Patagosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Patagosaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Patagosaurus''}} | ||
− | + | {{Opis | |
− | { | + | |Autor = [[Tomasz Sokołowski]] |
− | | Autor | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Marcin Szermański]], [[Mateusz Tałanda]] |
− | + | |nazwa = ''Patagosaurus'' (patagozaur) | |
− | + | |długość = 15-16,5 m | |
− | + | |wysokość = | |
− | | [[Maciej Ziegler]] | + | |masa = 8,5-12 t |
− | [[Marcin Szermański]] | + | |dieta = roślinożerny |
− | | | + | |miejsce = [[Argentyna]] - prowincja Chubut |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | | 8,5-12 t | ||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | | [[Argentyna]] | ||
<small>(formacja [[Cañodon Asfalto]])</small> | <small>(formacja [[Cañodon Asfalto]])</small> | ||
− | | | + | |czas = {{Występowanie|177|170}} |
− | + | 177-170 [[Ma]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | <small>[[wczesna jura|wczesna]]-[[środkowa jura]] ([[toark]]-[[aalen]])</small> | ||
+ | |systematyka = [[Dinosauria]] | ||
+ | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
Linia 46: | Linia 26: | ||
? [[Cetiosauridae]] | ? [[Cetiosauridae]] | ||
− | | | + | |grafika = Patagosaurus.jpg |
− | + | |podpis = <small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Patagosaurus''. Autor: "Smokeybjb". [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Patagosaurus.jpg]</small> | |
− | <small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Patagosaurus''. Autor: "Smokeybjb". [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Patagosaurus.jpg]</small> | + | |PorównanieGrupa = Sauropoda |
− | | | + | |PorównanieDługość = 16 |
− | + | |mapa = | |
− | | | + | <display_points type="terrain" zoom=3> |
− | | | + | Chubut, Argentina~formacja [[Cañodon Asfalto]], prowincja Chubut, [[Argentyna]] |
− | <display_points type="terrain" zoom= | ||
− | Chubut, Argentina | ||
</display_points> | </display_points> | ||
− | + | }} | |
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Patagosaurus'' to [[rodzaj]] zauropoda, który żył na terenach południowej Argentyny w | + | ''Patagosaurus'' to [[rodzaj]] zauropoda, który żył na terenach południowej Argentyny w jurze około 177-170 milionów lat temu. Gad ten żył obok takich drapieżników jak ''[[Condorraptor]]'' i ''[[Piatnitzkysaurus]]'' oraz zauropodów z [[rodzaj]]u ''[[Volkheimeria]]'' i nienazwanego jeszcze [[takson]]u. |
Według różnych szacunków mógł dorastać do 15-16,5 metrów długości i osiągać masę 8,5-12 ton. | Według różnych szacunków mógł dorastać do 15-16,5 metrów długości i osiągać masę 8,5-12 ton. | ||
Linia 66: | Linia 44: | ||
''Patagosaurus'' został opisany na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego należącego do dużego, dorosłego osobnika. | ''Patagosaurus'' został opisany na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego należącego do dużego, dorosłego osobnika. | ||
− | Jak dotąd odkryto łącznie (stan na | + | Jak dotąd odkryto łącznie (stan na 2004) 12 niekompletnych szkieletów oraz 5 częściowych czaszek, co czyni go jednym z najlepiej poznanych [[bazalny]]ch euzauropodów. Nie odkryto jedynie kości strzałkowych oraz kości stóp tylnych kończyn. |
W samym [[1977]], [[1982]] i [[1983]] roku [[José Bonaparte]] ze swoimi współpracownikami odnaleźli w regionie Cerro Cóndor 5 niekompletnych okazów, różniących się rozmiarami i wiekiem osobniczym. Prócz tych szkieletów odkopali również 2 szkielety ''[[Piatnitzkysaurus]] floresi'' i 1 bardzo niekompletny należący do ''[[Volkheimeria]] chubutensis''. | W samym [[1977]], [[1982]] i [[1983]] roku [[José Bonaparte]] ze swoimi współpracownikami odnaleźli w regionie Cerro Cóndor 5 niekompletnych okazów, różniących się rozmiarami i wiekiem osobniczym. Prócz tych szkieletów odkopali również 2 szkielety ''[[Piatnitzkysaurus]] floresi'' i 1 bardzo niekompletny należący do ''[[Volkheimeria]] chubutensis''. | ||
Linia 91: | Linia 69: | ||
W [[2006]] roku naukowcy opisali prawdopodobnie blisko spokrewniony z nim [[rodzaj]] ''[[Yuanmousaurus]]'', który posiada podobne cechy kręgów grzbietowych i łopatek – kręgi te są bardziej prymitywne niż u późniejszych, [[jura]]jskich form, jak ''[[Brachiosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i pozostałe neozauropody. Natomiast zęby patagozaura najbardziej przypominają te u ''[[Amygdalodon]]'' pod względem kształtu i proporcjonalnej wielkości. ''Patagosaurus'' miał dość długą szyję, natomiast jego ogon był stosunkowo ekstremalnie długi – przypadało na niego około 60% długości całkowitej zwierzęcia. Pod tym względem przypominał innego bazalnego zauropoda z okresu [[jura]]jskiego – indyjskiego ''[[Barapasaurus]]''. | W [[2006]] roku naukowcy opisali prawdopodobnie blisko spokrewniony z nim [[rodzaj]] ''[[Yuanmousaurus]]'', który posiada podobne cechy kręgów grzbietowych i łopatek – kręgi te są bardziej prymitywne niż u późniejszych, [[jura]]jskich form, jak ''[[Brachiosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i pozostałe neozauropody. Natomiast zęby patagozaura najbardziej przypominają te u ''[[Amygdalodon]]'' pod względem kształtu i proporcjonalnej wielkości. ''Patagosaurus'' miał dość długą szyję, natomiast jego ogon był stosunkowo ekstremalnie długi – przypadało na niego około 60% długości całkowitej zwierzęcia. Pod tym względem przypominał innego bazalnego zauropoda z okresu [[jura]]jskiego – indyjskiego ''[[Barapasaurus]]''. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Linia 105: | Linia 79: | ||
|- | |- | ||
! ''P. fariasi'' | ! ''P. fariasi'' | ||
− | | {{Kpt|Bonaparte}}, 1979 | + | | {{Kpt|[[José Bonaparte|Bonaparte]]}}, [[1979]] |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
− | Bonaparte, J.F. | + | Bonaparte, J.F. 1986. The dinosaurs (carnosaurs, allosaurids, sauropods, cetiosaurids) of the Middle Jurassic of Cerro Cóndor (Chubut, Argentina). Annales de Paléontologie (Vert.-Invert.), t. 72, nr 4, str. 325-386. [http://www.paleoglot.org/files/Bonaparte_86a.pdf] |
− | ( | ||
− | + | Cúneo, R., Ramezani, J., Scasso, R., Pol, D., Escapa, I., Zavattieri, A.M., Bowring, S.A. 2013. High-precision U–Pb geochronology and a new chronostratigraphy for the Cañadón Asfalto Basin, Chubut, central Patagonia: Implications for terrestrial faunal and floral evolution in Jurassic. Gondwana Research, t. 24, str. 1267–1275. [[doi: 10.1016/j.gr.2013.01.010]]. | |
− | + | Holtz, T.R. Jr. 2012. Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information. [http://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf] | |
− | + | Lü, J., Li, S., Ji, Q., Wang, G., Zhang, J., Dong, Z. 2006. New eusauropod dinosaur from Yuanmou of Yunnan Province, China. Acta Geologica Sinica, t. 80, nr 1, str. 5–14. [abstrakt] [http://d.wanfangdata.com.cn/Periodical_dzxb-e200601001.aspx] | |
− | + | Paul, G.S. 2010. The Princeton Field Guide to Dinosaurs. Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford. | |
− | + | Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. 2004. Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press. | |
− | + | Williams, T., DML: http://dml.cmnh.org/2004Jan/msg00367.html | |
− | http:// | + | Wilson, J.A. 2002. Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis. Zoological Journal of the Linnean Society, t. 136, str. 217–276. [http://www-personal.umich.edu/~wilsonja/JAW/Publications_files/Wilson2002.pdf] |
</small> | </small> | ||
Linia 137: | Linia 110: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Jura]] | [[Kategoria:Jura]] | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:toark]] |
+ | [[Kategoria:aalen]] |
Wersja z 16:48, 24 lut 2020
Autor: | Tomasz Sokołowski |
Korekta: | Maciej Ziegler, Marcin Szermański, Mateusz Tałanda |
Patagosaurus (patagozaur) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Długość | 15-16,5 m | ||||
Masa | 8,5-12 t | ||||
Dieta | roślinożerny | ||||
Miejsce | Argentyna - prowincja Chubut
(formacja Cañodon Asfalto) | ||||
Czas |
177-170 Ma | ||||
Systematyka | Dinosauria | ||||
Rekonstrukcja przyżyciowa Patagosaurus. Autor: "Smokeybjb". [1]
Porównanie wielkości Patagosaurus i człowieka. | |||||
Mapa znalezisk | |||||
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Patagosaurus to rodzaj zauropoda, który żył na terenach południowej Argentyny w jurze około 177-170 milionów lat temu. Gad ten żył obok takich drapieżników jak Condorraptor i Piatnitzkysaurus oraz zauropodów z rodzaju Volkheimeria i nienazwanego jeszcze taksonu.
Według różnych szacunków mógł dorastać do 15-16,5 metrów długości i osiągać masę 8,5-12 ton.
Materiał kopalny
Patagosaurus został opisany na podstawie niekompletnego szkieletu pozaczaszkowego należącego do dużego, dorosłego osobnika.
Jak dotąd odkryto łącznie (stan na 2004) 12 niekompletnych szkieletów oraz 5 częściowych czaszek, co czyni go jednym z najlepiej poznanych bazalnych euzauropodów. Nie odkryto jedynie kości strzałkowych oraz kości stóp tylnych kończyn.
W samym 1977, 1982 i 1983 roku José Bonaparte ze swoimi współpracownikami odnaleźli w regionie Cerro Cóndor 5 niekompletnych okazów, różniących się rozmiarami i wiekiem osobniczym. Prócz tych szkieletów odkopali również 2 szkielety Piatnitzkysaurus floresi i 1 bardzo niekompletny należący do Volkheimeria chubutensis.
Jeden z przypisanych osobników, prawdopodobnie należy do nowego, nienazwanego jeszcze taksonu. Różni się od patagozaura morfologią zębów, kręgów grzbietowych i kością biodrową. Jak donosi Tim Williams (DML, 2004) ma być on opisany w nieokreślonej przyszłości przez Olivera Rauhuta.
Budowa
Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Patagosaurus charakteryzuje się:
1. Kręgi szyjne z wydłużonymi blaszkami centroprezygafyzelnymi i "zakapturzonymi" infraprezygafozelnymi coels.
2. Przednie kręgi grzbietowe z wydłużonymi blaszkami centroprezygafyzalnie i postzygodiapofyzalnie płyktami.
3. Łuki neuralne środkowych i tylnych kręgów grzbietowych z "infraprezygafozelnym" otworem pneumatycznym w kanale neuralnym.
4. Wąski poprzecznie trzeci krąg krzyżowy.
5. Proksymalna część kości ramiennej ze średnim grzbietem w tylnym położeniu.
6. Dystalne kłykcie kości ramiennej odsłonięte w przednim położeniu trzonu.
7. Grzbiet goleniowy kości piszczelowej zwrócony ku przodowi (odwrócony).
W 2006 roku naukowcy opisali prawdopodobnie blisko spokrewniony z nim rodzaj Yuanmousaurus, który posiada podobne cechy kręgów grzbietowych i łopatek – kręgi te są bardziej prymitywne niż u późniejszych, jurajskich form, jak Brachiosaurus, Diplodocus i pozostałe neozauropody. Natomiast zęby patagozaura najbardziej przypominają te u Amygdalodon pod względem kształtu i proporcjonalnej wielkości. Patagosaurus miał dość długą szyję, natomiast jego ogon był stosunkowo ekstremalnie długi – przypadało na niego około 60% długości całkowitej zwierzęcia. Pod tym względem przypominał innego bazalnego zauropoda z okresu jurajskiego – indyjskiego Barapasaurus.
Etymologia
Jego nazwa rodzajowa pochodzi od krainy geograficznej Patagonia, zaś nazwa gatunkowa honoruje Ricardo Fariasa – człowieka, który odkrył pierwsze szczątki znajdujące się obecnie w kolekcji Muzeum Historii Naturalnej w Buenos Aires.
Spis gatunków
Patagosaurus | Bonaparte, 1979 |
---|---|
P. fariasi | Bonaparte, 1979 |
Bibliografia
Bonaparte, J.F. 1986. The dinosaurs (carnosaurs, allosaurids, sauropods, cetiosaurids) of the Middle Jurassic of Cerro Cóndor (Chubut, Argentina). Annales de Paléontologie (Vert.-Invert.), t. 72, nr 4, str. 325-386. [2]
Cúneo, R., Ramezani, J., Scasso, R., Pol, D., Escapa, I., Zavattieri, A.M., Bowring, S.A. 2013. High-precision U–Pb geochronology and a new chronostratigraphy for the Cañadón Asfalto Basin, Chubut, central Patagonia: Implications for terrestrial faunal and floral evolution in Jurassic. Gondwana Research, t. 24, str. 1267–1275. doi: 10.1016/j.gr.2013.01.010.
Holtz, T.R. Jr. 2012. Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information. [3]
Lü, J., Li, S., Ji, Q., Wang, G., Zhang, J., Dong, Z. 2006. New eusauropod dinosaur from Yuanmou of Yunnan Province, China. Acta Geologica Sinica, t. 80, nr 1, str. 5–14. [abstrakt] [4]
Paul, G.S. 2010. The Princeton Field Guide to Dinosaurs. Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. 2004. Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.
Williams, T., DML: http://dml.cmnh.org/2004Jan/msg00367.html
Wilson, J.A. 2002. Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis. Zoological Journal of the Linnean Society, t. 136, str. 217–276. [5]