Dreadnoughtus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (nie wiem dlaczego mapy nie widać)
(przywrócenie poprzedniej wersji, inne mniejsze)
Linia 6: Linia 6:
 
|-
 
|-
 
| [[Marcin Szermański]]
 
| [[Marcin Szermański]]
| [[Maciej Ziegler]], [[Krzysztof Stuchlik]], [[Mateusz Tałanda]]
+
| [[Mateusz Tałanda]], [[Maciej Ziegler]], [[Krzysztof Stuchlik]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 16: Linia 16:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
| >21<ref>Zach A. (palaeozoologist), online 2014 http://palaeozoologist.deviantart.com/art/Dreadnoughtus-multiview-skeletal-486665343</ref>-26 m
+
| > 21-26 m
  
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
| 22-38 t
+
| > 22-38 t
  
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Argentyna]] - prowincja Santa Cruz
+
| [[Argentyna]] - Santa Cruz
  
<small>(formacja [[Cerro Fortaleza]])</small>
+
<small>([[formacja]] [[Cerro Fortaleza]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| <small>[[późna kreda]] (późny [[kampan]] - wczesny [[mastrycht]]<ref>Egerton, V. M., Williams, C. J., & Lacovara, K. J. (2016). A new Late Cretaceous (late Campanian to early Maastrichtian) wood flora from southern Patagonia. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 441, 305-316.</ref>)</small>
+
| około 75-70 [[Ma]]
 +
 
 +
<small>[[późna kreda]] (późny [[kampan]] - wczesny [[mastrycht]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
| [[Dinosauria]]
 
[[Saurischia]]
 
  
 
[[Sauropodomorpha]]
 
[[Sauropodomorpha]]
Linia 46: Linia 46:
 
[[Titanosauria]]
 
[[Titanosauria]]
  
?<ref name="Lacovara 2014"></ref> [[Lithostrotia]]<ref>González Riga, B.J., Lamanna, M.C., Ortiz David, L.D., Calvo, J.O. & Coria, J.P. (2016) A gigantic new dinosaur from Argentina and the evolution of the sauropod hind foot. Scientific Reports 6: 19165. [[doi:10.1038/srep19165]]
+
? [[Lithostrotia]]
</ref>
+
 
 
|-
 
|-
| colspan=2 |[[Plik:Dreadnoughtus.png|400px|]]
+
| colspan=2 |[[Plik:Dreadnoughtus.png|400px]]
 
<small>Szkielet drednota w porównaniu do człowieka. Na biało odnalezione kości. Skala: 1 m.
 
<small>Szkielet drednota w porównaniu do człowieka. Na biało odnalezione kości. Skala: 1 m.
  
 
Źródło: Lacovara i in., 2014.</small>
 
Źródło: Lacovara i in., 2014.</small>
 
|-
 
|-
 +
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
 +
|-
 +
| colspan=2 |
 +
<display_points type="terrain" zoom=3>
 +
49.9° S, 72.0° W|formacja Plottier, Cerro Guillermo, prowincja Mendoza (Ullmann i Lacovara, 2016, ryc. 1B)
 +
</display_points>
 
|}
 
|}
  
Linia 63: Linia 69:
 
[[Plik:Dreadnoughtus_multiview_skeletal_by_palaeozoologist.jpg|250px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu. [http://palaeozoologist.deviantart.com/art/Dreadnoughtus-multiview-skeletal-486665343 Autor: Zach A. (palaeozoologist)].]]
 
[[Plik:Dreadnoughtus_multiview_skeletal_by_palaeozoologist.jpg|250px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu. [http://palaeozoologist.deviantart.com/art/Dreadnoughtus-multiview-skeletal-486665343 Autor: Zach A. (palaeozoologist)].]]
  
[[Holotyp]] MPM-PV 1156 to następujące kości: fragment k. szczękowej, tylny kręg szyjny, siedem kręgów grzbietowych, żebra, k. krzyżowa, 32 kręgi ogonowe i 18 łuków hemalnych, lewa obręcz barkowa z prawie kompletną kończyną bez dłoni, obie płyty mostkowe, kompletna miednica, lewa tylna kończyna bez stopy i prawa k. piszczelowa, k. skokowa, k. śródstopia I i II oraz pazur z pierwszego palca stopy. Cały szkielet miał ponad 20 metrów długości<ref>Zach A. (palaeozoologist), online 2014 http://palaeozoologist.deviantart.com/art/Dreadnoughtus-multiview-skeletal-486665343</ref>. Co ciekawe, według badań naukowców nie osiągnął jeszcze swych maksymalnych rozmiarów<ref name="Lacovara 2014"></ref>.
+
[[Holotyp]] MPM-PV 1156 to następujące kości: fragment k. szczękowej, tylny kręg szyjny, siedem kręgów grzbietowych, żebra, k. krzyżowa, 32 kręgi ogonowe i 18 łuków hemalnych, lewa obręcz barkowa z prawie kompletną kończyną bez dłoni, obie płyty mostkowe, kompletna miednica, lewa tylna kończyna bez stopy i prawa k. piszczelowa, k. skokowa, k. śródstopia I i II oraz pazur z pierwszego palca stopy.
  
 
[[Paratyp]] MPM-PV 3546 to częściowy szkielet pozaczaszkowy należący do nieco mniejszego osobnika niż holotyp. Składają się na niego: częściowy przedni kręg szyjny, sześć kręgów ogonowych, kompletna miednica i lewa k. udowa.
 
[[Paratyp]] MPM-PV 3546 to częściowy szkielet pozaczaszkowy należący do nieco mniejszego osobnika niż holotyp. Składają się na niego: częściowy przedni kręg szyjny, sześć kręgów ogonowych, kompletna miednica i lewa k. udowa.
Linia 74: Linia 80:
 
[[Plik:Dreadnoughtus_Size_%26_Weight_Comparision_(Metric)_JPG.jpg|250px|thumb|right|Porównanie masy drednota z innymi zwierzętami oraz Boeingiem 737. Źródło: [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/b/b9/Dreadnoughtus_Size_%26_Weight_Comparision_(Metric)_JPG.jpg].]]
 
[[Plik:Dreadnoughtus_Size_%26_Weight_Comparision_(Metric)_JPG.jpg|250px|thumb|right|Porównanie masy drednota z innymi zwierzętami oraz Boeingiem 737. Źródło: [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/b/b9/Dreadnoughtus_Size_%26_Weight_Comparision_(Metric)_JPG.jpg].]]
  
''Dreadnoughtus'' z pewnością był bardzo dużych rozmiarów, być może porównywalnych do wcześniej znalezionych ''[[Argentinosaurus]]'' czy ''[[Puertasaurus]]'', które również żyły na terenie dzisiejszej Argentyny. Lacovara i in. ([[2014]]) wyliczyli jego masę na 59,3 t i długość na ok. 26 m. Praktycznie od momentu publikacji wyników badań Lacovary i in. pojawiają się nieoficjalne doniesienia o jego zawyżonej masie. Jej nieoficjalne oszacowania, uzyskane inną metodą, są bowiem znacznie mniejsze - być może ważył nawet niecałe 30-35 ton<ref>[http://dml.cmnh.org/2014Sep/msg00014.html Komentarz G.S. Paula na Dinosaur Mailing List] </ref><ref> [http://forum.dinozaury.com/viewtopic.php?f=7&t=6112 Dyskusja na Forum Dinozaury.com]</ref>. Za pomocą tej samej metody Benson i in. (2014) obliczyli ''[[Argentinosaurus]]'' na 90 ton<ref>Benson, R.B.J., Campione, N.E., Carrano, M.T., Mannion, P.D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D.C. (2014) Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage. PLOS Biology, 12, ISSN:1545-7885 [[doi: 10.1371/journal.pbio.1001853]]</ref>. Nowsze badania pokazują, że pierwsze szacunki rzeczywiście były przesadzone. Alternatywne metody sugerują, że drednot ważył 22 do 38 ton<ref>Bates, K.T., Falkingham, P.L., Macaulay, S., Brassey, C., Maidment, S.C.R. (2015) Downsizing a giant: re-evaluating Dreadnoughtus body mass" Biology Letters, 11: 20150215. [[DOI: 10.1098/rsbl.2015.0215]]</ref>.
+
''Dreadnoughtus'' z pewnością był bardzo dużych rozmiarów, być może porównywalnych do wcześniej znalezionych ''[[Argentinosaurus]]'' czy ''[[Puertasaurus]]'', które również żyły na terenie dzisiejszej Argentyny. Cały szkielet miał według pewnych źródeł ok. 21 metrów długości<ref>Zach A. (palaeozoologist), online 2014 http://palaeozoologist.deviantart.com/art/Dreadnoughtus-multiview-skeletal-486665343</ref>. Co ciekawe, według badań naukowców nie osiągnął jeszcze swych maksymalnych rozmiarów<ref name="Lacovara 2014"></ref>. Lacovara i in. ([[2014]]) wyliczyli jego masę na 59,3 t i długość na ok. 26 m. Praktycznie od momentu publikacji wyników badań Lacovary i in. pojawiają się nieoficjalne doniesienia o jego zawyżonej masie. Jej nieoficjalne oszacowania, uzyskane inną metodą, są bowiem znacznie mniejsze - być może ważył nawet niecałe 30-35 ton<ref>[http://dml.cmnh.org/2014Sep/msg00014.html Komentarz G.S. Paula na Dinosaur Mailing List] </ref><ref> [http://forum.dinozaury.com/viewtopic.php?f=7&t=6112 Dyskusja na Forum Dinozaury.com]</ref>. Za pomocą tej samej metody Benson i in. (2014) obliczyli ''[[Argentinosaurus]]'' na 90 ton<ref>Benson, R.B.J., Campione, N.E., Carrano, M.T., Mannion, P.D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D.C. (2014) Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage. PLOS Biology, 12, ISSN:1545-7885 [[doi: 10.1371/journal.pbio.1001853]]</ref>. Nowsze badania pokazują, że pierwsze szacunki rzeczywiście były przesadzone. Alternatywne metody sugerują, że drednot ważył 22 do 38 ton<ref>Bates, K.T., Falkingham, P.L., Macaulay, S., Brassey, C., Maidment, S.C.R. (2015) Downsizing a giant: re-evaluating Dreadnoughtus body mass" Biology Letters, 11: 20150215. [[DOI: 10.1098/rsbl.2015.0215]]</ref>.
  
 
Porównania dreadnota do innych zauropodów ujawniły, że największe zauropody łączy obecność dodatkowego wyrostka na kości biodrowej. Jest on prawdopodobnie związany ze wzmocnieniem jednego z mięśni przywodzących nogę, co usprawniało kroczenie przy tak dużych rozmiarach. Silne przywodzenie nóg obserwuje się w lokomocji dzisiejszych słoni<ref name="Ullmann i Lacovara 2016">Ullmann, P.V. & Lacovara, K.J. (2016) Appendicular osteology of ''Dreadnoughtus schrani'', a giant titanosaurian (Sauropoda, Titanosauria) from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina, Journal of Vertebrate Paleontology, 36, 6: e1225303. [[DOI: 10.1080/02724634.2016.1225303]]</ref>.
 
Porównania dreadnota do innych zauropodów ujawniły, że największe zauropody łączy obecność dodatkowego wyrostka na kości biodrowej. Jest on prawdopodobnie związany ze wzmocnieniem jednego z mięśni przywodzących nogę, co usprawniało kroczenie przy tak dużych rozmiarach. Silne przywodzenie nóg obserwuje się w lokomocji dzisiejszych słoni<ref name="Ullmann i Lacovara 2016">Ullmann, P.V. & Lacovara, K.J. (2016) Appendicular osteology of ''Dreadnoughtus schrani'', a giant titanosaurian (Sauropoda, Titanosauria) from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina, Journal of Vertebrate Paleontology, 36, 6: e1225303. [[DOI: 10.1080/02724634.2016.1225303]]</ref>.
Linia 95: Linia 101:
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small><references></small>
+
<small>
 
+
<references></references>
==Mapa znalezisk==
+
</small>
 
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
! colspan=2 | Mapa znalezisk: _________________________________________
 
|-
 
| colspan=2 |
 
<display_points type="terrain" zoom=3>
 
49.9° S, 72.0° W|formacja Plottier, Cerro Guillermo, prowincja Mendoza
 
</display_points>
 
|-
 
|}
 
 
 
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]

Wersja z 18:16, 9 maj 2017

Autor: Korekta:
Marcin Szermański Mateusz Tałanda, Maciej Ziegler, Krzysztof Stuchlik


Dreadnoughtus (drednot)
Długość: > 21-26 m
Masa: > 22-38 t
Miejsce występowania: Argentyna - Santa Cruz

(formacja Cerro Fortaleza)

Czas występowania około 75-70 Ma

późna kreda (późny kampan - wczesny mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Sauropodomorpha

Sauropoda

Macronaria

Somphospondyli

Titanosauria

? Lithostrotia

Dreadnoughtus.png

Szkielet drednota w porównaniu do człowieka. Na biało odnalezione kości. Skala: 1 m.

Źródło: Lacovara i in., 2014.

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Rekonstrukcja ciała dreadnota z szyją zadartą do góry.

Dreadnoughtus to kolejny ogromny rodzaj tytanozaura z terenów obecnej południowej Argentyny (Patagonia). Jest jednym z ich najpóźniejszych i najbardziej zaawansowanych przedstawicieli. W przeciwieństwie do innych gigantów nie jest znany z pojedynczych kości, bowiem odnaleziono i zbadano ok. 70 % jego szkieletu[1], dzięki czemu jest jednym z najlepiej poznanych tytanozaurów.

Materiał kopalny i lokalizacja

Rekonstrukcja szkieletu. Autor: Zach A. (palaeozoologist).

Holotyp MPM-PV 1156 to następujące kości: fragment k. szczękowej, tylny kręg szyjny, siedem kręgów grzbietowych, żebra, k. krzyżowa, 32 kręgi ogonowe i 18 łuków hemalnych, lewa obręcz barkowa z prawie kompletną kończyną bez dłoni, obie płyty mostkowe, kompletna miednica, lewa tylna kończyna bez stopy i prawa k. piszczelowa, k. skokowa, k. śródstopia I i II oraz pazur z pierwszego palca stopy.

Paratyp MPM-PV 3546 to częściowy szkielet pozaczaszkowy należący do nieco mniejszego osobnika niż holotyp. Składają się na niego: częściowy przedni kręg szyjny, sześć kręgów ogonowych, kompletna miednica i lewa k. udowa.

Oba osobniki zostały odnalezione na zachód od Río La Leona, w prowincji Santa Cruz, południowo-zachodniej Patagonii. Tkwiły one w pokładach formacji Cerro Fortaleza (ok. 350 metrów poniżej jej górnej granicy). Warstwy te datowane są na środkowy/późny kampan – wczesny mastrycht[2]. Obecnie są przechowywane w Museo Padre Molina w mieście Río Gallegos.

Rozmiary

Rekonstrukcja. Autor: Traheripteryx.
Porównanie masy drednota z innymi zwierzętami oraz Boeingiem 737. Źródło: [2].

Dreadnoughtus z pewnością był bardzo dużych rozmiarów, być może porównywalnych do wcześniej znalezionych Argentinosaurus czy Puertasaurus, które również żyły na terenie dzisiejszej Argentyny. Cały szkielet miał według pewnych źródeł ok. 21 metrów długości[3]. Co ciekawe, według badań naukowców nie osiągnął jeszcze swych maksymalnych rozmiarów[1]. Lacovara i in. (2014) wyliczyli jego masę na 59,3 t i długość na ok. 26 m. Praktycznie od momentu publikacji wyników badań Lacovary i in. pojawiają się nieoficjalne doniesienia o jego zawyżonej masie. Jej nieoficjalne oszacowania, uzyskane inną metodą, są bowiem znacznie mniejsze - być może ważył nawet niecałe 30-35 ton[4][5]. Za pomocą tej samej metody Benson i in. (2014) obliczyli Argentinosaurus na 90 ton[6]. Nowsze badania pokazują, że pierwsze szacunki rzeczywiście były przesadzone. Alternatywne metody sugerują, że drednot ważył 22 do 38 ton[7].

Porównania dreadnota do innych zauropodów ujawniły, że największe zauropody łączy obecność dodatkowego wyrostka na kości biodrowej. Jest on prawdopodobnie związany ze wzmocnieniem jednego z mięśni przywodzących nogę, co usprawniało kroczenie przy tak dużych rozmiarach. Silne przywodzenie nóg obserwuje się w lokomocji dzisiejszych słoni[8].

Systematyka

Początkowo dreadnot był opisany jako prymitywny tytanozaur[1]. Późniejsze badania wykazały obecność wielu cech typowych dla Lithostrotia, czyli grupy zaawansowanych tytanozaurów. W ich obrębie widać pewne podobieństwa dreadnota do Aeolosaurini i saltazaurydów[8]. Potrzebne są dalsze badania, by stwierdzić, czy dreadnot mógł należeć do którejś z tych grup. Zdaniem Bernarda Gonzáleza Rigi i jego współpracowników (2016) najbliższym krewnym dreadnota był również argentyński notokolos[9]. Ponieważ notokolos jest starszy od dreadnota, może być jego bezpośrednim przodkiem.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Dreadnoughtus znaczy w staroangielskim "nieobawiający się niczego" i odnosi się do jego dużych rozmiarów. Upamiętnia ona również najpotężniejsze pancerniki w dziejach - klasy "drednot", do których należały również argentyńskie okręty liniowe ARA Rivadavia i ARA Moreno. Z kolei epitet gatunkowy schrani honoruje amerykańskiego przedsiębiorcę Adama Schraniego za wsparcie w wykopaliskach.

Spis gatunków

Dreadnoughtus Lacovara, Lamanna, Ibiricu, Poole, Schroeter, Ullmann, Voegele, Boles, Carter, Fowler, Egerton, Moyer, Coughenour, Schein, Harris, Martínez i Novas, 2014
Dreadnoughtus schrani Lacovara, Lamanna, Ibiricu, Poole, Schroeter, Ullmann, Voegele, Boles, Carter, Fowler, Egerton, Moyer, Coughenour, Schein, Harris, Martínez i Novas, 2014

Bibliografia

  1. 1,0 1,1 1,2 Lacovara, K.J., Lamanna, M.C., Ibiricu, L.M., Poole, J.C., Schroeter, E.R., Ullmann, P.V., Voegele, K.K., Boles, Z.M., Carter, A.M., Fowler, E.K., Egerton, V.M., Moyer, A.E., Coughenour, C.L., Schein, J.P., Harris, J.D., Martínez, R.D. & Novas, F.E. (2014) A Gigantic, Exceptionally Complete Titanosaurian Sauropod Dinosaur from Southern Patagonia, Argentina. Scientific Reports 4: 6196 doi:10.1038/srep06196
  2. Egerton, V. M., Williams, C. J., & Lacovara, K. J. (2016). A new Late Cretaceous (late Campanian to early Maastrichtian) wood flora from southern Patagonia. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 441: 305-316. [1]
  3. Zach A. (palaeozoologist), online 2014 http://palaeozoologist.deviantart.com/art/Dreadnoughtus-multiview-skeletal-486665343
  4. Komentarz G.S. Paula na Dinosaur Mailing List
  5. Dyskusja na Forum Dinozaury.com
  6. Benson, R.B.J., Campione, N.E., Carrano, M.T., Mannion, P.D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D.C. (2014) Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage. PLOS Biology, 12, ISSN:1545-7885 doi: 10.1371/journal.pbio.1001853
  7. Bates, K.T., Falkingham, P.L., Macaulay, S., Brassey, C., Maidment, S.C.R. (2015) Downsizing a giant: re-evaluating Dreadnoughtus body mass" Biology Letters, 11: 20150215. DOI: 10.1098/rsbl.2015.0215
  8. 8,0 8,1 Ullmann, P.V. & Lacovara, K.J. (2016) Appendicular osteology of Dreadnoughtus schrani, a giant titanosaurian (Sauropoda, Titanosauria) from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina, Journal of Vertebrate Paleontology, 36, 6: e1225303. DOI: 10.1080/02724634.2016.1225303
  9. González Riga, B.J., Lamanna, M.C., Ortiz David, L.D., Calvo, J.O. & Coria, J.P. (2016) A gigantic new dinosaur from Argentina and the evolution of the sauropod hind foot. Scientific Reports 6: 19165. doi:10.1038/srep19165