Fukuititan: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (→‎Pozycja systematyczna i występowanie)
m
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
<small>
+
{{DISPLAYTITLE:''Fukuititan''}}
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
{{Opis
−
| Autor:
+
|Autor                 = [[Marcin Szermański]]
−
| Korekta:
+
|Korekta                = [[Maciej Ziegler]], [[Łukasz Czepiński]], [[Paweł Konarzewski]]
−
|-
+
|nazwa                  = ''Fukuititan'' (fukuitytan)
−
| [[Marcin Szermański]]
+
|długość                = 16,1 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref>
−
| [[Maciej Ziegler]]
+
|wysokość              = ok. 3,2 m (w ramionach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
−
[[Łukasz Czepiński]]
+
|masa                  = ok. 5,8 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
−
|}
+
|dieta                  = roślinożerny
−
</small>
+
|miejsce                = [[Japonia]] - prefektura Fukui
−
 
+
<small>([[formacja]] [[Kitadini]] - osady grupy Tetori)</small>
−
----
+
|czas                  = {{Występowanie|125.7|121.4}}
−
 
+
ok. 125,7-121,4 [[Ma]]<br>
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
<small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]])</small>
−
! colspan=2 | ''Fukuititan'' (fukuitytan)
+
|systematyka            = [[Dinosauria]]
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| ? m
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| ? t
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Japonia]] - prefektura Fukui, Katsuyama
 
−
 
 
−
<small>([[formacja Kitadani]] - osady grupy Tetori)</small>
 
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
| 130-125 Ma
 
−
 
 
−
<small>wczesna [[kreda]] (najprawdopodobniej [[barrem]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Saurischia]]
 
[[Saurischia]]
Linia 42: Linia 21:
 
[[Sauropoda]]
 
[[Sauropoda]]
  
−
[[Eusauropoda]]
+
[[Macronaria]]
  
−
[[Neosauropoda]]
+
? [[Titanosauriformes]]
 +
|grafika                = フクイティタンの化石.jpg
 +
|podpis                = Skamieniałości należące do ''Fukuititan''. Fot. Titomaurer [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%E3%83%95%E3%82%AF%E3%82%A4%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%81%AE%E5%8C%96%E7%9F%B3.jpg]
 +
|PorównanieGrupa        =
 +
|PorównanieDługość      =
 +
|mapa                  = <display_points type="terrain" zoom=4>
 +
36.1° N, 136.6° E~formacja [[Kitadani]], Katsuyama, prefektura Fukui, [[Japonia]]|<small>''F. nipponensis'' - FPDM-V8468 ([[holotyp]]).<br>
 +
</display_points>
 +
}}
 +
==Wstęp==
 +
''Fukuititan'' to [[rodzaj]] zauropoda, czyli dinozaura długoszyjego, żyjący na terenie obecnej Japonii (wyspa Honsiu) we wczesnej kredzie. Jak każdy zauropod, dinozaur ten był czworonożny o wyraźnie wydłużonej szyi w porównaniu do innych grup "strasznych jaszczurów". Tak jak jego kuzyni, był spokojnym roślinożercą, żyjącym być może – jak przynajmniej niektóre zauropody – w stadach, co z pewnością zwiększałoby bezpieczeństwo osobników dorosłych, jak i młodocianych.
  
−
[[Camarasauromorpha]]
+
==Historia odkryć==
−
 
+
Szczątki nowego, bazalnego tytanozauryforma (tytanokształtnego) zostały wydobyte w lecie [[2007]] roku w prefekturze Fukui, nieopodal miasta Katsuyama w osadach wczesnej kredy. Opisano go jako nowy [[rodzaj]] ''Fukuititan'' wraz z gatunkiem typowym ''F. nipponensis'' trzy lata później, w [[2010]] roku. Formalnego opisu dokonali dwaj japońscy naukowcy: [[Yoichi Azuma]] i [[Masateru Shibata]].
−
[[Titanosauriformes]]
 
−
|-
 
−
| colspan=2 |[[Plik:Fukuititan.jpg|400px|]]
 
−
<small> [http://www.dinosaurcentral.com/2010dinosaurs.php]</small>
 
−
|}
 
−
 
 
−
==Wstęp==
 
−
''Fukuititan'' to długoszyi dinozaur z wczesnej kredy Japonii. Jak każdy zauropod, dinozaur ten był czworonożny o wyraźnie wydłużonej szyi w porównaniu do innych grup "strasznych jaszczurów". Tak jak jego kuzyni, był spokojnym roślinożercą, żyjącym być może – jak przynajmniej niektóre zauropody – w stadach, co z pewnością zwiększałoby bezpieczeństwo osobników dorosłych, jak i młodocianych.
 
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
−
Na [[holotyp]] FPDM-V8468 składają się: 3 zęby (FPDM-V8468-1, FPDM-V8468-2, FPDM-V8468-3), 2 częściowe łuki neuralne kręgów szyjnych (FPDM-V8468-4, FPDM-V8468-5), 3 dystalne kręgi ogonowe (FPDM-V8468-6, FPDM-V8468-7, FPDM-V8468-8), częściowy proksymalny koniec lewej łopatki (FPDM-V8468-9), obie kości ramieniowe (FPDM-V8468-10, FPDM-V8468-11), prawie kompletne obie kości promieniowe (FPDM-V8468-12, FPDM-V8468-13), prawa IV kość śródręcza (FPDM-V8468-14), obie kości kulszowe (FPDM-V8468-15, FPDM-V8468-16), częściowa prawa kość udowa (FPDM-V8468-17), częściowa prawa kość piszczelowa (FPDM-V8468-18), kompletna lewa kość strzałkowa (FPDM-V8468-19), paliczek (FPDM-V8468-20) oraz inne fragmenty kości.
+
Na [[holotyp]] FPDM-V8468 składają się: 3 zęby (FPDM-V8468-1, FPDM-V8468-2, FPDM-V8468-3), 2 częściowe łuki neuralne [[kręg]]ów szyjnych (FPDM-V8468-4, FPDM-V8468-5), 3 dystalne kręgi ogonowe (FPDM-V8468-6, FPDM-V8468-7, FPDM-V8468-8), częściowy proksymalny koniec lewej łopatki (FPDM-V8468-9), obie kości ramieniowe (FPDM-V8468-10, FPDM-V8468-11), prawie kompletne obie kości promieniowe (FPDM-V8468-12, FPDM-V8468-13), prawa IV kość śródręcza (FPDM-V8468-14), obie kości kulszowe (FPDM-V8468-15, FPDM-V8468-16), częściowa prawa kość udowa (FPDM-V8468-17), częściowa prawa kość piszczelowa (FPDM-V8468-18), kompletna lewa kość strzałkowa (FPDM-V8468-19), paliczek (FPDM-V8468-20) oraz inne fragmenty kości.
−
 
 
−
==Diagnoza==
 
−
Bazalny tytanozauryform posiadający następujące cechy: Wydłużone, asymetryczne korony zębów z brakiem rowka lub jego lekkim zaznaczeniem i bez wklęsłości językowej. Epipofyzy kręgów szyjnych kształtem przypominająca łodygę. Poprzeczna szerokość proksymalnego końca kości ramieniowej wynosząca 32% jej długości całkowitej, natomiast kości śródręcza stanowią około 48% długości kości promieniowej. Delikatnie rozszerzony dystalny koniec kości kulszowej.
 
  
−
==Historia odkryć==
+
==Budowa==
−
Szczątki nowego, bazalnego tytanozauryforma (tytanokształtnego) zostały wydobyte w lecie [[2007]] roku w prefekturze Fukui, nieopodal miasta Katsuyama w osadach wczesnej kredy. Opisano go jako nowy rodzaj ''Fukuititan'' wraz z gatunkiem typowym ''F. nipponensis'' trzy lata później, w [[2010]] roku. Formalnego opisu dokonali dwaj japońscy naukowcy: Yoichi [[Azuma]] i Masateru [[Shibata]].
+
''Fukuititan'' od pozostałych zauropodów różnił się szczegółami budowy zębów, kręgów szyjnych, kości kończyn przednich oraz miednicy. Poprzeczna szerokość proksymalnego końca kości ramieniowej wynosiła 32% jej całkowitej długości. Natomiast kości śródręcza stanowiła około 48% długości kości promieniowej. Dystalny koniec kości kulszowej był delikatnie rozszerzony.
  
−
==Pozycja systematyczna i występowanie==
+
==Pozycja systematyczna==
−
''Fukuititan'' to rodzaj zauropoda, czyli dinozaura długoszyjego, żyjący na terenie obecnej Japonii (wyspa Honsiu) we wczesnej kredzie. Należy do grupy tytanozauryformów ([[Titanosauriformes]]) i jest pierwszym stosunkowo dobrze zachowanym jej przedstawicielem odnalezionym na terytorium Kraju Kwitnącej Wiśni. Oznacza to, iż [[zasięg geograficzny|zasięg]] występowania tej grupy był szerszy, niż początkowo sądzono. Być może jego bliskim krewnym jest ''[[Dongyangosaurus]]''.
+
Wg autorów opisu, ''Fukuititan'' należy do grupy tytanozauryformów ([[Titanosauriformes]]) i jest pierwszym stosunkowo dobrze zachowanym jej przedstawicielem odnalezionym na terytorium Kraju Kwitnącej Wiśni. Oznacza to, iż [[zasięg geograficzny|zasięg]] występowania tej grupy był szerszy, niż początkowo sądzono. Być może jego bliskim krewnym jest ''[[Dongyangosaurus]]''. [[Michael D'Emic|D'Emic]] ([[2012]]) klasyfikuje go jako przedstawiciela [[klad]]u [[Macronaria]].
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa rodzajowa ''Fukuititan'' to zbitek następujących słów: Fukui – prefektury i równocześnie miasta na wyspie Honsiu, gdzie odnaleziony został jego szkielet oraz gr. ''titan'' – oznaczający mitycznego giganta, olbrzyma - natomiast epitet gatunkowy ''nipponensis'' znaczy japoński. Nazwę można przetłumaczyć jako "japoński tytan z Fukui".
+
Nazwa [[rodzaj]]owa ''Fukuititan'' to zbitek następujących słów: Fukui – prefektury i równocześnie miasta na wyspie Honsiu, gdzie odnaleziony został jego szkielet oraz gr. ''titan'' – oznaczający mitycznego giganta, olbrzyma - natomiast epitet gatunkowy ''nipponensis'' znaczy japoński. Nazwę można przetłumaczyć jako "japoński tytan z Fukui".
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
! ''Fukuititan''
+
|{{V| ''Fukuititan''}}
−
| [[Azuma]] i [[Shibata]], [[2010]]
+
| {{Kpt|[[Yoichi Azuma|Azuma]]}} i {{Kpt|[[Masateru Shibata|Shibata]]}}, [[2010]]
 
|-
 
|-
−
! ''F. nipponensis''
+
|{{V|''F. nipponensis''}}
−
| [[Azuma]] i [[Shibata]], [[2010]]
+
| {{Kpt|Azuma}} i {{Kpt|Shibata}}, 2010
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
<small>
 
<small>
−
Azuma, Y.; Shibata, M. (2010) Fukuititan nipponensis, a new titanosauriform sauropod from the Early Cretaceous Tetori Group of Fukui Prefecture, Japan. Acta Geologica Sinica – English Edition. 84 (3): 454–462
+
Azuma, Y. &  Shibata, M. (2010). "''Fukuititan nipponensis'', a new titanosauriform sauropod from the Early Cretaceous Tetori Group of Fukui Prefecture, Japan". Acta Geologica Sinica – English Edition. 84 (3): 454–462 [[doi:10.1111/j.1755-6724.2010.00268.x]]
−
</small>
+
 
 +
D'Emic, M. (2012). "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]]
 +
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]

Aktualna wersja na dzień 17:48, 30 lis 2024

Autor: Marcin Szermański
Korekta: Maciej Ziegler, Łukasz Czepiński, Paweł Konarzewski

Fukuititan (fukuitytan)
Długość 16,1 m [1]
Wysokość ok. 3,2 m (w ramionach) [1]
Masa ok. 5,8 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Japonia - prefektura Fukui

(formacja Kitadini - osady grupy Tetori)

Czas
252 201,4 143,1
66

ok. 125,7-121,4 Ma
wczesna kreda (barrem)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Macronaria

? Titanosauriformes

フクイティタンの化石.jpg
Skamieniałości należące do Fukuititan. Fot. Titomaurer [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Fukuititan to rodzaj zauropoda, czyli dinozaura długoszyjego, żyjący na terenie obecnej Japonii (wyspa Honsiu) we wczesnej kredzie. Jak każdy zauropod, dinozaur ten był czworonożny o wyraźnie wydłużonej szyi w porównaniu do innych grup "strasznych jaszczurów". Tak jak jego kuzyni, był spokojnym roślinożercą, żyjącym być może – jak przynajmniej niektóre zauropody – w stadach, co z pewnością zwiększałoby bezpieczeństwo osobników dorosłych, jak i młodocianych.

Historia odkryć

Szczątki nowego, bazalnego tytanozauryforma (tytanokształtnego) zostały wydobyte w lecie 2007 roku w prefekturze Fukui, nieopodal miasta Katsuyama w osadach wczesnej kredy. Opisano go jako nowy rodzaj Fukuititan wraz z gatunkiem typowym F. nipponensis trzy lata później, w 2010 roku. Formalnego opisu dokonali dwaj japońscy naukowcy: Yoichi Azuma i Masateru Shibata.

Materiał kopalny

Na holotyp FPDM-V8468 składają się: 3 zęby (FPDM-V8468-1, FPDM-V8468-2, FPDM-V8468-3), 2 częściowe łuki neuralne kręgów szyjnych (FPDM-V8468-4, FPDM-V8468-5), 3 dystalne kręgi ogonowe (FPDM-V8468-6, FPDM-V8468-7, FPDM-V8468-8), częściowy proksymalny koniec lewej łopatki (FPDM-V8468-9), obie kości ramieniowe (FPDM-V8468-10, FPDM-V8468-11), prawie kompletne obie kości promieniowe (FPDM-V8468-12, FPDM-V8468-13), prawa IV kość śródręcza (FPDM-V8468-14), obie kości kulszowe (FPDM-V8468-15, FPDM-V8468-16), częściowa prawa kość udowa (FPDM-V8468-17), częściowa prawa kość piszczelowa (FPDM-V8468-18), kompletna lewa kość strzałkowa (FPDM-V8468-19), paliczek (FPDM-V8468-20) oraz inne fragmenty kości.

Budowa

Fukuititan od pozostałych zauropodów różnił się szczegółami budowy zębów, kręgów szyjnych, kości kończyn przednich oraz miednicy. Poprzeczna szerokość proksymalnego końca kości ramieniowej wynosiła 32% jej całkowitej długości. Natomiast kości śródręcza stanowiła około 48% długości kości promieniowej. Dystalny koniec kości kulszowej był delikatnie rozszerzony.

Pozycja systematyczna

Wg autorów opisu, Fukuititan należy do grupy tytanozauryformów (Titanosauriformes) i jest pierwszym stosunkowo dobrze zachowanym jej przedstawicielem odnalezionym na terytorium Kraju Kwitnącej Wiśni. Oznacza to, iż zasięg występowania tej grupy był szerszy, niż początkowo sądzono. Być może jego bliskim krewnym jest Dongyangosaurus. D'Emic (2012) klasyfikuje go jako przedstawiciela kladu Macronaria.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Fukuititan to zbitek następujących słów: Fukui – prefektury i równocześnie miasta na wyspie Honsiu, gdzie odnaleziony został jego szkielet oraz gr. titan – oznaczający mitycznego giganta, olbrzyma - natomiast epitet gatunkowy nipponensis znaczy japoński. Nazwę można przetłumaczyć jako "japoński tytan z Fukui".

Spis gatunków

Fukuititan Azuma i Shibata, 2010
F. nipponensis Azuma i Shibata, 2010

Bibliografia

Azuma, Y. & Shibata, M. (2010). "Fukuititan nipponensis, a new titanosauriform sauropod from the Early Cretaceous Tetori Group of Fukui Prefecture, Japan". Acta Geologica Sinica – English Edition. 84 (3): 454–462 doi:10.1111/j.1755-6724.2010.00268.x

D'Emic, M. (2012). "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press.
Źródło: „https://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Fukuititan&oldid=35004”