Liaoceratops: Różnice pomiędzy wersjami
m |
(uzupełnienia) |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Kamil Kamiński]] | |Autor = [[Kamil Kamiński]] | ||
| − | |Korekta = | + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]] |
|nazwa = ''Liaoceratops'' | |nazwa = ''Liaoceratops'' | ||
| − | |długość = 0,5 m | + | |długość = 0,5 m <ref name=Paul2016>Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.</ref> |
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |masa = 2 kg | + | |masa = 2 kg <ref name=Paul2016></ref> |
|dieta = roślinożerny | |dieta = roślinożerny | ||
| − | |miejsce = [[Chiny]] | + | |miejsce = [[Chiny]] - Liaoning |
| − | <small> | + | <small>(najniższe warstwy [[formacja|formacji]] [[Yixian]])</small> |
|czas = {{Występowanie|126|125}} | |czas = {{Występowanie|126|125}} | ||
| − | ok. 126-125 | + | ok. 126-125 [[Ma]] <ref>Chang, S. C., Gao, K. Q., Zhou, C. F., & Jourdan, F. (2017). "New chronostratigraphic constraints on the Yixian Formation with implications for the Jehol Biota". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 487, 399-406. [[doi:10.1016/j.palaeo.2017.09.026]]</ref><br> |
<small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]])</small> | <small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]])</small> | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa ''Liaoceratops'' pochodzi od prowincji Liaoning. Drugi człon nazwy oznacza „rogata twarz” i powszechnie występuje w | + | Nazwa ''Liaoceratops'' pochodzi od prowincji Liaoning. Drugi człon nazwy oznacza „rogata twarz” i powszechnie występuje w nazewnictwie ceratopsów. Epitet gatunkowy ''yanzigou'' nawiązuje do wsi, w pobliżu której znaleziono szczątki omawianego dinozaura. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| + | [[Plik:Liaoceratops skull.png|thumb|Rekonstrukcja czaszki [[holotyp|okazu typowego]] ''Liaoceratops''. Autorka: Skye McDavid [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Liaoceratops_skull.png].]] | ||
[[Holotyp]] (IVPP V12738) to niemal kompletna czaszka osobnika prawie dorosłego (ang. ''subadult''). | [[Holotyp]] (IVPP V12738) to niemal kompletna czaszka osobnika prawie dorosłego (ang. ''subadult''). | ||
Materiał przypisany to czaszka młodego osobnika, oznaczona jako IVPP V12633. W 2007 r. You i in. przypisali kolejną niekompletną czaszkę wraz z żuchwą. Jest to najmniejszy znany okaz ''Liaoceratops''. | Materiał przypisany to czaszka młodego osobnika, oznaczona jako IVPP V12633. W 2007 r. You i in. przypisali kolejną niekompletną czaszkę wraz z żuchwą. Jest to najmniejszy znany okaz ''Liaoceratops''. | ||
| + | |||
| + | Yang i in. (2017) opisali kolejny okaz oznaczony jako PMOL AD00058, który stanowi czaszka pozbawiona sklepienia oraz część kręgów grzbietowych, krzyżowych i ogonowych oraz kończyn tylnych. Jest to pierwszy osobnik ''Liaoceratops'', który ma zachowane elementy pozaczaszkowe. | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | Czaszka holotypu ''Liaoceratops'' miała rozmiary porównywalne z ''[[Psittacosaurus]]'' i ''[[Chaoyangsaurus]]''. Była ona stosunkowo głęboka i mierzyła ok. 14 cm. Pysk był względnie szeroki, a dach czaszki – płaski. W kości przedszczękowej znajdowały się 3 cylindryczne zęby, podobnie jak u ''[[Archaeoceratops]]''. Zęby zapełniały względnie krótki odcinek szczęk, inaczej niż u zaawansowanych ceratopsów. Z kości jarzmowych wyrastały niskie, boczne rogi. Kostna kryza, osłaniająca kark, była krótka i niezbyt szeroka, przy czym u młodych okazów była proporcjonalnie krótsza. Młodsze osobniki miały też mniejsze rogi jarzmowe i mniej zębów (Xu i in., 2002). | + | Czaszka holotypu ''Liaoceratops'' miała rozmiary porównywalne z ''[[Psittacosaurus]]'' i ''[[Chaoyangsaurus]]''. Była ona stosunkowo głęboka i mierzyła ok. 14 cm. Pysk był względnie szeroki, a dach czaszki – płaski. W kości przedszczękowej znajdowały się 3 cylindryczne zęby, podobnie jak u ''[[Archaeoceratops]]''. Zęby zapełniały względnie krótki odcinek szczęk, inaczej niż u zaawansowanych ceratopsów (Xu i in., 2002). He i in. (2018) zauważyli, że w niektórych miejscach w rzędzie zębów były widoczne dwie nowe generacje. W momencie wymiany stary ząb uległ rozległej resorpcji, przypuszczalnie związanej ze wzrostem szczęki, ale zachował swoją funkcjonalność do momentu wypadnięcia. Wymiana następowała od przodu do tyłu. Prawdopodobnie proces wymiany zębów przebiegał symetrycznie po obu stronach szczęk. Z kości jarzmowych wyrastały niskie, boczne rogi. Kostna kryza, osłaniająca kark, była krótka i niezbyt szeroka, przy czym u młodych okazów była proporcjonalnie krótsza. Młodsze osobniki miały też mniejsze rogi jarzmowe i mniej zębów (Xu i in., 2002). |
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| Linia 54: | Linia 57: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small> | + | <small>He, Y., Makovicky, P. J., Xu, X., & You, H. (2018). "High-resolution computed tomographic analysis of tooth replacement pattern of the basal neoceratopsian ''Liaoceratops yanzigouensis'' informs ceratopsian dental evolution". Scientific Reports, 8(1), 5870. [[doi:10.1038/s41598-018-24283-5]] |
Xu, X., Makovicky, P.J., Wang, X, Norell, M.A. & You, H. (2002). "A ceratopsian dinosaur from China and the early evolution of Ceratopsia". Nature. 416 (6878): 314–317. [[doi:10.1038/416314a]]. | Xu, X., Makovicky, P.J., Wang, X, Norell, M.A. & You, H. (2002). "A ceratopsian dinosaur from China and the early evolution of Ceratopsia". Nature. 416 (6878): 314–317. [[doi:10.1038/416314a]]. | ||
| + | |||
| + | Yang Yu-qing, Yin Ya-lei, Zhou Chang-fu & Wu Wen-hao. (2017). "A new specimen of ''Liaoceratops yanzigouensis'' from Early Cretaceous Yixian Formation in western Liaoning", Global Geology 36(3): 663-670 | ||
You, H., Tanoue, K., & Dodson, P. (2007). "A new specimen of ''Liaoceratops yanzigouensis'' (Dinosauria: Neoceratopsia) from the Early Cretaceous of Liaoning Province, China", Acta Geologica Sinica 81(6): 898-904. [abstrakt] | You, H., Tanoue, K., & Dodson, P. (2007). "A new specimen of ''Liaoceratops yanzigouensis'' (Dinosauria: Neoceratopsia) from the Early Cretaceous of Liaoning Province, China", Acta Geologica Sinica 81(6): 898-904. [abstrakt] | ||
| − | </small> | + | <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
[[Kategoria:Ornithischia]] | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
[[Kategoria:Ceratopsia]] | [[Kategoria:Ceratopsia]] | ||
| + | [[Kategoria:Ceratopsia bazalne]] | ||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
[[Kategoria:Chiny]] | [[Kategoria:Chiny]] | ||
Wersja z 20:29, 24 lut 2023
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Korekta: | Paweł Konarzewski |
| Liaoceratops | |
|---|---|
| Długość | 0,5 m [1] |
| Masa | 2 kg [1] |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Chiny - Liaoning |
| Czas |
ok. 126-125 Ma [2] |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja. Autor: Nobu Tamura [2] | |
Wstęp
Liaoceratops to rodzaj małego, prymitywnego ceratopsa żyjącego we wczesnej kredzie na terenie Chin.
Etymologia
Nazwa Liaoceratops pochodzi od prowincji Liaoning. Drugi człon nazwy oznacza „rogata twarz” i powszechnie występuje w nazewnictwie ceratopsów. Epitet gatunkowy yanzigou nawiązuje do wsi, w pobliżu której znaleziono szczątki omawianego dinozaura.
Materiał kopalny
Holotyp (IVPP V12738) to niemal kompletna czaszka osobnika prawie dorosłego (ang. subadult).
Materiał przypisany to czaszka młodego osobnika, oznaczona jako IVPP V12633. W 2007 r. You i in. przypisali kolejną niekompletną czaszkę wraz z żuchwą. Jest to najmniejszy znany okaz Liaoceratops.
Yang i in. (2017) opisali kolejny okaz oznaczony jako PMOL AD00058, który stanowi czaszka pozbawiona sklepienia oraz część kręgów grzbietowych, krzyżowych i ogonowych oraz kończyn tylnych. Jest to pierwszy osobnik Liaoceratops, który ma zachowane elementy pozaczaszkowe.
Budowa
Czaszka holotypu Liaoceratops miała rozmiary porównywalne z Psittacosaurus i Chaoyangsaurus. Była ona stosunkowo głęboka i mierzyła ok. 14 cm. Pysk był względnie szeroki, a dach czaszki – płaski. W kości przedszczękowej znajdowały się 3 cylindryczne zęby, podobnie jak u Archaeoceratops. Zęby zapełniały względnie krótki odcinek szczęk, inaczej niż u zaawansowanych ceratopsów (Xu i in., 2002). He i in. (2018) zauważyli, że w niektórych miejscach w rzędzie zębów były widoczne dwie nowe generacje. W momencie wymiany stary ząb uległ rozległej resorpcji, przypuszczalnie związanej ze wzrostem szczęki, ale zachował swoją funkcjonalność do momentu wypadnięcia. Wymiana następowała od przodu do tyłu. Prawdopodobnie proces wymiany zębów przebiegał symetrycznie po obu stronach szczęk. Z kości jarzmowych wyrastały niskie, boczne rogi. Kostna kryza, osłaniająca kark, była krótka i niezbyt szeroka, przy czym u młodych okazów była proporcjonalnie krótsza. Młodsze osobniki miały też mniejsze rogi jarzmowe i mniej zębów (Xu i in., 2002).
Paleoekologia
Zob. Dilong#Peleoekologia i paleobiologia
Spis gatunków
| Liaoceratops | Xu, Makovicky, Wang, Norell i You, 2002 |
| L. yanzigou | Xu, Makovicky, Wang, Norell i You, 2002 |
Bibliografia
He, Y., Makovicky, P. J., Xu, X., & You, H. (2018). "High-resolution computed tomographic analysis of tooth replacement pattern of the basal neoceratopsian Liaoceratops yanzigouensis informs ceratopsian dental evolution". Scientific Reports, 8(1), 5870. doi:10.1038/s41598-018-24283-5
Xu, X., Makovicky, P.J., Wang, X, Norell, M.A. & You, H. (2002). "A ceratopsian dinosaur from China and the early evolution of Ceratopsia". Nature. 416 (6878): 314–317. doi:10.1038/416314a.
Yang Yu-qing, Yin Ya-lei, Zhou Chang-fu & Wu Wen-hao. (2017). "A new specimen of Liaoceratops yanzigouensis from Early Cretaceous Yixian Formation in western Liaoning", Global Geology 36(3): 663-670
You, H., Tanoue, K., & Dodson, P. (2007). "A new specimen of Liaoceratops yanzigouensis (Dinosauria: Neoceratopsia) from the Early Cretaceous of Liaoning Province, China", Acta Geologica Sinica 81(6): 898-904. [abstrakt]
- ↑ 1,0 1,1 Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
- ↑ Chang, S. C., Gao, K. Q., Zhou, C. F., & Jourdan, F. (2017). "New chronostratigraphic constraints on the Yixian Formation with implications for the Jehol Biota". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 487, 399-406. doi:10.1016/j.palaeo.2017.09.026
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Liaoceratops_skull.png){kind=link}