foremost Formation (middle Campanian) of Alberta". Canadian Journal of Earth Sciences 49 (10): 1251. [[doi:10.1139/e2012-056]] | ||
Ryan, M.J., Russell, A.P. & Hartman, S. (2010). A New Chasmosaurine Ceratopsid from the Judith River Formation, Montana. W: Michael J. Ryan, Brenda J. Chinnery-Allgeier, David A. Eberth (red.): New Perspectives on Horned Dinosaurs. The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium. | Ryan, M.J., Russell, A.P. & Hartman, S. (2010). A New Chasmosaurine Ceratopsid from the Judith River Formation, Montana. W: Michael J. Ryan, Brenda J. Chinnery-Allgeier, David A. Eberth (red.): New Perspectives on Horned Dinosaurs. The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
</small> | </small> | ||
| − | |||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
[[Kategoria:Ornithischia]] | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
Wersja z 13:25, 8 cze 2022
| Autor: |
| Sebastian Oziemski |
| Albertaceratops (albertaceratops) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 6 m |
| Miejsce występowania: | Kanada - prowincja Alberta
(formacja Oldman) |
| Czas występowania | 79,5-79,2 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja. Autor: Nobu Tamura [2] | |
Wstęp
Albertaceratops to rodzaj ceratopsyda z podrodziny Centrosaurinae, którego skamieniałości odnaleziono w skałach pochodzenia górnokredowego w dolnych osadach formacji Oldman w Albercie (Kanada). Datuje je się na kampan, około 79,5-79,2 milionów lat (Fowler 2017). Jest jednym z najstarszych znanych i najbardziej bazalnych centrozaurynów.
Materiał kopalny
Odkryte skamieniałości tego dinozaura składają się z: TMP.2001.26.1 (holotyp, dość kompletna czaszka) oraz innych szczątków, tworzących razem dość kompletny obraz szkieletu tego zwierzęcia.
Odkrycie i historia taksonu
Skamieniałości, które uznano za nowy gatunek, zostały odkryte w sierpniu 2001 roku. W 2003 roku nowego dinozaura rogatego ochrzczono nieformalną nazwą rodzajową "Medusaceratops" ("rogate oblicze meduzy"), którą ostatecznie zmieniono na obecną. Analiza Michaela J. Ryana - autora naukowego opisu ceratopsa - wykazała, że albertaceratops to bazalny centrozauryn. Jeszcze niedawno szczątki odnalezione warstwach formacji Judith River w Montanie (USA) uważano za jego skamieniałości. Jednak po dokładniejszej analizie okazało się, że są to kości innego ceratopsyda, z bardzo podobną do Albertaceratops kryzą, którego nazwano wcześniejszą nieformalną nazwą albertoceratopsa, mianowicie Medusaceratops (Ryan i in., 2010).
Budowa
Albertaceratops swoim wyglądem przypominał innego centrozauryna – Medusaceratops. Z kryzy wyrastała para dużych, wygiętych na boki różków ciemieniowych (epoccipitale),a mniejsze rosły po bokach czaszki. Nad oczami znajdowały się dwa rogi skierowane ku górze, które prawdopodobnie służyły do walk między osobnikami. Jak u innych bazalnych przedstawicieli Centrosaurinae na nosie nie wykształcił się typowy róg, lecz płaski kostny guz.
Etymologia
Nazwa rodzajowa albertaceratopsa oznacza "rogate oblicze z Alberty". Epitet gatunkowy (nesmoi) został natomiast nadany na cześć miejscowego farmera Cecil Nesmo, mieszkającego w Manyberries w Albercie, który wspierał prace paleontologów i ludzi z nimi współpracujących.
Spis gatunków
| Albertaceratops | Ryan, 2007 |
|---|---|
| A. nesmoi | Ryan, 2007 |
Bibliografia
Chiba K., Ryan M.J., Fanti F., Loewen M.A & Evans D.C,. (2017). New material and systematic re-evaluation of Medusaceratops lokii (Dinosauria, Ceratopsidae) from the Judith River Formation (Campanian, Montana). „Journal of Paleontology”. 92 (2), s. 272–288, doi:10.1017/jpa.2017.62
Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. doi:10.1371/journal.pone.0188426
Ryan, M.J. (2007). A new basal centrosaurine ceratopsid from the Oldman Formation, southeastern Alberta. Journal of Paleontology 81(2):376-396
Ryan, M. J.; Evans, D. C.; Shepherd, K. M.; Sues, H. (2012). "A new ceratopsid from the Foremost Formation (middle Campanian) of Alberta". Canadian Journal of Earth Sciences 49 (10): 1251. doi:10.1139/e2012-056
Ryan, M.J., Russell, A.P. & Hartman, S. (2010). A New Chasmosaurine Ceratopsid from the Judith River Formation, Montana. W: Michael J. Ryan, Brenda J. Chinnery-Allgeier, David A. Eberth (red.): New Perspectives on Horned Dinosaurs. The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium.
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Albertaceratops_BW2.jpg){kind=link}
