Massospondylus

Hasło do rozbudowania, być może poprawek

Autor:	Korekta:
pepo13 Marcin Szermański Maciej Ziegler Sebastian Oziemski

---

Massospondylus (massospondyl)
Długość:	4-6 m
Masa:	140-200 kg
Miejsce występowania:	Lesotho, RPA, Zimbabwe (górne pokłady formacji Elliot, górne pokłady Karroo Sandstone, Bushveld Sandstone)
Czas występowania	200-183 Ma wczesna jura (hettang - pliensbach)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Massospondylidae
Neotyp gatunku typowego M. carinatus (tzw. "Big-momma"). [1]

Wstęp

Jeden z wcześniejszych zauropodomorfów, żyją…cy we wczesnej jurze na terenie południowej Afryki. Miał małą… głowę osadzoną… na długiej, giętkiej szyi. Jak na zauropodomorfa był stosunkowo lekko zbudowany, jego wagę szacuje się na ok. 140-200 kg.

Materiał kopalny

M. carinatus znany jest z kilkudziesięciu (ok. 80) osobników. Poprzedni okaz typowy M. carinatus (składający się z przynajmniej dwóch osobników) był przechowywany w Królewskim Uniwersytecie w Londynie. Składały się na niego trzony kręgów, paliczki i fragmenty kończyn. Niestety został zniszczony podczas II Wojny Światowej. Nowy okaz typowy (neotyp) ustanowiono w 2011 roku. Jest to niekompletny szkielet oznaczony (BP/1/4934), przezwany "Big Momma".

Na szczątki drugiego ważnego gatunku, M. kaalae, składają się pozostałości niekompletnej czaszki.

Jaja

Bardzo ciekawym znaleziskiem są… jaja tego dinozaura odnalezione w Republice Południowej Afryki przez Jamesa Kitchinga, obywatela RPA. Są… one tak szczególne, ponieważ w środku jaj znajdowały się embriony młodych. Te znaleziska mówią… nam o tym, że młode przychodziły na świat bez uzębienia i poruszały się prawdopodobnie na czterech kończynach. Te jaja są… zarazem najstarszymi znalezionymi jajami dinozaurów.

Dorosłe massospondyle być może mogły poruszać się zarówno dobrze na dwóch jak i na czterech kończynach. W celu zerwania wyżej rosną…cych roślin mogły stawać na tylnych kończynach podpierają…c się ogonem i spokojnie się pożywiać.

Historia taksonomiczna gatunków

Rodzaj i gatunek typowy M. carinatus został opisany przez Sir Richarda Owena w 1854 roku. Na dzień dzisiejszy ważne są jedynie dwa gatunki massospondyla: typowy M. carinatus oraz opisany w 2009 roku przez Barretta M. kaalae. Jeszcze niedawno sądzono, że massospondyl żył także w Ameryce Północnej - niekompletne skamieniałości zwierzęcia należącego do zauropodomorfów zostały nazwane Massospondylus sp. przez Attridge'a i in. (1985), jednak Rowe i jego zespół po odnalezieniu bardziej kompletnych szczątków przechrzcili go na nowy rodzaj - Sarahsaurus. Podobnie było z południowoamerykańskim Adeopapposaurus mognai, którego którego uznawano początkowo za kolejny gatunek Massospondylus.

Spis gatunków

Massospondylus	Owen, 1854
= Leptospondylus	Owen, 1854
= Pachyspondylus	Owen, 1854
M. carinatus	Owen, 1854
?= M. hislopi	Lydekker, 1890	nomen dubium?
= M. browni	Seeley, 1895
= M. harriesi	Broom, 1911
= M. schwartzi	Haughton, 1924
?= Leptospondylus capensis	Owen, 1854
?= Pachyspondylus orpenii	Owen, 1854
M. rawesi	Lydekker, 1890	= Orthogoniosaurus rawesi	nomen dubium
M. huenei	(Young, 1941) Cooper, 1981	= Lufengosaurus huenei
M. kaalae	Barrett, 2009

Bibliografia

Ricardo N. Martínez. (2009) "Adeopapposaurus mognai, gen. et sp. nov (Dinosauria: Sauropodomorpha), with comments on adaptations of basal Sauropodomorpha" Journal of Vertebrate Paleontology, 29 (1), s. 142–164, 2009. doi:10.1671/039.029.0102

Timothy B. Rowe, Hans-Dieter Sues, Robert R. Reisz. (2011) "Dispersal and diversity in the earliest North American sauropodomorph dinosaurs, with a description of a new taxon" Proceedings of the Royal Society B, 278 (1708), 1044-1053. doi:10.1098/rspb.2010.1867

http://en.wikipedia.org/wiki/Massospondylus

http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=38642&is_real_user=1

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford