Proplanicoxa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Marcin Szermański | |} </small> ---- {| class="wikitable" style="text-ali...”)
 
(Spis gatunków)
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 +
{{DISPLAYTITLE:''Proplanicoxa''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 5: Linia 6:
 
|-
 
|-
 
| [[Marcin Szermański]]
 
| [[Marcin Szermański]]
|
+
| [[Maciej Ziegler]]
 +
 
 +
[[Tomasz Skawiński]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 15: Linia 18:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
| 7-8 (??) m*
+
| 7-8 (?) m*
  
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
| 1-3 (??) t*
+
| 1-3 (?) t*
  
 
<small>* Szacunki dla ''[[Mantellisaurus]] atherfieldensis'',  
 
<small>* Szacunki dla ''[[Mantellisaurus]] atherfieldensis'',  
  
który wg McDonalda ([[2011]]) być może jest starszym  
+
który najprawdopodobniej jest starszym  
 
 
synonimem (jest ważny) proplanikoksy (jest nieważny,
 
  
a więc ''[[nomen dubium]]'').</small>
+
synonimem proplanikoksy</small>
 
|-
 
|-
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
+
! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[Wielka Brytania]] – Anglia, Wyspa Wight
 
| [[Wielka Brytania]] – Anglia, Wyspa Wight
  
<small>(górna połowa formacji Wessex)</small>
+
<small>(górna połowa formacji [[Wessex]])</small>
 
|-
 
|-
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
+
! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]'''
| 128,3-125 Ma
+
| 128,3-125 [[Ma]]
  
<small>wczesna [[kreda]] (późny [[barrem]])</small>
+
<small>[[wczesna kreda]] (późny [[barrem]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 43: Linia 44:
  
 
[[Ornithischia]]
 
[[Ornithischia]]
 
[[Genasauria]]
 
 
[[Neornithischia]]
 
 
[[Cerapoda]]
 
  
 
[[Ornithopoda]]
 
[[Ornithopoda]]
Linia 54: Linia 49:
 
[[Iguanodontia]]
 
[[Iguanodontia]]
 
|-
 
|-
| colspan=2 |[[Plik:Mantellisaurus.jpg|400px|]]
+
| colspan=2 |[[Plik:Mantellisaurus_atherfieldensis_Steveoc.jpg|400px|]]
<small>Podobnie (a może nawet tak samo) mógł wyglądać ploplanikoksa - rekonstrukcja
+
<small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Mantellisaurus'' - być może tak wyglądała
  
''[[Mantellisaurus]]''. [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Mantellisaurus_atherfieldensis_Steveoc.jpg]</small>
+
''Proplanicoxa''. Autor: Stephen O'Connor. [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6e/Mantellisaurus_atherfieldensis_Steveoc.jpg]</small>
 +
|-
 +
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
 +
|-
 +
| colspan=2 |
 +
<display_points type="terrain" zoom=6>
 +
50°40' N, 1°30' W|górna połowa formacji [[Wessex]], Wyspa Wight, [[Wielka Brytania]]|<small>''P. galtoni'' - holotyp '''BMNH R 8649'''.</small>
 +
</display_points>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Proplanicoxa galtoni'' to [[gatunek]] ornitopoda, który egzystował na terenie dzisiejszej Anglii. Jego szczątki zostały odnalezione na południowym wybrzeżu Wyspy Wight, w młodszych pokładach formacji Wessex.
+
''Proplanicoxa galtoni'' to [[gatunek]] ornitopoda, który egzystował na terenie dzisiejszej Anglii. Jego szczątki zostały odnalezione na południowym wybrzeżu Wyspy Wight, w młodszych pokładach formacji [[Wessex]].
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
Linia 67: Linia 69:
  
 
==Taksonomia==
 
==Taksonomia==
''Proplanicoxa'' został początkowo uznany za kolejnego osobnika gatunku ''[[Vectisaurus]] valdensis''. Stało się to w [[1976]] roku, kiedy Peter [[Galton]] zaklasyfikował niekompletny szkielet BMNH R 8649 do tego gatunku, który był znany nauce już od [[1879]] roku ([[Hulke]], [[1879]]). [[Norman]] ([[1990]]) stwierdził, że syntyp wektizaura jest niediagnostyczny, co zaakceptował [[Galton]] w prywatnej rozmowie w [[2009]] roku. Sam ''[[Vectisaurus]]'' jest uznawany za synonim iguanodonta, konkretnie gatunku ''[[Iguanodon]] atherfieldensis'', obecnie znany jako ''[[Mantellisaurus]] atherfieldensis'' ([[Norman]], [[2004]]).
+
''Proplanicoxa'' została początkowo uznana za kolejnego osobnika [[gatunek|gatunku]] ''[[Vectisaurus]] valdensis''. Stało się to w [[1976]] roku, kiedy [[Peter Galton]] zaklasyfikował niekompletny szkielet BMNH R 8649 do tego gatunku, który był znany nauce już od [[1879]] roku ([[John Hulke|Hulke]], [[1879]]). [[David Norman]] ([[1990]]) stwierdził, że [[syntyp]] wektizaura jest niediagnostyczny, co zaakceptował nieoficjalnie Galton w prywatnej korespondencji w [[2009]] roku. Sam ''[[Vectisaurus]]'' jest uznawany za [[synonim]] iguanodonta, konkretnie gatunku ''[[Iguanodon]] atherfieldensis'', obecnie znany jako ''[[Mantellisaurus]] atherfieldensis'' (Norman, [[2004]]; [[2013]]).
  
Z kolei okaz BMNH R 8649 wykazywał cechę diagnostyczną, przez co nie podzielił los całego rodzaju ''[[Vectisaurus]]'' i nie przepadł w zapomnienie. Cechą tą była krótka kość biodrowa (''ilium'') z horyzontalnym położeniem grzbietowobocznym (ok. 50º) wyrostku zapanewkowego. Podobny występował u ''[[Planicoxa]]'', lecz jego kąt zorientowania wynosił 30º. Formalnego opisu tego dinozaura dokonał [[Carpenter]] i [[Ishida]] w [[2010]] roku w pracy opisującej europejskie ornitopody z wczesnej i środkowej kredy.
+
Z kolei okaz BMNH R 8649 wykazywał cechę [[diagnoza|diagnostyczną]], przez co nie podzielił los całego [[rodzaj]]u ''[[Vectisaurus]]'' i nie przepadł w zapomnienie. Cechą tą była krótka kość biodrowa (''ilium'') z horyzontalnym położeniem grzbietowobocznym (ok. 50º) wyrostku zapanewkowego. Podobny występował u ''[[Planicoxa]]'', lecz jego kąt zorientowania wynosił 30º. Formalnego opisu tego dinozaura dokonali [[Kenneth Carpenter|Carpenter]] i [[Yusuke Ishida|Ishida]] w [[2010]] roku w pracy opisującej ornitopody z wczesnej i środkowej kredy.
  
Nie wszyscy naukowcy zgadzają się z Carpenterem i Ishidą. [[McDonald]] ([[2011]]) uważa, że ''P. galtoni'' to ''[[nomen dubium]]'' (takson niepewny) i prawdopodobnie młodszy synonim gatunku ''[[Mantellisaurus]] atherfieldensis''. Zgadza się tym samym z Galtonem i jego pierwotnym zaliczeniem okazu BMNH R 8649 do ''[[Vectisaurus]] valdensis'' (a więc młodszego synonimu mantelizaura).
+
Nie wszyscy naukowcy zgadzają się z Carpenterem i Ishidą. [[Andrew McDonald|McDonald]] ([[2012]]) i [[David Norman|Norman]] ([[2013]]) uważają, że ''P. galtoni'' to ''[[nomen dubium]]'' (takson niepewny) i prawdopodobnie [[młodszy synonim]] gatunku ''Mantellisaurus atherfieldensis''. Zgadzają się tym samym z Galtonem i jego pierwotnym zaliczeniem okazu BMNH R 8649 do ''Vectisaurus valdensis'' (a więc młodszego synonimu mantelizaura).
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa rodzajowa ''Proplanicoxa'' to zbitek następujących słów: gr. ''pro'' (przed), łac. ''plani'' (płaskie) i łac. ''coxa'' (biodro). Odnosi się ona do innego ornitopoda – ''[[Planicoxa]]'' ze względu na morfologię kości biodrowej. Można zatem ją tłumaczyć na "przodek planikoksy", albo konkretniej "przodek płaskiego biodra" (tendencja do horyzontalnego położenia wyrostku zapanewkowego). Epitet gatunkowy ''galtoni'' honoruje Petera Galtona za jego wkład w badanie europejskich dinozaurów ptasiomiednicznych. To właśnie [[Galton]] opisał po raz pierwszy tego dinozaura, lecz pod inną, znaną już wówczas prawie 100 lat, nazwą gatunkową.
+
Nazwa [[rodzaj]]owa ''Proplanicoxa'' to zbitka następujących słów: gr. ''pro'' (przed), łac. ''plani'' (płaskie) i łac. ''coxa'' (biodro). Odnosi się ona do innego ornitopoda – ''[[Planicoxa]]'' ze względu na morfologię kości biodrowej. Można zatem ją tłumaczyć na "przodek planikoksy", albo konkretniej "przodek płaskiego biodra" (tendencja do horyzontalnego położenia wyrostku zapanewkowego). Epitet gatunkowy ''galtoni'' honoruje [[Peter Galton|Petera Galton]]a za jego wkład w badanie dinozaurów ptasiomiednicznych. To właśnie Galton opisał po raz pierwszy tego dinozaura, lecz pod inną, znaną już wówczas prawie 100 lat, nazwą gatunkową.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Proplanicoxa''
+
| ''Proplanicoxa''
| [[Carpenter]] i [[Ishida]], [[2010]]
+
| {{Kpt|[[Kenneth Carpenter|Carpenter]]}} i {{Kpt|[[Yusuke Ishida|Ishida]]}}, [[2010]]
| (''[[nomen dubium]]''?) ?= ''[[Mantellisaurus]]''
+
| ''[[nomen dubium]]''
| [[Paul]], [[2006]]
+
|?= '''''[[Mantellisaurus]]'''''
 
|-
 
|-
! ''P. galtoni''
+
| = ''[[Vectisaurus]]'' <small>[partim]</small>
| [[Carpenter]] i [[Ishida]], [[2010]]
+
| {{Kpt|[[John Hulke|Hulke]]}}, [[1879]]
| (''[[nomen dubium]]''?) ?= ''[[Mantellisaurus]] atherfieldensis''
+
| ''[[nomen dubium]]''
| ([[Hooley]], [[1925]]) [[Paul]], [[2006]]
+
|
 +
|-
 +
| ''P. galtoni''
 +
| {{Kpt|Carpenter}} i {{Kpt|Ishida}}, 2010
 +
| ''[[nomen dubium]]''
 +
|?= '''''[[Mantellisaurus|Mantellisaurus atherfieldensis]]'''''
 +
|-
 +
| = ''[[Vectisaurus|Vectisaurus valdensis]]'' <small>[partim]</small>
 +
| {{Kpt|Hulke}}, 1879
 +
| ''[[nomen dubium]]''
 +
|
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>
+
<small>Carpenter, K. & Ishida, Y. (2010) "Early and "Middle" Cretaceous Iguanodonts in Time and Space". Journal of Iberian Geology 36 (2): 145–164. [[doi:10.5209/rev_JIGE.2010.v36.n2.3]]
Carpenter, K. and Ishida, Y. (2010) "Early and "Middle" Cretaceous Iguanodonts in Time and Space". Journal of Iberian Geology 36 (2): 145–164. doi:10.5209/rev_JIGE.2010.v36.n2.3.
 
  
McDonald, A.T. (2011) "The status of Dollodon and other basal iguanodonts (Dinosauria: Ornithischia) from the upper Wealden beds (Lower Cretaceous) of Europe". Cretaceous Research advance online publication. doi:10.1016/j.cretres.2011.03.002. [abstrakt]
+
McDonald, A.T. (2012) "The status of ''Dollodon'' and other basal iguanodonts (Dinosauria: Ornithischia) from the upper Wealden beds (Lower Cretaceous) of Europe". Cretaceous Research 33 (1): 1-6. [[doi:10.1016/j.cretres.2011.03.002]]
  
 
Norman D.B. (2004) Basal Iguanodontia. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
 
Norman D.B. (2004) Basal Iguanodontia. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
</small>
+
 
 +
Norman, D.B. (2013) On the taxonomy and diversity of Wealden iguanodontian dinosaurs (Ornithischia: Ornithopoda)
 +
Revue de Paléobiologie; vol. 32 (2): 385-404 [http://www.ville-ge.ch/mhng/paleo/paleo-pdf/32-2/pal_32_2_09.pdf]</small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 107: Linia 120:
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
 +
[[Kategoria:Nomen dubium]]

Wersja z 23:42, 11 sty 2017

Autor: Korekta:
Marcin Szermański Maciej Ziegler

Tomasz Skawiński


Proplanicoxa (proplanikoksa)
Długość: 7-8 (?) m*
Masa: 1-3 (?) t*

* Szacunki dla Mantellisaurus atherfieldensis,

który najprawdopodobniej jest starszym

synonimem proplanikoksy

Miejsce występowania: Wielka Brytania – Anglia, Wyspa Wight

(górna połowa formacji Wessex)

Czas występowania 128,3-125 Ma

wczesna kreda (późny barrem)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ornithopoda

Iguanodontia

Mantellisaurus atherfieldensis Steveoc.jpg

Rekonstrukcja przyżyciowa Mantellisaurus - być może tak wyglądała

Proplanicoxa. Autor: Stephen O'Connor. [1]

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Proplanicoxa galtoni to gatunek ornitopoda, który egzystował na terenie dzisiejszej Anglii. Jego szczątki zostały odnalezione na południowym wybrzeżu Wyspy Wight, w młodszych pokładach formacji Wessex.

Materiał kopalny

Holotyp BMNH R 8649 to 13 kręgów grzbietowych, kość krzyżowa z elementami miednicy (obie kości biodrowe oraz fragmenty kości łonowej i kulszowej).

Taksonomia

Proplanicoxa została początkowo uznana za kolejnego osobnika gatunku Vectisaurus valdensis. Stało się to w 1976 roku, kiedy Peter Galton zaklasyfikował niekompletny szkielet BMNH R 8649 do tego gatunku, który był znany nauce już od 1879 roku (Hulke, 1879). David Norman (1990) stwierdził, że syntyp wektizaura jest niediagnostyczny, co zaakceptował nieoficjalnie Galton w prywatnej korespondencji w 2009 roku. Sam Vectisaurus jest uznawany za synonim iguanodonta, konkretnie gatunku Iguanodon atherfieldensis, obecnie znany jako Mantellisaurus atherfieldensis (Norman, 2004; 2013).

Z kolei okaz BMNH R 8649 wykazywał cechę diagnostyczną, przez co nie podzielił los całego rodzaju Vectisaurus i nie przepadł w zapomnienie. Cechą tą była krótka kość biodrowa (ilium) z horyzontalnym położeniem grzbietowobocznym (ok. 50º) wyrostku zapanewkowego. Podobny występował u Planicoxa, lecz jego kąt zorientowania wynosił 30º. Formalnego opisu tego dinozaura dokonali Carpenter i Ishida w 2010 roku w pracy opisującej ornitopody z wczesnej i środkowej kredy.

Nie wszyscy naukowcy zgadzają się z Carpenterem i Ishidą. McDonald (2012) i Norman (2013) uważają, że P. galtoni to nomen dubium (takson niepewny) i prawdopodobnie młodszy synonim gatunku Mantellisaurus atherfieldensis. Zgadzają się tym samym z Galtonem i jego pierwotnym zaliczeniem okazu BMNH R 8649 do Vectisaurus valdensis (a więc młodszego synonimu mantelizaura).

Etymologia

Nazwa rodzajowa Proplanicoxa to zbitka następujących słów: gr. pro (przed), łac. plani (płaskie) i łac. coxa (biodro). Odnosi się ona do innego ornitopoda – Planicoxa ze względu na morfologię kości biodrowej. Można zatem ją tłumaczyć na "przodek planikoksy", albo konkretniej "przodek płaskiego biodra" (tendencja do horyzontalnego położenia wyrostku zapanewkowego). Epitet gatunkowy galtoni honoruje Petera Galtona za jego wkład w badanie dinozaurów ptasiomiednicznych. To właśnie Galton opisał po raz pierwszy tego dinozaura, lecz pod inną, znaną już wówczas prawie 100 lat, nazwą gatunkową.

Spis gatunków

Proplanicoxa Carpenter i Ishida, 2010 nomen dubium ?= Mantellisaurus
= Vectisaurus [partim] Hulke, 1879 nomen dubium
P. galtoni Carpenter i Ishida, 2010 nomen dubium ?= Mantellisaurus atherfieldensis
= Vectisaurus valdensis [partim] Hulke, 1879 nomen dubium

Bibliografia

Carpenter, K. & Ishida, Y. (2010) "Early and "Middle" Cretaceous Iguanodonts in Time and Space". Journal of Iberian Geology 36 (2): 145–164. doi:10.5209/rev_JIGE.2010.v36.n2.3

McDonald, A.T. (2012) "The status of Dollodon and other basal iguanodonts (Dinosauria: Ornithischia) from the upper Wealden beds (Lower Cretaceous) of Europe". Cretaceous Research 33 (1): 1-6. doi:10.1016/j.cretres.2011.03.002

Norman D.B. (2004) Basal Iguanodontia. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

Norman, D.B. (2013) On the taxonomy and diversity of Wealden iguanodontian dinosaurs (Ornithischia: Ornithopoda) Revue de Paléobiologie; vol. 32 (2): 385-404 [2]