Chubutisaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | {{DISPLAYTITLE:''Chubutisaurus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 9: | Linia 10: | ||
| [[Tomasz Sokołowski]] | | [[Tomasz Sokołowski]] | ||
[[Łukasz Czepiński]] | [[Łukasz Czepiński]] | ||
| + | |||
| + | [[Maciej Ziegler]] | ||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 26: | Linia 29: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[ | + | | [[Argentyna]] - prowincja Chubut |
| − | [[ | + | <small>([[formacja]] [[Cerro Barcino]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | 112-99,6 Ma | + | | 112-99,6 [[Ma]] |
| − | "środkowa" [[kreda]] ([[alb]]) | + | <small>"środkowa" [[kreda]] ([[alb]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 41: | Linia 44: | ||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
| − | |||
| − | |||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
| Linia 58: | Linia 59: | ||
? [[Somphospondyli]] | ? [[Somphospondyli]] | ||
|- | |- | ||
| − | | colspan=2 |[[Plik:Chubutisaurus.jpg|400px | + | | colspan=2 |[[Plik:Chubutisaurus.jpg|400px]] |
| + | <small>Rekonstrukcja. Autor: Levi bernardo [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chubutisaurus.jpg]</small> | ||
| + | |- | ||
| + | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
| + | |- | ||
| + | | colspan=2 | | ||
| + | <display_points type="terrain" zoom=3> | ||
| + | 43.4° S, 68.3° W~10 km na północny wchód od Cerro Barcino | ||
| + | </display_points> | ||
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Chubutisaurus'' to rodzaj średniej wielkości kredowego zauropoda żyjącego na terenie dzisiejszej Ameryki Południowej. Jego szczątki zostały odnalezione w Argentynie (prowincja | + | [[Plik:Chubutisaurus GL.png|300px|thumb|right|Spacerujący niespiesznie czubutizaur. Autor: Gabriel Lio.]] |
| + | ''Chubutisaurus'' to rodzaj średniej wielkości kredowego zauropoda żyjącego na terenie dzisiejszej Ameryki Południowej. Jego szczątki zostały odnalezione w Argentynie (prowincja Chubut). | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| Linia 70: | Linia 80: | ||
==Anatomia i rozmiary== | ==Anatomia i rozmiary== | ||
| − | Kończyny przednie czubutizaura były krótsze od tylnych, a kręgi były w bardzo dużym stopniu spneumatyzowane – a więc posiadały puste przestrzenie zwane pleurocelami. Ogon zaś był stosunkowo krótki, w przeciwieństwie do zauropodów należących do [[Diplodocidae]]. Był raczej średniej wielkości zauropodem – wg Paula ( | + | Kończyny przednie czubutizaura były krótsze od tylnych, a kręgi były w bardzo dużym stopniu [[Pneumatyzacja|spneumatyzowane]] – a więc posiadały puste przestrzenie zwane pleurocelami. Ogon zaś był stosunkowo krótki, w przeciwieństwie do zauropodów należących do [[Diplodocidae]]. Był raczej średniej wielkości zauropodem – wg Paula (2010) mierzył 18 metrów długości ważąc przy tym 12 ton. |
==Pozycja systematyczna== | ==Pozycja systematyczna== | ||
| − | Początkowo utworzono dla tego dinozaura osobną rodzinę ( | + | Początkowo utworzono dla tego dinozaura osobną rodzinę (Chubutisauridae). Później najczęściej klasyfikowało się tego kredowego zauropoda w obrębie brachiozaurydów ([[Leonardo Salgado|Salgado]], 1993) lub tytanozaurów (Upchurch i in., 2004). Najnowsze analizy filogenetyczne (Carballido i in., 2011A, 2011B; D'Emic, 2012; González Riga i in., 2009; Royo Torres, 2009) wykazały, że ''Chubutisaurus'' jest najbardziej bazalnym przedstawicielem kladu [[Somphospondyli]] albo nawet bazalnym przedstawicielem kladu [[Camarasauromorpha]] (wraz z taksonem siostrzanym ''[[Wintonotitan]]'') więc nie należy ani do [[Brachiosauridae]], ani do [[Titanosauria]]. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa rodzajowa ''Chubutisaurus'' pochodzi od nazwy prowincji | + | Nazwa rodzajowa ''Chubutisaurus'' pochodzi od nazwy prowincji Chubut, gdzie został odnaleziony jego [[holotyp]]. Znaczy ona dosłownie "jaszczur z Chubut". |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | | {{V|''Chubutisaurus''}} | |
| − | | [[del Corro]], [[1975]] | + | | {{Kpt|[[del Corro]]}}, [[1975]] |
|- | |- | ||
| − | + | | {{V|''Chubutisaurus insignis''}} | |
| − | | [[del Corro]], [[1975]] | + | | {{Kpt|[[del Corro]]}}, [[1975]] |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Carballido J.L., Pol D., Cerda I., Salgado L. ( | + | Carballido J.L., Pol D., Cerda I., Salgado L. (2011A): The osteology of ''Chubutisaurus insignis'' del Corro, 1975 (Dinosauria: Neosauropoda) from the 'middle' Cretaceous of central Patagonia, Argentina. "Journal of Vertebrate Paleontology". 31 (1), ss. 93–110 |
| + | |||
| + | Carballido J.L., Rauhut O.W.M., Pol D., Salgado L. (2011B): Osteology and phylogenetic relationships of ''Tehuelchesaurus benitezii'' (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Jurassic of Patagonia. The Linnean Society of London, [[doi:10.1111/j.1096-3642.2011.00723.x]] | ||
| + | |||
| + | D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]] | ||
| − | + | González Riga, B.J., Previtera, E. & Pirrone, C.A. (2008) "''Malarguesaurus florenciae'' gen. et sp. nov., a new titanosauriform (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Cretaceous of Mendoza, Argentina" Cretaceous Research, 30(1), 135–148. [[doi:10.1016/j.cretres.2008.06.006]] | |
Upchurch P., Barrett P. M., Dodson P. (2004): Sauropoda. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press | Upchurch P., Barrett P. M., Dodson P. (2004): Sauropoda. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press | ||
| − | </small> | + | |
| + | Paul, G.S. (2010): "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford</small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
[[Kategoria:Saurischia]] | [[Kategoria:Saurischia]] | ||
| + | [[Kategoria:Sauropodomorpha]] | ||
[[Kategoria:Sauropoda]] | [[Kategoria:Sauropoda]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Macronaria]] |
| + | [[Kategoria:Somphospondyli]] | ||
[[Kategoria:Ameryka Południowa]] | [[Kategoria:Ameryka Południowa]] | ||
[[Kategoria:Argentyna]] | [[Kategoria:Argentyna]] | ||
Aktualna wersja na dzień 22:47, 19 paź 2023
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Tomasz Sokołowski |
| Chubutisaurus (czubutizaur) | |
|---|---|
| Długość: | 18 m |
| Masa: | 12 t |
| Miejsce występowania: | Argentyna - prowincja Chubut |
| Czas występowania | 112-99,6 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja. Autor: Levi bernardo [1] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Chubutisaurus to rodzaj średniej wielkości kredowego zauropoda żyjącego na terenie dzisiejszej Ameryki Południowej. Jego szczątki zostały odnalezione w Argentynie (prowincja Chubut).
Materiał kopalny
Zidentyfikowano 2 niekompletne szkielety tego dinozaura długoszyjego, w tym holotyp, na podstawie którego del Corro zdiagnozował i opisał go w 1975 roku.
Holotyp zawiera: kręgi grzbietowe: 2 przednie, 4 kręgi ze środkowego do tylnego odcinka kręgosłupa, 1 kompletny trzon, 2 łuki neuralne; kręgi ogonowe: 11 przednich trzonów, fragmenty 4-ech przednich kręgów, 4 środkowe trzony i 2 tylne trzony, 2 łuki neutralne; fragmenty żeber szyjnych i grzbietowych, 2 przednie szewrony i izolowane fragmenty szewronu, prawie kompletna lewa k. łopatkowa i fragmenty prawej, lewa k. ramienna, lewa k. łokciowa i promieniowa, 4 kompletne i 2 niekompletne k. nadgarstka, lewa k. kulszowa, kompletna prawa k. udowa i grzbietowa połowa lewej, kompletny prawa k. piszczelowa i fragmenty lewej oraz 3 pozostałości prawej k. udowej.
Anatomia i rozmiary
Kończyny przednie czubutizaura były krótsze od tylnych, a kręgi były w bardzo dużym stopniu spneumatyzowane – a więc posiadały puste przestrzenie zwane pleurocelami. Ogon zaś był stosunkowo krótki, w przeciwieństwie do zauropodów należących do Diplodocidae. Był raczej średniej wielkości zauropodem – wg Paula (2010) mierzył 18 metrów długości ważąc przy tym 12 ton.
Pozycja systematyczna
Początkowo utworzono dla tego dinozaura osobną rodzinę (Chubutisauridae). Później najczęściej klasyfikowało się tego kredowego zauropoda w obrębie brachiozaurydów (Salgado, 1993) lub tytanozaurów (Upchurch i in., 2004). Najnowsze analizy filogenetyczne (Carballido i in., 2011A, 2011B; D'Emic, 2012; González Riga i in., 2009; Royo Torres, 2009) wykazały, że Chubutisaurus jest najbardziej bazalnym przedstawicielem kladu Somphospondyli albo nawet bazalnym przedstawicielem kladu Camarasauromorpha (wraz z taksonem siostrzanym Wintonotitan) więc nie należy ani do Brachiosauridae, ani do Titanosauria.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Chubutisaurus pochodzi od nazwy prowincji Chubut, gdzie został odnaleziony jego holotyp. Znaczy ona dosłownie "jaszczur z Chubut".
Spis gatunków
| Chubutisaurus | del Corro, 1975 |
| Chubutisaurus insignis | del Corro, 1975 |
Bibliografia
Carballido J.L., Pol D., Cerda I., Salgado L. (2011A): The osteology of Chubutisaurus insignis del Corro, 1975 (Dinosauria: Neosauropoda) from the 'middle' Cretaceous of central Patagonia, Argentina. "Journal of Vertebrate Paleontology". 31 (1), ss. 93–110
Carballido J.L., Rauhut O.W.M., Pol D., Salgado L. (2011B): Osteology and phylogenetic relationships of Tehuelchesaurus benitezii (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Jurassic of Patagonia. The Linnean Society of London, doi:10.1111/j.1096-3642.2011.00723.x
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
González Riga, B.J., Previtera, E. & Pirrone, C.A. (2008) "Malarguesaurus florenciae gen. et sp. nov., a new titanosauriform (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Cretaceous of Mendoza, Argentina" Cretaceous Research, 30(1), 135–148. doi:10.1016/j.cretres.2008.06.006
Upchurch P., Barrett P. M., Dodson P. (2004): Sauropoda. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Paul, G.S. (2010): "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chubutisaurus.jpg){kind=link}