Laquintasaura

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Wersja z dnia 16:06, 25 sty 2015 autorstwa Mateusz (dyskusja | edycje) (ilustracja)
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Korekta:
Mateusz Tałanda


Laquintasaura (lakwintazaura)
Długość: ok. 1 m
Masa: ok. 10 kg
Miejsce występowania: Wenezuela - stan Táchira

między La Grita a Seboruco (formacja La Quinta)

Czas występowania 201 Ma

wczesna jura (hettang)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Eocursor by Kahless28.jpg

Rekonstrukcja Eocursor - lakwintazaura mogła wyglądać podobnie.
Autor: Jakub Kowalski.

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Lakwintazaura (łac. Laquintasaura venezuelae) to wczesny dinozaur ptasiomiedniczny, żyjący na terenie dzisiejszej Wenezueli około 201 milionów lat temu. Nazwa Laquinta- pochodzi od formacji La Quinta, w której znaleziono tego dinozaura, saura to żeńska wersja jaszczurki w języku greckim, a epitet venezuelae został nadany na cześć kraju i ludności Wenezueli. Lakwintazaura jest pierwszym dinozaurem odkrytym na terenie tego kraju.

Materiał kopalny

Holotyp - charakterystyczny ząb lakwintazaury. Skala 2 mm. Źródło: Barrett i in., 2014.

Znaleziony materiał kopalny lakwintazaury jest bardzo duży. Pochodzi z nagromadzenia kości różnych osobników (co najmniej czterech) tego samego gatunku w jednej warstwie. Są to zęby, kości czaszki (przedszczękowe, szczękowe, jarzmowe, ciemieniowe, czołowe, zaczołowe, bocznopotyliczna/tylnouszna, skrzydłowe i kwadratowe), różne kręgi, żebra, łopatki, kości miednicy i kończyny tylnej. Spośród setek kości na okaz typowy wybrano ząb o numerze P.1396. Natomiast paratypem są części lewej kości kulszowej i udowej oraz lewa kość piętowo-skokowa. Ta ostatnia jest zrośnięta jak u heterodontozaura i fruitadensa, a w przeciwieństwie do pozostałych krewniaków. Niestety nie udało się odnaleźć żuchwy i kości rąk lakwintazaury. Oprócz tych wszystkich kości natrafiono tylko na dwa zęby dinozaura drapieżnego. Były to jedyne elementy nie należące do lakwintazaury w tym nagromadzeniu.

Paleobiologia

Największa kość udowa mierzy 9 centymetrów długości co pozwala szacować długość całego zwierzęcia na około metr długości. Nagromadzenie wielu osobników w jednym miejscu jest przesłanką za stadnym trybem życia lakwintazaury. Jeśli te osobniki rzeczywiście żyły razem, to byłby to najstarszy przykład stadnego trybu życia wśród dinozaurów ptasiomiednicznych.

Zęby lakwintazaury są wyjątkowe wśród dinozaurów. Są długie, stożkowane, czasami lekko zakrzywione, z pogrubioną podstawą, gęstym ząbkowaniem na obu krawędziach i podłużnymi żłobieniami. Nie wiadomo do jakiego typu pokarmu służyły.

Budowa tkanki kostnej sugeruje, że w nagromadzeniu występują osobniki różnego wieku. Najstarszy miał dziewieć linii zatrzymanego wzrostu w kości łopatkowej, co wskazuje na 10 do 12 lat. Natomiast inne osobniki nie mają śladów spowolnienia wzrostu. To sugeruje, że były młodocianymi lub niespełna dorosłymi osobnikami. Sposób wzrostu lakwintazaury był podobny jak u innych ptasiomiednicznych o niewielkich rozmiarach - takich jak skutellozaur, czy fruitadens. Jednak tempo wzrostu lakwintazaury wydaje się być niższe niż u większości ptasiomiednicznych a podobne jak u skutellozaura.

Lakwintazaura chodziła prawdopodobnie na dwóch nogach. Przed drapieżnikami ratowała się ucieczką lub trzymała się w grupach. Mogła padać łupem drapieżnego tachiraptora, którego odkryto na tym samym terenie.

Pozycja filogenetyczna

Niekompletność materiału i dziwna mieszanka różnych cech nie pozwoliły ustalić dokładną pozycję filogenetyczną lakwintazaury wśród dinozaurów ptasiomiednicznych. Na pewno jest bardziej zaawansowana od pizanozaura i prawdopodobnie nie należy do tyreoforów i heterodontozaurów ani grupy Neornithischia. Lakwintazaura jest jednym z najstarszych znanych dinozaurów ptasiomiednicznych. Starsze od niej są tylko pizanozaur i prawdopodobnie eokursor.

Spis gatunków

Laquintasaura Barrett, Butler, Mundil, Scheyer, Irmis i Sánchez-Villagra, 2014
L. venezuelae Barrett, Butler, Mundil, Scheyer, Irmis i Sánchez-Villagra, 2014

Bibliografia

Barrett P.M., Butler R.J., Mundil R., Scheyer T.M., Irmis R.B. i M.R. Sánchez-Villagra. 2014. A palaeoequatorial ornithischian and new constraints on early dinosaur diversification. Proc. R. Soc. B, t. 281, str. 1-6.

Langer M.C., Rincón A.D., Ramezani J., Solórzano A. i O.W.M. Rauhut. 2014. New dinosaur (Theropoda, stem-Averostra) from the earliest Jurassic of the La Quinta formation, Venezuelan Andes. Royal Society open science, t. 1, str. 140184. [1]