Rinchenia

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Wersja z dnia 18:53, 27 mar 2018 autorstwa Kamil Kamiński (dyskusja | edycje) (Yu i in., 2018)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Korekta:
Kamil Kamiński


Rinchenia (rynchenia)
Długość: ok. 1,5 m
Masa: ok. 73 kg
Miejsce występowania: Mongolia

(formacja Nemegt)

Czas występowania ok. 72-69 Ma

późna kreda (wczesny mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Oviraptorosauria

Oviraptoridae

Rinchenia squawks by qilong.jpg

Rekonstrukcja. Autor: Jaime A. Headden. [3].

Wstęp

Rinchenia to rodzaj małego owiraptorozaura z późnej kredy Mongolii. Znany jest z zaledwie jednego, ale za to niemal kompletnego okazu. Podobnie jak w przypadku kilku innych mongolskich owiraptorydów, jego szczątki początkowo przypisywano do rodzaju Oviraptor.

Etymologia

Nazwa Rinchenia pochodzi od znanego mongolskiego paleontologa Rinchena Barsbolda. Epitet gatunkowy mongoliensis nawiązuje do faktu odkrycia jego szczątków na terenie Mongolii.

Materiał kopalny

Holotyp (MPC-D 100/32A) to niemal kompletny szkielet wraz z czaszką. Brakuje tylko niektórych elementów kończyn i miednicy (Mortimer, online).

Historia odkryć i badań

Pierwsze szczątki Rinchenia zostały opisane przez Barsbolda jako nowy gatunek owiraptora - Oviraptor mongoliensis. Dopiero w 1997 r. ten sam naukowiec uznał, że jest to nowy rodzaj dinozaura, który nazwał nieoficjalnie Rinchenia. Nie podał jednak w swoim opisie żadnych specyficznych cech tego zwierzęcia, dlatego aż do 2004 r. pozostawało ono nomen nudum.

Rekonstrukcja głowy. Autor: pilsator [1].

Budowa

Jak w zasadzie wszystkie owiraptorydy, Rinchenia była niewielkim, ptakopodobnym i zapewne opierzonym teropodem. Czaszka holotypu mierzyła niespełna 16 cm. Z przodu znajdował się ostry, bezzębny dziób. Szczyt czaszki wieńczył wysoki grzebień, większy niż np. u Citipati czy Nemegtomaia, i przesunięty bardziej do tyłu. Stosunek długości kości promieniowej do ramiennej wynosił mniej niż 0,8, podobnie jak u Ajancingenia (=Heyuannia?). U Citipati czy Conchoraptor stosunek ten był wyższy (Fanti i in., 2012).

Dwa osobniki Rinchenia w towarzystwie Tarbosaurus, Gallimimus i Therizinosaurus. Autor: Alexander Lovegrove [2].

Spis gatunków

Rinchenia Osmólska, Currie i Barsbold, 2004
= „Rinchenia” Barsbold, 1997
R. mongoliensis (Barsbold, 1986) Osmólska, Currie i Barsbold, 2004
= Oviraptor mongoliensis Barsbold, 1986
= “Rincheniamongoliensis (Barsbold, 1986) Barsbold, 1997
= Citipati mongoliensis (Barsbold, 1986) Paul, 2010

Bibliografia

Fanti, F., Currie, P.J., Badamgarav, D. (2012) “New specimens of Nemegtomaia from the Baruungoyot and Nemegt Formations (Late Cretaceous) of Mongolia”. PLoS ONE. 7(2), e31330.

Holtz, T. (2012) Dinosaurs (suplement) [4]

Mortimer, M. (online 2016) [5].

Yu, Y., Wang, K., Chen, S., Sullivan, C., Wang, S., Wang, P., Xu, X. (2018) "A new caenagnathid dinosaur from the Upper Cretaceous Wangshi Group of Shandong, China, with comments on size variation among oviraptorosaurs". Scientific Reports, 8 doi:10.1038/s41598-018-23252-2.