Zanabazar

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Korekta:
Maciej Ziegler Tomasz Skawiński

Krzysztof Lichota


Zanabazar (zanabazar)
Długość: ok. 2,3 m
Masa: ok. 27 kg
Miejsce występowania: Mongolia

(formacja Nemegt)

Czas występowania 72-68 Ma

późna kreda (późny kampan - wczesny mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Paraves

Troodontidae

Zanabazar.jpg

Holotyp. Autor: Jaime A. Headden [2].

Wstęp

Zanabazar to spory troodontyd żyjący na terenie Azji w późnej kredzie. Był późnym, zaawansowanym przedstawicielem swojej grupy, a jego najbliższymi krewnymi są Troodon, Saurornithoides, Linhevenator i prawdopodobnie także Borogovia oraz Tochisaurus (dwa ostatnie mogą być synonimami zanabazara). Zanabazar to jeden z największych troodontydów.

Etymologia

Zanabazar został nazwany na cześć Zanabazara (1635-1723), pierwszego bogd gegeena Mongolii. Nazwa gatunkowa znaczy "młodszy". Został opisany przez Barsbolda jako Saurornithoides junior pół wieku po Saurornithoides mongoliensis.

Materiał kopalny

Holotyp (IGM 100/1) to szkielet, w którego skład wchodzą: czaszka (27,2 cm), przednie części żuchw, kręgi krzyżowe (1-6), kręgi ogonowe (9-21), niekompletne kości miednicy, biodrowa, dystalna piszczel i strzałka, kość skokowa, kości stępu i śródstopia.

Podobno istnieje drugi osobnik (IGM 100/2) - szkielet pozaczaszkowy.

Taksonomia

Rekonstrukcja. Autor: FunkMonk (Michael B. H.) [1].

W przyszłości może zostać uznany za starszy synonim Borogovia gracilicrus, której holotypu nie można porównać do typowego okazu Z. junior. Zasugerowano, że Tochisaurus nemegtensis może być młodszym synonimem Zanabazar, lecz zapewne nie jest to prawdą, ponieważ różnią się budową śródstopia.

Paleoekologia

Zanabazar był szybkim, zwinnym, inteligentnym i zapewne opierzonym dinozaurem. Przypuszcza się, że dzięki dużym oczom zanabazar mógł polować w nocy, lecz jego pożywieniem mogły być też rośliny. Żył w otoczeniu znacznie większych dinozaurów, takich jak Tarbosaurus, Therizinosaurus, Gallimimus i Saurolophus.

Spis gatunków

Zanabazar Norell, Makovicky, Bever, Balanoff, Clark, Barsbold i Rowe, 2009
= "Mongolodon" Franzosa, 2004
?= Borogovia Osmólska, 1987
?= Tochisaurus Kurzanov i Osmólska, 1991
Z. junior (Barsbold, 1974) Norell, Makovicky, Bever, Balanoff, Clark, Barsbold i Rowe, 2009
= Saurornithoides junior Barsbold, 1974
= "Mongolodon" junior (Barsbold, 1974) Franzosa, 2004
?= Borogovia gracilicrus Osmólska, 1987
?= Tochisaurus nemegtensis Kurzanov i Osmólska, 1991

Bibliografia

Norell, M.A.; Makovicky, P.J., Bever, G.S., Balanoff, A.M., Clark, J.M., Barsbold, R. and Rowe, T. (2009). "A Review of the Mongolian Cretaceous Dinosaur Saurornithoides (Troodontidae: Theropoda)". American Museum Novitates 3654: 63.

Xu, X., Tan, Q., Sullivan, C., Han, F. & Xiao, D. (2011) "A Short-Armed Troodontid Dinosaur from the Upper Cretaceous of Inner Mongolia and Its Implications for Troodontid Evolution" PLoS ONE, 6(9), e22916. doi:10.1371/journal.pone.0022916

http://home.comcast.net/~eoraptor/Troodontidae.htm#Saurornithoidesjunior