Nuthetes

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Korekta:
Dawid Mazurek

Marcin Szermański

Maciej Ziegler

Kamil Kamiński


Nuthetes
Długość: ok. 2,3 m (??)
Masa: ? kg
Miejsce występowania: Wielka Brytania - wyspa Purbeck

(ogniwa Cherly Freswater i Martly Freswater

formacji Lulworth)

Czas występowania wczesna kreda (wczesny - środkowy berrias)
Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

? Tetanurae

? Coelurosauria

? Paraves / Tyrannosauroidea

? Dromaeosauridae

Nuthetes.jpg

Holotyp DORCM G 913 N. destructor. Źródło: [1]

Wstęp

Nuthetes to słabo poznany rodzaj teropoda o wątpliwej przynależności i ciekawej historii systematycznej. Jego nazwa rodzajowa znaczy w wolnym tłumaczeniu "wartownik" - kogoś, kto stoi na czatach i ostrzega innych. Wg Holtza i in. (2004) jest on nomen dubium.

Historia taksonu

Po raz pierwszy opisany został przez Owena w 1854 roku jako Nuthetes destructor w oparciu o holotyp DORCM G 913, fragment lewej kości zębowej z dziewięcioma zębami, znaleziony przez Charlesa Willcoxa w dolnokredowych (środkowy berrias) osadach formacji Lulworth odsłaniającej się na terenie hrabstwa Dorset w Anglii. Okaz ten zaginął, ale odnalazł się w kolekcji w latach 70. XX wieku.

Owen uznał, że Nuthetes to waran, później - że krokodyl. Jeszcze pod koniec XIX wieku zdano sobie sprawę, że to dinozaur, a w 1970 roku gatunek formalnie przeniesiono do rodzaju Megalosaurus, wówczas taksonu-worka. Badania porównawcze zębów na początku XXI wieku wykazały podobieństwo Nuthetes do dromeozaurydów (np. Naish i Martill, 2007), ale właścicielem podobnych zębów jest chociażby celurozaur Proceratosaurus. Możliwe więc, że Nuthetes był w rzeczywistości prymitywnym tyranozauroidem, być może podobnym do Dilong (Mortimer, online).

Materiał kopalny

Okazy znalezione w ogniwie Cherty Freswater (Anglia, formacja Lulworth, środkowy berrias):

Holotyp DORCM G 913 (ok. 2,3 m długości, w tym czaszka ok. 25 cm) to częściowa kość zębowa i zęby.

Materiał przypisany: BMNH 48207: fragmenty kości zębowej, zęby; BMNH 48208: kilka/kilkanaście zębów; BMNH R 15870: ząb kości szczękowej (15,5 mm); BMNH R 15871: ząb kości przedszczękowej (7 mm); BMNH R 15872: ząb kości zębowej (5 mm); BMNH R 15873: ząb kości zębowej (5 mm); BMNH R 15874: ząb kości szczękowej (8,25 mm); BMNH R 15875: ząb kości szczękowej (8,5 mm); BMNH R 15876: ząb kości zębowej (1,5 mm); BMNH R 15877: ząb (5 mm); BMNH R 15878: ząb kości szczękowej (16 mm).

Okazy znalezione w ogniwie Marly Freswater (Anglia, formacja Lulworth, wczesny berrias):

CAMSM J13951: ząb.

Okazy znalezione w warstwach Purbeck Limestone (Anglia, berrias):

Niekompletna kość śródstopia III - być może dorosły okaz Nuthetes, ale jak piszą Naish i Martill, okaz ten powinien być uznany za Theropoda indet.

Do gatunku tego zaliczono również szczątki, które okazały się później elementami pancerza żółwia. Pojedynczy ząb z Francji o numerze katalogowym CHEm03.537, również został przypisany do rodzaju, jako Nuthetes sp.

Nuthetes Owen, 1854 nomen dubium
N. destructor Owen, 1854 nomen dubium
= Megalosaurus destructor (Owen, 1854) Steel, 1970

Bibliografia

Holtz, T.R., Molnar, R.E. & Currie, P.J. (2004) "Basal Tetanurae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 71-110

Holtz, T.R. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [2]

Naish, D. & Martill, D.M. (2007) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: basal Dinosauria and Saurischia. Journal of the Geological Society, London, Vol. 164, pp. 493–510 [3]

Mortimer, M. (online): [4].