Kunbarrasaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Zastępowanie tekstu - "…" na "")
Linia 1: Linia 1:
{{Korekta|=Do ogólnej weryfikacji i być może rozszerzenia (a także do poprawy grafika).}}
 
 
{{DISPLAYTITLE:''Kunbarrasaurus''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Kunbarrasaurus''}}
 
<small>
 
<small>
Linia 11: Linia 10:
  
 
[[Marcin Szermański]]
 
[[Marcin Szermański]]
 +
 +
[[Kamil Kamiński]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 34: Linia 35:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| 197-99 [[Ma]]
+
| ok. 105-100 ?(97) [[Ma]]
<small>[[wczesna kreda]] (późny [[apt]])</small>
+
<small>[[wczesna kreda]] (późny [[apt]] - ?wczesny [[cenoman]])</small>
  
 
|-
 
|-
Linia 49: Linia 50:
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |[[Plik:Minmi_Cas_Liber.jpg|400px|]]
 
| colspan=2 |[[Plik:Minmi_Cas_Liber.jpg|400px|]]
<small>Minmi. Autor zdjęcia: Cas Liber [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Minmi_model_Canberra_email.jpg]</small>
+
<small>Rekonstrukcja, pierwotnie oznaczona jako ''[[Minmi]]''. Autor zdjęcia: Cas Liber [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Minmi_model_Canberra_email.jpg]</small>
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |
 
| colspan=2 |
 
<display_points type="terrain" zoom=3>
 
<display_points type="terrain" zoom=3>
20.9° S, 143.6° E|mułowce Allaru, na zachód od Richmond, Queensland, [[Australia]]|<small>Holotyp ''K. ieversi'' - QM F1801.<br>
+
20.9° S, 143.6° E~mułowce Allaru, na zachód od Richmond, Queensland, [[Australia]]|<small>Holotyp ''K. ieversi'' - QM F1801.<br>
 
</display_points>
 
</display_points>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Kunbarrasaurus'' to nazwany w [[2015]] roku dinozaur pancerny żyjący w [[kreda|kredzie]] na terenie dzisiejszej [[Australia|Australii]]. Jego szczątki zostały odnalezione już w [[1989]] roku i przez lata były przypisane do ''[[Minmi]]'' - dotychczas jedynego znanego australijskiego ankylozaura, lecz już początkiem [[2015]] roku [[Victoria Arbour|Arbour]] i [[Philip Currie|Currie]] uznali go za prawdopodobnie osobny [[ważny]] [[rodzaj]].
+
''Kunbarrasaurus'' to nazwany w [[2015]] roku dinozaur pancerny żyjący we [[wczesna kreda|wczesnej kredzie]] na terenie dzisiejszej [[Australia|Australii]]. Jego szczątki zostały odnalezione już w [[1989]] roku i przez lata były przypisane do ''[[Minmi]]'' - dotychczas jedynego znanego australijskiego ankylozaura, lecz już początkiem [[2015]] roku [[Victoria Arbour|Arbour]] i [[Philip Currie|Currie]] uznali go za prawdopodobnie osobny [[ważny]] [[rodzaj]].
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
[[Holotyp]] (QM F1801) to pochodzący z osadach formacji [[Allaru]], jest najlepiej zachowanym dinozaurem pochodzącym z wschodniej [[Gondwana|Gondwany]]. Brakuje dystalnych części kończyn, ostatnich [[kręg]]ów ogonowych i przodu czaszki. Miał duże tarczki na szyi oskrzydlające barki i biodra oraz dodatkowo płytki na ogonie o nieustalonym dotychczas położeniu. Przez wiele lat był to materiał przypisany do ''[[Minmi]]'' jako ''Minmi'' sp.
+
[[Holotyp]] (QM F1801) pochodzi z osadów formacji [[Allaru]] i jest najlepiej zachowanym dinozaurem ze wschodniej [[Gondwana|Gondwany]]. Brakuje dystalnych części kończyn, ostatnich [[kręg]]ów ogonowych i przodu czaszki. Przez wiele lat był to materiał przypisany do ''[[Minmi]]'' jako ''Minmi'' sp.
 +
[[Plik: Kunbarrasaurus_skull_reconstruction.png|200px|thumb|right|Rekonstrukcja czaszki. Źródło: Leahey i in. 2015[https://peerj.com/articles/1475/].]]
 +
 
 +
==Budowa==
 +
''Kunbarrasaurus'' był stosunkowo niedużym czworonożnym roślinożercą, podobnie jak inne prymitywne ankylozaury. Miał duże tarczki na szyi oskrzydlające barki i biodra oraz dodatkowo płytki na ogonie o nieustalonym dotychczas położeniu. Jego czaszka charakteryzowała się płaskim dachem i była pozbawiona rogów na kościach łuskowych i kwadratowo-jarzmowych, typowych dla zaawansowanych ankylozaurów. Patrząc z góry, miała pięcioboczny kształt. Długość czaszki o ok. 30% przekraczała jej szerokość. Jedną z charakterystycznych cech kunbarrazaura było niezwykle duże ucho wewnętrzne o niespotykanej u innych dinozaurów morfologii (Leahey i in., 2015).
 +
 
 +
==Paleobiologia==
 +
W okolicach jamy brzusznej holotypu ''Kunbarrasaurus'' zachowała się skamieniała zawartość jelit. Obejmuje ona pozostałości włóknistej lub naczyniowej tkanki roślinnej, ziarna, owocniki oraz prawdopodobnie zarodnie paproci. Nasiona i owocniki zostały połknięte w całości. Sposób zachowania tkanki roślinnej sugeruje, że została ona wcześniej pocięta przy użyciu zębów. Nie znaleziono śladów gastrolitów, tak więc rozdrabnianie pokarmu odbywało się głównie w jamie ustnej (Molnar i Clifford, 2001).
 +
[[Plik: Kunbarrasaurus_skull_CT_scan.png|200px|thumb|right|Obraz wnętrza czaszki uzyskany dzięki tomografii komputerowej. Źródło: Leahey i in. 2015[https://peerj.com/articles/1475/].]]
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 79: Linia 88:
 
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2015.1059985]]
 
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2015.1059985]]
  
Leahey, L.G., Molnar, R.E., Carpenter, K., Witmer, L.M. & Salisbury, S.W. (2015) Cranial osteology of the ankylosaurian dinosaur formerly known as Minmi sp. (Ornithischia: Thyreophora) from the Lower Cretaceous Allaru Mudstone of Richmond, Queensland, Australia. PeerJ 3:e1475. https://peerj.com/articles/1475/
+
Leahey, L.G., Molnar, R.E., Carpenter, K., Witmer, L.M. & Salisbury, S.W. (2015) Cranial osteology of the ankylosaurian dinosaur formerly known as Minmi sp. (Ornithischia: Thyreophora) from the Lower Cretaceous Allaru Mudstone of Richmond, Queensland, Australia. PeerJ 3:e1475. [https://peerj.com/articles/1475/]
 +
 
 +
Molnar, R.E. & Clifford, H. T. (2001). "An ankylosaurian cololite from Queensland, Australia". W: Carpenter, K. The Armored Dinosaurs. Bloomington, IN: Indiana University Press. 399–412
 
</small>
 
</small>
  
Linia 90: Linia 101:
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Apt]]
 
[[Kategoria:Apt]]
[[Kategoria:Do poprawy - niezajęte]]
 

Wersja z 17:48, 7 sty 2020

Autor: Korekta:
Maciej Ziegler Tomasz Sokołowski

Adrian Tkocz

Marcin Szermański

Kamil Kamiński


Kunbarrasaurus (kunbarrazaur)
Długość: ? m
Masa: ? kg
Miejsce występowania: Australia - stan Queensland

(formacja Allaru)

Czas występowania ok. 105-100 ?(97) Ma

wczesna kreda (późny apt - ?wczesny cenoman)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Ankylosauria

Minmi Cas Liber.jpg

Rekonstrukcja, pierwotnie oznaczona jako Minmi. Autor zdjęcia: Cas Liber [3]

Wczytywanie mapy…

Wstęp

Kunbarrasaurus to nazwany w 2015 roku dinozaur pancerny żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Australii. Jego szczątki zostały odnalezione już w 1989 roku i przez lata były przypisane do Minmi - dotychczas jedynego znanego australijskiego ankylozaura, lecz już początkiem 2015 roku Arbour i Currie uznali go za prawdopodobnie osobny ważny rodzaj.

Materiał kopalny

Holotyp (QM F1801) pochodzi z osadów formacji Allaru i jest najlepiej zachowanym dinozaurem ze wschodniej Gondwany. Brakuje dystalnych części kończyn, ostatnich kręgów ogonowych i przodu czaszki. Przez wiele lat był to materiał przypisany do Minmi jako Minmi sp.

Rekonstrukcja czaszki. Źródło: Leahey i in. 2015[1].

Budowa

Kunbarrasaurus był stosunkowo niedużym czworonożnym roślinożercą, podobnie jak inne prymitywne ankylozaury. Miał duże tarczki na szyi oskrzydlające barki i biodra oraz dodatkowo płytki na ogonie o nieustalonym dotychczas położeniu. Jego czaszka charakteryzowała się płaskim dachem i była pozbawiona rogów na kościach łuskowych i kwadratowo-jarzmowych, typowych dla zaawansowanych ankylozaurów. Patrząc z góry, miała pięcioboczny kształt. Długość czaszki o ok. 30% przekraczała jej szerokość. Jedną z charakterystycznych cech kunbarrazaura było niezwykle duże ucho wewnętrzne o niespotykanej u innych dinozaurów morfologii (Leahey i in., 2015).

Paleobiologia

W okolicach jamy brzusznej holotypu Kunbarrasaurus zachowała się skamieniała zawartość jelit. Obejmuje ona pozostałości włóknistej lub naczyniowej tkanki roślinnej, ziarna, owocniki oraz prawdopodobnie zarodnie paproci. Nasiona i owocniki zostały połknięte w całości. Sposób zachowania tkanki roślinnej sugeruje, że została ona wcześniej pocięta przy użyciu zębów. Nie znaleziono śladów gastrolitów, tak więc rozdrabnianie pokarmu odbywało się głównie w jamie ustnej (Molnar i Clifford, 2001).

Obraz wnętrza czaszki uzyskany dzięki tomografii komputerowej. Źródło: Leahey i in. 2015[2].

Etymologia

Nazwa rodzajowa Kunbarrasaurus to zbitek słów Kunbarra (kunbara - słowa oznaczającego "tarczę" w języku Mayi [Wunumara]) i greckiego sauros (σαυρoς), a więc "jaszczur". Epitet gatunkowy ieversi honoruje Iana Ieversa, odkrywcę holotypu. Cała nazwa znaczy więc "tarczowy jaszczur Ieversa".

Spis gatunków

Kunbarrasaurus Leahey, Molnar, Carpenter, Witmer & Salisbury, 2015
Kunbarrasaurus ieversi Leahey, Molnar, Carpenter, Witmer & Salisbury, 2015

Bibliografia

Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2015.1059985

Leahey, L.G., Molnar, R.E., Carpenter, K., Witmer, L.M. & Salisbury, S.W. (2015) Cranial osteology of the ankylosaurian dinosaur formerly known as Minmi sp. (Ornithischia: Thyreophora) from the Lower Cretaceous Allaru Mudstone of Richmond, Queensland, Australia. PeerJ 3:e1475. [4]

Molnar, R.E. & Clifford, H. T. (2001). "An ankylosaurian cololite from Queensland, Australia". W: Carpenter, K. The Armored Dinosaurs. Bloomington, IN: Indiana University Press. 399–412