Wiehenvenator

do weryfikacji

Autor:	Korekta:
Kamil Kamiński

---

Wiehenvenator (wihenwenator)
Długość:	ok. 7,9-8,3 m
Masa:	?
Miejsce występowania:	Niemcy – Nadrenia Północna - Westfalia (formacja Ornatenton)
Czas występowania	ok 166-163 Ma środkowa jura - (środkowy kelowej)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Megalosauroidea Megalosauridae
Rekonstrukcja wihenwenatora. Autor: I do dinosaurs [3].
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":5,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Wiehenvenator to rodzaj dość dużego teropoda ze środkowej jury. Jego szczątki odkryto na terenie współczesnych Niemiec. Wg Rauhuta i in. (2016) jego najbliższym krewnym był Torvosaurus.

Etymologia

Nazwa Wiehenvenator pochodzi od łańcucha wzgórz Wiehengebirge, ciągnącego się na południe od miasta Minden w Niemczech, oraz łacińskiego słowa venator, czyli „myśliwy”. Epitet gatunkowy albati honoruje Friedricha Albata - okrywcę tego dinozaura.

Materiał kopalny

Rekonstrukcja głowy Wiehenvenator. Autor: Midiaou Diallo. [1].

Holotyp to niekompletny szkielet z fragmentaryczną czaszką jednego, prawie dorosłego osobnika. Obejmuje on kilka kości z prawej strony czaszki (k. przedszczękową, szczękową, łzową, zaoczodołową, fragment k. kwadratowo-jarzmowej, fragment k. zębowej i sześć zębów), trzy kręgi ogonowe, pięć całych żeber i fragmenty innych, parę zrośniętych gastralii, paliczek dłoni, obie k. strzałkowe, prawą k. skokową i niekompletną prawą k. piętową. Do tego osobnika mogą też należeć dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, znalezione w innym czasie. Szczątki znaleziono w osadach morskich. Prawdopodobnie po śmierci zwierzęcia jego ciało trafiło więc do morza, gdzie zostało pogrzebane.

Odkrycie i opis

Szczątki wihenwenatora zostały odkryte w 1998 r. przez geologa Friedricha Albata. Jeszcze przed nazwaniem i oficjalnym opisem zdobył on sławę jako „Monster von Minden”, czyli "Potwór z Minden". Początkowo rozmiary tego zwierzęcia szacowano nawet na 15 m długości. Wiehenvenator został opisany w 2016 r. przez zespół paleontologów: Oliver Rauhut, Tom Huebner i Klaus-Peter Lanser.

Budowa i rozmiary

Wiehenvenator był dość dużym megalozaurydem o ciężkiej budowie, podobnym do swoich krewniaków. Czaszka jest niekompletna, ale zachowane fragmenty wskazują, że była ona stosunkowo długa i niska. Nozdrza były proporcjonalnie duże, a okno przedoczodołowe niskie i wydłużone. Oczodół miał prawdopodobnie wysoki, owalny kształt. W kości szczękowej znajdowało się 13 bocznie spłaszczonych i silnie zakrzywionych zębów o piłkowanych krawędziach.

Jak podają autorzy opisu, kość szczękowa Wiehenvenator odpowiada 82% wielkości analogicznej kości Torvosaurus gurneyi, kręgi ogonowe mają rozmiary porównywalne z Torvosaurus tanneri, a kości strzałkowe są nawet nieco dłuższe niż u tego ostatniego. Na tej podstawie uznali oni, że wihenwenator był jednym z największych europejskich teropodów, nieznacznie mniejszym od torwozaura. Rys. 3 w pracy opisującej tego teropoda sugeruje, że mierzył on ok. 7,9 m. Michael Mortimer (2016 online) szacuje go na 8,3 m długości. Początkowe oceny były więc mocno przesadzone.

Rekonstrukcja szkieletu Torvosaurus tanneri Zapewne Wiehenvenator cechował się podobną budową szkieletową. Autor: Scott Hartman [2].

Paleoekologia

Podobnie jak większość teropodów, Wiehenvenator był mięsożercą. Ponieważ żył na licznych w ówczesnej Europie wyspach, prawdopodobne wydaje się, że często żywił się wyrzuconymi na brzeg martwymi rybami czy krokodylami. Oprócz tego mógł też polować na zwierzęta lądowe. Analiza preferencji środowiskowych jurajskich teropodów wskazuje, że megalozauroidy były częste w środowiskach przybrzeżnych, podczas gdy allozauroidy żyły zwykle bardziej w głębi lądu (Rauhut i in., 2016).

Spis gatunków

Wiehenvenator	Rauhut, Huebner i Lanser, 2016
W. albati	Rauhut, Huebner i Lanser, 2016

Bibliografia

Mortimer, M. (2016 online). The Monster of Minden published at last. The Theropod Database Blog. [4]

Rauhut, O., Hübner, T., Lanser, K. (2016 online). A new megalosaurid theropod dinosaur from the late Middle Jurassic (Callovian) of north-western Germany: implications for theropod evolution and faunal turnover in the Jurassic. Palaeontologia Electronica. 19.2.26A: 1-65. [5].

Switek, B. (2016). Paleo Profile: The Monster of Minden. Paleontologists announce a new carnivore that stalked Jurassic shores. Scientific American Blog. [6].