Lishulong: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| (Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
|miejsce = [[Chiny]] - Junnan | |miejsce = [[Chiny]] - Junnan | ||
| − | <small>([[formacja]] [[Lufeng]] | + | <small>([[formacja]] [[Lufeng]] - ogniwo Shawan)</small> |
|czas = {{Występowanie|192|180}} | |czas = {{Występowanie|192|180}} | ||
ok. 192-180 [[Ma]]<br> | ok. 192-180 [[Ma]]<br> | ||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
[[Sauropodiformes]] | [[Sauropodiformes]] | ||
| − | |grafika = | + | |grafika = Lishulong wangi.png |
| − | |podpis = Rekonstrukcja liszulonga. Autor:Ddinodan | + | |podpis = Rekonstrukcja liszulonga. Autor: Ddinodan [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lishulong_wangi.png] |
|PorównanieGrupa = | |PorównanieGrupa = | ||
|PorównanieDługość = | |PorównanieDługość = | ||
|mapa = | |mapa = | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| − | 24.9° N, 102.0° E | + | 24.9° N, 102.0° E |
</display_points> | </display_points> | ||
}} | }} | ||
== Wstęp == | == Wstęp == | ||
Liszulong to [[rodzaj]] [[Sauropodiformes|zauropodiforma]], który żył na terenie dzisiejszych [[Chiny|Chin]] w czasie [[Wczesna jura|wczesnej jury]]. | Liszulong to [[rodzaj]] [[Sauropodiformes|zauropodiforma]], który żył na terenie dzisiejszych [[Chiny|Chin]] w czasie [[Wczesna jura|wczesnej jury]]. | ||
| + | |||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Nazwa dinozaura w języku chińskim oznacza kasztanowego smoka. Jest to nawiązanie do miejscowości Lishu, która oznacza kasztanowca. Epitet gatunkowy nazwy ''wangi'' honoruje Zheng Ju Wanga, który przyczynił się do pierwszych odkryć dinozaurów w rejonie Lufeng. | Nazwa dinozaura w języku chińskim oznacza kasztanowego smoka. Jest to nawiązanie do miejscowości Lishu, która oznacza kasztanowca. Epitet gatunkowy nazwy ''wangi'' honoruje Zheng Ju Wanga, który przyczynił się do pierwszych odkryć dinozaurów w rejonie Lufeng. | ||
| + | |||
==Zachowane skamieniałości i anatomia== | ==Zachowane skamieniałości i anatomia== | ||
| − | [[Holotyp]] (LFGT-ZLJ0011) to czaszka wraz z | + | [[Plik:Lishulong Skeletal.svg|thumb|Sylwetka liszulonga wraz z zaznaczonymi na biało odnalezionymi kośćmi. Autor: SlvrHwk [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lishulong_Skeletal.svg]]] |
| + | [[Holotyp]] (LFGT-ZLJ0011) to czaszka wraz z żuchwą i dziewięć kręgów szyjnych. Czaszka dinozaura była była stosunkowo duża jak na bazalnego zauropodomorfa. Budowa kości jarzmowej, stawu szczękowego i żuchwy zbliżają go do [[Yunnanosaurus|junnanozaura]] oraz innych [[Sauropodomorpha|zauropodomorfów]] formacji [[Lufeng]], np. ''[[Jingshanosaurus]]''. Wyróżniał go natomiast nietypowy kształt zębów, których powierzchnie były od zewnątrz wypukłe, a od wewnątrz wklęsłe. ''Lishulong'' miał również masywne i wydłużone kręgi szyjne, których wyrostki kolczyste były wysunięte do przodu. | ||
| + | [[Plik:Lishulong_(holotype_cranium,_right_lateral).png|thumb|Czaszka ''Lishulong''. Źródło: Zhang i in., 2024 [https://doi.org/10.7717/peerj.18629]]] | ||
== Taksonomia i filogeneza == | == Taksonomia i filogeneza == | ||
Z analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Zhanga i in. (2024) wynika, że ''Lishulong'' należał do kladu Sauropodiformes, będąc bliskim krewnym takich dinozaurów jak: [[Yingshanosaurus|jingszanozaur]] i [[Yunnanosaurus|junnanozaur]], dla których autorzy postulują utworzenie nowej rodziny dinozaurów: Jingshanosauridae. W porównaniu do innych [[Sauropodomorpha|zauropodomorfów]] z Lufeng, był on bardziej zaawansowany od [[Lufengosaurus|lufengozaura]], ale mniej od [[Yizhousaurus|jizhouzaura]]. | Z analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Zhanga i in. (2024) wynika, że ''Lishulong'' należał do kladu Sauropodiformes, będąc bliskim krewnym takich dinozaurów jak: [[Yingshanosaurus|jingszanozaur]] i [[Yunnanosaurus|junnanozaur]], dla których autorzy postulują utworzenie nowej rodziny dinozaurów: Jingshanosauridae. W porównaniu do innych [[Sauropodomorpha|zauropodomorfów]] z Lufeng, był on bardziej zaawansowany od [[Lufengosaurus|lufengozaura]], ale mniej od [[Yizhousaurus|jizhouzaura]]. | ||
| − | + | ||
| − | == Paleobiologia | + | == Paleobiologia i paleoekologia == |
''Lishulong'' był najprawdopodobniej spokojnym roślinożercą, żywiącym się roślinnością dawnych południowych Chin. Prawdopodobnie współistniał z innymi gatunkami bazalnych zauropodomorfów, które licznie występowały w osadach formacji Lufeng. Jednakże, jego specyficzne zęby, czaszka i szyja pozwalają przypuszczać, że nie rywalizował z nimi bezpośrednio o pokarm. W pobliżu szczątków liszulonga znaleziono kości drapieżnego [[Panguraptor|panguraptora]], który jednak ze względu na rozmiary nie stanowił dla omawianego zauropodomorfa większego zagrożenia. Ponadto, dzięki odkryciu tego dinozaura udało się ustalić, że zauropodomorfy z Lufeng nie tworzyły monofiletycznej grupy, co świadczy o szybkiej ewolucji i rozprzestrzenianiu się tych zwierząt we wczesnej jurze. | ''Lishulong'' był najprawdopodobniej spokojnym roślinożercą, żywiącym się roślinnością dawnych południowych Chin. Prawdopodobnie współistniał z innymi gatunkami bazalnych zauropodomorfów, które licznie występowały w osadach formacji Lufeng. Jednakże, jego specyficzne zęby, czaszka i szyja pozwalają przypuszczać, że nie rywalizował z nimi bezpośrednio o pokarm. W pobliżu szczątków liszulonga znaleziono kości drapieżnego [[Panguraptor|panguraptora]], który jednak ze względu na rozmiary nie stanowił dla omawianego zauropodomorfa większego zagrożenia. Ponadto, dzięki odkryciu tego dinozaura udało się ustalić, że zauropodomorfy z Lufeng nie tworzyły monofiletycznej grupy, co świadczy o szybkiej ewolucji i rozprzestrzenianiu się tych zwierząt we wczesnej jurze. | ||
| Linia 48: | Linia 52: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| {{V| ''Lishulong''}} | | {{V| ''Lishulong''}} | ||
| − | | {{Kpt| | + | | {{Kpt|Zhang, Jia, Wang, Zhang}} i {{Kpt|You}}, [[2024]] |
|- | |- | ||
| {{V|''L.wangi''}} | | {{V|''L.wangi''}} | ||
| − | | {{Kpt| | + | | {{Kpt|Zhang, Jia, Wang, Zhang}} i {{Kpt|You}}, [[2024]] |
|} | |} | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
<small> | <small> | ||
| − | Zhang Q, Jia L, Wang T, Zhang Y, You H. (2024) The largest sauropodomorph skull from the Lower Jurassic Lufeng Formation of China. PeerJ 12 | + | Zhang, Q. -N., Jia, L., Wang, T., Zhang, Y. -G., & You, H. L. (2024). "The largest sauropodomorph skull from the Lower Jurassic Lufeng Formation of China". PeerJ, 12, e18629. [https://doi.org/10.7717/peerj.18629] |
| − | |||
<references/></small> | <references/></small> | ||
Aktualna wersja na dzień 11:55, 17 paź 2025
| Autor: | Szymon Jagusztyn |
| Lishulong (liszulong) | |
|---|---|
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Chiny - Junnan |
| Czas |
ok. 192-180 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja liszulonga. Autor: Ddinodan [3] | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Liszulong to rodzaj zauropodiforma, który żył na terenie dzisiejszych Chin w czasie wczesnej jury.
Etymologia
Nazwa dinozaura w języku chińskim oznacza kasztanowego smoka. Jest to nawiązanie do miejscowości Lishu, która oznacza kasztanowca. Epitet gatunkowy nazwy wangi honoruje Zheng Ju Wanga, który przyczynił się do pierwszych odkryć dinozaurów w rejonie Lufeng.
Zachowane skamieniałości i anatomia
Holotyp (LFGT-ZLJ0011) to czaszka wraz z żuchwą i dziewięć kręgów szyjnych. Czaszka dinozaura była była stosunkowo duża jak na bazalnego zauropodomorfa. Budowa kości jarzmowej, stawu szczękowego i żuchwy zbliżają go do junnanozaura oraz innych zauropodomorfów formacji Lufeng, np. Jingshanosaurus. Wyróżniał go natomiast nietypowy kształt zębów, których powierzchnie były od zewnątrz wypukłe, a od wewnątrz wklęsłe. Lishulong miał również masywne i wydłużone kręgi szyjne, których wyrostki kolczyste były wysunięte do przodu.
.png)
Taksonomia i filogeneza
Z analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Zhanga i in. (2024) wynika, że Lishulong należał do kladu Sauropodiformes, będąc bliskim krewnym takich dinozaurów jak: jingszanozaur i junnanozaur, dla których autorzy postulują utworzenie nowej rodziny dinozaurów: Jingshanosauridae. W porównaniu do innych zauropodomorfów z Lufeng, był on bardziej zaawansowany od lufengozaura, ale mniej od jizhouzaura.
Paleobiologia i paleoekologia
Lishulong był najprawdopodobniej spokojnym roślinożercą, żywiącym się roślinnością dawnych południowych Chin. Prawdopodobnie współistniał z innymi gatunkami bazalnych zauropodomorfów, które licznie występowały w osadach formacji Lufeng. Jednakże, jego specyficzne zęby, czaszka i szyja pozwalają przypuszczać, że nie rywalizował z nimi bezpośrednio o pokarm. W pobliżu szczątków liszulonga znaleziono kości drapieżnego panguraptora, który jednak ze względu na rozmiary nie stanowił dla omawianego zauropodomorfa większego zagrożenia. Ponadto, dzięki odkryciu tego dinozaura udało się ustalić, że zauropodomorfy z Lufeng nie tworzyły monofiletycznej grupy, co świadczy o szybkiej ewolucji i rozprzestrzenianiu się tych zwierząt we wczesnej jurze.
Spis gatunków
| Lishulong | Zhang, Jia, Wang, Zhang i You, 2024 |
| L.wangi | Zhang, Jia, Wang, Zhang i You, 2024 |
Bibliografia
Zhang, Q. -N., Jia, L., Wang, T., Zhang, Y. -G., & You, H. L. (2024). "The largest sauropodomorph skull from the Lower Jurassic Lufeng Formation of China". PeerJ, 12, e18629. [4]
![[3]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lishulong_wangi.png){kind=link}
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lishulong_Skeletal.svg){kind=link}