Sinovenator: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Maciej Ziegler | Dawid Mika Tomasz Singer |} </small> ---- {| class=...”)
 
m
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
|-
 
|-
 
| [[Maciej Ziegler]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
| [[Dawid Mika]]
+
| [[Dawid Mika]], [[Kamil Kamiński]]
[[Tomasz Singer]]
 
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
 
----
 
----
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"  
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"  
! colspan=2 | ''Raptorex'' (raptoreks)
+
! colspan=2 | ''Sinovenator'' (sinowenator)
 
|-
 
|-
 
!  '''Długość''':
 
!  '''Długość''':
Linia 20: Linia 19:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Chiny]] - prowincja [[Liaoning]]
+
| [[Chiny]] - prowincja Liaoning
  
 
<small>([[formacja Yixian]] - warstwy Lujiatun)</small>
 
<small>([[formacja Yixian]] - warstwy Lujiatun)</small>
 
|-  
 
|-  
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| 130-125 Ma
+
| 130-125 (?136-?120) Ma
 +
 
 +
<small>wczesna [[kreda]]</small>
 
|-  
 
|-  
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 46: Linia 47:
 
? [[Troodontidae]]
 
? [[Troodontidae]]
 
|-
 
|-
| colspan=2 |[[Plik:Sinovenator.jpg|400px|]]
+
| colspan=2 |[[Plik:Sinovenator_EFelcyn.jpg|400px|]]
<small>Autor: Scott Hartman [http://www.skeletaldrawing.com/psgallery/gallery.htm]</small>
+
<small>Autorka: [[Edyta Felcyn]]</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Sinovenator'' to [[rodzaj]] małego troodontyda z wczesnej kredy Chin. Jak przystało na bazalnego przedstawiciela [[Troodontidae]], nie posiadał kilku cech znanych u bardziej zaawansowanych krewniaków - jak np. ''arctometatarsus''. Był lekko zbudowanym, długonim zwierzęciem. ''Sinovenator'' nie miał zębów na samym przedzie górnej i dolnej szczęki. Za życia to miejsce mogła okrywać substancja rogową tworząc niewielki dziób.
+
''Sinovenator'' to [[rodzaj]] małego deinonychozaura z wczesnej kredy Chin. Był lekko zbudowanym, długonogim zwierzęciem.  
 +
 
 +
''Sinovenator'' był prawdopodobnie [[bazalny]]m troodontydem, zob. [[Coelurosauria#Kladogramy]] i artykuł o [[Troodontidae]].
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa ''Sinovenator'' pochodzi od łacińskich słów ''Sinae'' (oznaczającego [[Chiny]]) i ''Venator'' (łowca). Epitet gatunkowy honoruje Meeman Chang z Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii Chińskiej Akademii Nauk w Pekinie (Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology, Chinese Academy of Sciences) za znacząca rolę w badaniach nad fauną Jehol.  
+
Nazwa ''Sinovenator'' pochodzi od łacińskich słów ''Sinae'' (oznaczającego [[Chiny]]) i ''Venator'' (łowca). Epitet [[gatunek|gatunkowy]] honoruje Meeman Chang z Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii Chińskiej Akademii Nauk w Pekinie (Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology, Chinese Academy of Sciences) za znacząca rolę w badaniach nad fauną Jehol.  
  
==Materiał kopalny==
+
==Materiał kopalny i budowa==
 +
[[Plik:Sinovenator.jpg|300px|thumb|right| Autor: Scott Hartman [http://www.skeletaldrawing.com/psgallery/gallery.htm]]]
 
[[Holotyp]] (IVPP V 12615) to nieartykułowany szkielet zawierający niekompletną czaszkę, kręgi (4 szyjne,12 grzbietowych, kość krzyżową, 4 ogonowe), 2 niekompletne żebra, kości obręczy i kończyn: przednich (łopatkę, kość kruczą, część kości ramiennej, kość łokciową, kości śródręcza, pazur) oraz tylnych (kość biodrową, łonową i biodrową, kości udowe i piszczelowe, II, III i IV kość śródstopia, paliczek II-2, pazur II).
 
[[Holotyp]] (IVPP V 12615) to nieartykułowany szkielet zawierający niekompletną czaszkę, kręgi (4 szyjne,12 grzbietowych, kość krzyżową, 4 ogonowe), 2 niekompletne żebra, kości obręczy i kończyn: przednich (łopatkę, kość kruczą, część kości ramiennej, kość łokciową, kości śródręcza, pazur) oraz tylnych (kość biodrową, łonową i biodrową, kości udowe i piszczelowe, II, III i IV kość śródstopia, paliczek II-2, pazur II).
  
 
Do ''Sinovenator changii'' przypisano też formalnie drugiego osobnika (IVPP V12583), nieformalnie trzeciego i czwartego (IVPP V14322 i nieoznaczony okaz) a [[White]] ([[2009]]) opisał stopę ze zbiorów IVPP jako ''Sinovenator'' sp.  
 
Do ''Sinovenator changii'' przypisano też formalnie drugiego osobnika (IVPP V12583), nieformalnie trzeciego i czwartego (IVPP V14322 i nieoznaczony okaz) a [[White]] ([[2009]]) opisał stopę ze zbiorów IVPP jako ''Sinovenator'' sp.  
  
==Pozycja filogenetyczna==
+
Badania czaszki za pomocą tomografii komputerowej wskazują, że mózg sinowenatora ogólną budową przypominał mózgi innych troodontydów. Miał też jednak specyficzne cechy, podobne do innych [[Paraves]] i teropodów nienależacych do [[Maniraptora]]. Analizy morfometryczne wykazały, że mózg ''Sinovenator'' najbardziej przypominał ''[[Archaeopteryx]]''. Dowodzi to, że ptasia budowa mózgu była szeroko rozpowszechniona wśród maniraptorów (Yu i in., 2024).
Opublikowane dotąd analizy kladystyczne (prócz nieoficjalnych Mortimera, online; zob. kladogramy na D.com!) umiejscawiają ''Sinovenator'' jako najbardziej bazalnego przedstawiciela [[Troodontidae]], czasem wraz z ''[[Mei]]''. Po dodaniu ''[[Anchiornis]]'' do badania ([[Hu]] et al., [[2009]]) ''[[Mei]]'' okazuje się być bardziej zaawansowany od obu. Analiza [[Xu]] i in. ([[2011]]), wykluczająca anchiornisa z [[Troodontidae]] wskazuje politomię między ''Sinovenator'', ''[[Mei]]'' i kladem pozostałych troodontydów. Co ciekawe, analiza [[Cau]] (w [[Naish]], [[2011]]), zawierające tylko kilka deinonychozaurów, umieszcza sinowenatora na zewnątrz [[Dromaeosauridae]]+[[Troodontidae]] (anchiornis był tam jeszcze bardziej bazalnym deinonychozaurem).
 
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
Linia 74: Linia 77:
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
<small>
+
<small>Naish, D., Dyke, G., Cau, A., Escuillié, F. & Godefroit, P. (2011) "A gigantic bird from the Upper Cretaceous of Central Asia" Biology Letters, doi: 10.1098/rsbl.2011.0683
Naish, D., Dyke, G., Cau, A., Escuillié, F. & Godefroit, P. (2011) "A gigantic bird from the Upper Cretaceous of Central Asia" Biology Letters, doi: 10.1098/rsbl.2011.0683
 
  
 
Hu, D., Hou, L., Hang, L. & Xu, X. (2009). "A pre-Archaeopteryx troodontid theropod from China with long feathers on the metatarsus" Nature, 461, 1 October 2009: 640-643.
 
Hu, D., Hou, L., Hang, L. & Xu, X. (2009). "A pre-Archaeopteryx troodontid theropod from China with long feathers on the metatarsus" Nature, 461, 1 October 2009: 640-643.
 +
 +
Senter, P., Barsbold, R., Britt B.B. & Burnham, D.A (2004) "Systematics and evolution of Dromaeosauridae" Bulletin of Gunma Museum of Natural History, 8, 1-20.
 +
 +
White, M.A. (2009) "The subarctometatarsus: intermediate metatarsus architecture demonstrating the evolution of the arctometatarsus and advanced agility in theropod dinosaurs" Alcheringa: An Australasian Journal of Palaeontology, 33,1-21.
  
 
Xu, X., M. A. Norell, X. Wang, P. J. Makovicky & X. Wu. (2002). "A basal troodontid from the Early Cretaceous of China". Nature 415(6873):780-784.
 
Xu, X., M. A. Norell, X. Wang, P. J. Makovicky & X. Wu. (2002). "A basal troodontid from the Early Cretaceous of China". Nature 415(6873):780-784.
  
Xu, X., You, H., Du, K. & Han, F. (2011) "An Archaeopteryx-like theropod from China and the origin of Avialae" Nature, 475, 465–470. doi:10.1038/nature10288
+
Xu, X., You, H., Du, K. & Han, F. (2011) "An Archaeopteryx-like theropod from China and the origin of Avialae" Nature, 475, 465–470. [[doi:10.1038/nature10288]]
 +
 
 +
Yu, C., Watanabe, A., Qin, Z. (2024). "Avialan-like brain morphology in ''Sinovenator'' (Troodontidae, Theropoda)." Commun Biol 7, 168 (2024). [[https://doi.org/10.1038/s42003-024-05832-3]]
  
 
http://home.comcast.net/~eoraptor
 
http://home.comcast.net/~eoraptor
Linia 91: Linia 99:
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
 
[[Kategoria:Coelurosauria]]
 
[[Kategoria:Coelurosauria]]
 +
[[Kategoria:Paraves]]
 
[[Kategoria:Troodontidae]]
 
[[Kategoria:Troodontidae]]
 
[[Kategoria:Azja]]
 
[[Kategoria:Azja]]
Linia 96: Linia 105:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:Barrem]]
 +
[[Kategoria:Apt]]

Aktualna wersja na dzień 12:58, 15 lut 2024

Autor: Korekta:
Maciej Ziegler Dawid Mika, Kamil Kamiński


Sinovenator (sinowenator)
Długość: poniżej 1 m
Masa: kilka kg
Miejsce występowania: Chiny - prowincja Liaoning

(formacja Yixian - warstwy Lujiatun)

Czas występowania 130-125 (?136-?120) Ma

wczesna kreda

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Maniraptora

Eumaniraptora

Deinonychosauria

? Troodontidae

Sinovenator EFelcyn.jpg

Autorka: Edyta Felcyn

Wstęp

Sinovenator to rodzaj małego deinonychozaura z wczesnej kredy Chin. Był lekko zbudowanym, długonogim zwierzęciem.

Sinovenator był prawdopodobnie bazalnym troodontydem, zob. Coelurosauria#Kladogramy i artykuł o Troodontidae.

Etymologia

Nazwa Sinovenator pochodzi od łacińskich słów Sinae (oznaczającego Chiny) i Venator (łowca). Epitet gatunkowy honoruje Meeman Chang z Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii Chińskiej Akademii Nauk w Pekinie (Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology, Chinese Academy of Sciences) za znacząca rolę w badaniach nad fauną Jehol.

Materiał kopalny i budowa

Autor: Scott Hartman [1]

Holotyp (IVPP V 12615) to nieartykułowany szkielet zawierający niekompletną czaszkę, kręgi (4 szyjne,12 grzbietowych, kość krzyżową, 4 ogonowe), 2 niekompletne żebra, kości obręczy i kończyn: przednich (łopatkę, kość kruczą, część kości ramiennej, kość łokciową, kości śródręcza, pazur) oraz tylnych (kość biodrową, łonową i biodrową, kości udowe i piszczelowe, II, III i IV kość śródstopia, paliczek II-2, pazur II).

Do Sinovenator changii przypisano też formalnie drugiego osobnika (IVPP V12583), nieformalnie trzeciego i czwartego (IVPP V14322 i nieoznaczony okaz) a White (2009) opisał stopę ze zbiorów IVPP jako Sinovenator sp.

Badania czaszki za pomocą tomografii komputerowej wskazują, że mózg sinowenatora ogólną budową przypominał mózgi innych troodontydów. Miał też jednak specyficzne cechy, podobne do innych Paraves i teropodów nienależacych do Maniraptora. Analizy morfometryczne wykazały, że mózg Sinovenator najbardziej przypominał Archaeopteryx. Dowodzi to, że ptasia budowa mózgu była szeroko rozpowszechniona wśród maniraptorów (Yu i in., 2024).

Spis gatunków

Sinovenator Xu, Norell, Wang, Makovicky i Wu, 2002
S. changii Xu, Norell, Wang, Makovicky i Wu, 2002

Bibliografia

Naish, D., Dyke, G., Cau, A., Escuillié, F. & Godefroit, P. (2011) "A gigantic bird from the Upper Cretaceous of Central Asia" Biology Letters, doi: 10.1098/rsbl.2011.0683

Hu, D., Hou, L., Hang, L. & Xu, X. (2009). "A pre-Archaeopteryx troodontid theropod from China with long feathers on the metatarsus" Nature, 461, 1 October 2009: 640-643.

Senter, P., Barsbold, R., Britt B.B. & Burnham, D.A (2004) "Systematics and evolution of Dromaeosauridae" Bulletin of Gunma Museum of Natural History, 8, 1-20.

White, M.A. (2009) "The subarctometatarsus: intermediate metatarsus architecture demonstrating the evolution of the arctometatarsus and advanced agility in theropod dinosaurs" Alcheringa: An Australasian Journal of Palaeontology, 33,1-21.

Xu, X., M. A. Norell, X. Wang, P. J. Makovicky & X. Wu. (2002). "A basal troodontid from the Early Cretaceous of China". Nature 415(6873):780-784.

Xu, X., You, H., Du, K. & Han, F. (2011) "An Archaeopteryx-like theropod from China and the origin of Avialae" Nature, 475, 465–470. doi:10.1038/nature10288

Yu, C., Watanabe, A., Qin, Z. (2024). "Avialan-like brain morphology in Sinovenator (Troodontidae, Theropoda)." Commun Biol 7, 168 (2024). [[2]]

http://home.comcast.net/~eoraptor