Altispinax: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(poprawki, uzupełnienia)
Linia 1: Linia 1:
{{Poprawa|nazwa=do aktualizacji; połączyć z ''[[Becklespinax]]'' zgodnie z Maisch, 2016 doi:  http://dx.doi.org/10.1127/njgpa/2016/0576}}
 
 
 
{{DISPLAYTITLE:''Altispinax''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Altispinax''}}
 
<small>
 
<small>
Linia 7: Linia 5:
 
|-
 
|-
 
| [[Maciej Ziegler]], [[Krzysztof Przymus]], [[Łukasz Czepiński]]
 
| [[Maciej Ziegler]], [[Krzysztof Przymus]], [[Łukasz Czepiński]]
 +
 +
[[Kamil Kamiński]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 16: Linia 16:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
| ? m
+
| ?ok. 5 m
  
 
|-
 
|-
Linia 24: Linia 24:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Niemcy]] - Dolna Saksonia
+
| [[Wielka Brytania]] - Sussex
 
 
(Obernkirchen Sandstein)
 
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| 146-140 [[Ma]]
+
| ok 140-133 [[Ma]]
  
<small>[[wczesna kreda]] ([[berrias]])</small>
+
<small>[[wczesna kreda]] ([[walanżyn]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 40: Linia 38:
 
[[Theropoda]]
 
[[Theropoda]]
  
? [[Tetanurae]]
+
[[Tetanurae]]
 +
|-
 +
| colspan=2 |[[Plik: Altispinax_dunkeri_by_Paleogeek.jpg|400px|]]
 +
<small>Rekosntrukcja altispinsksa na podobieństwo do ''[[Concavenator]]''
 +
 
 +
Autor: PaleoGeekSquared</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Altispinax'' to wątpliwy [[rodzaj]] europejskiego teropoda, [[holotyp|oparty na]] zębie.
+
''Altispinax'' to [[rodzaj]] europejskiego teropoda o długiej i skomplikowanej historii taksonomicznej. Nazwa oznacza "wysoki kolec" – w nawiązaniu do wydłużonych wyrostków kolczystych kręgosłupa.
  
==Taksonomia i etymologia==
+
==Historia i taksonomia==
[[Gatunek typowy|Typowym gatunkiem]] jest ''A. dunkeri'' opisany w [[1884]] roku. Do ''Altispinax'' zaliczono też wiele szczątków z wczesnej kredy Anglii, z których wiele przeniesiono do innych [[rodzaj]]ów. Altispinaks znaczy "wysoki kolec" - jak pierwotnie zakładano, miał on na grzbiecie rząd wyrostków kolczystych. Jednak nie ma podstaw do twierdzenia, że zęby i [[kręg]]i należały do tego samego [[teropod]]a. Dlatego kręgi nazwano ''[[Becklespinax]] altispinax''.  
+
Historia ''Altispinax'' sięga roku 1884, kiedy to opisano ''[[Megalosaurus]] dunkeri'' na podstawie pojedynczego zęba z Niemiec. W późniejszych latach do tego gatunku przypisywano fragmentaryczne szczątki teropodów z Anglii. W 1923 r. niemiecki paleontolog [[Friedrich von Huene]] utworzył nazwę ''Altispinax'' dla okazu NHMUK 1828, obejmującego trzy kręgi grzbietowe mięsożernego dinozaura, pochodzące z hrabstwa Sussex w Anglii. Przez wiele lat błędnie interpretowano tę sytuację, uważając, że utworzył on nową nazwę dla całego gatunku ''[[Megalosaurus]] dunkeri''. Ponieważ uznawano, że [[holotyp]]em tego gatunku jest pojedynczy [[diagnoza|niediagnostyczny]] ząb, ''Altispinax'' był traktowany jako nieważny rodzaj teropoda. W 1988 r. [[Gregory Paul]] stworzył dla wspomnianych kręgów nowy gatunek i umieścił go w rodzaju ''[[Acrocanthosaurus]]'' jako ''A. altispinax''. Trzy lata później Olshevsky przeniósł go jednak do nowego rodzaju ''Becklespinax''. Dopiero w 2016 r. Maisch dokonał poprawnej interpretacji zamysłu Huene i uznał ''Altispinax'' za ważny rodzaj, natomiast ''A. altispinax'' i ''Becklespinax'' – za jego młodsze synonimy.
 +
[[Plik: Becklespinax.jpg300px|thumb|right|Holotyp. [http://legacy.lib.utexas.edu/books/britfossils/html/txu-oclc-13370987-2-dinosauria-plate24.php]. Autor: Joseph Dinkel]]
 +
Przynależność taksonomiczna altispinaksa pozostaje niepewna. Carrano i in. (2012) uznali, że można go przypisać co najwyżej do [[klad]]u [[Tetanurae]]. [[Michael Mortimer|Mortimer]] (online) zauważył jednak podobieństwo w budowie kręgów do ''[[Concavenator]]'' i uważa go za przedstawiciela [[Carcharodontosauridae]].  
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
Linia 83: Linia 88:
 
Holtz, T.R., Molnar, R.E. & Currie, P.J. (2004) "Basal Tetanurae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 71–110.
 
Holtz, T.R., Molnar, R.E. & Currie, P.J. (2004) "Basal Tetanurae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 71–110.
  
Ősi, A., Apesteguía, S. & Kowalewski, M. (2010) "Non-avian theropod dinosaurs from the early Late Cretaceous of Central Europe" Cretaceous Research, 31, 304-320
+
Ősi, A., Apesteguía, S. & Kowalewski, M. (2010) "Non-avian theropod dinosaurs from the early Late Cretaceous of Central Europe" Cretaceous Research, 31, 304-320.
 +
 
 +
Maisch, M.W. (2016). The nomenclatural status of the carnivorous dinosaur genus Altispinax v. Huene, 1923 (Saurischia, Theropoda) from the Lower Cretaceous of England. Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen, 280(2): 215-219. [[doi:10.1127/njgpa/2016/0576]].
  
 
Weishampel, D.B., Barrett, P.M., Coria, R.A., Le Loeuff, J. Xu, X., Zhao, X., Sahni, A., Gomani, E.M.P. & Noto, C.R. (2004) " Dinosaur Distribution" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 517-606.
 
Weishampel, D.B., Barrett, P.M., Coria, R.A., Le Loeuff, J. Xu, X., Zhao, X., Sahni, A., Gomani, E.M.P. & Noto, C.R. (2004) " Dinosaur Distribution" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 517-606.
  
http://theropoddatabase.com/Neotheropoda.htm#Altispinaxdunkeri</small>
+
Mortimer, M. (2016) [http://theropoddatabase.com/Neotheropoda.htm#Altispinaxdunkeri]</small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 97: Linia 104:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Berrias]]
+
[[Kategoria:Walanżyn]]

Wersja z 21:21, 24 sie 2020

Autor:
Maciej Ziegler, Krzysztof Przymus, Łukasz Czepiński

Kamil Kamiński


Altispinax (altispinaks)
Długość: ?ok. 5 m
Masa: ? t
Miejsce występowania: Wielka Brytania - Sussex
Czas występowania ok 140-133 Ma

wczesna kreda (walanżyn)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Altispinax dunkeri by Paleogeek.jpg

Rekosntrukcja altispinsksa na podobieństwo do Concavenator

Autor: PaleoGeekSquared

Wstęp

Altispinax to rodzaj europejskiego teropoda o długiej i skomplikowanej historii taksonomicznej. Nazwa oznacza "wysoki kolec" – w nawiązaniu do wydłużonych wyrostków kolczystych kręgosłupa.

Historia i taksonomia

Historia Altispinax sięga roku 1884, kiedy to opisano Megalosaurus dunkeri na podstawie pojedynczego zęba z Niemiec. W późniejszych latach do tego gatunku przypisywano fragmentaryczne szczątki teropodów z Anglii. W 1923 r. niemiecki paleontolog Friedrich von Huene utworzył nazwę Altispinax dla okazu NHMUK 1828, obejmującego trzy kręgi grzbietowe mięsożernego dinozaura, pochodzące z hrabstwa Sussex w Anglii. Przez wiele lat błędnie interpretowano tę sytuację, uważając, że utworzył on nową nazwę dla całego gatunku Megalosaurus dunkeri. Ponieważ uznawano, że holotypem tego gatunku jest pojedynczy niediagnostyczny ząb, Altispinax był traktowany jako nieważny rodzaj teropoda. W 1988 r. Gregory Paul stworzył dla wspomnianych kręgów nowy gatunek i umieścił go w rodzaju Acrocanthosaurus jako A. altispinax. Trzy lata później Olshevsky przeniósł go jednak do nowego rodzaju Becklespinax. Dopiero w 2016 r. Maisch dokonał poprawnej interpretacji zamysłu Huene i uznał Altispinax za ważny rodzaj, natomiast A. altispinax i Becklespinax – za jego młodsze synonimy.

Plik:Becklespinax.jpg300px
Holotyp. [1]. Autor: Joseph Dinkel

Przynależność taksonomiczna altispinaksa pozostaje niepewna. Carrano i in. (2012) uznali, że można go przypisać co najwyżej do kladu Tetanurae. Mortimer (online) zauważył jednak podobieństwo w budowie kręgów do Concavenator i uważa go za przedstawiciela Carcharodontosauridae.

Spis gatunków

Altispinax von Huene, 1923
= Becklespinax Olshevsky, 1991
Altispinax dunkeri von Huene, 1923
= Acrocanthosaurus altispinax
= Becklespinax altispinax
= Altispinax altispinax
Paul, 1988
(Paul, 1988) Olshevsky, 1991
(Paul, 1988) Rauhut, 2003
= Altispinax "lydekkerhueneorum"
= Becklespinax "lydekkerhueneorum"
Pickering, 1984
(Pickering, 1984) Olshevsky, 1991
(nomen nudum)
(nomen nudum)
Altispinax oweni (Lydekker, 1889) von Huene, 1923 = Valdoraptor oweni
Altispinax parkeri (von Huene, 1923) von Huene, 1932 = Metriacanthosaurus parkeri

Bibliografia

Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2), 211-300. doi:10.1080/14772019.2011.630927

Hendrickx, C., Mateus, O. & Araújo, R. (2015) "The dentition of megalosaurid theropods" Acta Palaeontologica Polonica. doi:10.4202/app.00056.2013

Holtz, T.R., Molnar, R.E. & Currie, P.J. (2004) "Basal Tetanurae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 71–110.

Ősi, A., Apesteguía, S. & Kowalewski, M. (2010) "Non-avian theropod dinosaurs from the early Late Cretaceous of Central Europe" Cretaceous Research, 31, 304-320.

Maisch, M.W. (2016). The nomenclatural status of the carnivorous dinosaur genus Altispinax v. Huene, 1923 (Saurischia, Theropoda) from the Lower Cretaceous of England. Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen, 280(2): 215-219. doi:10.1127/njgpa/2016/0576.

Weishampel, D.B., Barrett, P.M., Coria, R.A., Le Loeuff, J. Xu, X., Zhao, X., Sahni, A., Gomani, E.M.P. & Noto, C.R. (2004) " Dinosaur Distribution" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 517-606.

Mortimer, M. (2016) [2]