Agustinia: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Kamil Kamiński]] | |Autor = [[Kamil Kamiński]] | ||
− | |Korekta = | + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]] |
|nazwa = ''Agustinia'' (agustinia) | |nazwa = ''Agustinia'' (agustinia) | ||
|długość = ok. 15 m | |długość = ok. 15 m | ||
Linia 8: | Linia 8: | ||
|masa = 8 t | |masa = 8 t | ||
|dieta = roślinożerny | |dieta = roślinożerny | ||
− | |miejsce = [[Argentyna]] | + | |miejsce = [[Argentyna]] - Neuquen |
− | <small> [[formacja]] [[Lohan Cura]] </small> | + | <small>([[formacja]] [[Lohan Cura]]) </small> |
|czas = {{Występowanie|116|108}} | |czas = {{Występowanie|116|108}} | ||
− | <small>[[wczesna kreda]] ( | + | 116-108 [[Ma]]<br> |
+ | <small>[[wczesna kreda]] ([[apt]] – [[alb]])</small> | ||
|systematyka | |systematyka | ||
= [[Dinosauria]] | = [[Dinosauria]] | ||
Linia 21: | Linia 22: | ||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
− | [[ | + | [[Diplodocoidea]] |
− | + | [[Rebbachisauridae]] | |
− | |grafika = | + | |grafika = Agustinia skeletal by Gunnar Bivens.png |
− | |podpis = Rekonstrukcja ''Agustinia'' | + | |podpis = Rekonstrukcja szkieletu ''Agustinia''. Na biało zostały zaznaczone odnalezione kości. Autor: Gunnar Bivens |
|PorównanieGrupa = | |PorównanieGrupa = | ||
Linia 38: | Linia 39: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Holotyp]] (MCF-PVPH- | + | [[Holotyp]] (MCF-PVPH-110) to fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący trzy grzbietowe, pięć krzyżowych i dwanaście przednich ogonowych wyrostków kolczystych, niekompletne żebro szyjne, siedem częściowych żeber grzbietowych, fragment łopatki i kości biodrowej, lewa kość piszczelowa, lewa kość strzałkowa i pięć prawych kości śródstopia. |
+ | |||
+ | Nowy materiał przypisany (MCF-PVPH-110/12a-b) to dystalne części dwóch grzbietowych wyrostków kolczystych kręgów. Należą one do okazu [[holotyp]]owego, jednak nie zostały one uwzględnione w Bonaparte (1999). | ||
==Budowa i filogeneza== | ==Budowa i filogeneza== | ||
− | ''Agustinia'' jest znana ze stosunkowo nielicznych szczątków. Można jednak zakładać, że nie | + | [[Plik:Agustinia BW.jpg|thumb|Nieaktualna rekonstrukcja ''Agustinia'' z pancerzem. Autor: Nobu Tamura [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Agustinia_BW.jpg]]] |
+ | ''Agustinia'' jest znana ze stosunkowo nielicznych szczątków. Można jednak zakładać, że nie różniła się zasadniczo wyglądem od innych tytanozaurów. Nie należała też do szczególnie wielkich zauropodów. Bonaparte (1999) uważał, że grzbiet agustinii pokrywały aż 3 rodzaje osteoderm. W 2009 r. D’Emic i in. wyrazili jednak wątpliwości, czy opisane przez Bonaparte struktury to na pewno osteodermy. Przeprowadzona w 2017 r. analiza histologiczna wykazała, że w rzeczywistości są to żebra brzuszne i szyjne, a także prawdopodobnie fragment miednicy (Bellardini i Cerda, 2017). Nie ma więc solidnych podstaw by twierdzić, iż ''Agustinia'' miała pancerz skórny, złożony z różnych rodzajów osteoderm. | ||
− | Bonaparte ( | + | Bonaparte (1999) zaliczył ''Agustinia'' do osobnej rodziny – Augustiniidae. Taka klasyfikacja nie zyskała jednak szerszej aprobaty i obecnie z reguły uznaje się omawianego zauropoda za członka [[Titanosauria]] lub szerszego [[klad]]u [[Somphospondyli]] (Mannion i in., 2013). Niestety, skąpy materiał kopalny powoduje, że jest on pomijany w większości analiz filogenetycznych. Bellardini i in. (2022) uznali omawianego zauropoda za bazalnego przedstawiciela [[Rebbachisauridae]]. Ich zdaniem jest bardziej zaawansowany niż ''[[Amazonsaurus]]''. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Linia 57: | Linia 61: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> Bellardini, F. & Cerda, I.A. (2017). "Bone histology sheds light on the nature of the "dermal armor" of the enigmatic sauropod dinosaur ''Agustinia ligabuei'' Bonaparte, 1999". The Science of Nature. 104 (1). [[doi:10.1007/s00114-016-1423-7]] | <small> Bellardini, F. & Cerda, I.A. (2017). "Bone histology sheds light on the nature of the "dermal armor" of the enigmatic sauropod dinosaur ''Agustinia ligabuei'' Bonaparte, 1999". The Science of Nature. 104 (1). [[doi:10.1007/s00114-016-1423-7]] | ||
+ | |||
+ | Bellardini, F., Coria, R. A., Windholz, G. J., Martinelli, A. G., & Baiano, M. A. (2022). "Revisiting the early cretaceous sauropod ''Agustinia ligabuei'' (Dinosauria: diplodocoidea) from southern neuquén basin (Patagonia, Argentina), with implications on the early evolution of rebbachisaurids". Historical Biology, 1-27. [[doi:10.1080/08912963.2022.2142911]] | ||
Bonaparte, J.F. (1999). “An armoured sauropod from the Aptian of northern Patagonia, Argentina.” W: Tomida, Y., Rich, T. H. & Vickers-Rich, P. (Eds.). Proceedings of the Second Gondwanan Dinosaur Symposium Tokyo: National Science Museum Monographs 15. 1–12 | Bonaparte, J.F. (1999). “An armoured sauropod from the Aptian of northern Patagonia, Argentina.” W: Tomida, Y., Rich, T. H. & Vickers-Rich, P. (Eds.). Proceedings of the Second Gondwanan Dinosaur Symposium Tokyo: National Science Museum Monographs 15. 1–12 | ||
Linia 69: | Linia 75: | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
[[Kategoria:Saurischia]] | [[Kategoria:Saurischia]] | ||
+ | [[Kategoria:Sauropodomorpha]] | ||
[[Kategoria:Sauropoda]] | [[Kategoria:Sauropoda]] | ||
+ | [[Kategoria:Diplodocoidea]] | ||
+ | [[Kategoria:Rebbachisauridae]] | ||
[[Kategoria:Ameryka Południowa]] | [[Kategoria:Ameryka Południowa]] | ||
[[Kategoria:Argentyna]] | [[Kategoria:Argentyna]] |
Aktualna wersja na dzień 20:03, 30 sie 2023
Autor: | Kamil Kamiński |
Korekta: | Paweł Konarzewski |
Agustinia (agustinia) | |
---|---|
Długość | ok. 15 m |
Masa | 8 t |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Argentyna - Neuquen |
Czas |
116-108 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja szkieletu Agustinia. Na biało zostały zaznaczone odnalezione kości. Autor: Gunnar Bivens |
Wstęp
Agustinia to rodzaj zauropoda, który żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Argentyny. Dawniej uważano, że grzbiet tego zwierzęcia chroniły osteodermy, obejmujące m.in. płyty kostne i kolce. Obecnie sądzi się, że był to raczej błędny pogląd, a rzekome osteodermy to po prostu fragmenty innych kości.
Etymologia
Nazwa Agustinia honoruje młodego studenta – Augustina Martinelli, odkrywcę szczątków. Epitet gatunkowy z kolei jest wyrazem uznania dla filantropa dr Giancarlo Ligabue, który w 1997 r. wsparł wyprawę do Patagonii.
Materiał kopalny
Holotyp (MCF-PVPH-110) to fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący trzy grzbietowe, pięć krzyżowych i dwanaście przednich ogonowych wyrostków kolczystych, niekompletne żebro szyjne, siedem częściowych żeber grzbietowych, fragment łopatki i kości biodrowej, lewa kość piszczelowa, lewa kość strzałkowa i pięć prawych kości śródstopia.
Nowy materiał przypisany (MCF-PVPH-110/12a-b) to dystalne części dwóch grzbietowych wyrostków kolczystych kręgów. Należą one do okazu holotypowego, jednak nie zostały one uwzględnione w Bonaparte (1999).
Budowa i filogeneza
Agustinia jest znana ze stosunkowo nielicznych szczątków. Można jednak zakładać, że nie różniła się zasadniczo wyglądem od innych tytanozaurów. Nie należała też do szczególnie wielkich zauropodów. Bonaparte (1999) uważał, że grzbiet agustinii pokrywały aż 3 rodzaje osteoderm. W 2009 r. D’Emic i in. wyrazili jednak wątpliwości, czy opisane przez Bonaparte struktury to na pewno osteodermy. Przeprowadzona w 2017 r. analiza histologiczna wykazała, że w rzeczywistości są to żebra brzuszne i szyjne, a także prawdopodobnie fragment miednicy (Bellardini i Cerda, 2017). Nie ma więc solidnych podstaw by twierdzić, iż Agustinia miała pancerz skórny, złożony z różnych rodzajów osteoderm.
Bonaparte (1999) zaliczył Agustinia do osobnej rodziny – Augustiniidae. Taka klasyfikacja nie zyskała jednak szerszej aprobaty i obecnie z reguły uznaje się omawianego zauropoda za członka Titanosauria lub szerszego kladu Somphospondyli (Mannion i in., 2013). Niestety, skąpy materiał kopalny powoduje, że jest on pomijany w większości analiz filogenetycznych. Bellardini i in. (2022) uznali omawianego zauropoda za bazalnego przedstawiciela Rebbachisauridae. Ich zdaniem jest bardziej zaawansowany niż Amazonsaurus.
Spis gatunków
Agustinia | Bonaparte, 1999 |
A. ligabuei | Bonaparte, 1999 |
Bibliografia
Bellardini, F. & Cerda, I.A. (2017). "Bone histology sheds light on the nature of the "dermal armor" of the enigmatic sauropod dinosaur Agustinia ligabuei Bonaparte, 1999". The Science of Nature. 104 (1). doi:10.1007/s00114-016-1423-7
Bellardini, F., Coria, R. A., Windholz, G. J., Martinelli, A. G., & Baiano, M. A. (2022). "Revisiting the early cretaceous sauropod Agustinia ligabuei (Dinosauria: diplodocoidea) from southern neuquén basin (Patagonia, Argentina), with implications on the early evolution of rebbachisaurids". Historical Biology, 1-27. doi:10.1080/08912963.2022.2142911
Bonaparte, J.F. (1999). “An armoured sauropod from the Aptian of northern Patagonia, Argentina.” W: Tomida, Y., Rich, T. H. & Vickers-Rich, P. (Eds.). Proceedings of the Second Gondwanan Dinosaur Symposium Tokyo: National Science Museum Monographs 15. 1–12
D'Emic, M.D., Wilson, J.A. & Chaterjee, S. (2009). "The titanosaur (Dinosauria: Sauropoda) osteoderm record: review and first definitive specimen from India". Journal of Vertebrate Paleontology. 29: 165–177. doi:10.1671/039.029.0131.
Mannion, P.D., Upchurch, P., Barnes, R.N. & Mateus, O. (2013). "Osteology of the Late Jurassic Portuguese sauropod dinosaur Lusotitan atalaiensis (Macronaria) and the evolutionary history of basal titanosauriforms". Zoological Journal of the Linnean Society. 168: 98–206. doi:10.1111/zoj.12029.
Paul, G.S. (2010). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University.