Hongshanosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawki za Sereno) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|- | |- | ||
| [[Tomasz Singer]] | | [[Tomasz Singer]] | ||
| − | | [[Tomasz Sokołowski]] | + | | [[Maciej Ziegler]] |
| + | |||
| + | [[Tomasz Sokołowski]] | ||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | ? | + | | ? kg |
|- | |- | ||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
| [[Chiny]] - prowincja [[Liaoning]] | | [[Chiny]] - prowincja [[Liaoning]] | ||
| − | <small>([[formacja Yixian]])</small> | + | <small>([[formacja Yixian]] - warstwy Lujiatun)</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | <small>wczesna [[kreda]]</small> | + | | 130-125 (?136-?120) Ma |
| + | |||
| + | <small>wczesna [[kreda]] (?[[barrem]]-?[[apt]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 48: | Linia 50: | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Hongshanosaurus.jpg|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Hongshanosaurus.jpg|400px|]] | ||
| − | <small> [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Hongshanosaurus_BW.jpg/500px-Hongshanosaurus_BW.jpg]</small> | + | <small> Autor: Nobu Tamura [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Hongshanosaurus_BW.jpg/500px-Hongshanosaurus_BW.jpg]</small> |
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Hongshanosaurus'' to rodzaj ceratopsa, który żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Jego skamieniałe szczątki zostały odnalezione w prowincji [[Liaoning]] w pokładach formacji Yixian. | + | ''Hongshanosaurus'' to niepewny [[rodzaj]] ceratopsa, który żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Jego skamieniałe szczątki zostały odnalezione w prowincji [[Liaoning]] w pokładach formacji Yixian. |
| + | |||
| + | Wg Sereno (2010) jest to ''[[nomen dubium]]'' i [[młodszy synonim]] rodzaju ''[[Psittacosaurus]]'', prawdopodobnie będący [[starszy synonim|starszym synonimem]] ''Psittacosaurus lujiatunensis''; Sereno utworzył też nową kombinację ''P. houi''. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | "Hong Shan" z chińskiego "czerwone wzgórze" od kultury istnieją
cej na tym obszarze około 6 tys. lat temu. Nazwa gatunkowa na cześć profesora Huo Lianhai, który umożliwił badanie | + | "Hong Shan" z chińskiego "czerwone wzgórze" od kultury istnieją
cej na tym obszarze około 6 tys. lat temu. Nazwa gatunkowa na cześć profesora Huo Lianhai, który umożliwił badanie holotypu. |
| − | == | + | ==Materiał kopalny== |
| − | Rodzaj ten został opisany na podstawie czaszki połą
czonej z żuchwą
należą
cej do młodocianego osobnika. | + | Rodzaj ten został opisany na podstawie czaszki połą
czonej z żuchwą
należą
cej do młodocianego osobnika. Wg autorów nazwy istotne różnice w porównaniu do okazów ''[[Psittacosaurus]]'' w stadium młodocianym potwierdzają jego ważność. W [[2005]] roku została opisana również połą
czona z żuchwą
czaszka z tego samego stanowiska ([[You]] i [[Xu]], [[2005]]), należą
ca do dorosłego osobnika. |
| − | == | + | ==Anatomia i paleobiologia== |
| − | + | Czaszka odnaleziona w [[2005]] roku o kształcie pięcioką
ta, wyraźnie szersza niż dłuższa, głównie dzięki bocznym wyrostkom kości jarzmowej (''jugale''), tworzą
cym wydatne kolce. Na pierwszy rzut oka przypomina czaszkę gatunku ''[[Psittacosaurus]] sinensis'' jednak ma krótszą,
lekko pochyloną
do tyłu część potyliczną
, co sprawia, że boczne okno skroniowe i oczodół mają
bardziej podłużny kształt. Część przedoczodołowa jest trochę dłuższa niż u ''Psittacosaurus'', głównie dzięki kości rostralnej, tworzą
cej bardziej wydatny dziób. Nozdrza są
też bardziej eliptyczne, równie wysoko osadzone jak u pokrewnego rodzaju, ale położone bliżej oczodołu. Oczy u tego zwierzęcia były skierowane głównie ku górze. Zresztą
ustawienie kłykcia potylicznego wskazuje, że zwierzę musiało mieć praktycznie cały czas uniesioną
głowę. Może to sugerować, iż ten rodzaj był ziemnowodny, dużo czasu spędzał w wodzie, z której wystawała tylko głowa (własna obserwacja). Mógł żywić się najstarszą
znaną
rośliną
kwiatową
''[[Archaeofructa]]''. | |
| − | + | Wg Sereno różnice w stosunku do ''Psittacosaurus'' wynikają z uszkodzeń. | |
| − | |||
==Rozmiary== | ==Rozmiary== | ||
| − | Czaszka dorosłego osobnika mierzy 18 cm długości i 22 cm szerokości, jest o około 32% większa od czaszki | + | Czaszka dorosłego osobnika mierzy 18 cm długości i 22 cm szerokości, jest o około 32% większa od czaszki [[holotyp]]u ''[[Psittacosaurus]] mongoliensis''. Przy podobnych proporcjach całe zwierzę mogło mierzyć jakieś 185 cm długości. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | | ''Hongshanosaurus'' | |
| [[You]] i [[Xu]], [[2003]] | | [[You]] i [[Xu]], [[2003]] | ||
| + | | ''[[nomen dubium]]''? ?=''[[Psittacosaurus]]'' | ||
|- | |- | ||
| − | + | | ''H. houi'' | |
| [[You]] i [[Xu]], [[2003]] | | [[You]] i [[Xu]], [[2003]] | ||
| + | | ''[[nomen dubium]]''? | ||
| + | |- | ||
| + | | = ''Psittacosaurus houi'' | ||
| + | | ([[You]] i [[Xu]], [[2003]]) [[Sereno]], [[2010]] | ||
| + | |- | ||
| + | | ?= ''[[Psittacosaurus]] lujiatunensis'' | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small> | + | <small>Sereno P.C., 2010. Taxonomy, cranial morphology, and relationships of parrot beaked dinosaurs (Ceratopsia:''Psittacosaurus''). W:New Perspecives on Horned Dinosaurus. The Royal Tyrrell Museum Ceratopsians Symposium (red.) Ryan M. J., Chinnery-Allgier R. J., Ebert D. A., Indiana University Press Part Two, 21-58. |
| − | Sereno P. C., 2010. Taxonomy, cranial morphology, and relationships of parrot beaked dinosaurs (Ceratopsia:''Psittacosaurus''). W:New Perspecives on Horned Dinosaurus. The Royal Tyrrell Museum Ceratopsians Symposium ( | + | |
You H.-L., Xu X., Wang X., 2003. A new genus of Psittacosauridae (Dinosauria : Ornithopoda) and the origin, and the early evolution of marginocephalian dinosaurs. Acta Geologica Sinica '''77''' : 15-20. | You H.-L., Xu X., Wang X., 2003. A new genus of Psittacosauridae (Dinosauria : Ornithopoda) and the origin, and the early evolution of marginocephalian dinosaurs. Acta Geologica Sinica '''77''' : 15-20. | ||
| − | You H.-L., Xu X., 2005. An adult specimen of ''Hongshanosaurus houi'' (Dinosauria : Psittacosauridae)from the Lower Cretaceous of Western Liaoning Province, China. Acta Geologica Sinica '''79''' : 168-173. | + | |
| − | </small> | + | You H.-L., Xu X., 2005. An adult specimen of ''Hongshanosaurus houi'' (Dinosauria : Psittacosauridae)from the Lower Cretaceous of Western Liaoning Province, China. Acta Geologica Sinica '''79''' : 168-173. </small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 95: | Linia 105: | ||
[[Kategoria:Barrem]] | [[Kategoria:Barrem]] | ||
[[Kategoria:Apt]] | [[Kategoria:Apt]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:nomen dubium]] |
Wersja z 18:09, 29 gru 2011
| Autor: | Korekta: |
| Tomasz Singer | Maciej Ziegler |
| Hongshanosaurus (hongszanozaur) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 1,8-1,9 m |
| Masa: | ? kg |
| Miejsce występowania: | Chiny - prowincja Liaoning
(formacja Yixian - warstwy Lujiatun) |
| Czas występowania | 130-125 (?136-?120) Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
| Plik:Hongshanosaurus.jpg
Autor: Nobu Tamura [1] | |
Wstęp
Hongshanosaurus to niepewny rodzaj ceratopsa, który żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Jego skamieniałe szczątki zostały odnalezione w prowincji Liaoning w pokładach formacji Yixian.
Wg Sereno (2010) jest to nomen dubium i młodszy synonim rodzaju Psittacosaurus, prawdopodobnie będący starszym synonimem Psittacosaurus lujiatunensis; Sereno utworzył też nową kombinację P. houi.
Etymologia
"Hong Shan" z chińskiego "czerwone wzgórze" od kultury istnieją cej na tym obszarze około 6 tys. lat temu. Nazwa gatunkowa na cześć profesora Huo Lianhai, który umożliwił badanie holotypu.
Materiał kopalny
Rodzaj ten został opisany na podstawie czaszki połą czonej z żuchwą należą cej do młodocianego osobnika. Wg autorów nazwy istotne różnice w porównaniu do okazów Psittacosaurus w stadium młodocianym potwierdzają jego ważność. W 2005 roku została opisana również połą czona z żuchwą czaszka z tego samego stanowiska (You i Xu, 2005), należą ca do dorosłego osobnika.
Anatomia i paleobiologia
Czaszka odnaleziona w 2005 roku o kształcie pięcioką ta, wyraźnie szersza niż dłuższa, głównie dzięki bocznym wyrostkom kości jarzmowej (jugale), tworzą cym wydatne kolce. Na pierwszy rzut oka przypomina czaszkę gatunku Psittacosaurus sinensis jednak ma krótszą, lekko pochyloną do tyłu część potyliczną , co sprawia, że boczne okno skroniowe i oczodół mają bardziej podłużny kształt. Część przedoczodołowa jest trochę dłuższa niż u Psittacosaurus, głównie dzięki kości rostralnej, tworzą cej bardziej wydatny dziób. Nozdrza są też bardziej eliptyczne, równie wysoko osadzone jak u pokrewnego rodzaju, ale położone bliżej oczodołu. Oczy u tego zwierzęcia były skierowane głównie ku górze. Zresztą ustawienie kłykcia potylicznego wskazuje, że zwierzę musiało mieć praktycznie cały czas uniesioną głowę. Może to sugerować, iż ten rodzaj był ziemnowodny, dużo czasu spędzał w wodzie, z której wystawała tylko głowa (własna obserwacja). Mógł żywić się najstarszą znaną rośliną kwiatową Archaeofructa.
Wg Sereno różnice w stosunku do Psittacosaurus wynikają z uszkodzeń.
Rozmiary
Czaszka dorosłego osobnika mierzy 18 cm długości i 22 cm szerokości, jest o około 32% większa od czaszki holotypu Psittacosaurus mongoliensis. Przy podobnych proporcjach całe zwierzę mogło mierzyć jakieś 185 cm długości.
Spis gatunków
| Hongshanosaurus | You i Xu, 2003 | nomen dubium? ?=Psittacosaurus |
| H. houi | You i Xu, 2003 | nomen dubium? |
| = Psittacosaurus houi | (You i Xu, 2003) Sereno, 2010 | |
| ?= Psittacosaurus lujiatunensis |
Bibliografia
Sereno P.C., 2010. Taxonomy, cranial morphology, and relationships of parrot beaked dinosaurs (Ceratopsia:Psittacosaurus). W:New Perspecives on Horned Dinosaurus. The Royal Tyrrell Museum Ceratopsians Symposium (red.) Ryan M. J., Chinnery-Allgier R. J., Ebert D. A., Indiana University Press Part Two, 21-58.
You H.-L., Xu X., Wang X., 2003. A new genus of Psittacosauridae (Dinosauria : Ornithopoda) and the origin, and the early evolution of marginocephalian dinosaurs. Acta Geologica Sinica 77 : 15-20.
You H.-L., Xu X., 2005. An adult specimen of Hongshanosaurus houi (Dinosauria : Psittacosauridae)from the Lower Cretaceous of Western Liaoning Province, China. Acta Geologica Sinica 79 : 168-173.
![[1]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Hongshanosaurus_BW.jpg/500px-Hongshanosaurus_BW.jpg){kind=link}