Eotyrannus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Anulowanie wersji nr 19611 utworzonej przez Kamil Kamiński (dyskusja))
Linia 1: Linia 1:
−
{{DISPLAYTITLE:''Xenotarsosaurus''}}
+
{{DISPLAYTITLE:''Eotyrannus''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 5: Linia 5:
 
| Korekta:
 
| Korekta:
 
|-
 
|-
−
| [[Kamil Kamiński]], [[Tomasz Sokołowski]]
+
| [[Sebastian Oziemski]]
 +
[[Marcin Szermański]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
 +
[[Tomasz Sokołowski]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
 +
 
----
 
----
 +
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
−
! colspan=2 | ''Xenotarsosaurus'' (ksenotarsozaur)
+
! colspan=2 | ''Eotyrannus'' (eotyran)
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
−
| 3-6 m (zob. [[Abelisauridae#Wymiary]]
+
| (?3-) 4-5 m (osobnik niedorosły)
 +
 
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
−
| ok. 658-750 kg
+
| (?70-) 200-300 kg (osobnik niedorosły)
 +
 
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
−
| [[Argentyna]] – Chubut
+
| [[Wielka Brytania]] - Anglia
  
−
<small>([[formacja]] [[Bajo Barreal]])</small>
+
<small>([[formacja Wessex]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 +
| 130-128 Ma
  
−
<small>„środkowa” [[kreda]] ([[cenoman]]-[[turon]])</small>
+
<small>wczesna [[kreda]] (wczesny [[barrem]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
| [[Dinosauria]]
 +
 +
[[Saurischia]]
  
 
[[Theropoda]]
 
[[Theropoda]]
  
−
[[Ceratosauria]]
+
[[Tetanurae]]
  
−
[[Abelisauroidea]]
+
[[Coelurosauria]]
  
−
?[[Abelisauridae]]
+
[[Tyrannosauroidea]]
−
 
 
−
? [[Brachyrostra]]
 
−
|-
 
−
| colspan=2 |[[Plik: Xenotarsosaurus_lineart_by_anto009.png |400px]]
 
−
<small>Rekonstrukcja ''Xenotarsosaurus ''. Autor: Anto009.  [http://anto009.deviantart.com/art/Xenotarsosaurus-lineart-168051217].</small>
 
 
|-
 
|-
 +
| colspan=2 |[[Plik:Eotyrannus_Scott_Hartman.jpg|400px|]]
 +
<small>Szkielet ''Eotyrannus''. Autor: Scott Hartman [http://www.skeletaldrawing.com/theropods].</small>
 
|}
 
|}
 +
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Xenotarsosaurus'' to tajemniczy rodzaj abelizauroida, który żył w „środkowej” kredzie na terenach obecnej argentyńskiej prowincji Czubut. Został opisany w 1986 r. przez zespół paleontologów: [[Rubén Martínez]], [[Olga Giménez]], [[Jorge Rodríguez]] i [[Graciela Bochatey]]. Podobnie jak wielu innych przedstawicieli tej grupy teropodów, znany jest jedynie z bardzo fragmentarycznego materiału, w związku z czym jego dokładna systematyka, rozmiary i wygląd pozostają w dużej mierze dyskusyjne. Wyróżniał się nietypową budową kości stępu.  
+
''Eotyrannus'' jest jednym z wcześniejszych [[tyranozauroid]]ów. Żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Anglii.
 +
 
 +
==Budowa i pozycja filogenetyczna==
 +
''Eotyrannus'' dostarczył naukowcom wielu cennych informacji na temat ewolucji [[tyranozauroid]]ów. Miał smukłą budowę oraz wiele cech swoich przodków. ''Eotyrannus'' był prawdopodobnie przynajmniej częściowo opierzony. Typowe dla eotyrana jest to, że w przeciwieństwie do [[tyranozauryd]]ów, takich jak np. znane wszystkim ''[[Tyrannosaurus]]'' i ''[[Albertosaurus]]'', posiadał nie dwa, lecz trzy palce kończyn przednich. Inną cechą, która upodabnia go dodatkowo do [[tyranozauroid]]ów takich jak ''[[Guanlong]]'' czy ''[[Dilong]]'' są dłuższe kręgi szyjne oraz charakterystyczna budowa czaszki - wydłużona i mniej masywna niż u zaawansowanych [[tyranozauryd]]ów. Eotyran wydaje się być średnio zaawansowanym [[tyranozauroid]]em (zob. artykuł o [[Tyrannosauroidea]]).
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
−
[[Holotyp]] (PVL 612) obejmuje kość udową, piszczelową, strzałkową, oraz kość skokową i piętową (ang. ''astragalocalcaneum''). Okaz UNPSJB PV 184 to dwa przednie kręgi grzbietowe.
+
Zachowało się około 40% szkieletu tego [[teropod]]a. [[Holotyp]] (MIWG 1997.550) (~4.5 m; niedorosły; Paul ocenia go na 3 m i 70 kg) to: kość przedszczękowa, ząb z kości przedszczękowej, część kości szczękowej, kości nosowe (220 mm), niekompletna kość łzowa, kość kwadratowa (94 mm), kości zębowe, częściowa kość kątowa górna, zęby, łuk neuralny kręgu obrotowego, trzy kręgi szyjne (50 mm), trzony sześciu kręgów grzbietowych (45-55 mm), trzony kręgów grzbietowych - trzynastego (64 mm) i czternastego (52 mm), częściowy łuk neuralny kręgu grzbietowego, fragmenty sześciu żeber, trzon piątego kręgu krzyżowego (71 mm), fragmenty sześciu kręgów ogonowych, łopatki (ok. 285-295 mm), kości: krucza, ramieniowe (235 mm), proksymalna część kości promieniowej, częściowa łokciowa, dystalna część nadgarstka I, kość śródręcza I, paliczek I-1, pazur I (ok. 115 mm na jego łuku), proksymalna część kości śródręcza II, paliczek II-1 (70 mm), paliczek II-2 (85 mm), pazur II (ok. 108 mm na jego łuku), proksymalna część kości śródręcza III, paliczek III-1, paliczek III-3, fragmenty kości biodrowej, proksymalna część piszczela, niekompletna kość strzałkowa, kość śródstopia II (250 mm), dystalna część kości śródstopia III, paliczek III-1 (87 mm), kość śródstopia IV (ok. 260 mm), paliczek IV-?, paliczki stopy, pazur stopy.
−
 
 
−
Z nieco młodszych osadów formacji Bajo Barreal pochodzi kość szczękowa i materiał pozaczaszkowy abelizauryda, być może należący do  ''Xenotarsosaurus'', jednak nie można tego na chwile obecną w pełni potwierdzić (Carrano i Sampson, 2008).  
 
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa ''Xenotarsosaurus'' pochodzi z greki i oznacza "jaszczur o dziwnym stępie" (''xenos'' znaczy "dziwny", ''tarsos'' to po prostu "stęp", a ''sauros'' oznacza "jaszczur") - zawdzięcza ją nietypowej budowie kości stopy. Epitet gatunkowy ''bonapartei'' został nadany na cześć argentyńskigo paleontologa – [[Jose Bonaparte]].
+
Jego nazwa [[rodzaj]]owa oznacza "wczesny tyran". Epitet gatunkowy (''lengi'') został nadany na cześć amatora-zbieracza skamieniałości Gavina Lenga, który w [[1996]] roku odnalazł szczątki tego zwierzęcia.
−
 
 
−
==Filogeneza==
 
−
Autorzy opisu sklasyfikowali ''Xenotarsosaurus'' jako abelizauryda, i zwrócili uwagę na jego podobieństwo do ''[[Carnotaurus]]''. Później niektórzy autorzy kwestionowali jego przynależność do [[Abelisauridae]] (np. [[Ceratosauria#Allain_i_in..2C_2007|Allain i in., 2007). [[Matthew Carrano|Carrano]] i [[Scott Sampson|Sampson]] (2008) uznali go za abelizauroida (prawdopodobnego abelizauryda) i wymienili osiem cech kręgów i kończyn tylnych, świadczących o takim przyporządkowaniu. W nowszych analizach filogenetycznych okazywał się przedstawicielem Abelisauridae, należącym do kladu [[Brachyrostra]] (([[Ceratosauria#Tortosa_i_in..2C_2014|Tortosa i in., 2014]]; [[Ceratosauria#Filippi_i_in..2C_2016|Filippi i in., 2016]]; [[Ceratosauria#Longrich_i_in..2C_2017|Longrich i in., 2017]]; w tej ostatniej analizie Brachyrostra=[[Carnotaurinae]]).
 
−
 
 
−
==Paleoekologia==
 
−
''Xenotarsosaurus'' współwystępował z kilkoma zauropodami (jak ''[[Sarmientosaurus]]'') i przedstawicielami [[Neornitischia]] (m.in. ''[[Secernosaurus]]'' i ''[[Notohypsilophodon]]''. Mogły one stanowić ofiary tego teropoda.  
 
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
| {{V|''Xenotarsosaurus''}}
+
! ''Eotyrannus''
−
| {{Kpt|[[Rubén Martínez|Martínez]], [[Olga Giménez|Giménez]], [[Jorge Rodríguez|Rodríguez]]}} i {{Kpt|[[Graciela Bochatey|Bochatey]]}}, [[1986]]
+
| [[Hutt]], [[Naish]], [[Martill]], [[Barker]] i [[Newbery]], [[2001]]
 
|-
 
|-
−
| {{V|''X. bonapartei''}}
+
| = "Gavinosaurus"
−
| {{Kpt|[[Rubén Martínez|Martínez]], [[Olga Giménez|Giménez]], [[Jorge Rodríguez|Rodríguez]]}} i {{Kpt|[[Graciela Bochatey|Bochatey]]}}, [[1986]]
+
| [[Kelly]], [[1998]]
 +
| ''[[nomen nudum]]''
 
|-
 
|-
 +
| = "Lengosaurus"
 +
| [[Kelly]], [[1998]]
 +
| ''[[nomen nudum]]''
 +
|-
 +
|= "Kittysaurus"
 +
| [[Hargreaves]], [[2001]]
 +
| ''[[nomen nudum]]''
 +
|-
 +
| = "Fusinasus"
 +
| [[Hutt]], [[2002]]
 +
| ''[[nomen nudum]]''
 +
|-
 +
! ''E. lengi''
 +
| [[Hutt]], [[Naish]], [[Martill]], [[Barker]] i [[Newbery]], [[2001]]
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
−
<small>Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.
+
<small>
−
 
+
http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Eotyrannuslengi
−
Martínez, R.D., Giménez, O.,  Rodríguez, J., Bochatey, G. (1986) "Xenotarsosaurus bonapartei nov. gen. et sp. (Carnosauria, Abelisauridae), un nuevo Theropoda de la Formacion Bajo Barreal, Chubut, Argentina", IV Congreso Argentino de Paleontologia y Bioestratigrafia 1: 23-31<small>
+
</small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Saurischia]]
 
[[Kategoria:Saurischia]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
−
[[Kategoria:Ceratosauria]]
+
[[Kategoria:Tetanurae]]
−
[[Kategoria:Abelisauridae]]
+
[[Kategoria:Coelurosauria]]
−
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
+
[[Kategoria:Tyrannosauroidea]]
−
[[Kategoria:Argentyna]]
+
[[Kategoria:Europa]]
 +
[[Kategoria:Wielka Brytania]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
−
[[Kategoria:Cenoman]]
+
[[Kategoria:Barrem]]

Wersja z 13:11, 3 cze 2017

Autor: Korekta:
Sebastian Oziemski

Marcin Szermański

Maciej Ziegler

Tomasz Sokołowski

Eotyrannus (eotyran)
Długość: (?3-) 4-5 m (osobnik niedorosły)
Masa: (?70-) 200-300 kg (osobnik niedorosły)
Miejsce występowania: Wielka Brytania - Anglia

(formacja Wessex)

Czas występowania 130-128 Ma

wczesna kreda (wczesny barrem)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Tyrannosauroidea

Eotyrannus Scott Hartman.jpg

Szkielet Eotyrannus. Autor: Scott Hartman [1].

Wstęp

Eotyrannus jest jednym z wcześniejszych tyranozauroidów. Żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Anglii.

Budowa i pozycja filogenetyczna

Eotyrannus dostarczył naukowcom wielu cennych informacji na temat ewolucji tyranozauroidów. Miał smukłą budowę oraz wiele cech swoich przodków. Eotyrannus był prawdopodobnie przynajmniej częściowo opierzony. Typowe dla eotyrana jest to, że w przeciwieństwie do tyranozaurydów, takich jak np. znane wszystkim Tyrannosaurus i Albertosaurus, posiadał nie dwa, lecz trzy palce kończyn przednich. Inną cechą, która upodabnia go dodatkowo do tyranozauroidów takich jak Guanlong czy Dilong są dłuższe kręgi szyjne oraz charakterystyczna budowa czaszki - wydłużona i mniej masywna niż u zaawansowanych tyranozaurydów. Eotyran wydaje się być średnio zaawansowanym tyranozauroidem (zob. artykuł o Tyrannosauroidea).

Materiał kopalny

Zachowało się około 40% szkieletu tego teropoda. Holotyp (MIWG 1997.550) (~4.5 m; niedorosły; Paul ocenia go na 3 m i 70 kg) to: kość przedszczękowa, ząb z kości przedszczękowej, część kości szczękowej, kości nosowe (220 mm), niekompletna kość łzowa, kość kwadratowa (94 mm), kości zębowe, częściowa kość kątowa górna, zęby, łuk neuralny kręgu obrotowego, trzy kręgi szyjne (50 mm), trzony sześciu kręgów grzbietowych (45-55 mm), trzony kręgów grzbietowych - trzynastego (64 mm) i czternastego (52 mm), częściowy łuk neuralny kręgu grzbietowego, fragmenty sześciu żeber, trzon piątego kręgu krzyżowego (71 mm), fragmenty sześciu kręgów ogonowych, łopatki (ok. 285-295 mm), kości: krucza, ramieniowe (235 mm), proksymalna część kości promieniowej, częściowa łokciowa, dystalna część nadgarstka I, kość śródręcza I, paliczek I-1, pazur I (ok. 115 mm na jego łuku), proksymalna część kości śródręcza II, paliczek II-1 (70 mm), paliczek II-2 (85 mm), pazur II (ok. 108 mm na jego łuku), proksymalna część kości śródręcza III, paliczek III-1, paliczek III-3, fragmenty kości biodrowej, proksymalna część piszczela, niekompletna kość strzałkowa, kość śródstopia II (250 mm), dystalna część kości śródstopia III, paliczek III-1 (87 mm), kość śródstopia IV (ok. 260 mm), paliczek IV-?, paliczki stopy, pazur stopy.

Etymologia

Jego nazwa rodzajowa oznacza "wczesny tyran". Epitet gatunkowy (lengi) został nadany na cześć amatora-zbieracza skamieniałości Gavina Lenga, który w 1996 roku odnalazł szczątki tego zwierzęcia.

Spis gatunków

Eotyrannus Hutt, Naish, Martill, Barker i Newbery, 2001
= "Gavinosaurus" Kelly, 1998 nomen nudum
= "Lengosaurus" Kelly, 1998 nomen nudum
= "Kittysaurus" Hargreaves, 2001 nomen nudum
= "Fusinasus" Hutt, 2002 nomen nudum
E. lengi Hutt, Naish, Martill, Barker i Newbery, 2001

Bibliografia

http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Eotyrannuslengi

Źródło: „https://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Eotyrannus&oldid=19612”