Eodromaeus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
 
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
<small>
+
Do sprawdzenia.
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
 
−
| Autor:
+
{{DISPLAYTITLE:''Eodromaeus''}}
−
| Korekta:
+
{{Opis
−
|-
+
|Autor                 = [[Maciej Ziegler]], [[Marcin Szermański]]
−
| [[Maciej Ziegler]]
+
|Korekta                = [[Tomasz Skawiński]], [[Mateusz Tałanda]], [[Łukasz Czepiński]]
−
[[Marcin Szermański]]
+
|nazwa                  = ''Eodromaeus'' (eodrom)
−
| [[Tomasz Skawiński]]
+
|długość                = 1,95-2,2 m  
−
|}
+
|wysokość              =
−
</small>
+
  |masa                  = 3-15 kg
−
----
+
|dieta                  =
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
|miejsce                = [[Argentyna]]
−
! colspan=2 | ''Eodromaeus'' (eodrom)
 
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| 1,95-2,2 m  
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| 3-15 kg
 
−
|-
 
−
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Argentyna]] - [[San Juan]]
 
 
   
 
   
−
<small>([[formacja Ischigualasto]] - ogniwa Valle de la Luna,
+
<small>San Juan ([[formacja]] [[Ischigualasto]])</small>
−
 
+
|czas                  = {{Występowanie|232|229}}
−
La Peña i Cancha de Bochas)</small>
+
232-229 [[Ma]]
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
|  232-229 Ma  
 
  
−
<small>środkowy/późny [[trias]] (późny [[karnik]] / późny [[ladyn]])</small>
+
<small>[[późny trias]] (późny [[karnik]])</small>
−
|-
+
|systematyka            =
−
! '''Systematyka'''
+
[[Dinosauria]]
−
| [[Dinosauria]]
 
 
   
 
   
−
[[Saurischia]]  
+
[[Saurischia]] <small><ref>>''sensu'' Clarke i in., 2004 ''[[Megalosaurus]] bucklandii'' & ''[[Plateosaurus]] engelhardti'' ~ ''[[Iguanodon]] bernissartensis'' (Clarke, J., Gauthier, J.A., de Queiroz, K., Joyce, W.G., Parham, J.F. & Rowe. T. (2004) "A Phylogenetic Nomenclature for the Major Clades of Amniota Haeckel 1866, with Emphasis on Aves Linnaeus 1758" First International Phylogenetic Nomenclature Meeting, Paris, Muséum National d’Histoire Naturelle, July 6-9, 2004, abstracts [https://www.researchgate.net/publication/228909923_First_International_Phylogenetic_Nomenclature_Meeting])</ref></small> / [[Ornithoscelida]]
  
−
[[Theropoda]]
+
? [[Theropoda]]
−
|-
+
|grafika                = Eodromaeus.JPG
−
| colspan=2 |[[Plik:Eodromaeus.JPG|400px|]]
+
|podpis                = Szkielet (na czerwono zrekonstruowane fragmenty) i wybrany materiał kopalny. <br>
−
<small>Źródło: Martinez i in., 2011 [http://3.bp.blogspot.com/_6fVePgcYTJc/TTATHicZ3JI/AAAAAAAADHc/0WcLueK1wJQ/s1600/eodromaeus.JPG]</small>
+
Źródło: Martinez i in., 2011.  
−
|}
+
|PorównanieGrupa        = Theropoda_bazalne
 +
|PorównanieDługość      = 2.2
 +
|mapa                  =
 +
}}
 
== Wstęp ==
 
== Wstęp ==
−
''Eodromaeus'' to rodzaj bazalnego teropoda, prawdopodobnie bliskiego [[Neotheropoda|neoteropodom]], z triasu Ameryki Południowej. Był niedużym drapieżnikiem, polującym na mniejsze od siebie zwierzęta.
+
'''''Eodromaeus''''' to [[rodzaj]] prymitywnego dinozaura, być może bliskiego [[Neotheropoda|neoteropodom]] [[teropod]]a, z [[trias]]u Ameryki Południowej. Był niedużym drapieżnikiem, polującym na mniejsze od siebie zwierzęta.
−
 
 
−
Odkrycie ''Eodromaeus'' ma duże znaczenie dla badań nad filogenezą wczesnych dinozaurów - szczególnie teropodów. ''Eodromaeus'' jest tylko nieznacznie bardziej zaawansowany niż [[Herrerasauria|herrerazaury]] i ma tylko kilka autapomorfii, przez co jest dobrym modelem hipotetycznych przodków teropodów pod względem wielkości ciała i morfologii.
 
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwę dinozaura nadano w odniesieniu do jego wczesnego wieku oraz smukłych proporcji kończyn i szkieletu osiowego. Powstała z połączenia słów ''eos'' (gr. świt, początek) i ''dromaeus'' (gr. biegacz). Epitet gatunkowy (''murphi'') honoruje J. Murphy'ego, ochotnika z Earthwatch, który odnalazł [[holotyp]].
+
Nazwę dinozaura nadano w odniesieniu do jego wczesnego wieku oraz smukłych proporcji kończyn i szkieletu osiowego. Powstała z połączenia słów ''eos'' (gr. świt, początek) i ''dromaeus'' (gr. biegacz). Epitet [[gatunek|gatunkowy]] (''murphi'') honoruje J. Murphy'ego, ochotnika z Earthwatch, który odnalazł [[holotyp]] eodroma.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
−
[[Holotyp]] (PVSJ 560) to niemal kompletny szkielet dorosłego osobnika (zob. rysunek - na czerwono zaznaczono nieznane elementy; niektóre zostały uzupełnione z innych osobników: kości łopatkowo-krucze, dystalne końce k. ramiennych, paliczki I palca dłoni, dystalna końcówka k. kulszowej, k. piętowa i stępu, paliczki stopy).
+
[[Holotyp]] (PVSJ 560) to niemal kompletny szkielet dorosłego osobnika (zob. rysunek - na czerwono zaznaczono nieznane elementy; niektóre zostały uzupełnione z innych osobników: [[scapulocoracoid|kości łopatkowo-krucze]], dystalne końce [[k. ramienna|k. ramiennych]], [[paliczki]] I palca dłoni, dystalna końcówka [[kość kulszowa|k. kulszowej]], [[kość piętowa|k. piętowa]] i [[stęp]]u, [[paliczki]] stopy).
  
 
Przypisany materiał to mniej kompletne osobniki (PVSJ 534, 561, 562, 877).
 
Przypisany materiał to mniej kompletne osobniki (PVSJ 534, 561, 562, 877).
  
−
Początkowo wzięto te szczątki za materiał eoraptora.
+
Początkowo wzięto te szczątki za materiał [[eoraptor]]a.
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
−
''Eodromaeus'' to dwunożny, szybko biegający (na co wskazuje kość piszczelowa dłuższa od kości udowej) teropod o długości ciała ok. 2 m. Ogólnym pokrojem przypominał herrerazaury, ale nie [[Coelophysoidea|celofyzoidy]], w przeciwieństwie do bliskiego filogenetycznie (tj. mieszczącego się prawdopodobnie bardzo blisko [[Neotheropoda]]) rodzaju ''[[Tawa]]''. Miał bardzo małą czaszkę - u holotypu mierzyła ok. 12 cm, czyli ok. 6,9% długości całego ciała (1,77 m). Jego masę można oszacować na 3-15 kg - na podstawie wymiarów ''[[Eoraptor]]'' (1,7 m, 2 kg) i ''[[Chindesaurus]]'' (2,4 m, 15 kg) za [[Paul]], [[2010]]. Cechuje go nie więcej niż 11 zębów kości szczękowej i bardzo wąska podoczodołowa część kości jarzmowej. ''Eodromaeus'' i ''[[Eoraptor]]'' to jedyne dinozaury, u których odnaleziono zęby podniebienne. W tylnych kręgach szyjnych obecne są pleurocele, co wskazuje na obecność worków powietrznych, rozciągających się prawdopodobnie aż do klatki piersiowej.
+
''Eodromaeus'' to dwunożny, szybkobiegający (na co wskazuje [[kość piszczelowa]] dłuższa od [[kość udowa|kości udowej]]) dinozaur o długości ciała ok. 2 m. Ogólnym pokrojem przypominał [[herrerazaur]]y, ale nie [[Coelophysoidea|celofyzoidy]], w przeciwieństwie do [[rodzaj]]u ''[[Tawa]]''. Miał bardzo małą czaszkę - u [[holotyp]]u mierzyła ok. 12 cm, czyli ok. 6,9% długości całego ciała (1,77 m). Jego masę można oszacować na 3-15 kg - na podstawie wymiarów ''[[Eoraptor]]'' (1,7 m, 2 kg) i ''[[Chindesaurus]]'' (2,4 m, 15 kg) za [[Paul]]em ([[2010]]). Cechuje go nie więcej niż 11 zębów kości szczękowej i bardzo wąska podoczodołowa część kości jarzmowej. ''Eodromaeus'', ''Eoraptor'' i ''[[Pampadromaeus]]'' to jedyne dinozaury, u których odnaleziono zęby podniebienne. W tylnych [[kręg]]ach szyjnych obecne są [[pleurocele]], co wskazuje na obecność worków powietrznych (zob. [[pneumatyzacja]]), rozciągających się prawdopodobnie aż do klatki piersiowej.
  
 
== Spis gatunków ==
 
== Spis gatunków ==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
! ''Eodromaeus''
+
| {{V|''Eodromaeus''}}
−
| [[Martinez]], [[Sereno]], [[Alcober]], [[Colombi]], [[Renne]], [[Montañez]] i [[Currie]], [[2011]]
+
| {{Kpt|[[Ricardo Martinez|Martinez]], [[Paul Sereno|Sereno]], [[Oscar Alcober|Alcober]], [[Carina Colombi|Colombi]], [[Paul Renne|Renne]], [[Isabel Montañez|Montañez]]}} i {{Kpt|[[Brian Currie|Currie]]}}, [[2011]]
 
|-
 
|-
−
! ''E. murphi''
+
| {{V|''Eodromaeus murphi''}}
−
| [[Martinez]], [[Sereno]], [[Alcober]], [[Colombi]], [[Renne]], [[Montañez]] i [[Currie]], [[2011]]
+
| {{Kpt|[[Ricardo Martinez|Martinez]], [[Paul Sereno|Sereno]], [[Oscar Alcober|Alcober]], [[Carina Colombi|Colombi]], [[Paul Renne|Renne]], [[Isabel Montañez|Montañez]]}} i {{Kpt|[[Brian Currie|Currie]]}}, [[2011]]
 
|}
 
|}
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
−
<small>
+
<small>Balter, M. 2011. Pint-Sized Predator Rattles The Dinosaur Family Tree. Science, t. 331, nr 6014, str. 134. [[doi: 10.1126/science.331.6014.134]]
−
Balter, M. (2011) "Pint-Sized Predator Rattles The Dinosaur Family Tree" Science, 331 (6014), 134. doi: 10.1126/science.331.6014.134
+
 
 +
Baron, M., Norman, D.B. & Barrett, P.M. (2017) "A new hypothesis of dinosaur relationships and early dinosaur evolution" Nature, 543, 501-506. [[doi:10.1038/nature21700]]
 +
 
 +
Cabreira, S.F., Kellner, A.W.A., Dias-da-Silva, S., da Silva, L.R., Bronzati, M., de Almeida Marsola, J.C., Müller, R.T., Bittencourt, J. de S., Jul’Armando Batista, B., Raugust, T., Carrilho, R., Brodt, A., Langer, M.C. 2016. A Unique Late Triassic Dinosauromorph Assemblage Reveals Dinosaur Ancestral Anatomy and Diet. Current Biology, t. 26, str. 1-6. [http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2016.09.040]
 +
 
 +
Cabreira, S.F., Schultz, C.L., Bittencourt, J.S., Soares, M.B., Fortier, D.C., Silva, L.R., Langer M.C. 2011. New stem-sauropodomorph (Dinosauria, Saurischia) from the Triassic of Brazil. Naturwissenschaften, t. 98, nr 12, str. 1035-1040. [[doi: 10.1007/s00114-011-0858-0]]
 +
 
 +
Martinez, R.N., Sereno, P.C., Alcober, O.A., Colombi, C.E., Renne, P.R., Montañez, I.P., Currie, B.S. 2011. A basal dinosaur from the dawn of the dinosaur era in southwestern Pangaea. Science, t. 331, str. 206-210. [[doi: 10.1126/science.1198467]]
  
−
Martinez, R.N., Sereno, P.C., Alcober, O.A., Colombi, C.E., Renne, P.R., Montañez, I.P. & Currie, B.S. (2011) "A basal dinosaur from the dawn of the dinosaur era in southwestern Pangaea" Science, 331, 206-210. doi: 10.1126/science.1198467
+
Paul, G.S. 2010. The Princeton Field Guide to Dinosaurs. Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
  
−
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
+
<references/></small>
−
</small>
 
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]  
 
[[Kategoria:Saurischia]]  
 
[[Kategoria:Saurischia]]  
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 +
[[Kategoria:Theropoda bazalne]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 +
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
−
[[Kategoria:Kreda]]
+
[[Kategoria:Trias]]
 +
[[Kategoria:Karnik]]
 +
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]

Aktualna wersja na dzień 23:39, 31 mar 2024

Do sprawdzenia.


Autor: Maciej Ziegler, Marcin Szermański
Korekta: Tomasz Skawiński, Mateusz Tałanda, Łukasz Czepiński

Eodromaeus (eodrom)
Długość 1,95-2,2 m
Masa 3-15 kg
Miejsce Argentyna

San Juan (formacja Ischigualasto)

Czas
252 201 145
66

232-229 Ma

późny trias (późny karnik)

Systematyka Dinosauria

Saurischia [1] / Ornithoscelida

? Theropoda

Eodromaeus.JPG
Szkielet (na czerwono zrekonstruowane fragmenty) i wybrany materiał kopalny.
Źródło: Martinez i in., 2011.
Homo sapiens.png Theropoda bazalne.png
2.2 m

Porównanie wielkości Eodromaeus i człowieka.
Sylwetki: Phylopic.org

Wstęp

Eodromaeus to rodzaj prymitywnego dinozaura, być może bliskiego neoteropodom teropoda, z triasu Ameryki Południowej. Był niedużym drapieżnikiem, polującym na mniejsze od siebie zwierzęta.

Etymologia

Nazwę dinozaura nadano w odniesieniu do jego wczesnego wieku oraz smukłych proporcji kończyn i szkieletu osiowego. Powstała z połączenia słów eos (gr. świt, początek) i dromaeus (gr. biegacz). Epitet gatunkowy (murphi) honoruje J. Murphy'ego, ochotnika z Earthwatch, który odnalazł holotyp eodroma.

Materiał kopalny

Holotyp (PVSJ 560) to niemal kompletny szkielet dorosłego osobnika (zob. rysunek - na czerwono zaznaczono nieznane elementy; niektóre zostały uzupełnione z innych osobników: kości łopatkowo-krucze, dystalne końce k. ramiennych, paliczki I palca dłoni, dystalna końcówka k. kulszowej, k. piętowa i stępu, paliczki stopy).

Przypisany materiał to mniej kompletne osobniki (PVSJ 534, 561, 562, 877).

Początkowo wzięto te szczątki za materiał eoraptora.

Budowa

Eodromaeus to dwunożny, szybkobiegający (na co wskazuje kość piszczelowa dłuższa od kości udowej) dinozaur o długości ciała ok. 2 m. Ogólnym pokrojem przypominał herrerazaury, ale nie celofyzoidy, w przeciwieństwie do rodzaju Tawa. Miał bardzo małą czaszkę - u holotypu mierzyła ok. 12 cm, czyli ok. 6,9% długości całego ciała (1,77 m). Jego masę można oszacować na 3-15 kg - na podstawie wymiarów Eoraptor (1,7 m, 2 kg) i Chindesaurus (2,4 m, 15 kg) za Paulem (2010). Cechuje go nie więcej niż 11 zębów kości szczękowej i bardzo wąska podoczodołowa część kości jarzmowej. Eodromaeus, Eoraptor i Pampadromaeus to jedyne dinozaury, u których odnaleziono zęby podniebienne. W tylnych kręgach szyjnych obecne są pleurocele, co wskazuje na obecność worków powietrznych (zob. pneumatyzacja), rozciągających się prawdopodobnie aż do klatki piersiowej.

Spis gatunków

Eodromaeus Martinez, Sereno, Alcober, Colombi, Renne, Montañez i Currie, 2011
Eodromaeus murphi Martinez, Sereno, Alcober, Colombi, Renne, Montañez i Currie, 2011

Bibliografia

Balter, M. 2011. Pint-Sized Predator Rattles The Dinosaur Family Tree. Science, t. 331, nr 6014, str. 134. doi: 10.1126/science.331.6014.134

Baron, M., Norman, D.B. & Barrett, P.M. (2017) "A new hypothesis of dinosaur relationships and early dinosaur evolution" Nature, 543, 501-506. doi:10.1038/nature21700

Cabreira, S.F., Kellner, A.W.A., Dias-da-Silva, S., da Silva, L.R., Bronzati, M., de Almeida Marsola, J.C., Müller, R.T., Bittencourt, J. de S., Jul’Armando Batista, B., Raugust, T., Carrilho, R., Brodt, A., Langer, M.C. 2016. A Unique Late Triassic Dinosauromorph Assemblage Reveals Dinosaur Ancestral Anatomy and Diet. Current Biology, t. 26, str. 1-6. [2]

Cabreira, S.F., Schultz, C.L., Bittencourt, J.S., Soares, M.B., Fortier, D.C., Silva, L.R., Langer M.C. 2011. New stem-sauropodomorph (Dinosauria, Saurischia) from the Triassic of Brazil. Naturwissenschaften, t. 98, nr 12, str. 1035-1040. doi: 10.1007/s00114-011-0858-0

Martinez, R.N., Sereno, P.C., Alcober, O.A., Colombi, C.E., Renne, P.R., Montañez, I.P., Currie, B.S. 2011. A basal dinosaur from the dawn of the dinosaur era in southwestern Pangaea. Science, t. 331, str. 206-210. doi: 10.1126/science.1198467

Paul, G.S. 2010. The Princeton Field Guide to Dinosaurs. Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.

  1. ↑ >sensu Clarke i in., 2004 Megalosaurus bucklandii & Plateosaurus engelhardti ~ Iguanodon bernissartensis (Clarke, J., Gauthier, J.A., de Queiroz, K., Joyce, W.G., Parham, J.F. & Rowe. T. (2004) "A Phylogenetic Nomenclature for the Major Clades of Amniota Haeckel 1866, with Emphasis on Aves Linnaeus 1758" First International Phylogenetic Nomenclature Meeting, Paris, Muséum National d’Histoire Naturelle, July 6-9, 2004, abstracts [1])
Źródło: „https://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Eodromaeus&oldid=32409”