Sahaliyania
| Autor: | Korekta: |
| Tomasz Sokołowski | Krzysztof Lichota, Kamil Kamiński |
| Sahaliyania (sahalijania) | |
|---|---|
| Długość: | 7,5-8 m |
| Masa: | ok. 2,5-3,5 t |
| Miejsce występowania: | Chiny - prowincja Heilongjiang, Wulaga
(formacja Yuliangze) |
| Czas występowania | późna kreda (mastrycht) |
| Systematyka | Dinosauria |
A - holotyp Sahaliyania elunchunorum w różnych widokach w porównaniu z Hypacrosaurus altispinus (B - osobnik AMNH 5248). © Godefroit i in., 2008 | |
| Mapa znalezisk (za współrzędnymi geograficznymi
z Gofefroit i in., 2008) | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Sahaliyania to rodzaj hadrozauryda, który żył podczas późnej kredy na terenach obecnych północno-wschodnich Chin. Odkryto go w datowanych na mastrycht osadach formacji Yuliangze w pobliżu szkieletu zaurolofina Wulagasaurus i lambeozauryna Charonosaurus.
Materiał kopalny
Holotyp GMH W453 to puszka mózgowa.
Pozostały materiał to kości policzkowe, szczękowe, zębowe, kwadratowe, kości łopatkowe, mostkowe, ramienne, biodrowe, łonowe i kość kulszowa. Szczątki należą do wielu osobników, np. kości szczękowych jest aż 21 (Godefroit i in., 2008).
Budowa i filogeneza
Od Charonosaurus, Olorotitan, Parasaurolophus i Corythosaurus różni go odchylenie rostralnej (przedniej) części kości zębowej, które razem z dalszym fragmentem kości tworzy kąt około 30 stopni. W przeciwieństwie do Amurosaurus posiada symetryczny skrzydłopodobny wyrostek w okolicy trzonu kości klinowej, szerszą niż dłuższą kość czołową i dobrze rozwiniętą półkę kości szczękowej. Od Olorotitan wyróżnia go zaś zaokrąglony rostralny wyrostek kości jarzmowej, płaska dolna powierzchnia kości szczękowej oraz dłuższy wyrostek przedpanewkowy, a od Tsintaosaurus, obecność rostralnej platformy kości czołowej i środkowy trzonek kości łuskowej umieszczony poniżej wyrostka kości przypotylicznej (Godefroit i in., 2008).
Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Godefroita i innych w 2008 roku wykazała, że Sahaliyania jest lambeozaurynem o bliżej niesprecyzowanym pokrewieństwie. Późniejsze badania (np. Prieto-Márquez i in. [2013]; Ramirez-Velasco i in. [2021]) dowiodły, że należała ona do kladu Lambeoaurini i ibyła blisko spokrewniona m.in. z Amurosaurus.
Etymologia
Sahaliyan w języku mandżurskim oznacza "czarny" i odnosi się do rzeki Amur ("Czarnej Rzeki"), nieopodal której odkryto szczątki sahalijanii. Epitet gatunkowy honoruje Oroków, tunguski lud zamieszkujący prowincję Heilongjiang i Region Autonomiczny Mongolii Wewnętrznej.
Spis gatunków
| Sahaliyania | Godefroit, Hai, Yu i Lauters, 2008 |
| Sahaliyania elunchunorum | Godefroit, Hai, Yu i Lauters, 2008 |
Bibliografia
Źródła naukowe:
Godefroit, P., Hai, S., Yu, T. & Lauters, P. (2008) "New hadrosaurid dinosaurs from the uppermost Cretaceous of north−eastern China" (pdf). Acta Palaeontologica Polonica 53 (1): 47–74. doi:10.4202/app.2008.0103 [1]
Prieto-Márquez, A., Chiappe, L.M. & Joshi, S.H. (2012) "The Lambeosaurine Dinosaur Magnapaulia laticaudus from the Late Cretaceous of Baja California, Northwestern Mexico" PLoS ONE 7(6), e38207. doi:10.1371/journal.pone.0038207.
Prieto-Márquez, A., Dalla Vecchia, F.M., Gaete, R,. Galobart, À. (2013) "Diversity, Relationships, and Biogeography of the Lambeosaurine Dinosaurs from the European Archipelago, with Description of the New Aralosaurin Canardia garonnensis. " PLoS ONE 8(7): e69835. [[2]].
Ramírez-Velasco, Á.A., Aguilar, F J., Hernández-Rivera, R., Gudiño Maussán, J.L., Rodriguez, M. L. & Alvarado-Ortega, J. (2021). "Tlatolophus galorum, gen. et sp. nov., a parasaurolophini dinosaur from the upper Campanian of the Cerro del Pueblo Formation, Coahuila, northern Mexico". Cretaceous Research. 104884 [w druku]. doi:10.1016/j.cretres.2021.104884.
Inne:
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [3]
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs"
