Jobaria

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Korekta:
Krzysztof Przymus

Łukasz Czepiński

Marcin Szermański

Maciej Ziegler


Jobaria (jobaria)
Długość: 16 m
Masa: 16 t
Miejsce występowania: Niger - Agadez

(formacja Tiourarén)

Czas występowania ?? 167-161 Ma
Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Eusauropoda

? Neosauropoda

?? Diplodocoidea / Macronaria

Jobaria tiguidensis steveoc.jpg

Rekonstrukcja. Autor: Stephen O'Connor [1]

Wstęp

Jobaria to długoszyi dinozaur żyjący na terenach dzisiejszej Afryki. Mimo odkopanego praktycznie kompletnego szkieletu (łącznie kilka osobników) nie jesteśmy pewni dokładnego jego pokrewieństwa wśród grupy Sauropoda, ani nawet wieku pokładów skalnych, w jakich zostały odnalezione jego szczątki.

Historia i lokalizacja odkryć

Jego skamieniałości odnaleziono na pustyni w Republice Nigru podczas wyprawy finansowanej częściowo przez Towarzystwo National Geographic, zorganizowanej pod kierownictwem Paula Sereno z Uniwersytetu w Chicago. O odkryciu nowego gatunku dinozaura poinformowano w listopadzie 1999, a nazwano go Jobaria tiguidensis. Znamy dwie lokalizacje w których odkryto jego skamieniałe szczątki: Agadez (pokłady formacji Tiouarén). Datowanie tych skał jest niepewne i wciąż dyskusyjne.

Materiał kopalny

Odnaleziono kilka osobników i ponad 95% kości szkieletu tego dinozaura (w tym czaszka) - jest to tym samym jeden z najbardziej (a może nawet i najbardziej) kompletnych szkieletów przedstawiciela zauropodów. Rekonstrukcja tego szkieletu, jest wynikiem dwuletnich badań prowadzonych od 1997 roku, kiedy to wykopano pierwsze kości.

Datowanie

Datowanie pokładów skalnych w których znaleziono jobarię nie jest pewne. Tradycyjnie wiek osadów Tiouarén (jak np. Wg Upchurcha i in. (2004); (hoterywbarrem, ?późny albcenoman; 136-125, ?106,5-93,5 Ma) określa się na wczesną kredę, lecz nowsze badania przekonująco wskazują na środkową-późną (prawdopodobnie drugą połowę środkowej) jurę - tak, jak wg Rauhuta i López-Arbarello (2009). Jak widać, rozrzut czasowy jest ogromny. Niektórzy paleontolodzy, jak Paul w swojej książce o dinozaurach (2010) twierdzą po prostu, że datowanie tych skał jest nieznane.

Pozycja systematyczna

Jobaria to monofiletyczny rodzaj zauropoda (jedyny gatunek to Jobaria tiguidensis) żyjący w Afryce. Nie wiemy dokładnie jakiego typu zauropodem był ten dinozaur. Przykładowo analiza Upchurcha i in. (2004) wskazała, że wraz z Atlasaurus i Bellusaurus jobaria tworzy klad bazalnych przedstawicieli Macronaria, z kolei w obu analizie Carballido i in. (2011) jest najbardziej bazalnym członkiem Diplodocoidea. Inni badacze jednak sugerują, że nie należał do Neosauropoda (np. Whitlock, 2011a; Whitlock, 2011b).

Etymologia

Nazwa rodzajowa Jobaria została zaczerpnięta z imienia lokalnego potwora Jobar. Epitet gatunkowy tiguidensis wziął się z nazwy klifu, nieopodal którego zostały odnalezione jego szczątki – Tiguidi.

Spis gatunków

Jobaria Sereno, Beck, Dutheil , Larsson, Lyon, Moussa , Sadleir, Sidor, Varricchio, Wilson i Wilson, 1999
J. tiguidensis Sereno, Beck, Dutheil, Larsson, Lyon, Moussa, Sadleir, Sidor, Varricchio, Wilson i Wilson, 1999

Bibliografia

Carballido J.L, Rauhut O.W.M., Pol D., Salgado L. (2011) "Osteology and phylogenetic relationships of Tehuelchesaurus benitezii (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Jurassic of Patagonia". Zoological Journal of the Linnean Society, doi:10.1111/j.1096-3642.2011.00723.x

Rauhut O.W.M. & López-Arbarello A. (2009) " Considerations on the age of the Tiouaren Formation (Iullemmeden Basin, Niger, Africa): Implications for Gondwanan Mesozoic terrestrial vertebrate faunas" Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 271, 259–267. doi:10.1016/j.palaeo.2008.10.019

Sereno, P.C., Beck, A.L., Dutheil, D.B., Larsson, H.C.E., Lyon, G.H., Moussa, B., Sadleir, R.W., Sidor, C.A., Varricchio, D.J., Wilson, G. P. & Wilson, J.A. (1999) "Cretaceous Sauropods from the Sahara and the Uneven Rate of Skeletal Evolution Among Dinosaurs" Science, 286(5443), 1342-1347.

Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

Whitlock J.A. (2011a) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161 (4), 872-915

Whitlock J.A (2011b) "Re-evaluation of Australodocus bohetii, a putative diplodocoid sauropod from the Tendaguru Formation of Tanzania, with comment on Late Jurassic sauropod faunal diversity and palaeoecology". "Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology", doi:10.1016/j.palaeo.2011.07.001

Paul G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford