Patagosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(aktualizacja)
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Patagosaurus''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Patagosaurus''}}
<small>
+
{{Opis
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                 = [[Tomasz Sokołowski]]
| Autor:
+
|Korekta                = [[Maciej Ziegler]], [[Marcin Szermański]], [[Mateusz Tałanda]]
| Korekta:
+
|nazwa                  = ''Patagosaurus'' (patagozaur)
|-
+
|długość                = 15-16,5 m
| [[Tomasz Sokołowski]]
+
|wysokość              =
| [[Maciej Ziegler]]
+
|masa                  = 8,5-12 t
[[Marcin Szermański]]
+
|dieta                  = roślinożerny
|}
+
|miejsce                = [[Argentyna]] - prowincja Chubut
</small>
 
 
 
----
 
 
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
! colspan=2 | ''Patagosaurus'' (patagozaur)
 
|-
 
! '''Długość''':
 
| 15-16,5 m
 
 
 
|-
 
! '''Masa''':
 
| 8,5-12 t
 
 
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[Argentyna]] prowincja Chubut
 
  
 
<small>(formacja [[Cañodon Asfalto]])</small>
 
<small>(formacja [[Cañodon Asfalto]])</small>
|-
+
|czas                  = {{Występowanie|177|170}}
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
+
177-170 [[Ma]]
| 164,7-161,2 [[Ma]]
 
 
 
<small>[[środkowa jura]] ([[kelowej]])</small>
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
  
 +
<small>[[wczesna jura|wczesna]]-[[środkowa jura]] ([[toark]]-[[aalen]])</small>
 +
|systematyka            = [[Dinosauria]]
 +
 
[[Saurischia]]
 
[[Saurischia]]
  
Linia 46: Linia 26:
  
 
? [[Cetiosauridae]]
 
? [[Cetiosauridae]]
|-
+
|grafika                = Patagosaurus.jpg
| colspan=2 |[[Plik:Patagosaurus.jpg|400px|]]
+
|podpis                = <small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Patagosaurus''. Autor: "Smokeybjb". [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Patagosaurus.jpg]</small>
<small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Patagosaurus''. Autor: "Smokeybjb". [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Patagosaurus.jpg]</small>
+
|PorównanieGrupa        = Sauropoda
|-
+
|PorównanieDługość      = 8,5-12 t
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
+
|mapa                  =  
|-
+
<display_points type="terrain" zoom=3>
| colspan=2 |
+
Chubut, Argentina~formacja [[Cañodon Asfalto]], prowincja Chubut, [[Argentyna]]
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
Chubut, Argentina|formacja [[Cañodon Asfalto]], prowincja Chubut, [[Argentyna]]|<small>''P. fariasi''.<br>
 
 
</display_points>
 
</display_points>
|}
+
}}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Patagosaurus'' to [[rodzaj]] zauropoda, który żył na terenach południowej Argentyny w środkowej jurze około 164,7-161,2 milionów lat temu (piętro [[kelowej]]). Gad ten żył obok takich drapieżników jak ''[[Condorraptor]]'' i ''[[Piatnitzkysaurus]]'' oraz zauropodów z [[rodzaj]]u ''[[Volkheimeria]]'' i nienazwanego jeszcze [[takson]]u.  
+
''Patagosaurus'' to [[rodzaj]] zauropoda, który żył na terenach południowej Argentyny w jurze około 177-170 milionów lat temu. Gad ten żył obok takich drapieżników jak ''[[Condorraptor]]'' i ''[[Piatnitzkysaurus]]'' oraz zauropodów z [[rodzaj]]u ''[[Volkheimeria]]'' i nienazwanego jeszcze [[takson]]u.  
  
 
Według różnych szacunków mógł dorastać do 15-16,5 metrów długości i osiągać masę 8,5-12 ton.
 
Według różnych szacunków mógł dorastać do 15-16,5 metrów długości i osiągać masę 8,5-12 ton.
Linia 66: Linia 44:
 
''Patagosaurus'' został opisany na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego należącego do dużego, dorosłego osobnika.
 
''Patagosaurus'' został opisany na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego należącego do dużego, dorosłego osobnika.
  
Jak dotąd odkryto łącznie (stan na [[2004]]) 12 niekompletnych szkieletów oraz 5 częściowych czaszek, co czyni go jednym z najlepiej poznanych [[bazalny]]ch euzauropodów. Nie odkryto jedynie kości strzałkowych oraz kości stóp tylnych kończyn.
+
Jak dotąd odkryto łącznie (stan na 2004) 12 niekompletnych szkieletów oraz 5 częściowych czaszek, co czyni go jednym z najlepiej poznanych [[bazalny]]ch euzauropodów. Nie odkryto jedynie kości strzałkowych oraz kości stóp tylnych kończyn.
  
 
W samym [[1977]], [[1982]] i [[1983]] roku [[José Bonaparte]] ze swoimi współpracownikami odnaleźli w regionie Cerro Cóndor 5 niekompletnych okazów, różniących się rozmiarami i wiekiem osobniczym. Prócz tych szkieletów odkopali również 2 szkielety ''[[Piatnitzkysaurus]] floresi'' i 1 bardzo niekompletny należący do ''[[Volkheimeria]] chubutensis''.
 
W samym [[1977]], [[1982]] i [[1983]] roku [[José Bonaparte]] ze swoimi współpracownikami odnaleźli w regionie Cerro Cóndor 5 niekompletnych okazów, różniących się rozmiarami i wiekiem osobniczym. Prócz tych szkieletów odkopali również 2 szkielety ''[[Piatnitzkysaurus]] floresi'' i 1 bardzo niekompletny należący do ''[[Volkheimeria]] chubutensis''.
Linia 91: Linia 69:
  
 
W [[2006]] roku naukowcy opisali prawdopodobnie blisko spokrewniony z nim [[rodzaj]] ''[[Yuanmousaurus]]'', który posiada podobne cechy kręgów grzbietowych i łopatek – kręgi te są bardziej prymitywne niż u późniejszych, [[jura]]jskich form, jak ''[[Brachiosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i pozostałe neozauropody. Natomiast zęby patagozaura najbardziej przypominają te u ''[[Amygdalodon]]'' pod względem kształtu i proporcjonalnej wielkości. ''Patagosaurus'' miał dość długą szyję, natomiast jego ogon był stosunkowo ekstremalnie długi – przypadało na niego około 60% długości całkowitej zwierzęcia. Pod tym względem przypominał innego bazalnego zauropoda z okresu [[jura]]jskiego – indyjskiego ''[[Barapasaurus]]''.
 
W [[2006]] roku naukowcy opisali prawdopodobnie blisko spokrewniony z nim [[rodzaj]] ''[[Yuanmousaurus]]'', który posiada podobne cechy kręgów grzbietowych i łopatek – kręgi te są bardziej prymitywne niż u późniejszych, [[jura]]jskich form, jak ''[[Brachiosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i pozostałe neozauropody. Natomiast zęby patagozaura najbardziej przypominają te u ''[[Amygdalodon]]'' pod względem kształtu i proporcjonalnej wielkości. ''Patagosaurus'' miał dość długą szyję, natomiast jego ogon był stosunkowo ekstremalnie długi – przypadało na niego około 60% długości całkowitej zwierzęcia. Pod tym względem przypominał innego bazalnego zauropoda z okresu [[jura]]jskiego – indyjskiego ''[[Barapasaurus]]''.
 
==Diagnoza==
 
{{Szablon: diagnoza}}
 
Bonaparte tak zdiagnozował patagozaura: Wyrostek kości szczękowej sterczący tylniogrzbietowo (''caudodorsally'') w jego dolnej części i rozszerza się grzbietowo w dystalnej połowie; wyrostki neuralne kręgów ogonowych i szyjnych z dobrze rozwiniętymi wyrostkami grzbietowymi skierowanymi na ich wierzchołkach.
 
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 105: Linia 79:
 
|-
 
|-
 
! ''P. fariasi''
 
! ''P. fariasi''
| {{Kpt|Bonaparte}}, 1979
+
| {{Kpt|[[José Bonaparte|Bonaparte]]}}, [[1979]]
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
<small>
 
<small>
Bonaparte, J.F. (1986) THE DINOSAURS (CARNOSAURS, ALLOSAURIDS, SAUROPODS, CETIOSAURIDS) OF THE MIDDLE JURASSIC OF CERRO CÓNDOR
+
Bonaparte, J.F. 1986. The dinosaurs (carnosaurs, allosaurids, sauropods, cetiosaurids) of the Middle Jurassic of Cerro Cóndor (Chubut, Argentina). Annales de Paléontologie (Vert.-Invert.), t. 72, nr 4, str. 325-386. [http://www.paleoglot.org/files/Bonaparte_86a.pdf]
(CHUBUT, ARGENTINA). Annales de Paléontologie (Vert.-Invert.), vol. 72, no. 4, pp. 325-386 [http://www.paleoglot.org/files/Bonaparte_86a.pdf]
 
  
Lü Junchang, Li Shaoxue, Ji Qiang, Wang Guofu, Zhang Jiahua & Dong Zhiming (2006) New eusauropod dinosaur from Yuanmou of Yunnan Province, China. „Acta Geologica Sinica”. 80 (1), s. 5–14 [abstrakt] [http://d.wanfangdata.com.cn/Periodical_dzxb-e200601001.aspx]
+
Cúneo, R., Ramezani, J., Scasso, R., Pol, D., Escapa, I., Zavattieri, A.M., Bowring, S.A. 2013. High-precision U–Pb geochronology and a new chronostratigraphy for the Cañadón Asfalto Basin, Chubut, central Patagonia: Implications for terrestrial faunal and floral evolution in Jurassic. Gondwana Research, t. 24, str. 1267–1275. [[doi: 10.1016/j.gr.2013.01.010]].
  
Upchurch, P., Barrett, P. M., Dodson, P. (2004): Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
+
Holtz, T.R. Jr. 2012. Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information. [http://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf]
  
Wilson, J.A. (2002) Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis. Zoological Journal of the Linnean Society, 136, 217–276 [http://www-personal.umich.edu/~wilsonja/JAW/Publications_files/Wilson2002.pdf]
+
, J., Li, S., Ji, Q., Wang, G., Zhang, J., Dong, Z. 2006. New eusauropod dinosaur from Yuanmou of Yunnan Province, China. Acta Geologica Sinica, t. 80, nr 1, str. 5–14. [abstrakt] [http://d.wanfangdata.com.cn/Periodical_dzxb-e200601001.aspx]
  
Williams, T., DML: http://dml.cmnh.org/2004Jan/msg00367.html
+
Paul, G.S. 2010. The Princeton Field Guide to Dinosaurs. Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
  
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [http://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf]
+
Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. 2004. Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.
  
Paul G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
+
Williams, T., DML: http://dml.cmnh.org/2004Jan/msg00367.html
  
http://en.wikipedia.org/wiki/Ca%C3%B1adon_Asfalto_Formation
+
Wilson, J.A. 2002. Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis. Zoological Journal of the Linnean Society, t. 136, str. 217–276. [http://www-personal.umich.edu/~wilsonja/JAW/Publications_files/Wilson2002.pdf]
 
</small>
 
</small>
  
Linia 137: Linia 110:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Jura]]
 
[[Kategoria:Jura]]
[[Kategoria:Kelowej]]
+
[[Kategoria:toark]]
 +
[[Kategoria:aalen]]

Wersja z 18:36, 23 lut 2020

Autor: Tomasz Sokołowski
Korekta: Maciej Ziegler, Marcin Szermański, Mateusz Tałanda


Patagosaurus (patagozaur)
Długość 15-16,5 m
Masa 8,5-12 t
Dieta roślinożerny
Miejsce Argentyna - prowincja Chubut

(formacja Cañodon Asfalto)

Czas
252 201 145
66

177-170 Ma

wczesna-środkowa jura (toark-aalen)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Eusauropoda

? Cetiosauridae

Patagosaurus.jpg
Rekonstrukcja przyżyciowa Patagosaurus. Autor: "Smokeybjb". [1]
Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,” Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”

8,5-12 t m

Porównanie wielkości Patagosaurus i człowieka.
Sylwetki: Phylopic.org

Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Patagosaurus to rodzaj zauropoda, który żył na terenach południowej Argentyny w jurze około 177-170 milionów lat temu. Gad ten żył obok takich drapieżników jak Condorraptor i Piatnitzkysaurus oraz zauropodów z rodzaju Volkheimeria i nienazwanego jeszcze taksonu.

Według różnych szacunków mógł dorastać do 15-16,5 metrów długości i osiągać masę 8,5-12 ton.

Materiał kopalny

Patagosaurus został opisany na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego należącego do dużego, dorosłego osobnika.

Jak dotąd odkryto łącznie (stan na 2004) 12 niekompletnych szkieletów oraz 5 częściowych czaszek, co czyni go jednym z najlepiej poznanych bazalnych euzauropodów. Nie odkryto jedynie kości strzałkowych oraz kości stóp tylnych kończyn.

W samym 1977, 1982 i 1983 roku José Bonaparte ze swoimi współpracownikami odnaleźli w regionie Cerro Cóndor 5 niekompletnych okazów, różniących się rozmiarami i wiekiem osobniczym. Prócz tych szkieletów odkopali również 2 szkielety Piatnitzkysaurus floresi i 1 bardzo niekompletny należący do Volkheimeria chubutensis.

Jeden z przypisanych osobników, prawdopodobnie należy do nowego, nienazwanego jeszcze taksonu. Różni się od patagozaura morfologią zębów, kręgów grzbietowych i kością biodrową. Jak donosi Tim Williams (DML, 2004) ma być on opisany w nieokreślonej przyszłości przez Olivera Rauhuta.

Budowa

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Patagosaurus charakteryzuje się:

1. Kręgi szyjne z wydłużonymi blaszkami centroprezygafyzelnymi i "zakapturzonymi" infraprezygafozelnymi coels.

2. Przednie kręgi grzbietowe z wydłużonymi blaszkami centroprezygafyzalnie i postzygodiapofyzalnie płyktami.

3. Łuki neuralne środkowych i tylnych kręgów grzbietowych z "infraprezygafozelnym" otworem pneumatycznym w kanale neuralnym.

4. Wąski poprzecznie trzeci krąg krzyżowy.

5. Proksymalna część kości ramiennej ze średnim grzbietem w tylnym położeniu.

6. Dystalne kłykcie kości ramiennej odsłonięte w przednim położeniu trzonu.

7. Grzbiet goleniowy kości piszczelowej zwrócony ku przodowi (odwrócony).

W 2006 roku naukowcy opisali prawdopodobnie blisko spokrewniony z nim rodzaj Yuanmousaurus, który posiada podobne cechy kręgów grzbietowych i łopatek – kręgi te są bardziej prymitywne niż u późniejszych, jurajskich form, jak Brachiosaurus, Diplodocus i pozostałe neozauropody. Natomiast zęby patagozaura najbardziej przypominają te u Amygdalodon pod względem kształtu i proporcjonalnej wielkości. Patagosaurus miał dość długą szyję, natomiast jego ogon był stosunkowo ekstremalnie długi – przypadało na niego około 60% długości całkowitej zwierzęcia. Pod tym względem przypominał innego bazalnego zauropoda z okresu jurajskiego – indyjskiego Barapasaurus.

Etymologia

Jego nazwa rodzajowa pochodzi od krainy geograficznej Patagonia, zaś nazwa gatunkowa honoruje Ricardo Fariasa – człowieka, który odkrył pierwsze szczątki znajdujące się obecnie w kolekcji Muzeum Historii Naturalnej w Buenos Aires.

Spis gatunków

Patagosaurus Bonaparte, 1979
P. fariasi Bonaparte, 1979

Bibliografia

Bonaparte, J.F. 1986. The dinosaurs (carnosaurs, allosaurids, sauropods, cetiosaurids) of the Middle Jurassic of Cerro Cóndor (Chubut, Argentina). Annales de Paléontologie (Vert.-Invert.), t. 72, nr 4, str. 325-386. [2]

Cúneo, R., Ramezani, J., Scasso, R., Pol, D., Escapa, I., Zavattieri, A.M., Bowring, S.A. 2013. High-precision U–Pb geochronology and a new chronostratigraphy for the Cañadón Asfalto Basin, Chubut, central Patagonia: Implications for terrestrial faunal and floral evolution in Jurassic. Gondwana Research, t. 24, str. 1267–1275. doi: 10.1016/j.gr.2013.01.010.

Holtz, T.R. Jr. 2012. Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information. [3]

Lü, J., Li, S., Ji, Q., Wang, G., Zhang, J., Dong, Z. 2006. New eusauropod dinosaur from Yuanmou of Yunnan Province, China. Acta Geologica Sinica, t. 80, nr 1, str. 5–14. [abstrakt] [4]

Paul, G.S. 2010. The Princeton Field Guide to Dinosaurs. Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.

Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. 2004. Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.

Williams, T., DML: http://dml.cmnh.org/2004Jan/msg00367.html

Wilson, J.A. 2002. Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis. Zoological Journal of the Linnean Society, t. 136, str. 217–276. [5]