Eobrontosaurus
Hasło do weryfikacji i rozbudowy (materiał kop., taksonomia)
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Marcin Szermański, Daniel Madzia, Tomasz Sokołowski, Krzysztof Stuchlik |
| Eobrontosaurus (eobrontozaur) | |
|---|---|
| Długość: | 21-23 (?26) m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | USA - stan Wyoming |
| Czas występowania | 155-150 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa Camarasaurus i Comodactylus, poprawna jedynie w przypadku racji po stronie Upchurcha i in. (2004). Autor: Jakub Kowalski [1] | |
Wstęp
Eobrontosaurus to późnojurajski zauropod znany z Ameryki Północnej. Żył na tych terenach jakieś 155-150 milionów lat temu.
Począ tkowo uważano, że jest to jedyny zauropod zachowany z charakterystycznymi dla teropodów żebrami brzusznymi. Później okazało się, że były to żebra mostkowe, które rzadko ulegają fosylizacji.
Pozycja systematyczna i taksonomia
Dinozaur ten został początkowo opisany w 1994 roku przez Filla'ego i Redmana jako gatunek apatozaura - A. yahnahpin. Robert Bakker w 1998 roku uznał go za odrębny rodzaj i nadał mu nazwę odnoszą cą się do słynnego Brontosaurus.
Eobrontosaurus jest powszechnie uważany za takson siostrzany Apatosaurus i przedstawiciela Apatosaurinae. Niektórzy naukowcy (np. Paul Upchurch i in., 2004) zasugerowali, że to młodszy synonim Camarasaurus (a więc nie może być diplodokidem), gdyż ma cechy kamarazaura (budowa k. łopatkowo-kruczej, ramiennej i kręgów szyjnych). Najprawdopodobniej chodzi o gatunek Camarasaurus supremus, gdyż to on najbardziej odpowiada gabarytowo i stratygraficznie eobrontozaurowi.
Z kolei Scott Hartman (2005, DML) przekonuje nieoficjalnie, że są to odmienne dinozaury, popierając tym samym Roberta Bakkera. Wg niego kręgi eobrontozaura niepodważalnie wykazują cechy apatozaurynowe, lecz mimo to wymaga dokładniejszego zbadania. Póki co najnowsze doniesienia (Tschopp i in., 2015) synonimizują go z brontozaurem, któremu tym samym przywracają po kilku dekadach ważny status.
Paleoekologia
Eobrontozaur jest kolejnym zauropodem znanym z formacji Morrison. Żył obok słynnych rodzajów jak Diplodocus, Supersaurus i Brachiosaurus. Występowało tam także wiele innych bardzo znanych dinozaurów - Stegosaurus, Allosaurus i Ceratosaurus.
W cieniu tych olbrzymów żyli mali prekursorzy kredowych dinozaurów - wczesny tyranozauroid - Stokesosaurus czy pancerna Mymoorapelta.
Najlepszą obroną eobrontozaura przed drapieżnikami była jego wielkość i być może biczowaty ogon, mogą cy skutecznie odpędzać mięsożerców oraz stadny tryb życia.
Etymologia
Nazwa rodzajowa oznacza "wczesny brontozaur", zaś samo Brontosaurus to "gromowy jaszczur". Nazwa odnosi się do tego sławnego zauropoda, gdyż Robert Bakker wierzył, że są ze sobą blisko spokrewnione, z tym że eobrontozaur jest nieco bardziej prymitywny.
Spis gatunków
| Eobrontosaurus | Bakker, 1998 | = Brontosaurus | Marsh, 1879 |
| E. yahnahpin | (Filla i Redman, 1994) Bakker, 1998 | = Brontosaurus yahnahpin | (Filla i Redman, 1994) Tschopp, Mateus i Benson, 2015 |
| = Apatosaurus yahnahpin | Filla i Redman, 1994 |
Bibliografia
Tschopp, E., Mateus, O. & Benson, R.B.J. (2015) "A specimen-level phylogenetic analysis and taxonomic revision of Diplodocidae (Dinosauria, Sauropoda)" PeerJ, 3, e857. doi:10.7717/peerj.857
Upchurch, P., Barrett, P.M. & Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.
