Dicraeosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawki z forum nie były wprowadzone!!!) |
|||
Linia 63: | Linia 63: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | Dikreozaur (''Dicraeosaurus'') to niewielki/średniej wielkości zauropod, który żył | + | Dikreozaur (''Dicraeosaurus'') to niewielki/średniej wielkości zauropod, który żył w późnej jurze na terenach Afryki. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Linia 69: | Linia 69: | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
− | Dikreozaur jak na zauropoda był niewielki/średniej wielkości. W przeciwieństwie do większości diplodokoidów dikreozaur posiadał dużą
czaszkę oraz | + | Dikreozaur jak na zauropoda był niewielki/średniej wielkości. W przeciwieństwie do większości diplodokoidów dikreozaur posiadał dużą
czaszkę oraz stosunkowo krótką
i szeroką
szyję. Brakowało mu biczowatego ogona, którym mógłby się bronić przed napastnikami. Jak wskazuje sama nazwa nasz zauropod posiadał rozdwojone wyrostki neuralne kręgów szyjnych, i grzbietowych. Mogły one służyć jako miejsce zaczepu mięśni. |
==Gatunki== | ==Gatunki== | ||
Linia 79: | Linia 79: | ||
Materiał kopalny: [[holotyp]] - szkielet bez czaszki i kończyn przednich, dwa inne niekompletne szkielety, izolowane kręgi i kości kończyn | Materiał kopalny: [[holotyp]] - szkielet bez czaszki i kończyn przednich, dwa inne niekompletne szkielety, izolowane kręgi i kości kończyn | ||
− | Najbardziej znaną
skamieliną
tego gatunku jest [[holotyp]] wystawiany przez jakiś czas w należą
cym do Uniwersytetu Humbolta Muzeum Przyrodoznawstwa w Berlinie. [[Janensch]] począ
tkowo zdiagnozował ten gatunek tak: krótka szyja, wysokie wyrostki neuralne kręgów szyjnych, krzyżowych i grzbietowych, wyrostki neuralne kręgów szyjnych i przednich grzbietowych rozwidlone, kręgi ogonowe pozbawione pleurocoeli. W [[1929]] r. ten sam badacz wydał dokładny opis zrekonstruowanego szkieletu ''D. hansemanni''. Co ciekawe pod względem budowy kręgów wykazuje on prymitywne, "cetiozaurydowe" cechy, choć posiada też sporo | + | Najbardziej znaną
skamieliną
tego gatunku jest [[holotyp]] wystawiany przez jakiś czas w należą
cym do Uniwersytetu Humbolta Muzeum Przyrodoznawstwa w Berlinie. [[Janensch]] począ
tkowo zdiagnozował ten gatunek tak: krótka szyja, wysokie wyrostki neuralne kręgów szyjnych, krzyżowych i grzbietowych, wyrostki neuralne kręgów szyjnych i przednich grzbietowych rozwidlone, kręgi ogonowe pozbawione pleurocoeli. W [[1929]] r. ten sam badacz wydał dokładny opis zrekonstruowanego szkieletu ''D. hansemanni''. Co ciekawe pod względem budowy kręgów wykazuje on prymitywne, "cetiozaurydowe" cechy, choć posiada też sporo zaawansowanych. Posiadał tylko dwanaście kręgów szyjnych. ''D. hansemanni'' jest typowym gatunkiem dikreozaura. |
Linia 89: | Linia 89: | ||
Materiał kopalny: dwa niekompletne szkielety bez czaszek, izolowane kości kończyn | Materiał kopalny: dwa niekompletne szkielety bez czaszek, izolowane kości kończyn | ||
− | Zauropod ten ma cechy wspólne zarówno z ''D. hansemanni'' jak i ''[[Amargasaurus]]''. Może okazać się naprawdę odrębnym rodzajem. Znany z nieco młodszych osadów niż ''D. hansemanni'' (od którego wydaje się bardziej zaawansowany) i być może jest jego potomkiem. | + | Zauropod ten ma cechy wspólne zarówno z ''D. hansemanni'' jak i z ''[[Amargasaurus]]''. Może okazać się naprawdę odrębnym rodzajem. Znany z nieco młodszych osadów niż ''D. hansemanni'' (od którego wydaje się bardziej zaawansowany) i być może jest jego potomkiem. |
==Systematyka== | ==Systematyka== | ||
− | [[Janensch]] ([[1929]]) utworzył dla dikreozaura podrodzinę [[Dicraeosaurinae]]. [[Von Huene]] ([[1956]]) zaproponował dla niego oddzielną
rodzinę [[Dicraeosauridae]]. [[Berman]] i [[McIntosh]] zaliczali "rozwidlonego jaszczura" do [[Diplodocidae]] na podstawie budowy czaszki i zębów oraz rozszczepionych wyrostków neuralnych kręgów przedkrzyżowych, wysokich wyrostków neuralnych przednich kręgów ogonowych z skrzydłopodobnymi wyrostkami poprzecznymi, mocno rozwiniętego tylnego końca kości łonowej, krótkich kończyn przednich oraz stosunku kości ramiennej do kości udowej wynoszą
cym 2:3. [[McIntosh]] ( | + | [[Janensch]] ([[1929]]) utworzył dla dikreozaura podrodzinę [[Dicraeosaurinae]]. [[Von Huene]] ([[1956]]) zaproponował dla niego oddzielną
rodzinę [[Dicraeosauridae]]. [[Berman]] i [[McIntosh]] zaliczali "rozwidlonego jaszczura" do [[Diplodocidae]] na podstawie budowy czaszki i zębów oraz rozszczepionych wyrostków neuralnych kręgów przedkrzyżowych, wysokich wyrostków neuralnych przednich kręgów ogonowych z skrzydłopodobnymi wyrostkami poprzecznymi, mocno rozwiniętego tylnego końca kości łonowej, krótkich kończyn przednich oraz stosunku długości kości ramiennej do kości udowej wynoszą
cym 2:3. [[McIntosh]] (1990) zanotował dikreozaura jako dziwnego przedstawiciela [[Diplodocidae]]. [[Bonaparte]] ([[1986]]) uznał takson [[Dicraeosauridae]] za ważny, bazują
c na budowie kręgów wspomnianego wyżej dinozaura. [[Salgado]] i [[Bonaparte]] ([[1991]]) opisują
c amargazaura stwierdzili, że dikreozaur jest bardziej zaawansowany od niego i uznali, że dwa te rodzaje teoretycznie można zaliczyć do oddzielnej rodziny zauropodów. Obecnie dikreozaurydy uważa się za bazalne diplodokoidy, jednak bardziej zaawansowane od rebbachizaurydów. Zalicza się do nich oprócz dikreozaura, także ''[[Amargasaurus]]'' i ''[[Brachytrachelopan]]''. Przedstawiciele [[Dicraeosauridae]] są
znani w zapisie kopalnym od późnej jury do wczesnej kredy. Żaden z nich (albo przynajmniej obecnie znanych) nie osią
gną
ł dużych rozmiarów. |
==Środowisko== | ==Środowisko== | ||
− | Dikreozaur jest znany z formacji | + | Dikreozaur jest znany z formacji Tendaguru. Żył w towarzystwie innych zauropodów jak [[brachiozauryd]] ''[[Giraffatitan]]'', [[makronar]] ''[[Janenschia]]'', [[diplodocyd]] ''[[Tornieria]]''. Mógł natkną
ć się także na [[stegozaur]]a ''[[Kentrosaurus]]'' i [[ornitopod]]a ''[[Dysalotosaurus]]''. Nasz zauropod musiał uważać na grasują
ce w tych stronach drapieżniki jak ''[[Veterupristisaurus]]''. W są
siedztwie dikreozaura występował także prymitywny [[ceratozaur]] ''[[Elaphrosaurus]]'' - najprawdopodobniej był mięsożercą
, choć dzięki odkryciu [[limusaurus|limuzaura]] (wg [[Xu]] u innych, [[2009]] jego taksonu siostrzanego) można rozważać także wszystkożerność lub nawet roślinożerność. Do chwili znalezienie jego czaszki sprawa ta pozostaje nierozwią
zana. Zob. też [[Elaphrosaurus#Paleoekologia]]. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== |
Wersja z 14:54, 6 gru 2011
Autor: | Korekta: |
Dawid Mika | Karol Sabath |
Dicraeosaurus (dikraeozaur) | |
---|---|
Długość: | 12-20 m |
Masa: | ok. 10? t |
Miejsce występowania: | Tanzania |
Czas występowania | 153-146 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Autor: James Field [1] |
Wstęp
Dikreozaur (Dicraeosaurus) to niewielki/średniej wielkości zauropod, który żył w późnej jurze na terenach Afryki.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Dicraeosaurus pochodzi od greckich słów dikraios - rozwidlony i sauros - jaszczur, można więc ją tłumaczyć jako "rozwidlonego jaszczura". Odnosi się ona do rozwidlonych wyrostków neuralnych kręgów szyjnych oraz grzbietowych tego dinozaura.
Budowa
Dikreozaur jak na zauropoda był niewielki/średniej wielkości. W przeciwieństwie do większości diplodokoidów dikreozaur posiadał dużą czaszkę oraz stosunkowo krótką i szeroką szyję. Brakowało mu biczowatego ogona, którym mógłby się bronić przed napastnikami. Jak wskazuje sama nazwa nasz zauropod posiadał rozdwojone wyrostki neuralne kręgów szyjnych, i grzbietowych. Mogły one służyć jako miejsce zaczepu mięśni.
Gatunki
Dicraeosaurus hansemanni
Czas występowania: 153-150 milionów lat temu (późny kimeryd, późna jura)
Miejsce występowania: formacja Tendaguru - ogniwo Middle Dinosaur, Tanzania (Afryka)
Materiał kopalny: holotyp - szkielet bez czaszki i kończyn przednich, dwa inne niekompletne szkielety, izolowane kręgi i kości kończyn
Najbardziej znaną skamieliną tego gatunku jest holotyp wystawiany przez jakiś czas w należą cym do Uniwersytetu Humbolta Muzeum Przyrodoznawstwa w Berlinie. Janensch począ tkowo zdiagnozował ten gatunek tak: krótka szyja, wysokie wyrostki neuralne kręgów szyjnych, krzyżowych i grzbietowych, wyrostki neuralne kręgów szyjnych i przednich grzbietowych rozwidlone, kręgi ogonowe pozbawione pleurocoeli. W 1929 r. ten sam badacz wydał dokładny opis zrekonstruowanego szkieletu D. hansemanni. Co ciekawe pod względem budowy kręgów wykazuje on prymitywne, "cetiozaurydowe" cechy, choć posiada też sporo zaawansowanych. Posiadał tylko dwanaście kręgów szyjnych. D. hansemanni jest typowym gatunkiem dikreozaura.
?Dicraeosaurus sattleri
Czas występowania: 151-146 milionów lat temu (tyton, późna jura)
Miejsce występowania: formacja Tendaguru - ogniwo Upper Dinosaur, Tanzania (Afryka)
Materiał kopalny: dwa niekompletne szkielety bez czaszek, izolowane kości kończyn
Zauropod ten ma cechy wspólne zarówno z D. hansemanni jak i z Amargasaurus. Może okazać się naprawdę odrębnym rodzajem. Znany z nieco młodszych osadów niż D. hansemanni (od którego wydaje się bardziej zaawansowany) i być może jest jego potomkiem.
Systematyka
Janensch (1929) utworzył dla dikreozaura podrodzinę Dicraeosaurinae. Von Huene (1956) zaproponował dla niego oddzielną rodzinę Dicraeosauridae. Berman i McIntosh zaliczali "rozwidlonego jaszczura" do Diplodocidae na podstawie budowy czaszki i zębów oraz rozszczepionych wyrostków neuralnych kręgów przedkrzyżowych, wysokich wyrostków neuralnych przednich kręgów ogonowych z skrzydłopodobnymi wyrostkami poprzecznymi, mocno rozwiniętego tylnego końca kości łonowej, krótkich kończyn przednich oraz stosunku długości kości ramiennej do kości udowej wynoszą cym 2:3. McIntosh (1990) zanotował dikreozaura jako dziwnego przedstawiciela Diplodocidae. Bonaparte (1986) uznał takson Dicraeosauridae za ważny, bazują c na budowie kręgów wspomnianego wyżej dinozaura. Salgado i Bonaparte (1991) opisują c amargazaura stwierdzili, że dikreozaur jest bardziej zaawansowany od niego i uznali, że dwa te rodzaje teoretycznie można zaliczyć do oddzielnej rodziny zauropodów. Obecnie dikreozaurydy uważa się za bazalne diplodokoidy, jednak bardziej zaawansowane od rebbachizaurydów. Zalicza się do nich oprócz dikreozaura, także Amargasaurus i Brachytrachelopan. Przedstawiciele Dicraeosauridae są znani w zapisie kopalnym od późnej jury do wczesnej kredy. Żaden z nich (albo przynajmniej obecnie znanych) nie osią gną ł dużych rozmiarów.
Środowisko
Dikreozaur jest znany z formacji Tendaguru. Żył w towarzystwie innych zauropodów jak brachiozauryd Giraffatitan, makronar Janenschia, diplodocyd Tornieria. Mógł natkną ć się także na stegozaura Kentrosaurus i ornitopoda Dysalotosaurus. Nasz zauropod musiał uważać na grasują ce w tych stronach drapieżniki jak Veterupristisaurus. W są siedztwie dikreozaura występował także prymitywny ceratozaur Elaphrosaurus - najprawdopodobniej był mięsożercą , choć dzięki odkryciu limuzaura (wg Xu u innych, 2009 jego taksonu siostrzanego) można rozważać także wszystkożerność lub nawet roślinożerność. Do chwili znalezienie jego czaszki sprawa ta pozostaje nierozwią zana. Zob. też Elaphrosaurus#Paleoekologia.
Spis gatunków
Dicraeosaurus | Janensch, 1914 |
---|---|
D. hansemanni | Janensch, 1914 |
?D. sattleri | Janensch, 1914 |
Bibliografia
Bussert, R., Heinrich W-D. & Aberhan, M. (2009) "The Tendaguru Formation (Late Jurassic to Early Cretaceous, southern Tanzania): definition, palaeoenvironments, and sequence stratigraphy" Fossil Record, 12(2), 141-174.
D. Glut (1997) "Dinosaurs, The Encyklopedia"
http://thescelosaurus.com/diplodocoidea.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Dicraeosaurus
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=6430&Itemid=67
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=6429&Itemid=67