Linhenykus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Marcin Szermański Maciej Ziegler | Jakub Starzyński |} </small> -...”)
 
m (→‎Spis gatunków)
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 24: Linia 24:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
−
| [[formacja Wulansuhai]]
+
| [[Chiny]] - Mongolia Wewnętrzna
  
−
[[Chiny]] - [[Mongolia Wewnętrzna]]
+
<small>([[formacja]] [[Wulansuhai]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
−
| 83-71 Ma
+
| 83-71 [[Ma]]
  
−
późna [[kreda]] ([[kampan]])
+
<small>późna [[kreda]] ([[kampan]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 43: Linia 43:
  
 
[[Coelurosauria]]
 
[[Coelurosauria]]
−
 
−
[[Maniraptoriformes]]
 
  
 
[[Alvarezsauroidea]]
 
[[Alvarezsauroidea]]
Linia 51: Linia 49:
  
 
[[Parvicursorinae]]
 
[[Parvicursorinae]]
 +
 +
? [[Mononykinae]]
 +
 +
? [[Mononykini]]
 
|-
 
|-
−
| colspan=2 |[[Plik:Linhenykus.jpg|400px|Autor: J.T. Csotonyi]]
+
| colspan=2 |[[Plik:Linhenykus_J.Csotonyi_APP_mini.PNG|400px|]]
 +
<small>Autor: Julius T. Csotonyi, z Xu i in., 2013.</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Linhenykus'' to przedstawiciel [[Alvarezsauridae]] z późnej kredy Azji, ukazujący mozaikową ewolucję dłoni tych teropodów. Na podstawie długości kości udowej w porównaniu do ''[[Mononykus]]'' i ''[[Parvicursor]]'' (wymiary z [[Xu]] i in., [[2011]] i [[Choiniere]] i in., [[2010]]) ocenia się długość całego zwierzęcia na ok. 60 cm.
+
''Linhenykus'' to przedstawiciel [[Alvarezsauridae]] z późnej kredy Azji.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
 
Nazwa ''Linhenykus'' pochodzi od miasta Linhe, niedaleko którego odnaleziono szczątki dinozaura i greckiego ''onyx'', oznaczającego pazur. Epitet gatunkowy odnosi się do obecności tylko jednego palca na każdej kończynie przedniej - ''monodactylus'' znaczy "jednopalczasty".
 
Nazwa ''Linhenykus'' pochodzi od miasta Linhe, niedaleko którego odnaleziono szczątki dinozaura i greckiego ''onyx'', oznaczającego pazur. Epitet gatunkowy odnosi się do obecności tylko jednego palca na każdej kończynie przedniej - ''monodactylus'' znaczy "jednopalczasty".
 +
 +
==Budowa==
 +
''Linhenykus'' prezentuje najbardziej ekstremalną redukcję palców kończyn przednich wśród [[alwarezauroid]]ów. Paliczki są zachowane jedynie w pierwszym palcu, dzięki czemu jest on jedynym znanym jednopalczastym nieptasim dinozaurem. Jednak pierwszy palec ''Linhenykus'' jest bardziej prymitywny niż u innych parwikursorynów, będąc m.in. bardziej smukły i z proksymalnym paliczkiem mniej ściśniętym (spłaszczonym) grzbietowo-brzusznie. ''Linhenykus'' miał poprzecznie ściśnięte kości śródręcza III bez dystalnej powierzchni stawowej.
 +
 +
Unikalnie wśród znanych alwarezauroidów, łopatka i kość krucza tego teropoda są ze sobą zrośnięte, tworząc kość łopatkowo-kruczą (cecha nie została uwzględniona w diagnozie, być może wiąże się ona z rozwojem ontogenetycznym). ''Linhenykus'' miał duże, prawdopodobnie pneumatyczne otwory w środkowych kręgach grzbietowych - co stwierdzono po raz pierwszy u alwarezauroida.
 +
 +
==Wymiary==
 +
Na podstawie długości kości udowej w porównaniu do ''[[Mononykus]]'' i ''[[Parvicursor]]'' (wymiary z [[Xu]] i in., [[2011]] i [[Choiniere]] i in., [[2010]]) ocenia się długość całego zwierzęcia na ok. 60 cm (oszacowanie własne - MZ).
 +
 +
[[Plik:Linhenykus_szkielet_APP.PNG|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu. Zrekonstruowane elementy oznaczono szarym kolorem. Źródło: Xu i in., 2013]].
 +
 +
[[Plik:Linhenykus_J.Csotonyi_APP.PNG|300px|thumb|right|Autor: Julius T. Csotonyi, z Xu i in., 2013.]]
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 
[[Holotyp]] (IVPP V17608) to niekompletny szkielet prawdopodobnie niedorosłego (''subadult'') osobnika, zawierający kręgi szyjne, grzbietowe, krzyżowe i ogonowe, lewą kość łopatkowo-kruczą, prawie kompletny mostek, większość elementów kończyn przednich, częściową miednicę, prawie kompletne kończyny tylne i kilka niezidentyfikowanych fragmentów.
 
[[Holotyp]] (IVPP V17608) to niekompletny szkielet prawdopodobnie niedorosłego (''subadult'') osobnika, zawierający kręgi szyjne, grzbietowe, krzyżowe i ogonowe, lewą kość łopatkowo-kruczą, prawie kompletny mostek, większość elementów kończyn przednich, częściową miednicę, prawie kompletne kończyny tylne i kilka niezidentyfikowanych fragmentów.
  
−
==Budowa==
+
Materiał tymczasowo przypisany to niekompletna stopa, zawierająca m.in. kompletny pierwszy palec, lecz bez dystalnych paliczków i górnej części śródstopia (IVPP V 18190) (Hone i in., 2013).
−
''Linhenykus'' prezentuje najbardziej ekstremalną redukcję palców kończyn przednich wśród alwarezauroidów. Paliczki są zachowane jedynie w pierwszym palcu, dzięki czemu jest on jedynym znanym jednopalczastym nieptasim dinozaurem. Jednak pierwszy palec ''Linhenykus'' jest bardziej prymitywny niż u innych parwikursorynów, będąc m.in. bardziej smukły i z proksymalnym paliczkiem mniej ściśniętym (spłaszczonym) grzbietowo-brzusznie. ''Linhenykus'' miał poprzecznie ściśnięte kości śródręcza III bez dystalnej powierzchni stawowej
 
−
 
 
−
Unikalnie wśród znanych alwarezauroidów, łopatka i kość krucza tego teropoda są ze sobą zrośnięte, tworząc kość łopatkowo-kruczą (cecha nie została uwzględniona w diagnozie, być może wiąże się ona z rozwojem ontogenetycznym). ''Linhenykus'' miał duże pneumatyczne otwory w środkowych kręgach grzbietowych.  
 
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! ''Linhenykus''
 
! ''Linhenykus''
−
| [[Xu]], [[Sullivan]], [[Pittman]], [[Choiniere]], [[Hone]], [[Upchurch]], [[Tan]], [[Xiao]], [[Lin]] i [[Han]], [[2011]]
+
| {{Kpt|[[Xu]], [[Sullivan]], [[Pittman]], [[Choiniere]], [[Hone]], [[Upchurch]], [[Tan]], [[Xiao]], [[Lin]]}} i {{Kpt|[[Han]]}}, [[2011]]
 
|-
 
|-
 
! ''L. monodactylus''
 
! ''L. monodactylus''
−
| [[Xu]], [[Sullivan]], [[Pittman]], [[Choiniere]], [[Hone]], [[Upchurch]], [[Tan]], [[Xiao]], [[Lin]] i [[Han]], [[2011]]
+
| {{Kpt|[[Xu]], [[Sullivan]], [[Pittman]], [[Choiniere]], [[Hone]], [[Upchurch]], [[Tan]], [[Xiao]], [[Lin]]}} i {{Kpt|[[Han]]}}, [[2011]]
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
−
<small>
+
<small>Agnolin, F.L., Powell, J.E., Novas, F.E. & Kundrát, M. (2012) "New alvarezsaurid (Dinosauria, Theropoda) from uppermost Cretaceous of north-western Patagonia with associated eggs" Cretaceous Research, [[doi: 10.1016/j.cretres.2011.11.014]]
−
Choiniere, J. N., Xu, X., Clark, J. M., Forster, C. A., Guo, Y. & Han, F. (2010) "A Basal Alvarezsauroid Theropod from the Early Late Jurassic of Xinjiang, China" Science 327 965, 571 - 574 DOI: 10.1126/science.1182143
+
 
 +
Choiniere, J. N., Xu, X., Clark, J. M., Forster, C. A., Guo, Y. & Han, F. (2010) "A Basal Alvarezsauroid Theropod from the Early Late Jurassic of Xinjiang, China" Science 327 965, 571 - 574 [[DOI: 10.1126/science.1182143]]
 +
 
 +
Hone, D.W.E., Choiniere, J. N., Tan, Q. & Xu, X. (2013) "An articulated pes from a small parvicursorine alvarezsauroid dinosaur from Inner Mongolia, China" Acta Palaeontologica Polonica  58 (3): 453–458, [[doi:10.4202/app.2011.0127]]
 +
 
 +
Xu, X., Sullivan, C., Pittman, M., Choiniere, J.N., Hone, D.W.E., Upchurch, P., Tan, Q., Xiao, D. Lin, T. & Han, F. (2011) "The first known monodactyl non-avian dinosaur and the complex evolution of alvarezsauroid hand" Proceedings of the National Academy of Sciences, 108(6), 2338-2342. [[doi: 10.1073/pnas.1011052108]]
  
−
Xu, X., Sullivan, C., Pittman, M., Choiniere, J.N., Hone, D.W.E., Upchurch, P., Tan, Q., Xiao, D. Lin, T. & Han, F. (2011) "The first known monodactyl non-avian dinosaur and the complex evolution of alvarezsauroid hand" Proceedings of the National Academy of Sciences, doi: 10.1073/pnas.1011052108
+
Xu, X., Upchurch, P., Ma, Q., Pittman, M., Choiniere, J., Sullivan, C., Hone, D.W.E., Tan, Q., Tan, L., Xiao, D. & Han, F. (2013) "Osteology of the alvarezsauroid Linhenykus monodactylus from the Upper Cretaceous Wulansuhai Formation of Inner Mongolia, China, and comments on alvarezsauroid biogeography" Acta Palaeontologica Polonica, 58(1), 25–46. [[doi:10.4202/app.2011.0083]]</small>
−
</small>
 
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Saurischia]]
 
[[Kategoria:Saurischia]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
−
[[Kategoria:Alvarezsauridae]]]]
+
[[Kategoria:Tetanurae]]
 +
[[Kategoria:Coelurosauria]]
 +
[[Kategoria:Alvarezsauroidea]]
 
[[Kategoria:Azja]]
 
[[Kategoria:Azja]]
 
[[Kategoria:Chiny]]
 
[[Kategoria:Chiny]]

Aktualna wersja na dzień 13:29, 28 paź 2013

Autor: Korekta:
Marcin Szermański

Maciej Ziegler

Jakub Starzyński

Linhenykus (linhenyk)
Długość: ok. 0,6 m
Masa: ok. 0,45 kg
Miejsce występowania: Chiny - Mongolia Wewnętrzna

(formacja Wulansuhai)

Czas występowania 83-71 Ma

późna kreda (kampan)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Alvarezsauroidea

Alvarezsauridae

Parvicursorinae

? Mononykinae

? Mononykini

Linhenykus J.Csotonyi APP mini.PNG

Autor: Julius T. Csotonyi, z Xu i in., 2013.

Wstęp

Linhenykus to przedstawiciel Alvarezsauridae z późnej kredy Azji.

Etymologia

Nazwa Linhenykus pochodzi od miasta Linhe, niedaleko którego odnaleziono szczątki dinozaura i greckiego onyx, oznaczającego pazur. Epitet gatunkowy odnosi się do obecności tylko jednego palca na każdej kończynie przedniej - monodactylus znaczy "jednopalczasty".

Budowa

Linhenykus prezentuje najbardziej ekstremalną redukcję palców kończyn przednich wśród alwarezauroidów. Paliczki są zachowane jedynie w pierwszym palcu, dzięki czemu jest on jedynym znanym jednopalczastym nieptasim dinozaurem. Jednak pierwszy palec Linhenykus jest bardziej prymitywny niż u innych parwikursorynów, będąc m.in. bardziej smukły i z proksymalnym paliczkiem mniej ściśniętym (spłaszczonym) grzbietowo-brzusznie. Linhenykus miał poprzecznie ściśnięte kości śródręcza III bez dystalnej powierzchni stawowej.

Unikalnie wśród znanych alwarezauroidów, łopatka i kość krucza tego teropoda są ze sobą zrośnięte, tworząc kość łopatkowo-kruczą (cecha nie została uwzględniona w diagnozie, być może wiąże się ona z rozwojem ontogenetycznym). Linhenykus miał duże, prawdopodobnie pneumatyczne otwory w środkowych kręgach grzbietowych - co stwierdzono po raz pierwszy u alwarezauroida.

Wymiary

Na podstawie długości kości udowej w porównaniu do Mononykus i Parvicursor (wymiary z Xu i in., 2011 i Choiniere i in., 2010) ocenia się długość całego zwierzęcia na ok. 60 cm (oszacowanie własne - MZ).

Rekonstrukcja szkieletu. Zrekonstruowane elementy oznaczono szarym kolorem. Źródło: Xu i in., 2013

.

Autor: Julius T. Csotonyi, z Xu i in., 2013.

Materiał kopalny

Holotyp (IVPP V17608) to niekompletny szkielet prawdopodobnie niedorosłego (subadult) osobnika, zawierający kręgi szyjne, grzbietowe, krzyżowe i ogonowe, lewą kość łopatkowo-kruczą, prawie kompletny mostek, większość elementów kończyn przednich, częściową miednicę, prawie kompletne kończyny tylne i kilka niezidentyfikowanych fragmentów.

Materiał tymczasowo przypisany to niekompletna stopa, zawierająca m.in. kompletny pierwszy palec, lecz bez dystalnych paliczków i górnej części śródstopia (IVPP V 18190) (Hone i in., 2013).

Spis gatunków

Linhenykus Xu, Sullivan, Pittman, Choiniere, Hone, Upchurch, Tan, Xiao, Lin i Han, 2011
L. monodactylus Xu, Sullivan, Pittman, Choiniere, Hone, Upchurch, Tan, Xiao, Lin i Han, 2011

Bibliografia

Agnolin, F.L., Powell, J.E., Novas, F.E. & Kundrát, M. (2012) "New alvarezsaurid (Dinosauria, Theropoda) from uppermost Cretaceous of north-western Patagonia with associated eggs" Cretaceous Research, doi: 10.1016/j.cretres.2011.11.014

Choiniere, J. N., Xu, X., Clark, J. M., Forster, C. A., Guo, Y. & Han, F. (2010) "A Basal Alvarezsauroid Theropod from the Early Late Jurassic of Xinjiang, China" Science 327 965, 571 - 574 DOI: 10.1126/science.1182143

Hone, D.W.E., Choiniere, J. N., Tan, Q. & Xu, X. (2013) "An articulated pes from a small parvicursorine alvarezsauroid dinosaur from Inner Mongolia, China" Acta Palaeontologica Polonica 58 (3): 453–458, doi:10.4202/app.2011.0127

Xu, X., Sullivan, C., Pittman, M., Choiniere, J.N., Hone, D.W.E., Upchurch, P., Tan, Q., Xiao, D. Lin, T. & Han, F. (2011) "The first known monodactyl non-avian dinosaur and the complex evolution of alvarezsauroid hand" Proceedings of the National Academy of Sciences, 108(6), 2338-2342. doi: 10.1073/pnas.1011052108

Xu, X., Upchurch, P., Ma, Q., Pittman, M., Choiniere, J., Sullivan, C., Hone, D.W.E., Tan, Q., Tan, L., Xiao, D. & Han, F. (2013) "Osteology of the alvarezsauroid Linhenykus monodactylus from the Upper Cretaceous Wulansuhai Formation of Inner Mongolia, China, and comments on alvarezsauroid biogeography" Acta Palaeontologica Polonica, 58(1), 25–46. doi:10.4202/app.2011.0083

Źródło: „https://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Linhenykus&oldid=10815”