Liaoningosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m (Materiał kopalny i paleobiologia)
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Liaoningosaurus''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Liaoningosaurus''}}
<small>
+
{{Opis
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                  = [[Maciej Ziegler]], [[Sebastian Oziemski]], [[Łukasz Czepiński]]
| Autorzy:
+
|nazwa                  = ''Liaoningosaurus'' (liaoningozaur)
|-
+
|długość                = >34-50 cm <small>(?młody osobnik)</small>
| [[Maciej Ziegler]], [[Sebastian Oziemski]], [[Łukasz Czepiński]]
+
|masa                  = kilka kg <small>(?młody osobnik)</small>
|}
+
|wysokość              =
</small>
+
|dieta                  = roślinożerny
 
+
|miejsce                =
----
+
[[Chiny]] <br><small>prowincja [[Liaoning]] ([[formacja]] [[Yixian]] - warstwy Dawangzhangzi)</small>
 
+
|czas                  = {{Występowanie|136|118}}
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
136-118 [[Ma]]<br>
! colspan=2 | ''Liaoningosaurus'' (liaoningozaur)
+
<small>wczesna [[kreda]] (prawdopodobnie [[alb]])</small>
|-
+
|systematyka            = [[Dinosauria]]
! '''Długość''':
 
| >34-50 cm <small>(?młody osobnik)</small>
 
 
 
|-
 
! '''Masa''':
 
| >(kilka) kg <small>(?młody osobnik)</small>
 
 
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[Chiny]] - prowincja [[Liaoning]]
 
 
 
<small>([[formacja]] [[Yixian]] - warstwy Dawangzhangzi)</small>
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
| 136-118 [[Ma]]
 
 
 
<small>[[wczesna kreda]] (prawdopodobnie [[apt]])</small>
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Ornithischia]]
 
[[Ornithischia]]
Linia 41: Linia 21:
  
 
[[Ankylosauridae]] / ? [[Nodosauridae]]
 
[[Ankylosauridae]] / ? [[Nodosauridae]]
|-
+
|grafika                = Liaoningosaurus2.png
| colspan=2 |[[Plik:Liaoningosaurus.jpg|400px|]]
+
|podpis                = Rekonstrukcja ''Lianoningosaurus''.<br>Autor: [[Jakub Kowalski]] [http://kahless28.deviantart.com/gallery/#/d34rbup]
<small>Autor: [[Jakub Kowalski]] [http://kahless28.deviantart.com/gallery/#/d34rbup]</small>
+
|PorównanieGrupa        = Nodosauridae
|-
+
|PorównanieDługość      = 0.5
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
+
| mapa =
|-
+
<display_points type="terrain" zoom=3>
| colspan=2 |
+
39.9° N, 123.4° E~Wangjiagou
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
39.9° N, 123.4° E|Wangjiagou
 
 
</display_points>
 
</display_points>
|}
+
}}
 
 
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
 
''Liaoningosaurus'' to niezwykły dinozaur z grupy ankylozaurów, którego szczątki odnaleziono w osadach formacji [[Yixian]] w Wangjiagou ([[Chiny]]), datowanych na wczesną kredę, prawdopodobnie [[apt]] (ok. 122 [[Ma]]). Badania opublikowane w 2016 roku sugerują, że liaoningozaur był miniaturowym rybożernym ankylozaurem, który mógł być przystosowany do ziemnowodnego trybu życia. Byłby to pierwszy drapieżny dinozaur [[Ornithischia|ptasiomiedniczny]].
 
''Liaoningosaurus'' to niezwykły dinozaur z grupy ankylozaurów, którego szczątki odnaleziono w osadach formacji [[Yixian]] w Wangjiagou ([[Chiny]]), datowanych na wczesną kredę, prawdopodobnie [[apt]] (ok. 122 [[Ma]]). Badania opublikowane w 2016 roku sugerują, że liaoningozaur był miniaturowym rybożernym ankylozaurem, który mógł być przystosowany do ziemnowodnego trybu życia. Byłby to pierwszy drapieżny dinozaur [[Ornithischia|ptasiomiedniczny]].
  
==Materiał kopalny==
+
==Materiał kopalny i paleobiologia==
[[Holotyp]] tego być może rybożernego zwierzęcia (IVPP V12560) to prawie kompletny szkielet, który początkowo uznawano za należący do młodego osobnika. Za życia dinozaur miał 34-50 cm długości (zależnie od szacowanej długości ogona). Jest on niewątpliwie najmniejszym odnalezionym ankylozaurem, a prawdopodobnie i najmniejszym dinozaurem ptasiomiednicznym. Zagrożeniem dla liaoningozaurów mogły byćdrapieżne dromeozaurydy odnalezione w tych samych osadach, takie jak ''[[Tianyuraptor]]''. Badania opublikowane w 2016 roku sugerują, że młodociane cechy szkieletu nie są związane z [[ontogeneza|ontogenezą]] a z [[ekologia|ekologią]] tego zwierzęcia
+
[[Plik:Liaoningosaurus_BMNHC.png|300px|thumb|right|
 +
Okaz ''Liaoningosaurus paradoxus'' (BMNHC-Ph000924) w Muzeum Historii Naturalnej w Pekinie. <br>
 +
Autor: [[Łukasz Czepiński]].]]
 +
[[Holotyp]] tego, być może rybożernego, zwierzęcia (IVPP V12560) to prawie kompletny szkielet, który początkowo uznawano za należący do młodego osobnika. Za życia dinozaur miał 34-50 cm długości (zależnie od szacowanej długości ogona). Jest on niewątpliwie najmniejszym odnalezionym ankylozaurem, a prawdopodobnie i najmniejszym dinozaurem ptasiomiednicznym. Zagrożeniem dla liaoningozaurów mogły być drapieżne dromeozaurydy odnalezione w tych samych osadach, takie jak ''[[Tianyuraptor]]''. Badania opublikowane w 2016 roku sugerują, że młodociane cechy szkieletu nie są związane z [[ontogeneza|ontogenezą]] a z [[ekologia|ekologią]] tego zwierzęcia
  
 
Materiał przypisany to 3 prawie kompletne osobniki o numerach katalogowych CYGYB 208, CYGYB 237 i XHPM-1206, u którego stwierdzono obecność szczątków ryb i gada wewnątrz klatki piersiowej, interpretowane jako zawartość żołądka. Poza tym odnaleziono około setki innych szczątków liaoningozaura, z czego wszystkie są podobnych, niewielkich rozmiarów, co holotyp.
 
Materiał przypisany to 3 prawie kompletne osobniki o numerach katalogowych CYGYB 208, CYGYB 237 i XHPM-1206, u którego stwierdzono obecność szczątków ryb i gada wewnątrz klatki piersiowej, interpretowane jako zawartość żołądka. Poza tym odnaleziono około setki innych szczątków liaoningozaura, z czego wszystkie są podobnych, niewielkich rozmiarów, co holotyp.
  
==Anatomia==
+
==Budowa==
''Liaoningosaurus'' różni się od wszystkich innych ankylozaurów zachowaniem zewnętrznego okna żuchwowego i być może też okna przedoczodołowego. Inną unikalną cechą jest obecność dużej brzusznej płyty pancerza z półmilimetrowymi, sześciokątnymi i rombowymi płytkami. Autorzy badań z 2016 roku sugerują, że pancerz na brzuchu mógł być przystosowaniem do ziemnowodnego trybu życia, chroniącym zwierzę przed atakiem z głębi zbiornika wodnego. Jego stopy były dwukrotnie dłuższe niż dłonie, a na każdej z kończyn znajdowały się ostre pazury. Cechy anatomiczne, które początkowo sugerowały młodociany wiek znajdowanych osobników (brak skostnienia między łukami neuralnymi a trzonami kręgów oraz brak połączenia między kręgami krzyżowymi i kością biodrową) mogły być kolejnymi adaptacjami do ziemnowodnego trybu życia. Specyficznie zbudowane zęby służyłyby do łapania zdobyczy.
+
Unikalną cechą ''Liaoningosaurus'' jest według Xu i in. (2001) obecność dużej brzusznej płyty pancerza z półmilimetrowymi, sześciokątnymi i rombowymi płytkami. Później stwierdzono, że jest to jednak odcisk skóry (Arbour i Currie, 2016). Autorzy badań z 2016 roku sugerują, że pancerz na brzuchu mógł być przystosowaniem do ziemnowodnego trybu życia, chroniącym zwierzę przed atakiem z głębi zbiornika wodnego. Jego stopy były dwukrotnie dłuższe niż dłonie, a na każdej z kończyn znajdowały się ostre pazury. Cechy anatomiczne, które początkowo sugerowały młodociany wiek znajdowanych osobników (brak skostnienia między łukami neuralnymi a trzonami kręgów oraz brak połączenia między kręgami krzyżowymi i kością biodrową) mogły być kolejnymi adaptacjami do ziemnowodnego trybu życia. Specyficznie zbudowane zęby służyłyby do łapania zdobyczy.
  
 
==Pozycja systematyczna==
 
==Pozycja systematyczna==
Linia 83: Linia 63:
 
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[DOI:10.1080/14772019.2015.1059985]]
 
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[DOI:10.1080/14772019.2015.1059985]]
  
Ji, Q., Wu, X., Cheng, Y., Ten, F., Wang, X., & Ji, Y. (2016) Fish hunting ankylosaurs (Dinosauria, Ornithischia) from the Cretaceous of China
+
Ji, Q., Wu, X., Cheng, Y., Ten, F., Wang, X., & Ji, Y. (2016) Fish hunting ankylosaurs (Dinosauria, Ornithischia) from the Cretaceous of China Journal of Geology 40: 183-190 [[DOI: 10.3969/j.issn.1674-3636.2016.02.183]]
Journal of Geology 40: 183-190 [[DOI: 10.3969/j.issn.1674-3636.2016.02.183]]
 
  
 
Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2011) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology. [[DOI:10.1080/14772019.2011.569091]]
 
Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2011) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology. [[DOI:10.1080/14772019.2011.569091]]

Wersja z 11:24, 2 gru 2019

Autor: Maciej Ziegler, Sebastian Oziemski, Łukasz Czepiński


Liaoningosaurus (liaoningozaur)
Długość >34-50 cm (?młody osobnik)
Masa kilka kg (?młody osobnik)
Dieta roślinożerny
Miejsce Chiny
prowincja Liaoning (formacja Yixian - warstwy Dawangzhangzi)
Czas
252 201 145
66

136-118 Ma
wczesna kreda (prawdopodobnie alb)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Ankylosauria

Ankylosauridae / ? Nodosauridae

Liaoningosaurus2.png
Rekonstrukcja Lianoningosaurus.
Autor: Jakub Kowalski [1]

Homo sapiens.png Nodosauridae.png

0.5 m

Porównanie wielkości Liaoningosaurus i człowieka.
Sylwetki: Phylopic.org

Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Liaoningosaurus to niezwykły dinozaur z grupy ankylozaurów, którego szczątki odnaleziono w osadach formacji Yixian w Wangjiagou (Chiny), datowanych na wczesną kredę, prawdopodobnie apt (ok. 122 Ma). Badania opublikowane w 2016 roku sugerują, że liaoningozaur był miniaturowym rybożernym ankylozaurem, który mógł być przystosowany do ziemnowodnego trybu życia. Byłby to pierwszy drapieżny dinozaur ptasiomiedniczny.

Materiał kopalny i paleobiologia

Okaz Liaoningosaurus paradoxus (BMNHC-Ph000924) w Muzeum Historii Naturalnej w Pekinie.
Autor: Łukasz Czepiński.

Holotyp tego, być może rybożernego, zwierzęcia (IVPP V12560) to prawie kompletny szkielet, który początkowo uznawano za należący do młodego osobnika. Za życia dinozaur miał 34-50 cm długości (zależnie od szacowanej długości ogona). Jest on niewątpliwie najmniejszym odnalezionym ankylozaurem, a prawdopodobnie i najmniejszym dinozaurem ptasiomiednicznym. Zagrożeniem dla liaoningozaurów mogły być drapieżne dromeozaurydy odnalezione w tych samych osadach, takie jak Tianyuraptor. Badania opublikowane w 2016 roku sugerują, że młodociane cechy szkieletu nie są związane z ontogenezą a z ekologią tego zwierzęcia

Materiał przypisany to 3 prawie kompletne osobniki o numerach katalogowych CYGYB 208, CYGYB 237 i XHPM-1206, u którego stwierdzono obecność szczątków ryb i gada wewnątrz klatki piersiowej, interpretowane jako zawartość żołądka. Poza tym odnaleziono około setki innych szczątków liaoningozaura, z czego wszystkie są podobnych, niewielkich rozmiarów, co holotyp.

Budowa

Unikalną cechą Liaoningosaurus jest według Xu i in. (2001) obecność dużej brzusznej płyty pancerza z półmilimetrowymi, sześciokątnymi i rombowymi płytkami. Później stwierdzono, że jest to jednak odcisk skóry (Arbour i Currie, 2016). Autorzy badań z 2016 roku sugerują, że pancerz na brzuchu mógł być przystosowaniem do ziemnowodnego trybu życia, chroniącym zwierzę przed atakiem z głębi zbiornika wodnego. Jego stopy były dwukrotnie dłuższe niż dłonie, a na każdej z kończyn znajdowały się ostre pazury. Cechy anatomiczne, które początkowo sugerowały młodociany wiek znajdowanych osobników (brak skostnienia między łukami neuralnymi a trzonami kręgów oraz brak połączenia między kręgami krzyżowymi i kością biodrową) mogły być kolejnymi adaptacjami do ziemnowodnego trybu życia. Specyficznie zbudowane zęby służyłyby do łapania zdobyczy.

Pozycja systematyczna

Analiza kladystyczna Xu, Wanga i You (2001) ujawniła, że Liaoningosaurus był bazalnym przedstawicielem Nodosauridae. Pewne cechy ogona i kończyn zbliżają go jednak do ankylozaurydów. Vickaryous, Maryańska i Weishampel (2004) uznali go za Ankylosauria incertae sedis. Xu i Norell (2006) wspominają, że może chodzić o bardziej bazalnego ankylozaura. Obszerna analiza Thompsona i in. (2011) wykazała, że poza Minmi to najbardziej bazalny znany ankylozauryd. Również Arbour i Currie (2015) uważają go za ankylozauryda.

Etymologia

Nazwa rodzajowa tego dinozaura oznacza "jaszczur z Liaoning" - od prowincji, gdzie go odnaleziono. Epitet gatunkowy oznacza "paradoksalny" i odnosi się do niespodziewanych cech jego budowy.

Spis gatunków

Liaoningosaurus Xu, Wang i You, 2001
L. paradoxus Xu, Wang i You, 2001

Bibliografia

Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. DOI:10.1080/14772019.2015.1059985

Ji, Q., Wu, X., Cheng, Y., Ten, F., Wang, X., & Ji, Y. (2016) Fish hunting ankylosaurs (Dinosauria, Ornithischia) from the Cretaceous of China Journal of Geology 40: 183-190 DOI: 10.3969/j.issn.1674-3636.2016.02.183

Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2011) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology. DOI:10.1080/14772019.2011.569091

Xu, X., Wang, X.-L. & You, H.-L. (2001) "A juvenile ankylosaur from China" Naturwissenschaften, 88(7), 297-300. doi: 10.1007/s001140100233

Xu, X. & Norell, M.A. (2006) "Non-Avian dinosaur fossils from the Lower Cretaceous Jehol Group of western Liaoning, China" Geological Journal, 41: 419-437.

Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 363–392.