Xenoceratops
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański |
| Xenoceratops (ksenoceratops) | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Kanada - prowincja Alberta
(formacja Foremost - grupa Belly River) |
| Czas występowania | ok. 78 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
| 400px
Rekonstrukcja przyżyciowa Xenoceratops foremostensis. [1] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Xenoceratops foremostensis to gatunek centrozauryna z obszaru dzisiejszej Kanady. Żył na tych terenach pod koniec okresu kredowego, w środkowym kampanie. Odkryto skamieniałości należące do przynajmniej trzech dorosłych osobników. Jest najstarszym znanym kanadyjskim ceratopsydem – starszym od Albertaceratops o ok. 0,5 miliona lat i o ok. 1 milion lat od Diabloceratops. Jak wykazała analiza filogenetyczna dokonana przez Michaela Ryana i in. (2012), jest to najbardziej bazalny przedstawiciel kladu Centrosaurinae.
Lokalizacja odkrycia
Szczątki ksenoceratopsa odnaleziono w słabo poznanych pokładach formacji Foremost, należącej do grupy Belly River. Pokłady te datowane są na środkowy kampan (około 78 milionów lat). Znalezisko miało miejsce 7 km na północny-wschód od wsi Foremost w prowincji Alberta, z której znanych jest wiele gatunków dinozaurów.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze CMN 53282 to częściowa kość ciemieniowa.
Paratypy to dwie kości ciemieniowe o numerach CMN 54950 i CMN 54951.
Materiał przypisany to okazy od CMN 54952 do CMN 54965, w tym: 5 kości ciemieniowych (CMN 54952, CMN 54953, CMN 54958, CMN 54964 i CMN 54960 – ta ostatnia ze szwem P3), wyrostek P4 kości ciemieniowej (CMN 54959), 3 kości łuskowe (CMN 54954, CMN 54956 i CMN 54957), 1 kość nosowa (CMN 54955) i 3 kości napotyliczne (CMN 54961, CMN 54962 i CMN 54963). Żadna z tych skamieniałości nie może zostać definitywnie przypisana do holotypu lub paratypów, choć jest to bardzo możliwe przez bliskie położenie tych szczątków. CMN 54965 był pierwotnie przypisany do holotypu, lecz obecnie reprezentuje wszystkie niezidentyfikowane fragmenty.
Diagnoza (za Ryan i in., 2012)
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Przedstawiciel Ceratopsidae z podrodziny Centrosaurinae z dwoma kośćmi napotylicznymi na tylnej gałęzi kości potylicznej (P2 i P3). Wyrostek P2 jest krótki, tępy, szeroki u podstawy skręcony lekko w stronę środkowego wcięcia w kryzie. Natomiast wyrostek P3 jest wydłużonym kolcem, lekko wygięty dobrzusznie, zorientowany tyłobocznie, leżący na "kancie" kryzy. Dodatkowe kości napotyliczne zlewają się z jajowatym zagłębieniem na bocznej gałęzi kryzy. Brzuszne brzegi kości potylicznej na kontakcie z kośćmi napotylicznymi są mocno "nabrzmiałe".
Etymologia
Nazwa rodzajowa Xenoceratops to zbitek greckich słów xenos (obcy) i ceratops (rogate oblicze). Drugi człon nazwy naukowej foremostensis odnosi się do wsi Foremost w Albercie, nieopodal której natknięto się na szczątki tego dinozaura rogatego.
Spis gatunków
| Xenoceratops | Ryan, Evans i Shepher, 2012 |
|---|---|
| X. foremostensis | Ryan, Evans i Shepher, 2012 |
Bibliografia
Ryan, M. J.; Evans, D. C.; Shepherd, K. M.; Sues, H. (2012). "A new ceratopsid from the Foremost Formation (middle Campanian) of Alberta". Canadian Journal of Earth Sciences 49 (10): 1251. doi:10.1139/e2012-056 [2]
