Apatoraptor

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Wersja z dnia 13:03, 14 paź 2016 autorstwa Mateusz (dyskusja | edycje) (reszta poprawek)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Korekta:
Kamil Kamiński Mateusz Tałanda


Apatoraptor (apatoraptor)
Długość: ok. 2 m
Masa: ?
Miejsce występowania: Kanada - Alberta

(formacja Horseshoe Canyon)

Czas występowania ok. 73-72 Ma

późna kreda (późny kampan)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Oviraptorosauria

Caenagnathidae

Apatoraptor NT small.jpg

Rekonstrukcja apatoraptora. Autor: Nobu Tamura [2].

Wstęp

Apatoraptor to rodzaj cenagnatyda z późnej kredy Ameryki Północnej. Znany jest z jednego niekompletnego szkieletu. Wg analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu był on ogniwem pośrednim między amerykańskim Leptorhynchos a azjatyckim Elmisaurus.

Etymologia

Nazwa Apatoraptor pochodzi od greckiej bogini zdrady Apate oraz łacińskiego słowa raptor czyli „rabuś”, „złodziej”. Epitet gatunkowy pennatus oznacza „pierzasty”, „opierzony” i nawiązuje do śladów piór znalezionych na kości łokciowej tego dinozaura.

Materiał kopalny

Holotyp (TMP 1993.051.0001) to niekompletny szkielet obejmujący prawą kość podniebienia, prawie kompletną lewą i fragmentaryczną prawą żuchwą, lewe i fragmentaryczne prawe ceratobranchial, kręg obrotowy i pozostałe kręgi szyjne oraz grzbietowe, fragmentaryczną lewą i kompletną prawą obręcz barkową, prawą płytę mostka, prawą kończynę przednią, gastralia, fragment prawej kości biodrowej, niekompletne prawe kości: udowa, piszczelowa i strzałkowa.

Odkrycie i opis

Szczątki apatoraptora odkryto w kanadyjskiej prowincji Alberta w 1993 r. Początkowo uznano, że pochodziły one od stosunkowo powszechnych ornitomimidów, i aż do 2002 r. nie rozpoczęto preparacji okazu. Dopiero w 2013 r. zorientowano się, ze chodzi o owiraptorozaura. Uznano, że reprezentuje on rodzaj Epichirostenotes. W 2016 r. dwaj paleontolodzy, Gregory Funston i Phillip Currie dokonali oficjalnego opisu, identyfikując go jako nowy rodzaj dinozaura. Do pomyłek tych nawiązuje nazwa rodzajowa tego teropoda.

Wygląd

Szczątki apatoraptora. Autor zdjęcia: Roland Tanglao [1].

Ogólnym wyglądem apatoraptor przypominał swoich krewniaków, takich jak Anzu i Caenagnathus. Podobnie jak oni, był dwunożnym, ptakopodobnym teropodem ze stosunkowo małą głową z bezzębnym dziobem. Szyja była długa i składała się z co najmniej jedenastu silnie spneumatyzowanych kręgów ze zrośniętymi żebrami szyjnymi. Od innych owiraptorozaurów odróżnia go m.in. kształt haczykowatych wyrostków na żebrach. Kończyny przednie były dobrze umięśnione, a na kości łokciowej znaleziono struktury przypominające dołki, w których osadzone są lotki współczesnych ptaków. Wg autorów opisu, pióra służyły zapewne na pokaz. Wyjątkową cechę apatoraptora jest krótka pierwsza kość śródręcza oraz wydłużony bliższy paliczek pierwszego palca dłoni (paliczek I-1).

Paleoekologia

Apatoraptor żył na bagnistych terenach współczesnej Alberty razem z wieloma innymi dinozaurami, takimi jak ornitomimidy, hadrozaury, ceratopsy, ankylozaury i liczne drapieżniki. Przed nimi zapewne najczęściej ratował się ucieczką. Apatoraptor mógł odżywiać się skorupiakami, płazami i innymi drobnymi zwierzętami, a także roślinami. (zob. też opis Anzu#Preferencje środowiskowe i żywieniowe oraz Oviraptorosauria#dieta).

Spis gatunków

Apatoraptor Funston i Currie, 2016
A. pennatus Funston i Currie, 2016

Bibliografia

Chung, E. (2016 online). Newly identified Alberta dinosaur had arm muscles fit to lift feathers". CBS News: Technology & Science. [3].

Funston, G., F., Currie, P., J. (2016). "A new caenagnathid (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Horseshoe Canyon Formation of Alberta, Canada, and a reevaluation of the relationships of Caenagnathidae". Journal of Vertebrate Paleontology. Online edition: e1160910. doi:10.1080/02724634.2016.1160910.

Mike (2016 online). Apatoraptor pennatus – Helps to Tie Together the Caenagnathidae. Everything Dinosaur Blog. [4].