Amargasaurus
| Autor: | Korekta: |
| Dawid Mazurek | Sebastian Oziemski |
| Amargasaurus (amargazaur) | |
|---|---|
| Długość: | 13 m |
| Masa: | 4 t |
| Miejsce występowania: | Argentyna (La Amarga Arroyo, Neuquén) |
| Czas występowania | 129,4-125 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa amargazaura. Autor: Raul Martin [1] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Amargasaurus to wczesnokredowy zauropod z rodziny Dicraeosauridae, zamieszkujący tereny obecnej Ameryki Południowej. Jak na dinozaura długoszyjego, nie był olbrzymem – mierzył bowiem 13 metrów długości.
Materiał kopalny
Holotyp MACN-N 15 to większa część szkieletu, a konkretniej: elementy czaszki, 22 artykulowane kręgi przedkrzyżowe połączone z czaszką i kością krzyżową, stosunkowo kompletne żebra, kość krzyżowa z 5 zrośniętymi kręgami, 3 przednio-środkowe kręgi ogonowe, 1 tylny kręg ogonowy, 3 łuki hemalne, 1 proksymalny koniec żebra szyjnego, wiele niekompletnych żeber, trzony kręgów ogonowych, prawa k. łopatkowo-krucza, lewa kość ramienna, promieniowa i łokciowa oraz lewa kość biodrowa, udowa, piszczelowa i strzałkowa i 1 kość skokowa i 2 kości śródstopia.
Pozycja systematyczna
Amargasaurus należy do Dicraeosauridae – jednej z rodzin w obrębie Diplodocidea. Jego najbliższymi krewnymi są Dicraeosaurus oraz opisany w 2005 roku Brachytrachelopan. Co ciekawe, dinozaury te – jak większość przedstawicieli Diplodocidea prócz Rebbachisauridae – żyły pod koniec okresu jurajskiego, podczas gdy amargazaur żył we wczesnej kredzie. Jego odkrycie jest kolejnym dowodem, że w kredzie żyły inne zauropody prócz tytanozaurów (Titanosauria). Amargasaurus jest monotypowym rodzajem – jedynym jego gatunkiem jest A. cazaui.
Anatomia
Cechą wyróżniającą tego krótkoszyjego zauropoda były dwa równoległe rzędy niezwykle wysokich wyrostków neuralnych (na podstawie których został zdiagnozowany) biegnących wzdłuż szyi i grzbietu. Być może opięty był na nich skórny żagiel, lecz nie ma na to jednoznacznych dowodów. Podobne wyrostki występowały także u innych dinozaurów, takich, jak Spinosaurus czy Ouranosaurus oraz u innych kopalnych gadów (np. Edaphosaurus, Dimetrodon i Ctenospondylus). Blisko spokrewniony z amargazaurem afrykański Dicraeosaurus miał podobne, lecz znacznie mniejsze wyrostki. W każdym z tych przypadków, naukowcy podejrzewają istnienie żagla (bądź swego rodzaju garbu) o nieustalonej jednak dotychczas funkcji. Najbardziej znane są hipotezy mówiące o funkcji pokazowej lub termoregulacyjnej, chociaż tą ostatnią – ze względu na bardzo prawdopodobną stałocieplność u dinozaurów – raczej można wykluczyć.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Amargasaurus pochodzi od nazw związanych z miejscem odkrycia: obszaru La Amarga Arroyo w w argentyńskiej prowincji Neuquén, gdzie znaleziono skamieniałości, niedaleko leżącego miasteczka La Amarga oraz formacji La Amarga, w której osadach tkwiły jego kości. Epitet gatunkowy cazaui to ukłon w stronę geologa Luisa Cazau.
Spis gatunków
| Amargasaurus | Salgado & Bonaparte, 1991 |
|---|---|
| Amargasaurus cazaui | Salgado & Bonaparte, 1991 |
Bibliografia
Salgado L. & Bonaparte J.F. (1991) Un nuevo sauropodo Dicraeosauridae, Amargasaurus cazaui gen. et sp. nov., de la Provincia del Neuquén, Argentina. Ameghiniana 28: 333-346.
Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.
Whitlock J.A. (2011) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161 (4), 872-915.
Paul G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
