Ojoceratops: Różnice pomiędzy wersjami
(Jasinski i in., 2011) |
|||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Ojoceratops''}} | {{DISPLAYTITLE:''Ojoceratops''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Maciej Ziegler]], [[Marcin Szermański]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]] |
| − | + | |nazwa = ''Ojoceratops'' (ojoceratops) | |
| − | + | |długość = | |
| − | [[Marcin Szermański]] | + | |wysokość = |
| − | | | + | |masa = |
| − | + | |dieta = roślinożerny | |
| − | + | |miejsce = [[USA]] - Nowy Meksyk | |
| − | + | <small>([[formacja]] [[Ojo Alamo]] - ogniwo Naashoibito)</small> | |
| − | + | |czas = {{Występowanie|66.9|66.4}} | |
| − | + | ok. 66,9-66,4 [[Ma]]<ref>Więcej o wieku formacji [[Ojo Alamo]] zobacz w [[Ojo Alamo#Wiek]].</ref><br> | |
| − | + | <small>[[późna kreda]] ([[mastrycht]])</small> | |
| − | | | + | |systematyka = |
| − | + | [[Dinosauria]] | |
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | [[USA]] - Nowy Meksyk | ||
| − | |||
| − | <small>(formacja [[Ojo Alamo]] - ogniwo Naashoibito)</small> | ||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | |||
| − | <small> | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Ceratopsia]] | [[Ceratopsia]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Ceratopsoidea]] | [[Ceratopsoidea]] | ||
| Linia 55: | Linia 27: | ||
[[Triceratopsini]] | [[Triceratopsini]] | ||
| − | | | + | |grafika = Ojoceratops fowleri profile reconstruction.jpg |
| − | + | |podpis = Rekonstrukcja ojoceratopsa. Autor: LancianIdolatry [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ojoceratops_fowleri_profile_reconstruction.jpg] | |
| − | + | |PorównanieGrupa = | |
| − | |} | + | |PorównanieDługość = |
| − | + | |mapa = | |
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Ojoceratops'' to [[rodzaj]] chasmozauryna | + | ''Ojoceratops'' to [[rodzaj]] chasmozauryna żyjącego pod koniec ery mezozoicznej na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Według niektórych badaczy jego znaleziska mogą reprezentować [[rodzaj]] ''[[Triceratops]]''. |
| − | |||
| − | ''Ojoceratops'' | + | ==Materiał kopalny== |
| + | [[Plik:Ojoceratops-skull.png|thumb|Rekonstrukcja czaszki ''Ojoceratops''. Na biało zostały zaznaczone znane elementy. Autor: Yusuke-rex [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ojoceratops-skull.png]]] | ||
| + | [[Holotyp]] (SMP VP-1865) - kompletna lewa kość łuskowa, być może należąca do osobnika niedorosłego. Według Jasinskiego i współpracowników (2011) wszystkie skamieniałości ceratopsydów przypisane przez Sullivana i Lucasa (2010) należą do ojoceraropsa (m.in. kości czaszki, żebra, łopatki i kość łonowa). Ponadto do ojoceraropsa mogą należeć również inne szczątki niezidentyfikowanych ceratopsydów z formacji Ojo Alamo (kości czaszki oraz kręg grzbietowy). | ||
| − | == | + | ==Budowa i ważność== |
| − | [[ | + | [[Plik: Dineobellator_Sergey_Krasovskiy.png|thumb|Rekonstrukcja paleośrodowiska formacji Ojo Alamo wraz z dinozaurami. Para ''Ojoceratops'' znajduje się po prawej stronie. Autor: Sergey Krasovskiy. Źródło: Jasinski i in., 2020 [https://www.nature.com/articles/s41598-020-61480-7].]] |
| + | ''Ojoceratops'' był [[zaawansowany]]m (należącym do [[Triceratopsini]]) i dużym chasmozaurynem. Porównanie wielkości znalezionych kości z ''Triceratops'' sugeruje mniejsze wymiary omawianego dinozaura. ''Ojoceratops'' był czworonożnym roślinożercą, podobnie jak inne dinozaury, które prawdopodobnie z nim współegzystowały - [[tytanozaur]] ''[[Alamosaurus]]'' i [[nodozauryd]] ''[[Glyptodontopelta]]''. Wg [[Robert Sullivan|Sullivana]] i [[Spencer Lucas|Lucasa]] ([[2010]]) ''Ojoceratops'' różni się od innych chasmozaurynów unikalną morfologią kości łuskowej. Jednak niektórzy naukowcy uważają, że ''O. fowleri'' nie odróżnia się na tyle od innych ceratopsów, aby uznać jego ważność - jak zauważa [[Nicholas Longrich|Longrich]] ([[2011]]), szeroki, kwadratowy koniec kości łuskowej, będący prawdopodobnie cechą unikalną ''Ojoceratops'' jest obecny u co najmniej jednego osobnika ''[[Triceratops]]''. Jeśli jest to rzeczywiście synonim, to mały róg nosowy sugeruje ''[[Triceratops#T._horridus|Triceratops horridus]]''. Z taką interpretacją nie zgadzają się Jasinski i współpracownicy (2011). Zdaniem badaczy [[Longrich]] pominął inne cechy diagnostyczne kości łuskowej ojoceraropsa. Ponadto środkowa linia ciemieniowa kryzy wykazuje odmienną budowę niż [[triceratops]]. Na tej podstawie Jasinski i współautorzy uznają ''Ojoceratops'' za ważny takson. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Ojoceratops'' znaczy "rogate oblicze z Ojo" (Ojo + gr. ''ceratops''), czyli z nazwy formacji (pełna nazwa [[Ojo Alamo]]), w pokładach której go znaleziono. Epitet gatunkowy | + | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Ojoceratops'' znaczy "rogate oblicze z Ojo" (Ojo + gr. ''ceratops''), czyli z nazwy formacji (pełna nazwa [[Ojo Alamo]]), w pokładach której go znaleziono. Epitet gatunkowy ''fowleri'' honoruje Denvera Fowlera, który odkrył [[holotyp]] a także inne osobniki przypisane przez autorów nazwy do ''Ojoceratops''. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V| ''Ojoceratops''}} | |
| {{Kpt|[[Robert Sullivan|Sullivan]]}} i {{Kpt|[[Spencer Lucas|Lucas]]}}, [[2010]] | | {{Kpt|[[Robert Sullivan|Sullivan]]}} i {{Kpt|[[Spencer Lucas|Lucas]]}}, [[2010]] | ||
| − | |||
|- | |- | ||
| − | + | |{{V| ''O. fowleri''}} | |
| − | | {{Kpt|Sullivan}} i {{Kpt|Lucas}}, | + | | {{Kpt|[[Robert Sullivan|Sullivan]]}} i {{Kpt|Lucas}}, [[2010]] |
| − | |||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | + | Jasinski, S. E., Sullivan, R. M., & Lucas, S. G. (2011). "Taxonomic composition of the Alamo Wash local fauna from the Upper Cretaceous Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 53: 216-271 | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Longrich, N. R. (2011) "''Titanoceratops ouranous'', a giant horned dinosaur from the Late Campanian of New Mexico" Cretaceous Research, 32(3), 264-276. [[doi:10.1016/j.cretres.2010.12.007]] | |
| − | + | Sampson, S. D., Loewen, M. A., Farke, A. A., Roberts, E. M., Forster, C. A., Smith, J. A. & Titus, A. L. (2010) "New Horned Dinosaurs from Utah Provide Evidence for Intracontinental Dinosaur Endemism" PLoS ONE, 5(9), e12292. [[doi:10.1371/journal.pone.0012292]] | |
| − | + | Sullivan, R. M., & Lucas, S. G. (2010). "A New Chasmosaurine (Ceratopsidae, Dinosauria) from the Upper Cretaceous Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico".[w:] Ryan, M. J., Chinnery, B. J. & Eberth, D. A. (red.) "New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium". wyd. Indiana University, Bloomington, 169-178. | |
| − | </small> | + | <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 108: | Linia 74: | ||
[[Kategoria:USA]] | [[Kategoria:USA]] | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
| − | |||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Mastrycht]] | [[Kategoria:Mastrycht]] | ||
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 08:17, 15 lis 2025
| Autor: | Maciej Ziegler, Marcin Szermański |
| Korekta: | Paweł Konarzewski |
| Ojoceratops (ojoceratops) | |
|---|---|
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | USA - Nowy Meksyk |
| Czas |
ok. 66,9-66,4 Ma[1] |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja ojoceratopsa. Autor: LancianIdolatry [3] | |
Wstęp
Ojoceratops to rodzaj chasmozauryna żyjącego pod koniec ery mezozoicznej na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Według niektórych badaczy jego znaleziska mogą reprezentować rodzaj Triceratops.
Materiał kopalny
Holotyp (SMP VP-1865) - kompletna lewa kość łuskowa, być może należąca do osobnika niedorosłego. Według Jasinskiego i współpracowników (2011) wszystkie skamieniałości ceratopsydów przypisane przez Sullivana i Lucasa (2010) należą do ojoceraropsa (m.in. kości czaszki, żebra, łopatki i kość łonowa). Ponadto do ojoceraropsa mogą należeć również inne szczątki niezidentyfikowanych ceratopsydów z formacji Ojo Alamo (kości czaszki oraz kręg grzbietowy).
Budowa i ważność
Ojoceratops był zaawansowanym (należącym do Triceratopsini) i dużym chasmozaurynem. Porównanie wielkości znalezionych kości z Triceratops sugeruje mniejsze wymiary omawianego dinozaura. Ojoceratops był czworonożnym roślinożercą, podobnie jak inne dinozaury, które prawdopodobnie z nim współegzystowały - tytanozaur Alamosaurus i nodozauryd Glyptodontopelta. Wg Sullivana i Lucasa (2010) Ojoceratops różni się od innych chasmozaurynów unikalną morfologią kości łuskowej. Jednak niektórzy naukowcy uważają, że O. fowleri nie odróżnia się na tyle od innych ceratopsów, aby uznać jego ważność - jak zauważa Longrich (2011), szeroki, kwadratowy koniec kości łuskowej, będący prawdopodobnie cechą unikalną Ojoceratops jest obecny u co najmniej jednego osobnika Triceratops. Jeśli jest to rzeczywiście synonim, to mały róg nosowy sugeruje Triceratops horridus. Z taką interpretacją nie zgadzają się Jasinski i współpracownicy (2011). Zdaniem badaczy Longrich pominął inne cechy diagnostyczne kości łuskowej ojoceraropsa. Ponadto środkowa linia ciemieniowa kryzy wykazuje odmienną budowę niż triceratops. Na tej podstawie Jasinski i współautorzy uznają Ojoceratops za ważny takson.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Ojoceratops znaczy "rogate oblicze z Ojo" (Ojo + gr. ceratops), czyli z nazwy formacji (pełna nazwa Ojo Alamo), w pokładach której go znaleziono. Epitet gatunkowy fowleri honoruje Denvera Fowlera, który odkrył holotyp a także inne osobniki przypisane przez autorów nazwy do Ojoceratops.
Spis gatunków
| Ojoceratops | Sullivan i Lucas, 2010 |
| O. fowleri | Sullivan i Lucas, 2010 |
Bibliografia
Jasinski, S. E., Sullivan, R. M., & Lucas, S. G. (2011). "Taxonomic composition of the Alamo Wash local fauna from the Upper Cretaceous Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 53: 216-271
Longrich, N. R. (2011) "Titanoceratops ouranous, a giant horned dinosaur from the Late Campanian of New Mexico" Cretaceous Research, 32(3), 264-276. doi:10.1016/j.cretres.2010.12.007
Sampson, S. D., Loewen, M. A., Farke, A. A., Roberts, E. M., Forster, C. A., Smith, J. A. & Titus, A. L. (2010) "New Horned Dinosaurs from Utah Provide Evidence for Intracontinental Dinosaur Endemism" PLoS ONE, 5(9), e12292. doi:10.1371/journal.pone.0012292
Sullivan, R. M., & Lucas, S. G. (2010). "A New Chasmosaurine (Ceratopsidae, Dinosauria) from the Upper Cretaceous Ojo Alamo Formation (Naashoibito Member), San Juan Basin, New Mexico".[w:] Ryan, M. J., Chinnery, B. J. & Eberth, D. A. (red.) "New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium". wyd. Indiana University, Bloomington, 169-178.
- ↑ Więcej o wieku formacji Ojo Alamo zobacz w Ojo Alamo#Wiek.
![[3]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ojoceratops_fowleri_profile_reconstruction.jpg){kind=link}
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ojoceratops-skull.png){kind=link}