Furcatoceratops: Różnice pomiędzy wersjami
m (spolszczenie) |
m |
||
| (Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 34: | Linia 34: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Furcatoceratops'' to [[centrozauryn]] blisko spokrewniony z ''[[Avaceratops]]'' i ''[[Nasutoceratops]]'' żyjący w późnej kredzie na | + | ''Furcatoceratops'' to [[centrozauryn]] blisko spokrewniony z ''[[Avaceratops]]'' i ''[[Nasutoceratops]]'' żyjący w późnej kredzie na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Dinozaur ten znany również pod pseudonimem "Ava" (Takasaki i in., 2023). |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Plik:Furcatoceratops by Scott Hartman.jpg|thumb|Rekonstrukcja szkieletu ''Furcatoceratops'' pokazująca odnalezione kości. Autor: Scott Hartman]] | [[Plik:Furcatoceratops by Scott Hartman.jpg|thumb|Rekonstrukcja szkieletu ''Furcatoceratops'' pokazująca odnalezione kości. Autor: Scott Hartman]] | ||
| − | Jedyny znany okaz o numerze katalogowym NSM PV 24660 to bardzo dobrze zachowany szkielet dojrzewającego osobnika zawierający niekompletną czaszkę oraz elementy pozaczaszkowe (zob. rys. obok). Zachowało się więcej kości | + | Jedyny znany okaz o numerze katalogowym NSM PV 24660 to bardzo dobrze zachowany szkielet dojrzewającego osobnika zawierający niekompletną czaszkę oraz elementy pozaczaszkowe (zob. rys. obok). Zachowało się więcej kości z lewej stronie ciała niż prawej. Badanie histologiczne kości ramiennej wskazuje, że ''Furcatoceratops'' w chwili śmierci miał 2-3 lata i był bardziej dojrzały niż [[holotyp]] ''[[Avaceratops]]''. |
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | [[Plik:Furcatoceratops. | + | [[Plik:Furcatoceratops.jpg|thumb|[[Holotyp]] ''Furcatoceratops''. Fot. Eight heads serpent [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Furcatoceratops.jpg].]] |
| − | ''Furcatoceratops'' to | + | ''Furcatoceratops'' to średniej wielkości ceratopsyd mający okazałą kryzę z wachlarzowatą kością łuskową, na której znajdowały się niewielkie guzy. Miał on dość długie, skierowane do przodu rogi nadoczne, które były owalne w przekroju. Różki ciemieniowe (''[[epiparietales]]'') były stosunkowo mniejsze od różków znajdujących się na kości łuskowej (''[[episquamosales]]''). W odróżnieniu od zaawansowanych [[centrozauryn]]ów nie miał on rogu na kości nosowej. W kości szczękowej znajdowało się co najmniej 27 zębodołów, zaś w zębowej - 30. ''Furcatoceratops'' nie miał w czaszce dodatkowego okna przedoczodołowego jak ''[[Diabloceratops]]'' czy ''[[Zuniceratops]]''. Anatomia szkieletu pozaczaszkowego była bardzo podobna jak u reszty przedstawicieli Ceratopsidae, jednak wąski wyrostek łonowy kości kulszowej (większy niż trzon) mógł być cechą wyjątkową. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa rodzajowa to połączenie łacińskiego słowa ''furcatus'' ( | + | Nazwa rodzajowa to połączenie łacińskiego słowa ''furcatus'' (podobny do widelca) w odniesieniu się do kierunku nachylenia rogów nadocznych oraz greckiego wyrażenia ''ceratops'' znaczącego "rogate oblicze" lub "rogatą twarz". Epitet gatunkowy ''elucidans'' pochodzi od łacińskiego słowa ''elucidate'' (wyjaśnić), ponieważ [[holotyp]] dostarcza wielu informacji na temat osteologii u przedstawicieli [[Ceratopsidae]]. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|{{V| ''Furcatoceratops''}} | |{{V| ''Furcatoceratops''}} | ||
| − | |{{Kpt|Ishikawa, Tsuihiji | + | |{{Kpt|Ishikawa, Tsuihiji}} i {{Kpt|Manabe}}, [[2023]] |
|- | |- | ||
|{{V| ''F. elucidans''}} | |{{V| ''F. elucidans''}} | ||
| − | |{{Kpt|Ishikawa, Tsuihiji | + | |{{Kpt|Ishikawa, Tsuihiji}} i {{Kpt|Manabe}}, 2023 |
|} | |} | ||
| Linia 59: | Linia 59: | ||
<small>Ishikawa, H., Tsuihiji, T & Manabe, M. (2023). "''Furcatoceratops elucidan''s, a new centrosaurine (Ornithischia: Ceratopsidae) from the upper Campanian Judith River Formation, Montana, USA". Cretaceous Research. 105660. [[doi:10.1016/j.cretres.2023.105660]] | <small>Ishikawa, H., Tsuihiji, T & Manabe, M. (2023). "''Furcatoceratops elucidan''s, a new centrosaurine (Ornithischia: Ceratopsidae) from the upper Campanian Judith River Formation, Montana, USA". Cretaceous Research. 105660. [[doi:10.1016/j.cretres.2023.105660]] | ||
| − | Takasaki, R., Chiba, K., Fiorillo, A. R., Brink, K. S., Evans, D. C., Fanti, F., ... & Ishigaki, S. ( | + | Takasaki, R., Chiba, K., Fiorillo, A. R., Brink, K. S., Evans, D. C., Fanti, F., ... & Ishigaki, S. (2023). "Description of the first definitive ''Corythosaurus'' (Dinosauria, Hadrosauridae) specimens from the Judith River Formation in Montana, USA and their paleobiogeographical significance. The Anatomical Record". [[doi:10.1002/ar.25097]] |
</small> | </small> | ||
Aktualna wersja na dzień 11:07, 15 lut 2024
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Furcatoceratops (furkatoceratops) | |
|---|---|
| Długość | ok. 3,5 m |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | USA - Montana
(formacja Judith River - ogniwo Coal Ridge) |
| Czas |
ok. 75,9-75,3 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Zrekonstruowany szkielet Furcatoceratops . Fot. ケラトプスユウタ [2] | |
Wstęp
Furcatoceratops to centrozauryn blisko spokrewniony z Avaceratops i Nasutoceratops żyjący w późnej kredzie na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Dinozaur ten znany również pod pseudonimem "Ava" (Takasaki i in., 2023).
Materiał kopalny
Jedyny znany okaz o numerze katalogowym NSM PV 24660 to bardzo dobrze zachowany szkielet dojrzewającego osobnika zawierający niekompletną czaszkę oraz elementy pozaczaszkowe (zob. rys. obok). Zachowało się więcej kości z lewej stronie ciała niż prawej. Badanie histologiczne kości ramiennej wskazuje, że Furcatoceratops w chwili śmierci miał 2-3 lata i był bardziej dojrzały niż holotyp Avaceratops.
Budowa
Furcatoceratops to średniej wielkości ceratopsyd mający okazałą kryzę z wachlarzowatą kością łuskową, na której znajdowały się niewielkie guzy. Miał on dość długie, skierowane do przodu rogi nadoczne, które były owalne w przekroju. Różki ciemieniowe (epiparietales) były stosunkowo mniejsze od różków znajdujących się na kości łuskowej (episquamosales). W odróżnieniu od zaawansowanych centrozaurynów nie miał on rogu na kości nosowej. W kości szczękowej znajdowało się co najmniej 27 zębodołów, zaś w zębowej - 30. Furcatoceratops nie miał w czaszce dodatkowego okna przedoczodołowego jak Diabloceratops czy Zuniceratops. Anatomia szkieletu pozaczaszkowego była bardzo podobna jak u reszty przedstawicieli Ceratopsidae, jednak wąski wyrostek łonowy kości kulszowej (większy niż trzon) mógł być cechą wyjątkową.
Etymologia
Nazwa rodzajowa to połączenie łacińskiego słowa furcatus (podobny do widelca) w odniesieniu się do kierunku nachylenia rogów nadocznych oraz greckiego wyrażenia ceratops znaczącego "rogate oblicze" lub "rogatą twarz". Epitet gatunkowy elucidans pochodzi od łacińskiego słowa elucidate (wyjaśnić), ponieważ holotyp dostarcza wielu informacji na temat osteologii u przedstawicieli Ceratopsidae.
Spis gatunków
| Furcatoceratops | Ishikawa, Tsuihiji i Manabe, 2023 |
| F. elucidans | Ishikawa, Tsuihiji i Manabe, 2023 |
Bibliografia
Ishikawa, H., Tsuihiji, T & Manabe, M. (2023). "Furcatoceratops elucidans, a new centrosaurine (Ornithischia: Ceratopsidae) from the upper Campanian Judith River Formation, Montana, USA". Cretaceous Research. 105660. doi:10.1016/j.cretres.2023.105660
Takasaki, R., Chiba, K., Fiorillo, A. R., Brink, K. S., Evans, D. C., Fanti, F., ... & Ishigaki, S. (2023). "Description of the first definitive Corythosaurus (Dinosauria, Hadrosauridae) specimens from the Judith River Formation in Montana, USA and their paleobiogeographical significance. The Anatomical Record". doi:10.1002/ar.25097
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Furcatoceratops_mount.jpg){kind=link}
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Furcatoceratops.jpg){kind=link}