Amygdalodon: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(głównie istotne merytoryczne za: Carballido i Pol, Mortimer, Upchurch i in.)
Linia 4: Linia 4:
 
| Korekta:
 
| Korekta:
 
|-
 
|-
−
| [[Marcin Szermański]]
+
| [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [["dilong"]]
−
[[dilong]]
+
| [[Sebastian Oziemski]], [[Tomasz Sokołowski]]
−
| [[Sebastian Oziemski]]
 
−
[[Tomasz Sokołowski]]
 
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 25: Linia 23:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
−
| [[Argentyna]] - prowincja [[Chubut]], [[Patagonia]]
+
| [[Argentyna]] - prowincja Chubut
  
 
<small>([[formacja Cerro Carnerero]])</small>
 
<small>([[formacja Cerro Carnerero]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
−
| 171,6–167,7 Ma
+
| 180-167,7 Ma
  
−
<small>środkowa [[jura]] ([[bajos]]) </small>
+
<small>wczesna-środkowa [[jura]] (późny [[toark]]-[[bajos]]) </small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 42: Linia 40:
  
 
[[Sauropoda]]
 
[[Sauropoda]]
−
 
−
? [[Eusauropoda]] - ''[[incertae sedis]]''
 
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |[[Plik:Amygdalodon.jpg|400px|]]
 
| colspan=2 |[[Plik:Amygdalodon.jpg|400px|]]
−
<small> [http://www.nhm.ac.uk/resources/nature-online/life/dinosaurs/dino-directory/colour/src/Amygdalodon.jpg]</small>
+
<small> [http://www.nhm.ac.uk/nature-online/life/dinosaurs-other-extinct-creatures/dino-directory/image.dsml?media_ID=1811&Genus=Amygdalodon&section=home]</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Amygdalodon'' to niepewny [[rodzaj]] zauropoda z terenów Ameryki Południowej ([[Argentyna]]) z czasów środkowej jury ([[bajos]]).
+
''Amygdalodon'' to [[rodzaj]] [[bazalny|bazalnego]] [[zauropod]]a z terenów Ameryki Południowej ([[Argentyna]]) z czasów wczesnej-środkowej jury (późny [[toark]]-[[bajos]]).
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 +
Różna wielkość zachowanych elementów typowej serii wskazuje, że są to szczątki więcej niż jednego osobnika.
 +
 
[[Lektotyp]] MLP 46-VIII-21-1/2) trzon tylnego kręgu grzbietowego (ok. 150 mm).
 
[[Lektotyp]] MLP 46-VIII-21-1/2) trzon tylnego kręgu grzbietowego (ok. 150 mm).
  
−
Paralektotypy - (MLP 46-VIII-21-1/1): trzon tylnego kręgu grzbietowego (140 mm); ?(MLP 46-VIII-21-1/3 do 1/19): 2 częściowe środkowe kręgi ogonowe (140 i 148 mm); fragment żebra; łuk neuralny przedniego kręgu grzbietowego; prezygapofyzy tylnego kręgu szyjnego; trzon przedniego lub środkowego kręgu szyjnego (258 mm); fragment żebra; płaski fragment kości? (ang. ''flat fragment''); fragment żebra; ząb k. szczękowej (22,7 mm); ząb k. szczękowej; korzeń zęba; górny ząb (23,8 mm); korzeń zęba; ząb (zagubiony); niekompletna k. łonowa; ?(MLP 46-VIII-21-1 coll.; 3 zagubione): 3 fragmenty żeber szyjnych, 7 fragmentów żeber.
+
[[Paralektotyp]]y - (MLP 46-VIII-21-1/1 do -1/19): trzon tylnego kręgu grzbietowego (140 mm); ?(MLP 46-VIII-21-1/3 do 1/19): 2 częściowe środkowe kręgi ogonowe (140 i 148 mm); fragment żebra; łuk neuralny przedniego kręgu grzbietowego; prezygapofyzy tylnego kręgu szyjnego; trzon przedniego lub środkowego kręgu szyjnego (258 mm); fragment żebra; nieokreślony płaski fragment; fragment żebra; ząb k. szczękowej (22,7 mm); ząb k. zębowej; korzeń zęba; górny ząb (23,8 mm); korzeń zęba; ząb; ząb (zagubiony); niekompletna k. łonowa; ?(MLP 46-VIII-21-1...; 3 zagubione): 3 fragmenty żeber szyjnych, 7 fragmentów żeber.
  
−
Materiał przypisany - (MLP 36-XI-10-3/1): częściowy tylny krąg grzbietowy (ok. 143 mm) ([[Casamiquela]], [[1963]]); ....(MLP 36-XI-10-3/3): fragment żebra ([[Casamiquela]], [[1963]]);
+
Materiał przypisany - (MLP 36-XI-10-3/1): częściowy tylny krąg grzbietowy (ok. 143 mm) ([[Casamiquela]], [[1963]]); ....(MLP 36-XI-10-3/3): fragment żebra (Casamiquela, 1963); ?(MLP 36-XI-10-3/2): częściowy trzon przedniego kręgu krzyżowego (Casamiquela, 1963); ?(MLP 36-XI-10-3/4) dystalna część k. piszczelowej (szerokość 178 mm) (Casamiquela, 1963).
  
−
?(MLP 36-XI-10-3/2): częściowy trzon przedniego kręgu krzyżowego ([[Casamiquela]], [[1963]]);
+
==Lokalizacja==
 +
Szczątki tego roślinożernego dinozaura odnaleziono w pokładach tufu wulkanicznego/iłowca formacji [[Cerro Carnere]]. Ta skalna formacja leży w argentyńskiej prowincji [[Chubut]], na terenie której odnaleziono innego jurajskiego zauropoda – lepiej poznanego ''[[Patagosaurus]]'' – lecz w młodszych warstwach.
  
−
?(MLP 36-XI-10-3/4) dystalna część k. piszczelowej (szerokość 178 mm) ([[Casamiquela]], [[1963]]).
+
==Diagnostyczność taksonu==
 +
Autor opisu, [[Cabrera]] ([[1947]]), stwierdził, że zęby amygdalodonta są dość podobne do zębów ''[[Apatosaurus]]'' (=''[[Brontosaurus]]''), lecz są stosunkowo większe (jednak był to ząb ''[[Camarasaurus]]''). Apneumatyczne trzony kręgów grzbietowych są prymitywne. Kość łonowa może wskazywać pewne podobieństwa do ''Apatosaurus'', ''[[Cetiosauriscus]]'' (wówczas ''[[Cetiosaurus]] leedsi'') lub ''[[Camarasaurus]]''. Kość ta o takim (prostym) kształcie została znaleziona także u ''[[Tazoudasaurus]]''.  
  
−
==Diagnoza==
+
Niektórzy naukowcy ([[Upchurch]] i in., [[2004]]) przewidują, że dokładniejsze analizy mogą wykazać, że jest [[takson]]em nieważnym – ''[[nomen dubium]]''. Jednak od tego czasu nic się z jego ważnym statusem nie zmieniło. Nowsze [[diagnoza|diagnozy]] ([[Rauhut]], [[2003]]; [[Carballido]] i [[Pol]], [[2010]]) wskazują na pewne cechy w morfologii zębów, ich korzeni czy łuków neuralnych kręgów.
−
Autor opisu, [[Cabrera]] ([[1947]]), stwierdził, że zęby amygdalodonta są dość podobne do zębów ''[[Apatosaurus]]'' (wówczas potocznie znanego bardziej jako ''[[Brontosaurus]]''), lecz są stosunkowo większe. Apneumatyczny trzony kręgów grzbietowych prymitywne. Kość łonowa może wskazywać pewne podobieństwa do ''[[Apatosaurus]]'', ''[[Cetiosauriscus]]'' (wówczas ''[[Cetiosaurus]] leedsi'') lub ''[[Camarasaurus]]''. Kość ta o takim (prostym) kształcie została znaleziona także u ''[[Tazoudasaurus]]''.
 
  
−
Nowsze diagnozy ([[Rauhut]], [[2003]]; [[Carballido]] i [[Pol]], [[2010]]) wskazują na pewne cechy w morfologii zębów, ich korzeni czy łuków neuralnych kręgów.
+
==Filogeneza==
 +
Jedyna dotąd opublikowana [[analiza filogenetyczna]] uwzględniająca ''Amygdalodon'' (Carballido i Pol, 2010) wykazała, że to rodzaj [[bazalny|bazalnego]] [[zauropod]]a, nie należącego do [[Gravisauria]], co przeczy dotychczasowym hipotezom o bardziej [[zaawansowany|zaawansowanej]] pozycji [[filogeneza|filognetycznej]] tego zauropoda.
  
−
==Lokalizacja==
+
W przeszłości był łączony z m.in. [[Cetiosauridae]], czy nawet [[Brachiosauridae]], jednak na podstawie dość licznych, lecz niestety bardzo fragmentarycznych skamieniałości nie można być tego pewnym. [[Lang]] w nieopublikowanej pracy ([[2008]]) zasugerował jego przynależność do "[[Shunosauridae]]".
−
Szczątki tego roślinożernego dinozaura odnaleziono w pokładach tufu wulkanicznego/iłowca formacji Cerro Carnere. Ta skalna formacja leży w argentyńskiej prowincji [[Chubut]], na terenie której odnaleziono innego jurajskiego zauropoda – lepiej poznanego ''[[Patagosaurus]]'' – lecz w młodszych warstwach.
 
−
 
 
−
==Systematyka==
 
−
''Amygdalodon'' to dość niepewny rodzaj bazalnego zauropoda o nieokreślonej ściśle systematyce (''[[incertae sedis]]''). W przeszłości był łączony z [[Cetiosauridae]], czy nawet [[Brachiosauridae]], jednak na podstawie dość licznych, lecz niestety bardzo fragmentarycznych skamieniałości nie można być tego pewien. Co więcej, niektórzy naukowcy ([[Upchurch]] i in., [[2004]]) przewidują, że dokładniejsze analizy wykażą ze 100% pewnością, że jest taksonem nieważnym – a więc ''[[nomen dubium]]''. Jednak od tego czasu nic się z jego ważnym statusem nie zmieniło, natomiast [[Lang]] w nieopublikowanej pracy ([[2008]]) zasugerował jego przynależność do "[[Shunosauridae]]".
 
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa rodzajowa ''Amygdalodon'' znaczy "migdałowy ząb", a to ze względu na morfologię uzębienia tego dinozaura. Z kolei epitet gatunkowy ''patagonicus'' został zaczerpnięty z miejsca odnalezienia amygdalodonta – krainy [[Patagonia]] leżącej na południu Ameryki Południowej.
+
Nazwa rodzajowa ''Amygdalodon'' znaczy "migdałowy ząb", a to ze względu na morfologię uzębienia tego dinozaura. Z kolei epitet gatunkowy ''patagonicus'' został zaczerpnięty z miejsca odnalezienia amygdalodonta – Patagonii, leżącej na południu Ameryki Południowej.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
Linia 81: Linia 77:
 
! ''Amygdalodon''
 
! ''Amygdalodon''
 
| [[Cabrera]], [[1947]]
 
| [[Cabrera]], [[1947]]
−
| ? ''[[nomen dubium]]''
 
 
|-
 
|-
 
! ''A. patagonicus''
 
! ''A. patagonicus''
 
| [[Cabrera]], [[1947]]
 
| [[Cabrera]], [[1947]]
−
| ? ''[[nomen dubium]]''
 
 
|}
 
|}
  
 
==Wybrana bibliografia==
 
==Wybrana bibliografia==
−
<small>
+
<small>Carballido, J.L. & Pol, D. (2010) The dentition of Amygdalodon patagonicus (Dinosauria: Sauropoda) and the dental evolution in basal sauropods. Comptes Rendus Palevol. 9, 83-93. doi:10.1016/j.crpv.2010.01.003
 +
 
 
Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press  
 
Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press  
  
−
Paul G. S., (2010) – “The Princeton Field Guide To Dinosaurs”
+
Paul G.S., (2010) The Princeton Field Guide To Dinosaurs.  wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
  
 
http://home.comcast.net/~eoraptor/Sauropoda.htm#Amygdalodonpatagonicus
 
http://home.comcast.net/~eoraptor/Sauropoda.htm#Amygdalodonpatagonicus
Linia 98: Linia 93:
 
http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=38655&is_real_user=1
 
http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=38655&is_real_user=1
  
−
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=5995&Itemid=67
+
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=5995&Itemid=67</small>
−
</small>
 
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 110: Linia 104:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Jura]]
 
[[Kategoria:Jura]]
−
[[Kategoria:Nomen dubium]]
 

Wersja z 18:43, 7 gru 2011

Autor: Korekta:
Marcin Szermański, Maciej Ziegler, "dilong" Sebastian Oziemski, Tomasz Sokołowski

Amygdalodon (amygdalodont)
Długość: 12 m
Masa: 5 t
Miejsce występowania: Argentyna - prowincja Chubut

(formacja Cerro Carnerero)

Czas występowania 180-167,7 Ma

wczesna-środkowa jura (późny toark-bajos)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Amygdalodon.jpg

[1]

Wstęp

Amygdalodon to rodzaj bazalnego zauropoda z terenów Ameryki Południowej (Argentyna) z czasów wczesnej-środkowej jury (późny toark-bajos).

Materiał kopalny

Różna wielkość zachowanych elementów typowej serii wskazuje, że są to szczątki więcej niż jednego osobnika.

Lektotyp MLP 46-VIII-21-1/2) trzon tylnego kręgu grzbietowego (ok. 150 mm).

Paralektotypy - (MLP 46-VIII-21-1/1 do -1/19): trzon tylnego kręgu grzbietowego (140 mm); ?(MLP 46-VIII-21-1/3 do 1/19): 2 częściowe środkowe kręgi ogonowe (140 i 148 mm); fragment żebra; łuk neuralny przedniego kręgu grzbietowego; prezygapofyzy tylnego kręgu szyjnego; trzon przedniego lub środkowego kręgu szyjnego (258 mm); fragment żebra; nieokreślony płaski fragment; fragment żebra; ząb k. szczękowej (22,7 mm); ząb k. zębowej; korzeń zęba; górny ząb (23,8 mm); korzeń zęba; ząb; ząb (zagubiony); niekompletna k. łonowa; ?(MLP 46-VIII-21-1...; 3 zagubione): 3 fragmenty żeber szyjnych, 7 fragmentów żeber.

Materiał przypisany - (MLP 36-XI-10-3/1): częściowy tylny krąg grzbietowy (ok. 143 mm) (Casamiquela, 1963); ....(MLP 36-XI-10-3/3): fragment żebra (Casamiquela, 1963); ?(MLP 36-XI-10-3/2): częściowy trzon przedniego kręgu krzyżowego (Casamiquela, 1963); ?(MLP 36-XI-10-3/4) dystalna część k. piszczelowej (szerokość 178 mm) (Casamiquela, 1963).

Lokalizacja

Szczątki tego roślinożernego dinozaura odnaleziono w pokładach tufu wulkanicznego/iłowca formacji Cerro Carnere. Ta skalna formacja leży w argentyńskiej prowincji Chubut, na terenie której odnaleziono innego jurajskiego zauropoda – lepiej poznanego Patagosaurus – lecz w młodszych warstwach.

Diagnostyczność taksonu

Autor opisu, Cabrera (1947), stwierdził, że zęby amygdalodonta są dość podobne do zębów Apatosaurus (=Brontosaurus), lecz są stosunkowo większe (jednak był to ząb Camarasaurus). Apneumatyczne trzony kręgów grzbietowych są prymitywne. Kość łonowa może wskazywać pewne podobieństwa do Apatosaurus, Cetiosauriscus (wówczas Cetiosaurus leedsi) lub Camarasaurus. Kość ta o takim (prostym) kształcie została znaleziona także u Tazoudasaurus.

Niektórzy naukowcy (Upchurch i in., 2004) przewidują, że dokładniejsze analizy mogą wykazać, że jest taksonem nieważnym – nomen dubium. Jednak od tego czasu nic się z jego ważnym statusem nie zmieniło. Nowsze diagnozy (Rauhut, 2003; Carballido i Pol, 2010) wskazują na pewne cechy w morfologii zębów, ich korzeni czy łuków neuralnych kręgów.

Filogeneza

Jedyna dotąd opublikowana analiza filogenetyczna uwzględniająca Amygdalodon (Carballido i Pol, 2010) wykazała, że to rodzaj bazalnego zauropoda, nie należącego do Gravisauria, co przeczy dotychczasowym hipotezom o bardziej zaawansowanej pozycji filognetycznej tego zauropoda.

W przeszłości był łączony z m.in. Cetiosauridae, czy nawet Brachiosauridae, jednak na podstawie dość licznych, lecz niestety bardzo fragmentarycznych skamieniałości nie można być tego pewnym. Lang w nieopublikowanej pracy (2008) zasugerował jego przynależność do "Shunosauridae".

Etymologia

Nazwa rodzajowa Amygdalodon znaczy "migdałowy ząb", a to ze względu na morfologię uzębienia tego dinozaura. Z kolei epitet gatunkowy patagonicus został zaczerpnięty z miejsca odnalezienia amygdalodonta – Patagonii, leżącej na południu Ameryki Południowej.

Spis gatunków

Amygdalodon Cabrera, 1947
A. patagonicus Cabrera, 1947

Wybrana bibliografia

Carballido, J.L. & Pol, D. (2010) The dentition of Amygdalodon patagonicus (Dinosauria: Sauropoda) and the dental evolution in basal sauropods. Comptes Rendus Palevol. 9, 83-93. doi:10.1016/j.crpv.2010.01.003

Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

Paul G.S., (2010) The Princeton Field Guide To Dinosaurs. wyd. Princeton University - Princeton i Oxford

http://home.comcast.net/~eoraptor/Sauropoda.htm#Amygdalodonpatagonicus

http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=38655&is_real_user=1

http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=5995&Itemid=67

Źródło: „https://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Amygdalodon&oldid=3609”