Crichtonpelta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Uzupełnienie)
 
(Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
−
Do rozszerzenia (być może z Lü i in., 2007)
 
−
 
 
{{DISPLAYTITLE:''Crichtonpelta''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Crichtonpelta''}}
−
<small>
+
{{Opis
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                  = [[Marcin Szermański]]
−
| Autor:
+
|Korekta                = [[Adrian Sztuba]]
−
| Korekta:
+
|nazwa                  =''Crichtonpelta''
−
|-
+
|długość                = ?
−
| [[Marcin Szermański]]
+
|wysokość              =
−
|
+
|masa                  = ?
−
|}
+
|dieta                  = roślinożerny
 +
|miejsce                = [[Chiny]] - Liaoning<br><small>([[formacja]] [[Sunjiawan]])
 
</small>
 
</small>
 +
|czas                  = {{Występowanie|113|90}}
 +
113-89,8 [[Ma]]
  
−
----
+
<small>[[kreda]] ([[cenoman]] - [[turon]] lub [[alb]])
−
 
+
|systematyka            = [[Dinosauria]]
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
−
! colspan=2 | ''Crichtonpelta''
 
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| ? m
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| ? t
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Chiny]] - Liaoning
 
−
 
 
−
<small>([[formacja]] [[Sunjiawan]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
| <small>[[kreda]] ([[cenoman]] - [[turon]] lub [[alb]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Ornithischia]]
 
[[Ornithischia]]
Linia 45: Linia 25:
  
 
[[Ankylosaurinae]]
 
[[Ankylosaurinae]]
−
|-
+
|grafika                = Crichtonpelta.png
−
| colspan=2 |[[Plik:Crichtonpelta.png|400px]]
+
|podpis                = Holotyp ''Crichtonpelta''. Źródło: Arbour i Currie, 2015.
−
<small>Holotyp ''Crichtonpelta''. Źródło: Arbour i Currie, 2015.
+
|PorównanieGrupa        =  
−
|-
+
|PorównanieDługość      =
−
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
+
|mapa                  =  
−
|-
+
<display_points type="terrain" zoom=3>
−
| colspan=2 |
+
41° N, 120° E~formacja [[Sunjiawan]], basen Beipiao, Liaoning, [[Chiny]]|<small>''C. benxiensis'' - holotyp i materiał przypisany.
−
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
−
41° N, 120° E|formacja [[Sunjiawan]], basen Beipiao, Liaoning, [[Chiny]]|<small>''C. benxiensis'' - holotyp i materiał przypisany.
 
 
</display_points>
 
</display_points>
−
|}
+
}}
−
 
 
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Crichtonpelta'' to kolejny [[takson]] upamiętniający Michaela Crichtona. Jak na ironię losu jeden z nich - ''[[Crichtonsaurus]]'' - zawierał 2 gatunki, lecz jeden z nich okazał się być odmienny na poziomie [[rodzaj]]owym. Stąd konieczne było ukucie dla jednego z nich nowej nazwy - ''Crichtonpelta'', co formalnie uczynili Arbour i Currie w [[2015]] roku.
+
''Crichtonpelta'' to kolejny takson upamiętniający Michaela Crichtona. Jak na ironię losu jeden z nich - ''[[Crichtonsaurus]]'' - zawierał 2 gatunki, lecz [[gatunek typowy]] (a przez to także cały [[rodzaj]]) okazał się być nieważny ([[nomen dubium]]). Stąd konieczne było ukucie dla drugiego gatunku nowej nazwy - ''Crichtonpelta'', co formalnie uczynili [[Victoria Arbour|Arbour]] i [[Philip Currie|Currie]] w 2015 roku.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 
[[Holotyp]] BXGMV0012 to prawie kompletna czaszka. Ma ona ok. 20 cm długości.
 
[[Holotyp]] BXGMV0012 to prawie kompletna czaszka. Ma ona ok. 20 cm długości.
  
−
Materiał przypisany BXGMV0012-1 to niekompletny szkielet bez czaszki, odnaleziony na tym samym stanowisku co [[holotyp]].  
+
Materiał przypisany to okazy BXGMV0012-1 (niekompletny szkielet bez czaszki) oraz G20090034 (dość kompletna czaszka), oba odnalezione w tym samym kamieniołomie co [[holotyp]].
 +
 
 +
==Budowa i systematyka==
 +
W analizie Arbour i Currie (2015) oraz Yang i in. (2017) ten rodzaj okazał się być [[bazalny]]m [[Ankylosaurinae|ankylozaurynem]].
 +
 
 +
Dinozaur ten posiadał zarówno stosunkowo prymitywne cechy [[Ankylosauridae|ankylozaurydów]] (na przykład obecność pomarszczonej, bezkształtnej ornamentacji części czołowo-nosowej czaszki, która nie była podzielona na osobne części, tzw. “captutegulae”), jak i ważne cechy występujące u [[Ankylosaurinae]] (np. trójkątne, spiczaste “rogi” kości łuskowej i kwadratowo-jarzmowej). Jednak ''Crichtonpelta'' nie miała wielu cech obecnych u bardziej zaawansowanych członków [[Ankylosaurinae]], takich jak: grzbietowo-brzusznie krótka kość jarzmowa, nacięcie na kości łzowej i długie ”rogi” kości łuskowej.
 +
 
 +
U holotypu oczodoły są koliste, a ich średnica wynosi 5 cm (około 23% długości czaszki). Z kolei okaz G20090034 ma owalne oczodoły. Z powodu zwężenia przedniej części czaszki oczodoły obu okazów są widoczne nie tylko patrząc z boku czaszki, ale też z przodu. Wskazuje to, że ​​''Crichtonpelta'' mogła widzieć stereoskopowo, tak jak ''[[Ankylosaurus]]''.  
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
''Crichtonpelta'' znaczy "mała tarcza Crichtona" (łac. ''pelta'' to "mała tarcza" [puklerz?]) - pisarza, autora m.in. Parku Jurajskiego i Zaginionego Świata.  
+
''Crichtonpelta'' znaczy "mała tarcza Crichtona" (łac. ''pelta'' to "mała tarcza") - pisarza, autora m.in. Parku Jurajskiego i Zaginionego Świata.  
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
Linia 76: Linia 60:
 
| ({{Kpt|Lü, Ji, Gao}} i {{Kpt|Li}}, [[2007]]) {{Kpt|Arbour}} i {{Kpt|Currie}}, 2015
 
| ({{Kpt|Lü, Ji, Gao}} i {{Kpt|Li}}, [[2007]]) {{Kpt|Arbour}} i {{Kpt|Currie}}, 2015
 
|-
 
|-
−
| = ''[[Chrichtonsaurus]]'' ''benxiensis''
+
| = ''[[Crichtonsaurus]]'' ''benxiensis''
 
| {{Kpt|Lü, Ji, Gao}} i {{Kpt|Li}}, 2007
 
| {{Kpt|Lü, Ji, Gao}} i {{Kpt|Li}}, 2007
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
−
<small>
+
<small>Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015). "Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs". Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2015.1059985]]
−
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2015.1059985]]
+
 
 +
Lü, J., Ji, Q., Gao, Y., Li, Z. (2007). "A New Species of the Ankylosaurid Dinosaur Crichtonsaurus (Ankylosauridae: Ankylosauria) from the Cretaceous of Liaoning Province, China". Acta Geologica Sinica - English Edition, 81(6), 883–897. [[doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb01010.x]]
 +
 
 +
Yang, J., You, H., Xie, L., & Zhou, H. (2017). "A New Specimen of ''Crichtonpelta benxiensis'' (Dinosauria: Ankylosaurinae) from the Mid-Cretaceous of Liaoning Province, China". Acta Geologica Sinica - English Edition, 91(3), 781–790. [[doi:10.1111/1755-6724.13308]]
 
</small>
 
</small>
  

Aktualna wersja na dzień 16:32, 10 lip 2019

Autor: Marcin Szermański
Korekta: Adrian Sztuba

Crichtonpelta
Długość ?
Masa ?
Dieta roślinożerny
Miejsce Chiny - Liaoning
(formacja Sunjiawan)

Czas
252 201 145
66

113-89,8 Ma

kreda (cenoman - turon lub alb)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Ankylosauria

Ankylosauridae

Ankylosaurinae

Crichtonpelta.png
Holotyp Crichtonpelta. Źródło: Arbour i Currie, 2015.
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Crichtonpelta to kolejny takson upamiętniający Michaela Crichtona. Jak na ironię losu jeden z nich - Crichtonsaurus - zawierał 2 gatunki, lecz gatunek typowy (a przez to także cały rodzaj) okazał się być nieważny (nomen dubium). Stąd konieczne było ukucie dla drugiego gatunku nowej nazwy - Crichtonpelta, co formalnie uczynili Arbour i Currie w 2015 roku.

Materiał kopalny

Holotyp BXGMV0012 to prawie kompletna czaszka. Ma ona ok. 20 cm długości.

Materiał przypisany to okazy BXGMV0012-1 (niekompletny szkielet bez czaszki) oraz G20090034 (dość kompletna czaszka), oba odnalezione w tym samym kamieniołomie co holotyp.

Budowa i systematyka

W analizie Arbour i Currie (2015) oraz Yang i in. (2017) ten rodzaj okazał się być bazalnym ankylozaurynem.

Dinozaur ten posiadał zarówno stosunkowo prymitywne cechy ankylozaurydów (na przykład obecność pomarszczonej, bezkształtnej ornamentacji części czołowo-nosowej czaszki, która nie była podzielona na osobne części, tzw. “captutegulae”), jak i ważne cechy występujące u Ankylosaurinae (np. trójkątne, spiczaste “rogi” kości łuskowej i kwadratowo-jarzmowej). Jednak Crichtonpelta nie miała wielu cech obecnych u bardziej zaawansowanych członków Ankylosaurinae, takich jak: grzbietowo-brzusznie krótka kość jarzmowa, nacięcie na kości łzowej i długie ”rogi” kości łuskowej.

U holotypu oczodoły są koliste, a ich średnica wynosi 5 cm (około 23% długości czaszki). Z kolei okaz G20090034 ma owalne oczodoły. Z powodu zwężenia przedniej części czaszki oczodoły obu okazów są widoczne nie tylko patrząc z boku czaszki, ale też z przodu. Wskazuje to, że ​​Crichtonpelta mogła widzieć stereoskopowo, tak jak Ankylosaurus.

Etymologia

Crichtonpelta znaczy "mała tarcza Crichtona" (łac. pelta to "mała tarcza") - pisarza, autora m.in. Parku Jurajskiego i Zaginionego Świata.

Spis gatunków

Crichtonpelta Arbour i Currie, 2015
C. benxiensis (Lü, Ji, Gao i Li, 2007) Arbour i Currie, 2015
= Crichtonsaurus benxiensis Lü, Ji, Gao i Li, 2007

Bibliografia

Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015). "Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs". Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2015.1059985

Lü, J., Ji, Q., Gao, Y., Li, Z. (2007). "A New Species of the Ankylosaurid Dinosaur Crichtonsaurus (Ankylosauridae: Ankylosauria) from the Cretaceous of Liaoning Province, China". Acta Geologica Sinica - English Edition, 81(6), 883–897. doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb01010.x

Yang, J., You, H., Xie, L., & Zhou, H. (2017). "A New Specimen of Crichtonpelta benxiensis (Dinosauria: Ankylosaurinae) from the Mid-Cretaceous of Liaoning Province, China". Acta Geologica Sinica - English Edition, 91(3), 781–790. doi:10.1111/1755-6724.13308

Źródło: „https://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Crichtonpelta&oldid=24205”