Gualicho: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m (Aranciaga Rolando i in., 2020) |
||
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 12: | Linia 12: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
− | | | + | | 6-9 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
Linia 23: | Linia 23: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
− | | <small>"środkowa" [[kreda]] (środkowy [[cenoman]] -? wczesny [[turon]]<ref>Motta i in. (2016) cytujący prace Garrido (2000; 2010 - w bibliografii pojawia się tylko ta druga, napisana w języku hiszpańskim) podają dla formacji środkowy [[cenoman]] - wczesny [[turon]], zaś Apesteguía i in. (2016) - późny [[cenoman]] - wczesny [[turon]]. Holotyp ''Gualicho'' pochodzi z dolnych warstw formacji, więc | + | | <small>"środkowa" [[kreda]] (środkowy [[cenoman]] -? wczesny [[turon]]<ref>Motta i in. (2016) cytujący prace Garrido (2000; 2010 - w bibliografii pojawia się tylko ta druga, napisana w języku hiszpańskim) podają dla formacji środkowy [[cenoman]] - wczesny [[turon]], zaś Apesteguía i in. (2016) - późny [[cenoman]] - wczesny [[turon]]. Holotyp ''Gualicho'' pochodzi z dolnych warstw formacji, więc prawdopodobnie bliższy prawdy jest cenoman.</ref>)</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
Linia 32: | Linia 32: | ||
[[Theropoda]] | [[Theropoda]] | ||
− | [[Tetanurae]] | + | [[Tetanurae]] (? [[Ceratosauria]]) |
[[Avetheropoda]] | [[Avetheropoda]] | ||
Linia 42: | Linia 42: | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Gualicho.PNG|410px]] | | colspan=2 |[[Plik:Gualicho.PNG|410px]] | ||
− | <small>Rekonstrukcja szkieletu - odnaleziony materiał na biało. <br>Autor: | + | <small>Rekonstrukcja szkieletu - odnaleziony materiał na biało. <br>Autor: Jorge González, źródło: Apesteguía i in., 2016.</small> |
|} | |} | ||
Linia 49: | Linia 49: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Plik: | + | [[Plik:Gualicho_NT.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja. [http://spinops.blogspot.com/2016/07/gualicho-shinyae.html Autor: Nobu Tamura].]] |
+ | |||
+ | [[Plik:Gualicho_stratigraphic_and_geographic_details.PNG|300px|thumb|left|Miejsce znalezienia (oznaczone gwiazdą) i stratygrafia. Źródło: Apesteguía i in., 2016.]] | ||
+ | |||
+ | [[Plik:Gualicho_manual_digits.JPG|200px|thumb|right|Paliczki dłoni. Źródło: Apesteguía i in., 2016.]] | ||
[[Holotyp]] (MPCN PV 0001) to niekompletny szkielet - zob. rys. | [[Holotyp]] (MPCN PV 0001) to niekompletny szkielet - zob. rys. | ||
==Synonim ''Aoniraptor''?== | ==Synonim ''Aoniraptor''?== | ||
− | ''Gualicho shinyae'' i ''[[Aoniraptor]] libertatem'' mogą być [[synonim]]ami. Pochodzą one z tej samej formacji ([[Huincul]]) i zostały odnalezione w odległości najwyżej kilku kilometrów od siebie. Materiał kopalny pokrywa się w znikomym stopniu (środkowe kręgi ogonowe). | + | ''Gualicho shinyae'' i ''[[Aoniraptor]] libertatem'' moim zdaniem mogą być [[synonim]]ami. Pochodzą one z tej samej formacji ([[Huincul]]) i zostały odnalezione w odległości najwyżej kilku kilometrów od siebie. Materiał kopalny pokrywa się w znikomym stopniu (środkowe kręgi ogonowe). |
− | Widoczna jest wyraźna różnica między najbardziej dystalnym kręgiem ''Gualicho'' a ''Aoniraptor'' – ten pierwszy ma duże prezygapofyzy, ale to może wynikać z różnicy w umiejscowieniu kręgu w | + | Widoczna jest wyraźna różnica między najbardziej dystalnym kręgiem ''Gualicho'' a ''Aoniraptor'' – ten pierwszy ma duże prezygapofyzy, ale to może wynikać z różnicy w umiejscowieniu kręgu w kręgosłupie (być może znajdował się za kręgiem z ryc. 24 z Motta i in., 2016). |
− | [[Holotyp]] ''Aoniraptor'' pochodzi od młodego, 6-metrowego okazu (Motta i in., 2016) | + | [[Holotyp]] ''Aoniraptor'' pochodzi od młodego, 6-metrowego okazu (Motta i in., 2016). ''Gualicho'' ma – biorąc pod uwagę długość kości udowej (72 lub 77,5 cm) – zbliżone rozmiary do ''[[Deltadromeus]]'' (ok. 9 m; Sereno i in., 1996). Natomiast porównanie kości udowej z ''[[Fukuiraptor]]'' (Currie i Azuma, 2006) wskazuje na 6-6,4 m długości ''Gualicho''. |
+ | |||
Synonimikę ''Aoniraptor'' i ''Gualicho'' zasugerowali również Mortimer, Cau oraz McFeeters (Mortimer, online 2016). Pierwszeństwo miałaby nazwa ''Gualicho'' (McFeeters powołujący się na Lucasa w Mortimer, online 2016). | Synonimikę ''Aoniraptor'' i ''Gualicho'' zasugerowali również Mortimer, Cau oraz McFeeters (Mortimer, online 2016). Pierwszeństwo miałaby nazwa ''Gualicho'' (McFeeters powołujący się na Lucasa w Mortimer, online 2016). | ||
+ | |||
+ | Opisany kilka dni po omawianym teropodzie, trochę późniejszy ''[[Murusraptor]]'' ([[Rodolfo Coria|Coria]] i [[Philip Currie|Currie]], [[2016]]) zawiera niewiele elementów pokrywających się z ''Gualicho''. Piszczel różni się jednak znacznie (por. ryc. 11 z Apesteguía i in., 2016 z ryc. 26 z Coria i Currie, 2016). | ||
+ | |||
+ | Aranciaga Rolando i in. (2020) wykazali wyraźne różnice w budowie kręgów ogonowych ''Aoniraptor'' i ''Gualicho'' (ten pierwszy ma unikalną strukturę otworów pneumatycznych, których brak u ''Gualicho''). Zdanie autorów, przemawia to zdecydowanie przeciwko synonimice. Co więcej, uważają oni, że oba taksony nie byłe ze sobą nawet blisko spokrewnione. | ||
==Filogeneza== | ==Filogeneza== | ||
Linia 63: | Linia 72: | ||
Motta i in. (2016) zaliczyli wówczas nieopisanego ''Gualicho'' do zaproponowanego przez siebie kladu nie[[megaraptoryd]]owych [[Megaraptora|megaraptorów]] należących do [[Tyrannosauroidea]], do którego należeć też mają ''Aoniraptor'', ''Deltadromeus'' i ''[[Bahariasaurus]]''. | Motta i in. (2016) zaliczyli wówczas nieopisanego ''Gualicho'' do zaproponowanego przez siebie kladu nie[[megaraptoryd]]owych [[Megaraptora|megaraptorów]] należących do [[Tyrannosauroidea]], do którego należeć też mają ''Aoniraptor'', ''Deltadromeus'' i ''[[Bahariasaurus]]''. | ||
− | ''Gualicho'' ma cechy charakterystyczne dla [[ceratozaur]]ów oraz [[tetanur]]ów. Zaawansowane cechy łopatki, kości udowej i strzałkowej łączą go z ''[[Deltadromeus]]''. ''Gualicho'' ma jednak [[tetanur]]ową budowę dłoni a | + | ''Gualicho'' ma cechy charakterystyczne dla [[ceratozaur]]ów oraz [[tetanur]]ów. Zaawansowane cechy łopatki, kości udowej i strzałkowej łączą go z ''[[Deltadromeus]]''. ''Gualicho'' ma jednak [[tetanur]]ową budowę dłoni a główka kości ramiennej nie jest zaokrąglona, co jest typowe dla [[ceratozaur]]ów (Apesteguía i in., 2016). Wypada jednak zauważyć, że autorzy nie przedstawili mapy stanowiska ani nie podali informacji na temat powiązania ze sobą odnalezionych kości, choć hipoteza, że w skład holotypu wchodzą szczątki różnych teropodów wydaje się mi mało prawdopodobna choćby ze względu na podobieństwo elementów różnych części ciała do ''Deltadromeus''. |
− | Biorąc pod uwagę [[ceratozaur]]owe cechy ''Gualicho'' i ''Deltadromeus'' oraz analizowanie tego pierwszego jedynie w macierzach skonstruowanych dla zbadania filogenezy tetanurów, jest możliwe, że te dwa teropody są ceratozaurami. | + | Biorąc pod uwagę [[ceratozaur]]owe cechy ''Gualicho'' i ''Deltadromeus'' oraz analizowanie tego pierwszego jedynie w macierzach skonstruowanych dla zbadania filogenezy tetanurów, jest według mnie możliwe, że te dwa teropody są ceratozaurami. Sądzę, że "tetanurowe" cechy ''Gualicho'' - np. dłoni - wynikająć mogą z tego, że to [[plezjomorfia|plezjomorficzny]], [[bazalny]] ceratozaur. Analiza filogenetyczna [[Tetanurae#Apesteguia_i_in..2C_2016_.28I.29|na podstawie badania Carrano i in. (2012)]] wskazuje, że najbardziej parsymoniczne drzewa mają długość 1075, natomiast jeśli ''Deltadromeus'' i ''Gualicho'' miałyby być ceratozaurami, wartość zwiększa się do 1079. |
+ | |||
+ | Na cechy charakterystyczne dla ceratozaurów, w tym noazaurydów, i tetanurów u ''Gualicho'' i ''Aoniraptor'' wskazują Wang i in. (2017). | ||
+ | |||
+ | Wg Aranciaga Rolando i in. (2020) ''Gualicho'' wykazuje cechy, które przeczą jego przynależności do Megaraptora. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | ''Gualicho'' to hiszpańska nazwa pochodząca od słowa ''watsiltsüm'' z języka Gennaken (inaczej günün-a-künna lub północny Tehuelche). Oznacza boginię, uważaną za posiadaczkę zwierząt a później, po wprowadzeniu chrześcijaństwa, uznaną za demona, która obecnie uważana jest za źródło pecha przez wiejskich osadników (gauchos) z | + | ''Gualicho'' to hiszpańska nazwa pochodząca od słowa ''watsiltsüm'' z języka Gennaken (inaczej günün-a-künna lub północny Tehuelche). Oznacza boginię, uważaną za posiadaczkę zwierząt a później, po wprowadzeniu chrześcijaństwa, uznaną za demona, która obecnie uważana jest za źródło pecha przez wiejskich osadników (gauchos) z południowej części Ameryki Południowej. Nazwę nadano aby oddać trudne okoliczności odkrycia i badania holotypu i sporną historię po jego odkryciu. Epitet gatunkowy honoruje Akiko Shinya, główną preparatorkę w Field Museum of Natural History w Chicago, za wkład w paleontologię, w tym w odkrycie typowego okazu 13 marca 2007 r. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Gualicho'' | ! ''Gualicho'' | ||
− | | {{Kpt|Apesteguía, Smith, Juárez Valieri}} i {{Kpt|Makovicky}}, 2016 | + | | {{Kpt|Apesteguía, Smith, Juárez Valieri}} i {{Kpt|Makovicky}}, [[2016]] |
|- | |- | ||
| = "Nototyrannus" | | = "Nototyrannus" | ||
− | | anonim, 2011 | + | | anonim, [[2011]] ''vide'' {{Kpt|Apesteguía, Smith, Juárez Valieri}} i {{Kpt|Makovicky}}, 2016 |
| ''[[nomen nudum]]'' | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
|- | |- | ||
Linia 82: | Linia 95: | ||
|- | |- | ||
! ''G. shinyae'' | ! ''G. shinyae'' | ||
− | | {{Kpt|Apesteguía, Smith, Juárez Valieri}} i {{Kpt|Makovicky}}, 2016 | + | | {{Kpt|Apesteguía, Smith, Juárez Valieri}} i {{Kpt|Makovicky}}, [[2016]] |
|- | |- | ||
| = "Nototyrannus violantei" | | = "Nototyrannus violantei" | ||
− | | anonim, 2011 | + | | anonim, [[2011]] ''vide'' {{Kpt|Apesteguía, Smith, Juárez Valieri}} i {{Kpt|Makovicky}}, 2016 |
− | | ''[[nomen nudum]]'' | + | | ''[[nomen nudum]]'' |
|- | |- | ||
| ?= ''[[Aoniraptor]] libertatem'' | | ?= ''[[Aoniraptor]] libertatem'' | ||
Linia 95: | Linia 108: | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
<small>Apesteguía, S., , N.D., , R. & , P.J. (2016) "An Unusual New Theropod with a Didactyl Manus from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina" PLoS ONE, 11(7), e0157793. [[doi:10.1371/journal.pone.0157793]] | <small>Apesteguía, S., , N.D., , R. & , P.J. (2016) "An Unusual New Theropod with a Didactyl Manus from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina" PLoS ONE, 11(7), e0157793. [[doi:10.1371/journal.pone.0157793]] | ||
+ | |||
+ | Aranciaga Rolando, M., Garcia Marsà J., Novas F. (2020). "Histology and pneumaticity of Aoniraptor libertatem (Dinosauria, Theropoda), an enigmatic mid‐sized megaraptoran from Patagonia." Journal of Anatomy. [[https://doi.org/10.1111/joa.13225]]. | ||
Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2), 211-300. doi:10.1080/14772019.2011.630927 | Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2), 211-300. doi:10.1080/14772019.2011.630927 | ||
+ | |||
+ | Coria, R.A. & Currie, P.J. (2016) "A New Megaraptoran Dinosaur (Dinosauria, Theropoda, Megaraptoridae) from the Late Cretaceous of Patagonia" PLoS ONE, 11(7), e0157973. [[doi:10.1371/journal.pone.0157973]] | ||
+ | |||
+ | Currie, P.J., & Azuma, Y. (2006) "New specimens, including a growth series, of Fukuiraptor (Dinosauria, Theropoda) from the Lower Cretaceous Kitadani Quarry of Japan" Journal Paleontological Society of Korea, 22(1), 173-193. | ||
Motta, M.J., Aranciaga Rolando, A.M., Rozadilla, S., Agnolín, F.E., Chimento, N.R., Brissón Egli, F. & Novas, F.E. (2016) "New theropod fauna from the Upper Cretaceous (Huincul Formation) of northwestern Patagonia, Argentina" [w:] Khosla, A. & Lucas, S.G. (red.) "Cretaceous Period: Biotic Diversity and Biogeography" New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin 71, 231-253. | Motta, M.J., Aranciaga Rolando, A.M., Rozadilla, S., Agnolín, F.E., Chimento, N.R., Brissón Egli, F. & Novas, F.E. (2016) "New theropod fauna from the Upper Cretaceous (Huincul Formation) of northwestern Patagonia, Argentina" [w:] Khosla, A. & Lucas, S.G. (red.) "Cretaceous Period: Biotic Diversity and Biogeography" New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin 71, 231-253. | ||
Linia 103: | Linia 122: | ||
Sereno, P.C., Dutheil, D.B., Iarochene, M., Larsson, H.C.E., Lyon, G.H., Magwene, P.M., Sidor, C.A., Varricchio, D.J. & Wilson, J.A. (1996) "Predatory dinosaurs from the Sahara and Late Cretaceous faunal differentiation" Science, 272(5264), 986-991. [[doi:10.1126/science.272.5264.986]] | Sereno, P.C., Dutheil, D.B., Iarochene, M., Larsson, H.C.E., Lyon, G.H., Magwene, P.M., Sidor, C.A., Varricchio, D.J. & Wilson, J.A. (1996) "Predatory dinosaurs from the Sahara and Late Cretaceous faunal differentiation" Science, 272(5264), 986-991. [[doi:10.1126/science.272.5264.986]] | ||
+ | |||
+ | Wang, S., Stiegler, J., Amiot, R., Wang, X., Du, G.-h., Clark, J.M. & Xu, X. (2017) "Extreme Ontogenetic Changes in a Ceratosaurian Theropod" Current Biology, 27(1), 144–148. [[doi:10.1016/j.cub.2016.10.043]] | ||
Mortimer, M. (online 2016) http://theropoddatabase.blogspot.com/2016/07/is-gualicho-aoniraptor.html | Mortimer, M. (online 2016) http://theropoddatabase.blogspot.com/2016/07/is-gualicho-aoniraptor.html |
Aktualna wersja na dzień 21:24, 6 cze 2020
Autor: |
Maciej Ziegler |
Gualicho (gualicho) | |
---|---|
Długość: | 6-9 m |
Masa: | ? |
Miejsce występowania: | Argentyna - Río Negro
(formacja Huincul) |
Czas występowania | "środkowa" kreda (środkowy cenoman -? wczesny turon[1]) |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja szkieletu - odnaleziony materiał na biało. |
Wstęp
Gualicho to rodzaj teropoda ze "środkowej" kredy Ameryki Południowej. Nietypowa jest jego zredukowana na modłę tyranozaurydów dłoń, która miała tylko dwa palce.
Materiał kopalny
![](/images/thumb/4/4d/Gualicho_NT.jpg/300px-Gualicho_NT.jpg)
Holotyp (MPCN PV 0001) to niekompletny szkielet - zob. rys.
Synonim Aoniraptor?
Gualicho shinyae i Aoniraptor libertatem moim zdaniem mogą być synonimami. Pochodzą one z tej samej formacji (Huincul) i zostały odnalezione w odległości najwyżej kilku kilometrów od siebie. Materiał kopalny pokrywa się w znikomym stopniu (środkowe kręgi ogonowe). Widoczna jest wyraźna różnica między najbardziej dystalnym kręgiem Gualicho a Aoniraptor – ten pierwszy ma duże prezygapofyzy, ale to może wynikać z różnicy w umiejscowieniu kręgu w kręgosłupie (być może znajdował się za kręgiem z ryc. 24 z Motta i in., 2016). Holotyp Aoniraptor pochodzi od młodego, 6-metrowego okazu (Motta i in., 2016). Gualicho ma – biorąc pod uwagę długość kości udowej (72 lub 77,5 cm) – zbliżone rozmiary do Deltadromeus (ok. 9 m; Sereno i in., 1996). Natomiast porównanie kości udowej z Fukuiraptor (Currie i Azuma, 2006) wskazuje na 6-6,4 m długości Gualicho.
Synonimikę Aoniraptor i Gualicho zasugerowali również Mortimer, Cau oraz McFeeters (Mortimer, online 2016). Pierwszeństwo miałaby nazwa Gualicho (McFeeters powołujący się na Lucasa w Mortimer, online 2016).
Opisany kilka dni po omawianym teropodzie, trochę późniejszy Murusraptor (Coria i Currie, 2016) zawiera niewiele elementów pokrywających się z Gualicho. Piszczel różni się jednak znacznie (por. ryc. 11 z Apesteguía i in., 2016 z ryc. 26 z Coria i Currie, 2016).
Aranciaga Rolando i in. (2020) wykazali wyraźne różnice w budowie kręgów ogonowych Aoniraptor i Gualicho (ten pierwszy ma unikalną strukturę otworów pneumatycznych, których brak u Gualicho). Zdanie autorów, przemawia to zdecydowanie przeciwko synonimice. Co więcej, uważają oni, że oba taksony nie byłe ze sobą nawet blisko spokrewnione.
Filogeneza
Gualicho został opisany przez Apesteguíę i in. (2016) jako takson siostrzany Deltadromeus (uważanego z reguły za ceratozaura) u podstawy Neovenatoridae w ramach Carnosauria (analiza filogenetyczna na podstawie Carrano i in., 2012). Autorzy przeprowadzili też drugą analizę (na podstawie Porfiri i in., 2014), bez uwzględnienia Deltadromeus, w której Gualicho okazał się taksonem siostrzanym Chilantaisaurus u podstawy Coelurosauria (do których należały też Carcharodontosauridae i Neovenator; megaraptory były zaś nieco bardziej zaawansowane). Motta i in. (2016) zaliczyli wówczas nieopisanego Gualicho do zaproponowanego przez siebie kladu niemegaraptorydowych megaraptorów należących do Tyrannosauroidea, do którego należeć też mają Aoniraptor, Deltadromeus i Bahariasaurus.
Gualicho ma cechy charakterystyczne dla ceratozaurów oraz tetanurów. Zaawansowane cechy łopatki, kości udowej i strzałkowej łączą go z Deltadromeus. Gualicho ma jednak tetanurową budowę dłoni a główka kości ramiennej nie jest zaokrąglona, co jest typowe dla ceratozaurów (Apesteguía i in., 2016). Wypada jednak zauważyć, że autorzy nie przedstawili mapy stanowiska ani nie podali informacji na temat powiązania ze sobą odnalezionych kości, choć hipoteza, że w skład holotypu wchodzą szczątki różnych teropodów wydaje się mi mało prawdopodobna choćby ze względu na podobieństwo elementów różnych części ciała do Deltadromeus. Biorąc pod uwagę ceratozaurowe cechy Gualicho i Deltadromeus oraz analizowanie tego pierwszego jedynie w macierzach skonstruowanych dla zbadania filogenezy tetanurów, jest według mnie możliwe, że te dwa teropody są ceratozaurami. Sądzę, że "tetanurowe" cechy Gualicho - np. dłoni - wynikająć mogą z tego, że to plezjomorficzny, bazalny ceratozaur. Analiza filogenetyczna na podstawie badania Carrano i in. (2012) wskazuje, że najbardziej parsymoniczne drzewa mają długość 1075, natomiast jeśli Deltadromeus i Gualicho miałyby być ceratozaurami, wartość zwiększa się do 1079.
Na cechy charakterystyczne dla ceratozaurów, w tym noazaurydów, i tetanurów u Gualicho i Aoniraptor wskazują Wang i in. (2017).
Wg Aranciaga Rolando i in. (2020) Gualicho wykazuje cechy, które przeczą jego przynależności do Megaraptora.
Etymologia
Gualicho to hiszpańska nazwa pochodząca od słowa watsiltsüm z języka Gennaken (inaczej günün-a-künna lub północny Tehuelche). Oznacza boginię, uważaną za posiadaczkę zwierząt a później, po wprowadzeniu chrześcijaństwa, uznaną za demona, która obecnie uważana jest za źródło pecha przez wiejskich osadników (gauchos) z południowej części Ameryki Południowej. Nazwę nadano aby oddać trudne okoliczności odkrycia i badania holotypu i sporną historię po jego odkryciu. Epitet gatunkowy honoruje Akiko Shinya, główną preparatorkę w Field Museum of Natural History w Chicago, za wkład w paleontologię, w tym w odkrycie typowego okazu 13 marca 2007 r.
Spis gatunków
Gualicho | Apesteguía, Smith, Juárez Valieri i Makovicky, 2016 | |
---|---|---|
= "Nototyrannus" | anonim, 2011 vide Apesteguía, Smith, Juárez Valieri i Makovicky, 2016 | nomen nudum |
?= Aoniraptor | Motta, Aranciaga Rolando, Rozadilla, Agnolín, Chimento, Brissón Egli i Novas, 2016 | |
G. shinyae | Apesteguía, Smith, Juárez Valieri i Makovicky, 2016 | |
= "Nototyrannus violantei" | anonim, 2011 vide Apesteguía, Smith, Juárez Valieri i Makovicky, 2016 | nomen nudum |
?= Aoniraptor libertatem | Motta, Aranciaga Rolando, Rozadilla, Agnolín, Chimento, Brissón Egli i Novas, 2016 |
Bibliografia
Apesteguía, S., , N.D., , R. & , P.J. (2016) "An Unusual New Theropod with a Didactyl Manus from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina" PLoS ONE, 11(7), e0157793. doi:10.1371/journal.pone.0157793
Aranciaga Rolando, M., Garcia Marsà J., Novas F. (2020). "Histology and pneumaticity of Aoniraptor libertatem (Dinosauria, Theropoda), an enigmatic mid‐sized megaraptoran from Patagonia." Journal of Anatomy. [[1]].
Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2), 211-300. doi:10.1080/14772019.2011.630927
Coria, R.A. & Currie, P.J. (2016) "A New Megaraptoran Dinosaur (Dinosauria, Theropoda, Megaraptoridae) from the Late Cretaceous of Patagonia" PLoS ONE, 11(7), e0157973. doi:10.1371/journal.pone.0157973
Currie, P.J., & Azuma, Y. (2006) "New specimens, including a growth series, of Fukuiraptor (Dinosauria, Theropoda) from the Lower Cretaceous Kitadani Quarry of Japan" Journal Paleontological Society of Korea, 22(1), 173-193.
Motta, M.J., Aranciaga Rolando, A.M., Rozadilla, S., Agnolín, F.E., Chimento, N.R., Brissón Egli, F. & Novas, F.E. (2016) "New theropod fauna from the Upper Cretaceous (Huincul Formation) of northwestern Patagonia, Argentina" [w:] Khosla, A. & Lucas, S.G. (red.) "Cretaceous Period: Biotic Diversity and Biogeography" New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin 71, 231-253.
Porfiri, J.D., Novas, F.E., Calvo, J.O., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D. & Cerda, I.A. (2014) "Juvenile specimen of Megaraptor (Dinosauria, Theropoda) sheds light about tyrannosauroid radiation" Cretaceous Research, 51, 35-55. doi:10.1016/j.cretres.2014.04.007
Sereno, P.C., Dutheil, D.B., Iarochene, M., Larsson, H.C.E., Lyon, G.H., Magwene, P.M., Sidor, C.A., Varricchio, D.J. & Wilson, J.A. (1996) "Predatory dinosaurs from the Sahara and Late Cretaceous faunal differentiation" Science, 272(5264), 986-991. doi:10.1126/science.272.5264.986
Wang, S., Stiegler, J., Amiot, R., Wang, X., Du, G.-h., Clark, J.M. & Xu, X. (2017) "Extreme Ontogenetic Changes in a Ceratosaurian Theropod" Current Biology, 27(1), 144–148. doi:10.1016/j.cub.2016.10.043
Mortimer, M. (online 2016) http://theropoddatabase.blogspot.com/2016/07/is-gualicho-aoniraptor.html
- ↑ Motta i in. (2016) cytujący prace Garrido (2000; 2010 - w bibliografii pojawia się tylko ta druga, napisana w języku hiszpańskim) podają dla formacji środkowy cenoman - wczesny turon, zaś Apesteguía i in. (2016) - późny cenoman - wczesny turon. Holotyp Gualicho pochodzi z dolnych warstw formacji, więc prawdopodobnie bliższy prawdy jest cenoman.