Jinzhousaurus

Autor:	Korekta:
Marcin Szermański

---

Jinzhousaurus (jinzhouzaur)
Długość:	5 (? ok. 7) m
Masa:	600 kg
Miejsce występowania:	Chiny - prowincja Liaoning (formacja Yixian)
Czas występowania	130-124 Ma wczesna kreda (barrem - najwcześniejszy apt)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Genasauria Neornithischia Cerapoda Ornithopoda Iguanodontia ? Hadrosauroidea
Holotyp IVPP V12691 wystawiony w Muzeum Nauki w Hong Kongu. [1]

Wstęp

Jinzhousaurus to średniej wielkości wczesnokredowy dinozaur ptasiomiedniczny żyjący na terenie dzisiejszych Chin. Został odnaleziony nieopodal miasta Jinzhou (prowincja Liaoning) w pokładach formacji Yixian. Rodzaj wraz z jedynym, typowym gatunkiem został opisany w 2001 roku, a dokonali tego wspólnie Wang Xiao-lin i Xu Xing.

Nie jest pewna dokładna systematyka tego dinozaura: pierwotnie został przydzielony do rodziny Iguanodontidae, a w 2010 roku badania wykazały, iż prawdopodobnie należy do bazalnych członków bardziej zaawansowanej grupy Hadrosauroidea.

Paul (2010) ocenia go na 5 metrów długości i 500 kg. Niektóre źródła internetowe (DD, ang. Wiki) oceniają go na około 7 metrów.

Materiał kopalny i budowa

Holotyp IVPP V12691 to prawie kompletny szkielet zawierający czaszkę, której długość i wysokość wynosi odpowiednio ok. 500 i 280 mm.

Cechuje ją wydłużony pysk, brak okna przedoczodołowego (antorbital fenestra) i bardzo duża szerokość tylnej części czaszki z małym grzebieniem na jej szczycie. Kość zębowa (dentary) mieściła co najmniej 17 zębów.

Wiek i paleoekologia

Jinzhousaurus zamieszkiwał dzisiejsze północno-wschodnie Chiny we wczesnej kredzie. Wiek pokładów formacji Yixian jest różnie datowany: np. Norman (2004) daje im barrem (130-125 Ma), z kolei Paul (2008) późny barrem lub najwcześniejszy apt (128,3-125/ok. 125-124 Ma).

Jinzhousaurus koegzystował wspólnie z innymi dinozaurami ptasiomiednicznymi - Hongshanosaurus i Liaoningsaurus oraz z teropodami, takimi jak Sinornithosaurus i Yixianosaurus.

Jak każdy przedstawiciel ornitopodów był zwierzęciem roślinożernym, najprawdopodobniej żyjącym w stadach.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Jinzhousaurus znaczy "jaszczur z Jinzhou" – miasta, nieopodal którego odnaleziono jego holotyp. Z kolei epitet gatunkowy yangi honoruje słynnego chińskiego paleontologa Yanga Zhongjiana, znanego bardziej jako Chung Chien Young – zwanego często "ojcem chińskich paleontologów".

Spis gatunków

Jinzhousaurus	Wang i Xu, 2001
J. yangi	Wang i Xu, 2001

Bibliografia

McDonald A.T., Wolfe D.G., and Kirkland J.I., (2010) "A new basal hadrosauroid (Dinosauria: Ornithopoda) from the Turonian of New Mexico", Journal of Vertebrate Paleontology 30(3): 799-812

Norman D.B. (2004) Basal Iguanodontia. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

Paul, G.S. (2008) "A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species". Cretaceous Research 29 (2): 192–216. doi:10.1016/j.cretres.2007.04.009

http://en.wikipedia.org/wiki/Jinzhousaurus

http://en.wikipedia.org/wiki/Yixian_Formation#Paleobiota

http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=90096&is_real_user=1

http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=6726&Itemid=67

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford