Alectrosaurus

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj


Autor: Korekta:
Paweł Kozek

Łukasz Czepiński

Marcin Szermański

Maciej Ziegler

Szymon Jagusztyn

Tomasz Skawiński


Alectrosaurus (alektrozaur)
Długość: 5-6 m
Masa: 1 t
Miejsce występowania: Chiny - Mongolia Wewnętrzna

(formacja Iren Dabasu)

Czas występowania Późna kreda

cenoman- koniak-[1]


Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Tyrannosauroidea

Alectrosaurus.jpg

Prawe stopa Alectrosaurus. Źródło: Gilmore, 1933.

Wstęp

Alectrosaurus jest jednym z przedstawicieli zaawansowanych tyranozauroidów (do których zaliczają się między innymi Tarbosaurus bataar i Gorgosaurus libratus). Zamieszkiwał dzisiejszą Azję. Alectrosaurus był ponad dwukrotnie mniejszy od Tyrannosaurus rex i był lżej zbudowany niż Albertosaurus.

Alectrosaurus został odkryty w 1923 podczas jednej z wypraw Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej do Chin dowodzonej przez Roya Chapmana Andrewsa. Został opisany w 1933 przez Gilmore'a.

Etymologia

Alectrosaurus to "odosobniony jaszczur" (gr. alektros + sauros), co odnosi się do odmienności tego teropoda od innych znanych w tym czasie (później okazało się, że przypisywana mu kończyna przednia należała do terizinozauroida). Epitet gatunkowy honoruje odkrywcę - George'a Olsena.

Materiał kopalny

Niestety nie znaleziono wielu szczątków, dlatego alektrozaur nadal pozostaje tajemniczym, ale na pewno interesującym dinozaurem.

Holotyp (AMNH 6554) to 2 pazury dłoni(?), fragment stopki łonowej (czyli rozszerzenia dystalnego końca kości łonowej), kość udowa (647 mm), piszczelowa (732 mm), proksymalna część strzałkowej, skokowa piętowa, śródstopia: I , II , III , IV , V, paliczki: I-1 , II-1 , II-2 , III-1 , III-2 , III-3 , IV-1 , IV-2 , IV-3 , IV-4 , pazury stopy: I , II , III , IV. Drugi okaz (AMNH 6386) zawiera paliczek II, kość ramienną, i pazur z pierwszego palca. Natomiast okaz AMNH 6556 składa się z kości czaszki, szczęki i żuchwy. Osobnik mógł być młodociany, aczkolwiek jego powinowactwo z alektrozaurem jest niepewne.

Anatomia

Alektrozaur wyróźniał się na tle innych tyranozauroidów swymi dużymi, zwężającymi się, ostro zakończonymi pazurami, aczkolwiek bardzo długie kości kończyny górnej były smukłe. Kość udowa z małym czwartym krętarzem i piszczelowa były podobnej długości. Kość skokowa również była wydłużona. Te cechy wskazują na to , że alektrozaur mógł być drapieźnikiem pościgowym, mogącym przmierzać duże odległości, aczkolwiek bez bardzo dużego przyspieszenia. Badanie z 2001[2] roku nie odnalazło złamań przeciążeniowych w kościach stopy.

Paleokologia

Alektrozaur żył na terenie równiny zalewowej, gdzie mógł polować na hadrozauroidy np. Gilmoreosaurus, terizinozaury np. Erliansaurus i tytanozaury np. Sonidosaurus. W tym samym środowisku żył również olbrzymi Gigantoraptor. Zobacz:

Dinozaur w mediach

Alektrozaur pojawił się w filmie "Planet Dinosaur" z 2011, gdzie para tych drapieżników atakuje wysiadującego jaja Gigantoraptora

Spis gatunków

Alectrosaurus Gilmore, 1933
A. olseni Gilmore, 1933
= Albertosaurus olseni (Gilmore, 1933) Paul, 1988
A. periculosus (Ryabinin, 1930) Young, 1958 = ?Tarbosaurus periculosus

Wybrana bibliografia

Gilmore, C. W. (1933). Dinosaurian fauna of the Iren Dabasu Formation. Bulletin of the American Museum of Natural History 67:23-78

Rothschild, B.; Tanke, D.; Ford, T. (2001). "Theropod stress fractures and tendon avulsions as a clue to activity". Mesozoic Vertebrate Life. Indiana University Press. pp. 331–336.

Mader, B. J.; Bradley, R. L. (1989). "A redescription and revised diagnosis of the syntypes of the Mongolian tyrannosaur Alectrosaurus olseni". Journal of Vertebrate Paleontology. 9 (1): 41–55. doi:10.1080/02724634.1989.10011737

Carr, T. D.; Williamson, T. E. (2005). "A reappraisal of tyrannosauroids from Iren Dabasu, Inner Mongolia, People's Republic of China". Journal of Vertebrate Paleontology. 25 (3). http://archosaur.us/theropoddatabase/Tyrannosauroidea.html#Alectrosaurusolseni

  1. Rothschild, B.; Tanke, D.; Ford, T. (2001). „Złamania stresowe teropodów i wyrwania ścięgien jako wskazówka do aktywności”. Życie mezozoicznych kręgowców . Wydawnictwo Uniwersytetu Indiany. s. 331–336.