Eotyrannus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
Linia 1: Linia 1:
{{DISPLAYTITLE:''Eotyrannus''}}
+
{{DISPLAYTITLE:''Xenotarsosaurus''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 5: Linia 5:
 
| Korekta:
 
| Korekta:
 
|-
 
|-
| [[Sebastian Oziemski]]
+
| [[Kamil Kamiński]], [[Tomasz Sokołowski]]
[[Marcin Szermański]]
 
 
| [[Maciej Ziegler]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
[[Tomasz Sokołowski]]
 
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
 
 
----
 
----
 
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
! colspan=2 | ''Eotyrannus'' (eotyran)
+
! colspan=2 | ''Xenotarsosaurus'' (ksenotarsozaur)
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
| (?3-) 4-5 m (osobnik niedorosły)
+
| 3-6 m (zob. [[Abelisauridae#Wymiary]]
 
 
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
| (?70-) 200-300 kg (osobnik niedorosły)
+
| ok. 658-750 kg
 
 
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Wielka Brytania]] - Anglia
+
| [[Argentyna]] – Chubut
  
<small>([[formacja Wessex]])</small>
+
<small>([[formacja]] [[Bajo Barreal]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| 130-128 Ma
 
  
<small>wczesna [[kreda]] (wczesny [[barrem]])</small>
+
<small>„środkowa” [[kreda]] ([[cenoman]]-[[turon]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
| [[Dinosauria]]
  
[[Saurischia]]
+
[[Theropoda]]
  
[[Theropoda]]
+
[[Ceratosauria]]
  
[[Tetanurae]]
+
[[Abelisauroidea]]
  
[[Coelurosauria]]
+
?[[Abelisauridae]]
  
[[Tyrannosauroidea]]
+
? [[Brachyrostra]]
 +
|-
 +
| colspan=2 |[[Plik: Xenotarsosaurus_lineart_by_anto009.png |400px]]
 +
<small>Rekonstrukcja ''Xenotarsosaurus ''. Autor: Anto009.  [http://anto009.deviantart.com/art/Xenotarsosaurus-lineart-168051217].</small>
 
|-
 
|-
| colspan=2 |[[Plik:Eotyrannus_Scott_Hartman.jpg|400px|]]
 
<small>Szkielet ''Eotyrannus''. Autor: Scott Hartman [http://www.skeletaldrawing.com/theropods].</small>
 
 
|}
 
|}
 
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Eotyrannus'' jest jednym z wcześniejszych [[tyranozauroid]]ów. Żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Anglii.
+
''Xenotarsosaurus'' to tajemniczy rodzaj abelizauroida, który żył w „środkowej” kredzie na terenach obecnej argentyńskiej prowincji Czubut. Został opisany w 1986 r. przez zespół paleontologów: [[Rubén Martínez]], [[Olga Giménez]], [[Jorge Rodríguez]] i [[Graciela Bochatey]]. Podobnie jak wielu innych przedstawicieli tej grupy teropodów, znany jest jedynie z bardzo fragmentarycznego materiału, w związku z czym jego dokładna systematyka, rozmiary i wygląd pozostają w dużej mierze dyskusyjne. Wyróżniał się nietypową budową kości stępu.  
  
==Budowa i pozycja filogenetyczna==
+
==Materiał kopalny==
''Eotyrannus'' dostarczył naukowcom wielu cennych informacji na temat ewolucji [[tyranozauroid]]ów. Miał smukłą budowę oraz wiele cech swoich przodków. ''Eotyrannus'' był prawdopodobnie przynajmniej częściowo opierzony. Typowe dla eotyrana jest to, że w przeciwieństwie do [[tyranozauryd]]ów, takich jak np. znane wszystkim ''[[Tyrannosaurus]]'' i ''[[Albertosaurus]]'', posiadał nie dwa, lecz trzy palce kończyn przednich. Inną cechą, która upodabnia go dodatkowo do [[tyranozauroid]]ów takich jak ''[[Guanlong]]'' czy ''[[Dilong]]'' są dłuższe kręgi szyjne oraz charakterystyczna budowa czaszki - wydłużona i mniej masywna niż u zaawansowanych [[tyranozauryd]]ów. Eotyran wydaje się być średnio zaawansowanym [[tyranozauroid]]em (zob. artykuł o [[Tyrannosauroidea]]).
+
[[Holotyp]] (PVL 612) obejmuje kość udową, piszczelową, strzałkową, oraz kość skokową i piętową (ang. ''astragalocalcaneum''). Okaz UNPSJB PV 184 to dwa przednie kręgi grzbietowe.
  
==Materiał kopalny==
+
Z nieco młodszych osadów formacji Bajo Barreal pochodzi kość szczękowa i materiał pozaczaszkowy abelizauryda, być może należący do  ''Xenotarsosaurus'', jednak nie można tego na chwile obecną w pełni potwierdzić (Carrano i Sampson, 2008).  
Zachowało się około 40% szkieletu tego [[teropod]]a. [[Holotyp]] (MIWG 1997.550) (~4.5 m; niedorosły; Paul ocenia go na 3 m i 70 kg) to: kość przedszczękowa, ząb z kości przedszczękowej, część kości szczękowej, kości nosowe (220 mm), niekompletna kość łzowa, kość kwadratowa (94 mm), kości zębowe, częściowa kość kątowa górna, zęby, łuk neuralny kręgu obrotowego, trzy kręgi szyjne (50 mm), trzony sześciu kręgów grzbietowych (45-55 mm), trzony kręgów grzbietowych - trzynastego (64 mm) i czternastego (52 mm), częściowy łuk neuralny kręgu grzbietowego, fragmenty sześciu żeber, trzon piątego kręgu krzyżowego (71 mm), fragmenty sześciu kręgów ogonowych, łopatki (ok. 285-295 mm), kości: krucza, ramieniowe (235 mm), proksymalna część kości promieniowej, częściowa łokciowa, dystalna część nadgarstka I, kość śródręcza I, paliczek I-1, pazur I (ok. 115 mm na jego łuku), proksymalna część kości śródręcza II, paliczek II-1 (70 mm), paliczek II-2 (85 mm), pazur II (ok. 108 mm na jego łuku), proksymalna część kości śródręcza III, paliczek III-1, paliczek III-3, fragmenty kości biodrowej, proksymalna część piszczela, niekompletna kość strzałkowa, kość śródstopia II (250 mm), dystalna część kości śródstopia III, paliczek III-1 (87 mm), kość śródstopia IV (ok. 260 mm), paliczek IV-?, paliczki stopy, pazur stopy.
 
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Jego nazwa [[rodzaj]]owa oznacza "wczesny tyran". Epitet gatunkowy (''lengi'') został nadany na cześć amatora-zbieracza skamieniałości Gavina Lenga, który w [[1996]] roku odnalazł szczątki tego zwierzęcia.
+
Nazwa ''Xenotarsosaurus'' pochodzi z greki i oznacza "jaszczur o dziwnym stępie" (''xenos'' znaczy "dziwny", ''tarsos'' to po prostu "stęp", a ''sauros'' oznacza "jaszczur") - zawdzięcza ją nietypowej budowie kości stopy. Epitet gatunkowy ''bonapartei'' został nadany na cześć argentyńskigo paleontologa – [[Jose Bonaparte]].
 +
 
 +
==Filogeneza==
 +
Autorzy opisu sklasyfikowali ''Xenotarsosaurus'' jako abelizauryda, i zwrócili uwagę na jego podobieństwo do ''[[Carnotaurus]]''. Później niektórzy autorzy kwestionowali jego przynależność do [[Abelisauridae]] (np. [[Ceratosauria#Allain_i_in..2C_2007|Allain i in., 2007). [[Matthew Carrano|Carrano]] i [[Scott Sampson|Sampson]] (2008) uznali go za abelizauroida (prawdopodobnego abelizauryda) i wymienili osiem cech kręgów i kończyn tylnych, świadczących o takim przyporządkowaniu. W nowszych analizach filogenetycznych okazywał się przedstawicielem Abelisauridae, należącym do kladu [[Brachyrostra]] (([[Ceratosauria#Tortosa_i_in..2C_2014|Tortosa i in., 2014]]; [[Ceratosauria#Filippi_i_in..2C_2016|Filippi i in., 2016]]; [[Ceratosauria#Longrich_i_in..2C_2017|Longrich i in., 2017]]; w tej ostatniej analizie Brachyrostra=[[Carnotaurinae]]).
 +
 
 +
==Paleoekologia==
 +
''Xenotarsosaurus'' współwystępował z kilkoma zauropodami (jak ''[[Sarmientosaurus]]'') i przedstawicielami [[Neornitischia]] (m.in. ''[[Secernosaurus]]'' i ''[[Notohypsilophodon]]''. Mogły one stanowić ofiary tego teropoda.  
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Eotyrannus''
+
| {{V|''Xenotarsosaurus''}}
| [[Hutt]], [[Naish]], [[Martill]], [[Barker]] i [[Newbery]], [[2001]]
+
| {{Kpt|[[Rubén Martínez|Martínez]], [[Olga Giménez|Giménez]], [[Jorge Rodríguez|Rodríguez]]}} i {{Kpt|[[Graciela Bochatey|Bochatey]]}}, [[1986]]
 
|-
 
|-
| = "Gavinosaurus"
+
| {{V|''X. bonapartei''}}
| [[Kelly]], [[1998]]
+
| {{Kpt|[[Rubén Martínez|Martínez]], [[Olga Giménez|Giménez]], [[Jorge Rodríguez|Rodríguez]]}} i {{Kpt|[[Graciela Bochatey|Bochatey]]}}, [[1986]]
| ''[[nomen nudum]]''
 
 
|-
 
|-
| = "Lengosaurus"
 
| [[Kelly]], [[1998]]
 
| ''[[nomen nudum]]''
 
|-
 
|= "Kittysaurus"
 
| [[Hargreaves]], [[2001]]
 
| ''[[nomen nudum]]''
 
|-
 
| = "Fusinasus"
 
| [[Hutt]], [[2002]]
 
| ''[[nomen nudum]]''
 
|-
 
! ''E. lengi''
 
| [[Hutt]], [[Naish]], [[Martill]], [[Barker]] i [[Newbery]], [[2001]]
 
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>
+
<small>Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.
http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Eotyrannuslengi
+
 
</small>
+
Martínez, R.D., Giménez, O.,  Rodríguez, J., Bochatey, G. (1986) "Xenotarsosaurus bonapartei nov. gen. et sp. (Carnosauria, Abelisauridae), un nuevo Theropoda de la Formacion Bajo Barreal, Chubut, Argentina", IV Congreso Argentino de Paleontologia y Bioestratigrafia 1: 23-31<small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Saurischia]]
 
[[Kategoria:Saurischia]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
[[Kategoria:Tetanurae]]
+
[[Kategoria:Ceratosauria]]
[[Kategoria:Coelurosauria]]
+
[[Kategoria:Abelisauridae]]
[[Kategoria:Tyrannosauroidea]]
+
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
[[Kategoria:Europa]]
+
[[Kategoria:Argentyna]]
[[Kategoria:Wielka Brytania]]
 
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Barrem]]
+
[[Kategoria:Cenoman]]

Wersja z 13:08, 3 cze 2017

Autor: Korekta:
Kamil Kamiński, Tomasz Sokołowski Maciej Ziegler


Xenotarsosaurus (ksenotarsozaur)
Długość: 3-6 m (zob. Abelisauridae#Wymiary
Masa: ok. 658-750 kg
Miejsce występowania: Argentyna – Chubut

(formacja Bajo Barreal)

Czas występowania

„środkowa” kreda (cenoman-turon)

Systematyka Dinosauria

Theropoda

Ceratosauria

Abelisauroidea

?Abelisauridae

? Brachyrostra

Xenotarsosaurus lineart by anto009.png

Rekonstrukcja Xenotarsosaurus . Autor: Anto009. [1].

Wstęp

Xenotarsosaurus to tajemniczy rodzaj abelizauroida, który żył w „środkowej” kredzie na terenach obecnej argentyńskiej prowincji Czubut. Został opisany w 1986 r. przez zespół paleontologów: Rubén Martínez, Olga Giménez, Jorge Rodríguez i Graciela Bochatey. Podobnie jak wielu innych przedstawicieli tej grupy teropodów, znany jest jedynie z bardzo fragmentarycznego materiału, w związku z czym jego dokładna systematyka, rozmiary i wygląd pozostają w dużej mierze dyskusyjne. Wyróżniał się nietypową budową kości stępu.

Materiał kopalny

Holotyp (PVL 612) obejmuje kość udową, piszczelową, strzałkową, oraz kość skokową i piętową (ang. astragalocalcaneum). Okaz UNPSJB PV 184 to dwa przednie kręgi grzbietowe.

Z nieco młodszych osadów formacji Bajo Barreal pochodzi kość szczękowa i materiał pozaczaszkowy abelizauryda, być może należący do Xenotarsosaurus, jednak nie można tego na chwile obecną w pełni potwierdzić (Carrano i Sampson, 2008).

Etymologia

Nazwa Xenotarsosaurus pochodzi z greki i oznacza "jaszczur o dziwnym stępie" (xenos znaczy "dziwny", tarsos to po prostu "stęp", a sauros oznacza "jaszczur") - zawdzięcza ją nietypowej budowie kości stopy. Epitet gatunkowy bonapartei został nadany na cześć argentyńskigo paleontologa – Jose Bonaparte.

Filogeneza

Autorzy opisu sklasyfikowali Xenotarsosaurus jako abelizauryda, i zwrócili uwagę na jego podobieństwo do Carnotaurus. Później niektórzy autorzy kwestionowali jego przynależność do Abelisauridae (np. [[Ceratosauria#Allain_i_in..2C_2007|Allain i in., 2007). Carrano i Sampson (2008) uznali go za abelizauroida (prawdopodobnego abelizauryda) i wymienili osiem cech kręgów i kończyn tylnych, świadczących o takim przyporządkowaniu. W nowszych analizach filogenetycznych okazywał się przedstawicielem Abelisauridae, należącym do kladu Brachyrostra ((Tortosa i in., 2014; Filippi i in., 2016; Longrich i in., 2017; w tej ostatniej analizie Brachyrostra=Carnotaurinae).

Paleoekologia

Xenotarsosaurus współwystępował z kilkoma zauropodami (jak Sarmientosaurus) i przedstawicielami Neornitischia (m.in. Secernosaurus i Notohypsilophodon. Mogły one stanowić ofiary tego teropoda.

Spis gatunków

Xenotarsosaurus Martínez, Giménez, Rodríguez i Bochatey, 1986
X. bonapartei Martínez, Giménez, Rodríguez i Bochatey, 1986

Bibliografia

Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.

Martínez, R.D., Giménez, O., Rodríguez, J., Bochatey, G. (1986) "Xenotarsosaurus bonapartei nov. gen. et sp. (Carnosauria, Abelisauridae), un nuevo Theropoda de la Formacion Bajo Barreal, Chubut, Argentina", IV Congreso Argentino de Paleontologia y Bioestratigrafia 1: 23-31