Gobivenator: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawki) |
m (→Budowa) |
||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| − | | | + | | Autorzy: |
| − | |||
|- | |- | ||
| − | | [[Dawid Mazurek]], [[Marcin Szermański]] | + | | [[Dawid Mazurek]], [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Łukasz Czepiński]] |
| − | |||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 24: | Linia 22: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[Mongolia]] | + | | [[Mongolia]] <br><small>Ajmak południowogobijski - Dzamin Khond</small><br><small>([[formacja]] [[Djadokhta]])</small> |
| − | |||
| − | <small>([[formacja]] [[Djadokhta]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| Linia 47: | Linia 43: | ||
[[Troodontidae]] | [[Troodontidae]] | ||
| − | + | |- | |
| + | | colspan=2 |[[Plik:Gobivenator.jpg|400px]] | ||
| + | <small>Rekonstrukcja szkieletu gobiwenatora.<br> | ||
| + | © T. Tsuihiji et al., 2014. Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2014. | ||
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Gobivenator'' to [[rodzaj]] [[troodontyd]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]] na obszarze dzisiejszej [[Mongolia|Mongolii]], który został opisany w oparciu o wyjątkowo kompletny szkielet. | + | ''Gobivenator'' to [[rodzaj]] [[troodontyd]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]] na obszarze dzisiejszej [[Mongolia|Mongolii]], który został opisany w oparciu o wyjątkowo kompletny, jak na tę grupę, szkielet. |
| + | |||
| + | ==Materiał kopalny== | ||
| + | [[Plik:Gobivenator2.jpg|300px|thumb|right|[[Holotyp]] ''Gobivenator mongoliensis'' (okaz MPC-D 100/86).<br> © T. Tsuihiji et al., 2014. Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2014.]] | ||
| + | Znany jest niemal kompletny szkielet, [[holotyp]] o numerze inwentaryzacyjnym MPC-D 100/86. Brak głównie samego przodu czaszki, środkowych kręgów szyjnych, dłoni i większości kości stóp. Jest to dotychczas najbardziej kompletny szkielet późnokredowego troodontyda. | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| Linia 57: | Linia 60: | ||
{{Szablon: diagnoza}} | {{Szablon: diagnoza}} | ||
| − | Od wszystkich innych [[takson]]ów [[troodontyd]]ów, gobiwenator różnił się obecnością dołka na kości kątowej górnej (''surangulare''), przed tylną krawędzią otworu tej kości oraz spiczastym końcem zrośniętych kości ciemieniowych, który klinowato wchodził w V-kształtną przerwę między kośćmi czołowymi. Inne potencjalne autapomorfie zlokalizowane są na kości zaoczodołowej i na wyrostkach ogonowych (szewronach). | + | Od wszystkich innych [[takson]]ów [[troodontyd]]ów, gobiwenator różnił się obecnością dołka na kości kątowej górnej (''surangulare''), znajdującym się przed tylną krawędzią otworu tej kości, oraz spiczastym końcem zrośniętych kości ciemieniowych, który klinowato wchodził w V-kształtną przerwę między kośćmi czołowymi. Inne potencjalne [[autapomorfia|autapomorfie]] zlokalizowane są na kości zaoczodołowej i na wyrostkach ogonowych ([[szewrony|szewronach]]). |
| + | |||
| + | Dobrze zachowana czaszka umożliwia wgląd w budowę okolicy podniebienia. Przypomina ona tą u [[dromeozauryd]]ów i ''[[Archaeopteryx]]''. Zauważalny jest trend w wydłużaniu wyrostka skrzydłowatego kości podniebiennej (''pterygoid process of the palatine'') i redukcji szwu między nią a pterygoidem, w linii prowadzącej do [[bazalny]]ch [[Avialae]]. Czaszka ''Gobivenator'' była wprawdzie akinetyczna (z nieruchomymi stawami), ale miała pewne preadaptacje związane z tą funkcją (takie jak utrata epipterygoidu, redukcja powierzchni stawowych między kośćmi). | ||
| − | + | ==Pokrewieństwo== | |
| + | Autorzy opisu gobiwenatora sugerują, ze był on [[takson siostrzany|taksonem siostrzanym]] do grupy tworzonej przez najbardziej zaawansowane troodontydy ([[Troodontinae]] - ''[[Saurornithoides]]'', ''[[Zanabazar]]'' i ''[[Troodon]]''. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa [[rodzaj]]owa oznacza łowcę z Gobi, | + | Nazwa [[rodzaj]]owa oznacza "łowcę z Gobi", zaś epitet gatunkowy odnosi się do Mongolii. Można więc przetłumaczyć nazwę tego dinozaura jako "mongolski łowca z Gobi". |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Wersja z 05:40, 13 lut 2016
| Autorzy: |
| Dawid Mazurek, Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Łukasz Czepiński |
| Gobivenator (gobiwenator) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 1,75[1] m |
| Masa: | ok. ? kg |
| Miejsce występowania: | Mongolia Ajmak południowogobijski - Dzamin Khond (formacja Djadokhta) |
| Czas występowania | późna kreda (kampan)
ok. 84-72 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja szkieletu gobiwenatora. | |
Wstęp
Gobivenator to rodzaj troodontyda żyjącego w późnej kredzie na obszarze dzisiejszej Mongolii, który został opisany w oparciu o wyjątkowo kompletny, jak na tę grupę, szkielet.
Materiał kopalny
© T. Tsuihiji et al., 2014. Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2014.
Znany jest niemal kompletny szkielet, holotyp o numerze inwentaryzacyjnym MPC-D 100/86. Brak głównie samego przodu czaszki, środkowych kręgów szyjnych, dłoni i większości kości stóp. Jest to dotychczas najbardziej kompletny szkielet późnokredowego troodontyda.
Budowa
Gobivenator był podobny do innych zaawansowanych troodontydów.
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Od wszystkich innych taksonów troodontydów, gobiwenator różnił się obecnością dołka na kości kątowej górnej (surangulare), znajdującym się przed tylną krawędzią otworu tej kości, oraz spiczastym końcem zrośniętych kości ciemieniowych, który klinowato wchodził w V-kształtną przerwę między kośćmi czołowymi. Inne potencjalne autapomorfie zlokalizowane są na kości zaoczodołowej i na wyrostkach ogonowych (szewronach).
Dobrze zachowana czaszka umożliwia wgląd w budowę okolicy podniebienia. Przypomina ona tą u dromeozaurydów i Archaeopteryx. Zauważalny jest trend w wydłużaniu wyrostka skrzydłowatego kości podniebiennej (pterygoid process of the palatine) i redukcji szwu między nią a pterygoidem, w linii prowadzącej do bazalnych Avialae. Czaszka Gobivenator była wprawdzie akinetyczna (z nieruchomymi stawami), ale miała pewne preadaptacje związane z tą funkcją (takie jak utrata epipterygoidu, redukcja powierzchni stawowych między kośćmi).
Pokrewieństwo
Autorzy opisu gobiwenatora sugerują, ze był on taksonem siostrzanym do grupy tworzonej przez najbardziej zaawansowane troodontydy (Troodontinae - Saurornithoides, Zanabazar i Troodon.
Etymologia
Nazwa rodzajowa oznacza "łowcę z Gobi", zaś epitet gatunkowy odnosi się do Mongolii. Można więc przetłumaczyć nazwę tego dinozaura jako "mongolski łowca z Gobi".
Spis gatunków
| Gobivenator | Tsuihiji, Barsbold, Watabe, Tsogtbaatar, Chinzorig, Fujiyama i Suzuki, 2014 |
|---|---|
| G. mongoliensis | Tsuihiji, Barsbold, Watabe, Tsogtbaatar, Chinzorig, Fujiyama i Suzuki, 2014 |
Bibliografia
Tsuihiji, T., Barsbold, R., Watabe, M., Tsogtbaatar, K., Chinzorig, T., Fujiyama, Y. & Suzuki, S. (2014) An exquisitely preserved troodontid theropod with new information on the palatal structure from the Upper Cretaceous of Mongolia. Naturwissenschaften. doi: 10.1007/s00114-014-1143-9 [w druku]
- ↑ Wg ryciny w Tsuihiji i in., 2014.
