Mantellodon

Artykuł w trakcie rozbudowy (Paul, 2012; Godefroit, 2012). Dino

Autor:

Łukasz Czepiński

---

Mantellodon (mantellodont)
Długość:	?
Masa:	?
Miejsce występowania:	Wielka Brytania (formacja Lower Greensand)
Czas występowania	125-112 Ma wczesna kreda (wczesny apt)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ornithopoda Iguanodontia Ankylopollexia Styracosterna
Ryc. 1. Rekonstrukcja przyżyciowa mantellodonta. © Nobu Tamura [2]
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Mantellodon to rodzaj iguanodonta, żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Wielkiej Brytanii. Niegdyś zaliczany był do taksonu Mantellisaurus.

Materiał kopalny

Holotyp: NHMUK R3741 (tzw. "Mantel-piece"; ryc. 2): 1 niestarty ząb, 2 kości udowe, k. strzałkowa, k. piszczelowa, kilka k. śródstopia i paliczków, pazury, kilka kręgów ogonowych i grzbietowych, fragmenty żeber, objoczyk, fragmenty zębów i innych kości.

Diagnoza

Ryc. 2. Ilustracja holotypu (NHMUK R3741) M. carpenteri - tzw. "Mantel-piece".
© Norman, 1993 w: Buffetaut, 2012

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Elementy kończyn smukłe. Kość biodrowa głęboka, wyrostek przedni mocny, tylna część panewki stawu biodrowego krótka i bardzo trójkątna, grzbietowa krawędź silnie łukowata.

Historia taksonu

GIdeon Mantell w 1839 roku opisał i zilustrował pierwszy, częściowo kompletny szkielet iguanodonta zebrany w dużej płycie z Kentish Rag, z kopalni Bensted, jako należący do rodzaju Iguanodon. Niektóre zęby (później zagubione) i odciski korony zębów w płycie były, ogólnie rzecz biorąc, podobne do tych opisanych pierwotnie przez Mantella w 1825 roku. Okaz ten został dokładnie opisany i formalnie przypisany do gatunku I. mantelli przez Owena w 1851 roku. W 2008 roku Paul przypisał R3741 do Mantellisaurus atherfieldensis, jednak okaz ten pochodzi z mło, lecz jest to prawdopodobnie niepoprawne, ponieważ okaz jest z młodszej formacji Lower Greensand (datowanej na apt, mantellizaur zaś został znaleziony w barremskiej formacji Vectis]]. W 2010 roku Carpenter i Ishida oraz Naish zauważyli znaczące różnice morfologiczne w budowie kości biodrowej, co sugeruje, że R3741 mógł być bliższy późniejszym iguanodontom z późnej kredy. W 2010 roku Carpenter i Ishida sugerowali również, by ICZN zatwierdziło okaz NHMUK R3741 jako holotyp Iguanodon, co mogłoby spowodować jeszcze większe zamieszanie w nazewnictwie tych rodzajów (iguanodont zyskałby wówczas diagnozę mantellodonta, który stałby się wówczas nazwą nieważną, jak równiez okazy obecnie zaliczane do rodzaju Iguanodon musiałyby zostać przypisane do innego taksonu). W 2012 roku Paul ustanowił nowy takson - Mantellodon.

Etymologia

Nazwa rodzajowa - Mantellodon oznacza "ząb Mantella" i pochodzi od nazwiska Gideona Mantella, który odkrył holotyp tego dinozaura. Jego znalezisko często bywa określane mianem "Mantel-piece" (angielska gra słów "masterpiece", czyli arcydzieło, i nazwisko naukowca). Epitet gatunkowy (carpenteri) został nadany na cześć Kenneth Carpenter, w dowód uznania dla jej pracy nad dinozaurami, w tym również przedstawicielami Iguanodontia.

Spis gatunków

Mantellodon	Paul, 2012
M. carpenteri	Paul, 2012