Foraminacephale
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Maciej Ziegler |
| "Foraminocephale" ("foraminocefal") | |
|---|---|
| Długość: | ? m (mały) |
| Masa: | ? kg |
| Miejsce występowania: | Kanada – prowincja Alberta |
| Czas występowania | późna kreda |
| Systematyka | Dinosauria |
Wstęp
"Foraminocephale" to dinozaur grubogłowy (należący do grupy Pachycephalosauria), który egzystował na terenie dzisiejszej Kanady (prowincja Alberta). Tak jak jego kuzyni, żył w późnej kredzie.
Materiał kopalny
Holotyp: CMN 1423 to dość kompletna kopuła czołowociemieniowa bez brakującego przedniej części czołowonosowego guza.
Przypisany materiał (Schott, 2011): UALVP 49440 to brzeg łuskowy, TMP 86.77.85 to kość zaoczodołowa, CMN 12351 i TMP 85.43.68 to kości ciemieniowe oraz TMP 87.50.29 to kości czołowociemieniowe.
Historia taksonomii
"Foraminacephale" brevis to gatunek dinozaura grubogłowego, który wcześniej znany był pod innymi nazwami. Dopiero w 2011 roku doczekał się nowej, osobnej nazwy rodzajowej. Nazwa "Foraminacephale" nie jest (przynajmniej póki co) nazwą formalną, zaakceptowaną przez środowisko paleontologiczne
Pierwotnie szczątki tego dinozaura (holotyp CMN 1423) zostały potraktowane jako nowy gatunek stegocerasa, mianowicie Stegoceras brevis (Lambe, 1902). Brown i Schlaikjer (1943) zsynonimizowali go z Troodon (= Stegoceras) validum, tłumacząc istniejące różnice przeciwną płcią lub innym wiekiem osobników. Następnie Sternberg (1945) stwierdził, że są to zupełnie inne dinozaury. Chapman i in. (1981) wysunęli hipotezę, że stegoceras jest monotypowym rodzajem. W ślad za nimi poszli Sues i Galton (1987), którzy zsynonimizowali S. brevis (wraz z S. lambei i S. sternbergi) z S. validum.
W 2000 roku dokonano pewnego przełomu w taksonomii tego gatunku. Sullivan (2000) przeniósł Stegoceras brevis do rodzaju prenocefal, jako Prenocephale brevis. Nie wszyscy naukowcy byli podobnego zdania, uznając, że zbytnio różni się on od pozostałych gatunków prenocefala. Konieczna było zatem "ukucie" nowej nazwy rodzajowej, co było rzeczą ostateczną z taksonomicznego punktu widzenia. Dokonał tego Ryan Schott w 2011 roku.
Ponieważ ukazała się ona na dzień dzisiejszy jedynie w jego pracy magisterskiej, to nie może być traktowana jako ważna, chociaż część jego pracy ukazała się już w artykule Schotta i in. (2011). Aby była formalnie ważna, musi się ukazać drukiem w całości,
Etymologia
Nazwa rodzajowa "Foraminacephale" to połączenie słów forāmina (łac. foramina znaczący otwór) i gr. cephale (głowa). Można ją zatem tłumaczyć na "otworowa głowa", a wzięła się z faktu istnienia licznych otworów pokrywy grzbietowej powierzchni czaszki tego taksonu. Epitet gatunkowy brevis znaczy z kolei mały i odnosi się zapewne do rozmiarów zwierzęcia.
Spis gatunków
| "Foraminacephale" | Schott, 2011 | nomen nudum / nomen manuscriptum? |
| "F." brevis | (Lambe, 1902) Schott, 2011 | nomen nudum / nomen manuscriptum? |
| ?= Stegoceras brevis | Lambe, 1902 | |
| ?= "Stegoceras" breve | Lambe, 1918 | |
| ?= Prenocephale brevis | (Lambe, 1902) Sullivan, 2011 |
Bibliografia
Schott R.K., (2011) Ontogeny, Diversity, and Systematics of Pachycephalosaurus Dinosaurs from the Belly River Group of Alberta. Master of Science thesis. Department of Ecology and Evolutionary Biology of Toronto, 173pp.
Schott R.K., Evans D.C., Goodwin M.B., Horner J.R., Brown C.M., Longrich N.R., (2011) Cranial Ontogeny in Stegoceras validum (Dinosauria: Pachycephalosauria): A Quantitative Model of Pachycephalosaur Dome Growth and Variation. "PLoS ONE". 6 (6): e21092, 2011. doi:10.1371/journal.pone.0021092
