Alcmonavis

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Kamil Kamiński


Alcmonavis
Dieta mięsożerny
Miejsce Niemcy

(formacja Mörnsheim)

Czas
252 201 145
66

ok. 150 Ma
późna jura (wczesny tyton)

Systematyka Dinosauria

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Paraves

Avialae

Alcmonavis holotype.png
Holotyp. Źródło: Rauhut i in., 2019.


Wstęp

Alcmonavis to rodzaj prymitywnego ptaka, żyjącego w późnej jurze na obszarze dzisiejszych Niemiec. Dzielił on swoje środowisko ze słynnym „praptakiem” - Archaeopteryx. Początkowo przedstawiono go jako trzynasty okaz archeopteryksa.

Etymologia

Nazwa Alcmonavis pochodzi od słowa Alcmona, będącego celtyckim oznaczeniem rzeki Altmühl w rejonie Solnhofen w Niemczech, oraz łacińskiego avis („ptak”). Epitet gatunkowy honoruje Rolanda Pöschla, który odkrył szczątki i przewodził pracom wykopaliskowym.

Materiał kopalny

Holotyp (SNSB-BSPG 2017 I 133) to niemal kompletne, częściowo artykułowane prawe skrzydło.

Budowa i paleobiologia

Alcmonavis był niedużym, prymitywnym ptakiem. Rozmiarami ciała zdecydowanie przewyższał jednak archeopteryksa. Kość łokciowa alkmonawisa stanowiła 111% długości analogicznej kości największego okazu „praptaka”. Poza tym oba zwierzęta były do siebie podobne, różniły się głównie proporcjami poszczególnych kości. Alcmonavis cechował się m.in. bardzo dużym grzebieniem naramienno-piersiowym (ang. deltopectoral crest) kości ramiennej, II kością śródręcza wyraźnie masywniejszą od pozostałych oraz bardzo masywnym, zaokrąglonym w przekroju pierwszym paliczkiem drugiego palca dłoni. Pod względem rozwoju ewolucyjnego był on nieco bardziej zaawansowany niż Archaeopteryx. Prawdopodobnie przewyższał też „praptaka” pod względem zdolności do aktywnego lotu, o czym świadczą m.in. wyraźniejsze miejsca przyczepu mięśni odpowiedzialnych za trzepotanie skrzydłami.

Spis gatunków

Alcmonavis Rauhut, Tischlinger i Foth, 2019
A. poeschli Rauhut, Tischlinger i Foth, 2019

Bibliografia

Rauhut, O.W.M, Tischlinger, H., Foth, C. (2019). "A non-archaeopterygid avialan theropod from the Late Jurassic of southern Germany". eLife. 8: e43789. doi:10.7554/eLife.43789.