Philovenator: Różnice pomiędzy wersjami
m (zalążek) |
Dawid Mika (dyskusja | edycje) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | <small> | ||
| + | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| + | | Autor: | ||
| + | |- | ||
| + | | [[Dawid Mika]],[[Maciej Ziegler]],[[Łukasz Czepiński]] | ||
| + | |} | ||
| + | </small> | ||
| + | |||
| + | |||
{{DISPLAYTITLE:''Philovenator''}} | {{DISPLAYTITLE:''Philovenator''}} | ||
| − | |||
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left" | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left" | ||
! colspan=2 | ''Philovenator'' (filowenator) | ! colspan=2 | ''Philovenator'' (filowenator) | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | | + | | 50-70 cm |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | | + | | 900 g |
|- | |- | ||
! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| [[Chiny]] | | [[Chiny]] | ||
| − | <small>(formacja [[Wulansuhai]])</small> | + | <small>(Bayan Mandahu, okolice "North Canyon", Wulatehouqi, formacja [[Wulansuhai]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]''' | ||
| Linia 44: | Linia 52: | ||
'''Filowenator''' (''Philovenator'') to [[rodzaj]] [[troodontyd]]a z późnej [[kreda|kredy]] [[Chiny|Chin]]. | '''Filowenator''' (''Philovenator'') to [[rodzaj]] [[troodontyd]]a z późnej [[kreda|kredy]] [[Chiny|Chin]]. | ||
| + | |||
| + | ==Historia odkrycia== | ||
| + | W 1988 odbyła się chińsko-kanadyjska ekspedycja (w ramach tzw. Dinosaur Project) do Bayan Mandahu w Mongolii Wewnętrznej. Jej rezultatem było odnalezienie licznych szczątków późnokredowych kręgowców, w tym niekompletnych kończyn tylnych małego teropoda o ciekawej budowie. Trafiły one do Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii w Beijing, gdzie skatalogowane je jako IVPP V 1057. Poprawnie stwierdzono też, że ich właścicielem był troodontyd, nie pokuszono się jednak o identyfikację rodzajową. Potem zauważano podobieństwo IVPP V 1057 do skamielin ''Sauronithoides mongoliensis'', by wreszcie ostatecznie stwierdzić, że fauna Bayan Mandahu jest identyczna do tej znanej z formacji Djadochta (gdzie odkryto ''S. mongoliensis''). Tym samym zasugerowano przynależność tajemniczych kończyn tylnych do zauronithoidesa. Ponieważ były one znacznie mniejsze niż u wszystkich znanych ówczas troodontydów, stwierdzono ich pochodzenie od osobnika młodego (Currie i Peng, 1994). | ||
| + | Dopiero odkrycie w Bayan Mandahu troodontyda ''Linhevenator tani'' rzuciło nowe światło na IVPP V 1057. | ||
| + | Okazało się bowiem, że morfologicznie bardziej przypomina on ''L. tani'' niż ''S. mongoliensis''. Skłoniło to badaczy do dokładniejszych analiz, których wynikiem było wyodrębnienie na podstawie IVPP V 1057 nowego rodzaju teropoda - ''Philovenator''. | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ==Etymologia== | ||
| + | |||
| + | Nazwę rodzajową ''Philovenator'' można tłumaczyć - co zauważyli już twórcy jego opisu - na dwa sposoby: | ||
| + | *jako "łowcę Phila" (zdrobnionej formy imienia Philip) | ||
| + | *jako "kochającego łowcę" (z greckiego słowa ''philein'' - kochać oraz łacińskiego ''venator'' - łowca). Odnosiła by ona więc do domniemanego upodobania naszego teropoda do łowów i może być nietrafna - bowiem sugeruje się, że czesć troodontydów była wszystkożerna bądź roślinożerna. Tak więc do czasu znalezienie czaszki, nie można być całkowicie pewnym co do diety filowenatora. | ||
| + | |||
| + | W każdym razie epitet gatunkowy (''curriei'') honoruje Philiipa J. Curie, wybitnego paleontologa, który swoje badania prowadził głównie nad celozaurami, w tym IVPP V 10597. | ||
| + | |||
| + | ==Materiał kopalny== | ||
| + | Holotyp filowenatora jest oznaczony jako IVPP V 10597 i zawiera prawie kompletne kończyny tylne, w tym: dobrze zachowaną piszczel, niekompletną kość udową, niekompletną kość strzałkową, kości piętowo-skokowe, tylną cześć trzeciej i czwartej kości stępu, kości śródstopia (I-V), paliczki (I-1, II-1, II-2, II-3, III-1, III-2, IV-1, IV-2, IV-3, IV-4 i IV-5. | ||
| + | |||
| + | ==Diagnoza== | ||
| + | Różny od innych przedstawicieli [[Troodontidae]] obecnością następującym cech: duży wyrostek na trzonku kości piszczelowej, lekko proksymalny do jej tylnego końca, płytkokształtny wyrostek goleniowy znacząco rozszerzający się ku przodowi, głębokie przednio-tylne skokowo-piętowe hemicondyles oddzielone głębokim i wąskim otworem, proporcjonalnie nadzwyczajnie długie i smukłe kości śródstopia (stosunek długości kości śródstopia/piszczel 1,25, długość/szerokość kości śródstopia 22), | ||
| + | |||
| + | ==Ontogeneza== | ||
| + | Badania histologiczne [[holotyp]]u filowenatora, wykazało, że w chwili śmierci miał on co najmniej dwa lata. Tymczasem kilka cech morfologii zwierzęta sugerowało jego młodocianość. Jednakże jest to mało prawdopodobne -oznaczało by bowiem na bardzo wolne tempo wzrostu "kochającego łowcy", niepodobne do występującego u innych teropodów. Szereg cech (np. dobrze rozwinięte powierzchnie stawowe, zrośnięcie kości skokowo-piętowych) wskazuje, że IVPP V 10597 reprezentuje dość zaawansowane studium rozwoju ontogenicznego. Tak więć najprawdopodobniej mamy do czynienia z młodym osobnikiem dorosłym. | ||
| + | |||
| + | ==Pozycja systematyczna== | ||
| + | W celu ustalenia pozycji systematycznej "kochającego łowcy" przeprowadzono analizę filogenetyczną. | ||
| + | Uproszczony ścisły konsens 36 najbardziej parsymonicznych gałęzi filogenetycznych wskazał, że ''Philovenator curriei'' z ''[[Troodon]]'', ''[[Zanabazar]]'', ''[[Linhevenator]]'' i ''[[Saurornithoides]]'' tworzy klad, w którego obrębie nie można jednakże wyróżnić dokładniejszych pokrewieństw. Tymczasem konsens 8 najbardziej parsymonicznych gałęzi filogenetycznych sugeruje, że ''Philovenator'' jest taksonem siostrzanym dla ''[[Linhevenator]]''. | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 64: | Linia 99: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Kampan]] | [[Kategoria:Kampan]] | ||
| − | |||
Wersja z 13:16, 29 cze 2012
| Autor: |
| Dawid Mika,Maciej Ziegler,Łukasz Czepiński |
| Philovenator (filowenator) | |
|---|---|
| Długość: | 50-70 cm |
| Masa: | 900 g |
| Miejsce występowania: | Chiny
(Bayan Mandahu, okolice "North Canyon", Wulatehouqi, formacja Wulansuhai) |
| Czas występowania | 83,5-70,6 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Ryc. 1. Rekonstrukcja przyżyciowa filowenatora | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Filowenator (Philovenator) to rodzaj troodontyda z późnej kredy Chin.
Historia odkrycia
W 1988 odbyła się chińsko-kanadyjska ekspedycja (w ramach tzw. Dinosaur Project) do Bayan Mandahu w Mongolii Wewnętrznej. Jej rezultatem było odnalezienie licznych szczątków późnokredowych kręgowców, w tym niekompletnych kończyn tylnych małego teropoda o ciekawej budowie. Trafiły one do Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii w Beijing, gdzie skatalogowane je jako IVPP V 1057. Poprawnie stwierdzono też, że ich właścicielem był troodontyd, nie pokuszono się jednak o identyfikację rodzajową. Potem zauważano podobieństwo IVPP V 1057 do skamielin Sauronithoides mongoliensis, by wreszcie ostatecznie stwierdzić, że fauna Bayan Mandahu jest identyczna do tej znanej z formacji Djadochta (gdzie odkryto S. mongoliensis). Tym samym zasugerowano przynależność tajemniczych kończyn tylnych do zauronithoidesa. Ponieważ były one znacznie mniejsze niż u wszystkich znanych ówczas troodontydów, stwierdzono ich pochodzenie od osobnika młodego (Currie i Peng, 1994). Dopiero odkrycie w Bayan Mandahu troodontyda Linhevenator tani rzuciło nowe światło na IVPP V 1057. Okazało się bowiem, że morfologicznie bardziej przypomina on L. tani niż S. mongoliensis. Skłoniło to badaczy do dokładniejszych analiz, których wynikiem było wyodrębnienie na podstawie IVPP V 1057 nowego rodzaju teropoda - Philovenator.
Etymologia
Nazwę rodzajową Philovenator można tłumaczyć - co zauważyli już twórcy jego opisu - na dwa sposoby:
- jako "łowcę Phila" (zdrobnionej formy imienia Philip)
- jako "kochającego łowcę" (z greckiego słowa philein - kochać oraz łacińskiego venator - łowca). Odnosiła by ona więc do domniemanego upodobania naszego teropoda do łowów i może być nietrafna - bowiem sugeruje się, że czesć troodontydów była wszystkożerna bądź roślinożerna. Tak więc do czasu znalezienie czaszki, nie można być całkowicie pewnym co do diety filowenatora.
W każdym razie epitet gatunkowy (curriei) honoruje Philiipa J. Curie, wybitnego paleontologa, który swoje badania prowadził głównie nad celozaurami, w tym IVPP V 10597.
Materiał kopalny
Holotyp filowenatora jest oznaczony jako IVPP V 10597 i zawiera prawie kompletne kończyny tylne, w tym: dobrze zachowaną piszczel, niekompletną kość udową, niekompletną kość strzałkową, kości piętowo-skokowe, tylną cześć trzeciej i czwartej kości stępu, kości śródstopia (I-V), paliczki (I-1, II-1, II-2, II-3, III-1, III-2, IV-1, IV-2, IV-3, IV-4 i IV-5.
Diagnoza
Różny od innych przedstawicieli Troodontidae obecnością następującym cech: duży wyrostek na trzonku kości piszczelowej, lekko proksymalny do jej tylnego końca, płytkokształtny wyrostek goleniowy znacząco rozszerzający się ku przodowi, głębokie przednio-tylne skokowo-piętowe hemicondyles oddzielone głębokim i wąskim otworem, proporcjonalnie nadzwyczajnie długie i smukłe kości śródstopia (stosunek długości kości śródstopia/piszczel 1,25, długość/szerokość kości śródstopia 22),
Ontogeneza
Badania histologiczne holotypu filowenatora, wykazało, że w chwili śmierci miał on co najmniej dwa lata. Tymczasem kilka cech morfologii zwierzęta sugerowało jego młodocianość. Jednakże jest to mało prawdopodobne -oznaczało by bowiem na bardzo wolne tempo wzrostu "kochającego łowcy", niepodobne do występującego u innych teropodów. Szereg cech (np. dobrze rozwinięte powierzchnie stawowe, zrośnięcie kości skokowo-piętowych) wskazuje, że IVPP V 10597 reprezentuje dość zaawansowane studium rozwoju ontogenicznego. Tak więć najprawdopodobniej mamy do czynienia z młodym osobnikiem dorosłym.
Pozycja systematyczna
W celu ustalenia pozycji systematycznej "kochającego łowcy" przeprowadzono analizę filogenetyczną. Uproszczony ścisły konsens 36 najbardziej parsymonicznych gałęzi filogenetycznych wskazał, że Philovenator curriei z Troodon, Zanabazar, Linhevenator i Saurornithoides tworzy klad, w którego obrębie nie można jednakże wyróżnić dokładniejszych pokrewieństw. Tymczasem konsens 8 najbardziej parsymonicznych gałęzi filogenetycznych sugeruje, że Philovenator jest taksonem siostrzanym dla Linhevenator.
Spis gatunków
| Philovenator | Xu, Zhao, Sullivan, Tan, Sander i Ma, 2012 |
|---|---|
| P. curriei | Xu, Zhao, Sullivan, Tan, Sander i Ma, 2012 |
