Chiappeavis: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{DISPLAYTITLE:''Chiappeavis''}} {{Opis |Autor = Paweł Konarzewski |Korekta = |nazwa = ''Chiappeavis'' |długość = |wysokość = |masa. = 205 g |dieta = niezna...") |
m |
||
| (Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Paweł Konarzewski]] | |Autor = [[Paweł Konarzewski]] | ||
| − | |Korekta = | + | |Korekta = [[Michał Siedlecki]] |
|nazwa = ''Chiappeavis'' | |nazwa = ''Chiappeavis'' | ||
|długość = | |długość = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |masa | + | |masa = 205 g <ref>O'Connor i in., 2017</ref> |
|dieta = nieznana | |dieta = nieznana | ||
|miejsce = [[Chiny]] - Liaoning | |miejsce = [[Chiny]] - Liaoning | ||
<small>([[formacja]] [[Jiufotang]])</small> | <small>([[formacja]] [[Jiufotang]])</small> | ||
| − | |czas = {{Występowanie| | + | |czas = {{Występowanie|121|119}} |
| − | ok. 120 | + | ok. 120 [[Ma]]<br> |
<small>[[wczesna kreda]] ([[apt]])</small> | <small>[[wczesna kreda]] ([[apt]])</small> | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
| + | |||
| + | [[Saurischia]] | ||
[[Theropoda]] | [[Theropoda]] | ||
[[Avialae]] | [[Avialae]] | ||
| + | |||
| + | [[Pygostylia]] | ||
[[Ornithothoraces]] | [[Ornithothoraces]] | ||
| Linia 33: | Linia 37: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Chiappeavis'' to ptak z [[klad]]u [[Enantiornithes]] żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin | + | ''Chiappeavis'' to ptak z [[klad]]u [[Enantiornithes]] żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Według [[Mortimer]]a (online) ''Chiappeavis'' jest synonimem ''[[Pengornis]]''. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| Linia 39: | Linia 43: | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | Czaszka ''Chiappeavis'' była trójkątna w widoku bocznym i miała tempo zakończony pysk. Końcówka żuchwy była lekko zadarta do góry ze względu na wypukły spód kości przedszczękowej. Kości te nie były ze sobą zrośnięte podobnie jak u innych przedstawicieli Pengornithidae. [[O'Connor]] i in. (2016) uważają, że zęby u ''Chiappeavis'' mogły być nieobecne lub nie zachowały się w [[holotyp|okazie typowym]]. Jednak na postawie braku zębów u pokrewnego ''[[Gobipteryx]]'' badacze sądzą, że opisywany ptak również mógł być bezzębny. Zachowało się około 7 kręgów szyjnych | + | Czaszka ''Chiappeavis'' była trójkątna w widoku bocznym i miała tempo zakończony pysk. Końcówka żuchwy była lekko zadarta do góry ze względu na wypukły spód kości przedszczękowej. Kości te nie były ze sobą zrośnięte podobnie jak u innych przedstawicieli Pengornithidae. [[O'Connor]] i in. (2016) uważają, że zęby u ''Chiappeavis'' mogły być nieobecne lub nie zachowały się w [[holotyp|okazie typowym]]. Jednak na postawie braku zębów u pokrewnego ''[[Gobipteryx]]'' badacze sądzą, że opisywany ptak również mógł być bezzębny. Wang i in. (2024) potwierdzili, że [[Avialae|awial]] ten nie miał zębów. Zachowało się około 7 kręgów szyjnych połączonych z czaszką. W odróżnieniu od ''[[Pengornis]]'', ''Chiappeavis'' miał 8 kręgów krzyżowych, czyli o jeden więcej niż jego kuzyn. Mocna kość łokciowa miała kształt litery U i była dłuższa od ramiennej (O'Connor i in., 2016; 2017). |
Na ogonie znajdowało się około 10 piór zwanych sterówkami tworzących wachlarz. Dwa środkowe pióra osiągały długość 74 mm, z kolei najkrótsze będące po bokach - 56 mm. Wszystkie sterówki były mocno przytwierdzone do [[pygostyl]]u. Pióra na skrzydłach (lotki) mierzyły 140 mm długości i były znacznie szersze niż sterówki (O'Connor i in., 2016). Wachlarzowate pióra ogonowe ''Chiappeavis'' wytwarzały mniejszą siłę nośną niż u współczesnych mu przedstawicieli [[Ornithuromorpha]]. Możliwe, aerodynamiczne ogony nie były powszechne u ptaków [[klad]]u [[Enantiornithes]] (O'Connor i in., 2017). | Na ogonie znajdowało się około 10 piór zwanych sterówkami tworzących wachlarz. Dwa środkowe pióra osiągały długość 74 mm, z kolei najkrótsze będące po bokach - 56 mm. Wszystkie sterówki były mocno przytwierdzone do [[pygostyl]]u. Pióra na skrzydłach (lotki) mierzyły 140 mm długości i były znacznie szersze niż sterówki (O'Connor i in., 2016). Wachlarzowate pióra ogonowe ''Chiappeavis'' wytwarzały mniejszą siłę nośną niż u współczesnych mu przedstawicieli [[Ornithuromorpha]]. Możliwe, aerodynamiczne ogony nie były powszechne u ptaków [[klad]]u [[Enantiornithes]] (O'Connor i in., 2017). | ||
| + | |||
| + | ==Dieta== | ||
| + | Miller i współpracownicy (2023) na podstawie zebranych danych o przedstawicielach Pengornithidae nie byli w stanie ustalić dokładnej diety opisywanego ptaka. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 49: | Linia 56: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| {{V|''Chiappeavis''}} | | {{V|''Chiappeavis''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[O'Connor]], Wang, Zheng, Hu, Zhang | + | | {{Kpt|[[O'Connor]], Wang, Zheng, Hu, Zhang}} i {{Kpt|Zhou}}, [[2016]] |
|???= ''[[Pengornis]]'' | |???= ''[[Pengornis]]'' | ||
|- | |- | ||
| {{V|''C. magnapremaxillo''}} | | {{V|''C. magnapremaxillo''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[O'Connor]], Wang, Zheng, Hu, Zhang | + | | {{Kpt|[[O'Connor]], Wang, Zheng, Hu, Zhang}} i {{Kpt|Zhou}}, [[2016]] |
| − | |???= ''[[Pengornis|Pengornis houi]]'' | + | |???= ''[[Pengornis|Pengornis houi]]'' |
|} | |} | ||
| Linia 60: | Linia 67: | ||
<small>Miller, C. V., Pittman, M., Wang, X., Zheng, X., & Bright, J. A. (2023). "Quantitative investigation of pengornithid enantiornithine diet reveals macrocarnivorous ecology evolved in birds by Early Cretaceous". Iscience, 26(3). [[doi:10.1016/j.isci.2023.106211]] | <small>Miller, C. V., Pittman, M., Wang, X., Zheng, X., & Bright, J. A. (2023). "Quantitative investigation of pengornithid enantiornithine diet reveals macrocarnivorous ecology evolved in birds by Early Cretaceous". Iscience, 26(3). [[doi:10.1016/j.isci.2023.106211]] | ||
| − | Mortimer, M (online) [https://theropoddatabase. | + | Mortimer, M (online) [https://theropoddatabase.github.io/Ornithothoraces.htm#Pengornishoui] |
O’Connor, J. K., Wang, X., Zheng, X., Hu, H., Zhang, X., & Zhou, Z. (2016). "An enantiornithine with a fan-shaped tail, and the evolution of the rectricial complex in early birds". Current Biology, 26(1), 114-119. [[doi:10.1016/j.cub.2015.11.036]] | O’Connor, J. K., Wang, X., Zheng, X., Hu, H., Zhang, X., & Zhou, Z. (2016). "An enantiornithine with a fan-shaped tail, and the evolution of the rectricial complex in early birds". Current Biology, 26(1), 114-119. [[doi:10.1016/j.cub.2015.11.036]] | ||
O’Connor, J. K., Zheng, X.-T., Hu, H., Wang., X.-L, & Zhou, Z.-H (2017). "The morphology of ''Chiappeavis magnapremaxillo'' (Pengornithidae: Enantiornithes) and a comparison of aerodynamic function in Early Cretaceous avian tail fans". Vertebrata Palasiatica, 55(1), 41-58 | O’Connor, J. K., Zheng, X.-T., Hu, H., Wang., X.-L, & Zhou, Z.-H (2017). "The morphology of ''Chiappeavis magnapremaxillo'' (Pengornithidae: Enantiornithes) and a comparison of aerodynamic function in Early Cretaceous avian tail fans". Vertebrata Palasiatica, 55(1), 41-58 | ||
| − | </small> | + | |
| + | Wang, X., Clark, A. D., O'Connor, J. K., Zhang, X., Wang, X., Zheng, X. & Zhou, Z. (2024). "First Edentulous Enantiornithine (Aves: Ornithothoraces) from the Lower Cretaceous Jehol Avifauna". Cretaceous Research. 105867. [[doi:10.1016%2Fj.cretres.2024.105867]] | ||
| + | <references/></small> | ||
[[Kategoria:Avialae]] | [[Kategoria:Avialae]] | ||
| + | [[Kategoria:Pygostylia]] | ||
[[Kategoria:Ornithothoraces]] | [[Kategoria:Ornithothoraces]] | ||
[[Kategoria:Enantiornithes]] | [[Kategoria:Enantiornithes]] | ||
| + | [[Kategoria:Pengornithidae]] | ||
[[Kategoria:Azja (ptaki)]] | [[Kategoria:Azja (ptaki)]] | ||
[[Kategoria:Chiny (ptaki)]] | [[Kategoria:Chiny (ptaki)]] | ||
Aktualna wersja na dzień 18:25, 6 lis 2024
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Korekta: | Michał Siedlecki |
| Chiappeavis | |
|---|---|
| Masa | 205 g [1] |
| Dieta | nieznana |
| Miejsce | Chiny - Liaoning |
| Czas |
ok. 120 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa Chiappeavis. Autor: Luxquine [1] | |
Wstęp
Chiappeavis to ptak z kladu Enantiornithes żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Według Mortimera (online) Chiappeavis jest synonimem Pengornis.
Materiał kopalny
Holotyp (STM29-11) to prawie komplety i artykułowany szkielet młodocianego osobnika znajdujący się w płycie skalnej. Zachowały się również odciski piór na skrzydłach i ogonie.
Budowa
Czaszka Chiappeavis była trójkątna w widoku bocznym i miała tempo zakończony pysk. Końcówka żuchwy była lekko zadarta do góry ze względu na wypukły spód kości przedszczękowej. Kości te nie były ze sobą zrośnięte podobnie jak u innych przedstawicieli Pengornithidae. O'Connor i in. (2016) uważają, że zęby u Chiappeavis mogły być nieobecne lub nie zachowały się w okazie typowym. Jednak na postawie braku zębów u pokrewnego Gobipteryx badacze sądzą, że opisywany ptak również mógł być bezzębny. Wang i in. (2024) potwierdzili, że awial ten nie miał zębów. Zachowało się około 7 kręgów szyjnych połączonych z czaszką. W odróżnieniu od Pengornis, Chiappeavis miał 8 kręgów krzyżowych, czyli o jeden więcej niż jego kuzyn. Mocna kość łokciowa miała kształt litery U i była dłuższa od ramiennej (O'Connor i in., 2016; 2017).
Na ogonie znajdowało się około 10 piór zwanych sterówkami tworzących wachlarz. Dwa środkowe pióra osiągały długość 74 mm, z kolei najkrótsze będące po bokach - 56 mm. Wszystkie sterówki były mocno przytwierdzone do pygostylu. Pióra na skrzydłach (lotki) mierzyły 140 mm długości i były znacznie szersze niż sterówki (O'Connor i in., 2016). Wachlarzowate pióra ogonowe Chiappeavis wytwarzały mniejszą siłę nośną niż u współczesnych mu przedstawicieli Ornithuromorpha. Możliwe, aerodynamiczne ogony nie były powszechne u ptaków kladu Enantiornithes (O'Connor i in., 2017).
Dieta
Miller i współpracownicy (2023) na podstawie zebranych danych o przedstawicielach Pengornithidae nie byli w stanie ustalić dokładnej diety opisywanego ptaka.
Etymologia
Nazwa rodzajowa honoruje argentyńskiego paleontologa Luisa M. Chiappe za jego duży wkład w badania mezozoicznych ptaków. Epitet gatunkowy magnapremaxillo odnosi się do wyjątkowo dużej kości przedszczękowej.
Spis gatunków
| Chiappeavis | O'Connor, Wang, Zheng, Hu, Zhang i Zhou, 2016 | ???= Pengornis |
| C. magnapremaxillo | O'Connor, Wang, Zheng, Hu, Zhang i Zhou, 2016 | ???= Pengornis houi |
Bibliografia
Miller, C. V., Pittman, M., Wang, X., Zheng, X., & Bright, J. A. (2023). "Quantitative investigation of pengornithid enantiornithine diet reveals macrocarnivorous ecology evolved in birds by Early Cretaceous". Iscience, 26(3). doi:10.1016/j.isci.2023.106211
Mortimer, M (online) [2]
O’Connor, J. K., Wang, X., Zheng, X., Hu, H., Zhang, X., & Zhou, Z. (2016). "An enantiornithine with a fan-shaped tail, and the evolution of the rectricial complex in early birds". Current Biology, 26(1), 114-119. doi:10.1016/j.cub.2015.11.036
O’Connor, J. K., Zheng, X.-T., Hu, H., Wang., X.-L, & Zhou, Z.-H (2017). "The morphology of Chiappeavis magnapremaxillo (Pengornithidae: Enantiornithes) and a comparison of aerodynamic function in Early Cretaceous avian tail fans". Vertebrata Palasiatica, 55(1), 41-58
Wang, X., Clark, A. D., O'Connor, J. K., Zhang, X., Wang, X., Zheng, X. & Zhou, Z. (2024). "First Edentulous Enantiornithine (Aves: Ornithothoraces) from the Lower Cretaceous Jehol Avifauna". Cretaceous Research. 105867. doi:10.1016/j.cretres.2024.105867
- ↑ O'Connor i in., 2017
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chiappeavis_magnapremaxillo.png){kind=link}