Suuwassea

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Korekta:
Maciej Ziegler Krzysztof Lichota

Marta Tischer


Suuwassea
Długość: 14-15 m
Masa: 6-12 t
Miejsce występowania: USA - Montana, hrabstwo Carbon

(formacja Morrison - prawdopodobnie ekwiwalent

ogniwa Brushy Basin)

Czas występowania (?156) 150-147 Ma

późna jura (?kimeryd-tyton)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Eusauropoda

Neosauropoda

Diplodocoidea

Flagellicaudata

Dicraeosauridae (?? Diplodocidae)

- / (??? Apatosaurinae)

Suuwassea.jpg

Rekonstrukcja przyżyciowa. [2]

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Suuwassea jest jednym z wielu, i pierwszym opisanym, niedużym zauropodem z północnej części formacji Morrison, stosunkowo słabo poznanej w porównaniu z jej południową częścią. Suuwassea jest mniejsza o około 1/3 od holotypów Diplodocus carnegii i Apatosaurus louisae.

Suuwassea pochodzi prawdopodobnie z późnych osadów formacji Morrison, z piętra zwanego tytonem. W tym czasie pojawiły się gigantyczne diplodokoidy - Diplodocus hallorum (wcześniej znany jako Seismosaurus; być może synonim D. longus), Supersaurus i Amphicoelias. Mniejsze zauropody, wśród nich Suuwassea, żyły niedaleko brzegów jurajskiego morza Sundance, co sugeruje, że te środowisko faworyzowało mniejsze rozmiary ciała w porównaniu do olbrzymów z południa.

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi z języka Indian z plemienia Wron, od słowa suuwassa, oznaczającego "pierwszy grzmot słyszany wiosną". Samo słowo "suuwassa" składa się z dwóch słów-rdzeni: suu (grzmot) i wassa (wiekowy, starożytny). Te dwa słowa są hołdem złożonym tradycyjnemu, dziewiętnastowiecznemu określeniu zauropodów, jako "gromowych jaszczurów", od której to nazwy pochodzi znana etymologia Brontosaurus. Naukowcy zdecydowali się nadać dinozaurowi nazwę z języka Wron, ponieważ lokalizacja holotypu to rdzenne terytorium tych Indian, którzy mają tam dziś rezerwat.

Epitet gatunkowy nadano na cześć zmarłej Emilie deHellebranth, miłośniczki paleontologii, która sfinansowała ekspedycje prowadzone w latach 1999-2000, podczas których wydobyto szczątki Suuwassea.

Materiał kopalny

Czaszka S. emiliae. Źródło: [1].

Holotyp i jedyny znany okaz to nieartykułowany szkielet oznaczony ANS 21122 (Academy of Natural Sciences - Akademia Nauk Przyrodniczych, Filadelfia). Składa się na niego: część lewej kości przedszczękowej i szczękowej z zębami; kość kwadratowa, kompletna mózgoczaszka, kość zębowa; dźwigacz, obrotnik, cztery kręgi szyjne i fragmenty kolejnych; 3 przednie kręgi grzbietowe i kilka żeber, wiele kręgów ogonowych z różnych części ogona; prawa łopatka, kość krucza i ramienna; część prawej kości piszczelowej, kość strzałkowa, kość piętowa, kilka kości śródstopia i pazury z kończyny tylnej.

Pozycja filogenetyczna

Z powodu niekompletności materiału oraz mozaiki cech diplodokidów i dikreozaurydów u Suuwassea, wyznaczenie jej pozycji jest utrudnione. Najnowsza, obszerna analiza Whitlocka (2011) wykazała, że to bazalny dikreozauryd - jedyny znany z kontynentów północnych. Hipoteza ta ma wyjątkowo silne wsparcie (13 niewątpliwych synapomorfii, decay index równy 11 - najwięcej w całej analizie). Podobny wynik miała analiza Salgado i in. (2006) oraz Tschoppa i in. (2015).

Analiza kladystyczna przeprowadzona przez autorów opisu zauropoda - Harrisa i Dodsona, ujawniła aż cztery możliwe pozycje w ramach nowo nazwanego kladu Flagellicaudata, obejmującego Dicraeosauridae i Diplodocidae, przez co Suuwassea znajdowała się w politomii z Dicraeosauridae i Diplodocidae. Jerry D. Harris w analizie filogenetycznej z roku 2006 potwierdził tą pozycję filogenetyczną Suuwassea, lecz zaznaczył, że jest ona wynikiem m. in. niekompletności materiału kostnego, zbyt małą ilością cech do analizy, np. przez nieznane cechy rodzaju Tornieria i nieuwzględnieniem cech wykazywanych przez osobniki przypisane do rodzajów Apatosaurus, Diplodocus i Barosaurus. Podobny wynika wykazała analiza Sereno i wsp. (2007). Jak wykazał Harris w kolejnych swoich badaniach (2006, 2007), morfologia Suuwassea najbardziej przypomina bazalnego diplodokida Apatosaurus. Kolejne analizy (Gallina i Apesteguía (2005), Rauhut i wsp. (2005, Remes (2006)) wykazały, że to właśnie bazalny diplodokid, co miało jednak słabe wsparcie.

W 2007 roku David Lovelace, Scott Hartman i William Wahl opisali nowy okaz Supersaurus vivianae i przeprowadzili analizę filogenetyczną odejmującą także ten rodzaj. Analiza ta wykazała, że Suuwassea należy do Apatosaurinae i że Suuwassea, Apatosaurus i Supersaurus tworzą klad, z apatozaurem i superzaurem jako taksonami siostrzanymi. Badania te wykazały, że apatozauryny były bardziej rozpowszechnione i zróżnicowane, niż wcześniej sądzono. Jak piszą Lovelace i in. apatozauryny były ograniczone do terenów Ameryki Północnej. Znany jest jednak Apatosaurus sp. z Portugalii (Mateus, 2006). Whitlock (2011), po poprawieniu kodowania Supersaurus wykazał, że taka topologia była wynikiem błędu.

Spis gatunków

Suuwassea Harris i Dodson, 2004
S. emilieae Harris i Dodson, 2004

Bibliografia

Harris, J.D. & Dodson, P. 2004. A new diplodocoid sauropod dinosaur from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana, USA. Acta Palaeontologica Polonica 49 (2): 197–210.

Harris, J.D. 2006. The significance of Suuwassea emilieae (Dinosauria: Sauropoda) for flagellicaudatan intrarelationships and evolution. Journal of Systematic Palaeontology 4(2): 185-198. doi: 10.1017/S1477201906001805

Harris, J.D. 2007. The appendicular skeleton of Suuwassea emilieae (Sauropoda: Flagellicaudata) from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana ( USA). Geobios 40(4): 501-522. doi: 10.1016/j.geobios.2006.02.002

Lovelace, D.M., Hartman, S.A. & Wahl, W.R. 2007. Morphology of a specimen of Supersaurus (Dinosauria, Sauropoda) from the Morrison Formation of Wyoming, and a re-evaluation of diplodocid phylogeny. Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 527-544.

Mateus, O. 2006. Late Jurassic dinosaurs from the Morrison Formation (USA), the Lourinhã and Alcobaça Formations (Portugal), and the Tendaguru Beds (Tanzania): a comparison". [w:] Foster, John R.; and Lucas, Spencer G. (red.). Paleontology and Geology of the Upper Morrison Formation. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin (36). Albuquerque, New Mexico: New Mexico Museum of Natural History and Science. 223–231.

Tschopp, E., Mateus, O. & Benson, R.B.J. 2015. "A specimen-level phylogenetic analysis and taxonomic revision of Diplodocidae (Dinosauria, Sauropoda)" PeerJ, 3, e857. doi:10.7717/peerj.857

Whitlock, J.A. 2011. A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda). Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. doi: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x

http://en.wikipedia.org/wiki/Morrison_Formation#Sauropod_dinosaurs