Riojasaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Budowa i biologia) |
|||
| Linia 70: | Linia 70: | ||
Był to duży [[trias]]owy roślinożerca z wydłużoną szyją. Miał silne wszystkie cztery kończyny i masywne ciało, które na nich dźwigał. Kręgi szyjne puste w środku, co było cechą niespotykaną nawet u pierwszych zauropodów. Czaszka mała, wąska, wydłużona. Górna szczęka posiadała 29 zębów, z czego 5 z przodu pyska. | Był to duży [[trias]]owy roślinożerca z wydłużoną szyją. Miał silne wszystkie cztery kończyny i masywne ciało, które na nich dźwigał. Kręgi szyjne puste w środku, co było cechą niespotykaną nawet u pierwszych zauropodów. Czaszka mała, wąska, wydłużona. Górna szczęka posiadała 29 zębów, z czego 5 z przodu pyska. | ||
| − | Prawdopodobnie poruszał się na wszystkich czterech kończynach, ale nie można wykluczyć także jego dwunożności, lecz ta raczej była bardzo ograniczona z racji jego budowy i wielkości. Budowa jego [[pierścień sklerotyczny|pierścienia twardówkowego]] wskazuje na aktywność zarówno w dzień, jak i w nocy. | + | Prawdopodobnie poruszał się na wszystkich czterech kończynach, ale nie można wykluczyć także jego dwunożności, lecz ta raczej była bardzo ograniczona z racji jego budowy i wielkości. Budowa jego [[pierścień sklerotyczny|pierścienia twardówkowego]] wskazuje na aktywność riojazaura zarówno w dzień, jak i w nocy. |
== Etymologia == | == Etymologia == | ||
Wersja z 16:35, 15 lis 2015
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Mateusz Tałanda |
| Riojasaurus (riojazaur) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 10 m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Argentyna - La Rioja, San Juan
(górne pokłady formacji Los Colorados) |
| Czas występowania | 217-213 Ma
późny trias (późny noryk) |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja ciała riojazaura. | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Riojasaurus to jeden z największych zauropodomorfów żyjących w triasie, a którego długość wynosi około 10 metrów. Rozmiarami ustępuje Melanorosaurus, który przez niektórych naukowców jest uważany za jego bliskiego krewnego. Do rodzaju Riojasaurus należy tylko jeden gatunek, R. incertus, opisany przez Bonapartego. Jego odkrycie i nazwę przedstawił ów badacz na międzynarodowym sympozjum w Buenos Aires, które było poświęcone geologii południowych kontynentów. Odbyło się ono w październiku 1967 roku, ale nazwa tego dinozaura stała się ważna dwa lata później, gdy ukazała się oficjalna publikacja materiałów z tego sympozjum. Podobna sytuacja była z nazwą Strenusaurus - rzekomym drugim prozauropodem opisanym wraz z riojazaurem. Później jednak, w 1971 roku, sam odkrywca doszedł do wniosku, że oba reprezentują ten sam gatunek.
Materiał kopalny
Na holotyp o numerze PVL 3808 składa się duża część szkieletu, któremu brakuje czaszki, żuchwy, 6 kręgów przedkrzyżowych, niektórych kręgów ogonowych, obu łopatek, kości kulszowej i kości kończyny przedniej.
Hypodigm to artykulowany osobnik z czaszką i dolną szczęką (Bonaparte, 1972).
Łącznie znaleziono więcej niż 20 mniej lub bardziej kompletnych szkieletów.
W 1978 roku Bonaparte opisał niekompletną stopę i fragment ogona prozauropoda z innej argentyńskiej formacji. Uznał je za kości riojazaura. Późniejsi badacze zaprzeczyli temu. Ich zdaniem te kości są niediagnostyczne, a jedynym znanym dinozaurem stamtąd jest lejezaur.
Budowa i biologia
Był to duży triasowy roślinożerca z wydłużoną szyją. Miał silne wszystkie cztery kończyny i masywne ciało, które na nich dźwigał. Kręgi szyjne puste w środku, co było cechą niespotykaną nawet u pierwszych zauropodów. Czaszka mała, wąska, wydłużona. Górna szczęka posiadała 29 zębów, z czego 5 z przodu pyska.
Prawdopodobnie poruszał się na wszystkich czterech kończynach, ale nie można wykluczyć także jego dwunożności, lecz ta raczej była bardzo ograniczona z racji jego budowy i wielkości. Budowa jego pierścienia twardówkowego wskazuje na aktywność riojazaura zarówno w dzień, jak i w nocy.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Riojasaurus znaczy "jaszczur z La Rioja", miejsca, gdzie został znaleziony jego holotyp.
Krewni riojazaura
Bonaparte zaklasyfikował riojazaura do rodziny Melanosauridae. Są też hipotezy, że riojazaur był bliskim krewniakiem plateozaura.
Spis gatunków
| Riojasaurus | Bonaparte, 1969 | |
|---|---|---|
| ="Riojasaurus" | Bonaparte, 1967 | nomen nudum |
| =Strenusaurus | Bonaparte, 1969 | |
| ="Strenusaurus" | Bonaparte, 1967 | nomen nudum |
| R. incertus | Bonaparte, 1969 | |
| ="R. incertus" | Bonaparte, 1967 | nomen nudum |
| =Strenusaurus procerus | Bonaparte, 1969 | |
| ="S. procerus" | Bonaparte, 1967 | nomen nudum |
Bibliografia
Apaldetti, C., Martinez, R.N., Alcober, O.A., Pol, D. 2011. A New Basal Sauropodomorph (Dinosauria: Saurischia) from Quebrada del Barro Formation (Marayes-El Carrizal Basin), Northwestern Argentina. PLoS ONE, t. 6, nr 11, str. e26964. doi:10.1371/journal.pone.0026964
Bonaparte, J.F. 1969. Dos nuevas "faunas" de reptiles triásicos de Argentina. W: Gondwana Stratigraphy. IUGS Symposium, Buenos Aires, str. 283-306.
Bonaparte, J.F. 1971. Los tetrapodos del sector superior de la formacion Los Colorados, La Rioja, Argentina (Triásico Superior): I Parte. Universidad Nacional de Tucumán, Fundación e Instituto Miguel Lillo.
Schmitz, L., Motani, R. 2011. Nocturnality in dinosaurs inferred from scleral ring and orbit morphology. Science, t. 332, nr 6030, str. 705-708. DOI: 10.1126/science.1200043
https://en.wikipedia.org/wiki/Riojasaurus
http://fossilworks.org/bridge.pl?action=taxonInfo&taxon_no=38649&is_real_user=1
