Velocisaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{DISPLAYTITLE:''Velocisaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Velocisaurus''}} | ||
{{Opis | {{Opis | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|Korekta = | |Korekta = | ||
|nazwa = ''Velocisaurus'' (welocizaur) | |nazwa = ''Velocisaurus'' (welocizaur) | ||
| − | |długość = | + | |długość = 1,5 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> |
| − | |wysokość = | + | |wysokość = ok. 40 cm (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
| − | |masa = | + | |masa = 4,7 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
|dieta = ?wszystkożerny | |dieta = ?wszystkożerny | ||
| − | |miejsce = [[Argentyna]] | + | |miejsce = [[Argentyna]] - Neuquen i Rio Negro |
<small>([[formacja]] [[Bajo de la Carpa]])</small> | <small>([[formacja]] [[Bajo de la Carpa]])</small> | ||
| − | |czas = {{Występowanie| | + | |czas = {{Występowanie|85.5|83.6}} |
| − | ok. | + | ok. 85,5-83,6 [[Ma]]<br> |
| − | <small> | + | <small>[[późna kreda]] ([[santon]])</small> |
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
| + | |||
| + | [[Saurischia]] | ||
[[Theropoda]] | [[Theropoda]] | ||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Velocisaurus'' to [[rodzaj]] małego teropoda z [[klad]]u [[Ceratosauria]] żyjącego w późnej kredzie obszarach dzisiejszej Argentyny. Jest to dość zagadkowe zwierzę, znane z bardzo fragmentarycznych szczątków. | + | ''Velocisaurus'' to [[rodzaj]] małego teropoda z [[klad]]u [[Ceratosauria]] żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]] obszarach dzisiejszej Argentyny. Jest to dość zagadkowe zwierzę, znane z bardzo fragmentarycznych szczątków. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| + | [[Plik: Velocisaurus_holotype_left_foot.png|300px|thumb|right|Stopa welocizaura. Autorzy: Fernando Novas, Federico Agnolin, Saswati Bandyopadhyay. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Velocisaurus_holotype_left_foot.png].]] | ||
[[Holotyp]] (MUCPv-41) to prawie kompletna prawa kończyna tylna bez kości udowej, strzałkowej i kilku paliczków. | [[Holotyp]] (MUCPv-41) to prawie kompletna prawa kończyna tylna bez kości udowej, strzałkowej i kilku paliczków. | ||
| Linia 41: | Linia 42: | ||
==Historia taksonu== | ==Historia taksonu== | ||
| − | ''Velocisaurus'' został nazwany i opisany w 1991 r. przez słynnego argentyńskiego paleontologa [[ | + | ''Velocisaurus'' został nazwany i opisany w 1991 r. przez słynnego argentyńskiego paleontologa [[José Bonaparte]], który utworzył dla niego odrębną rodzinę Velocisauridae w ramach kladu [[Ceratosauria]]. Później zwykle uważano go za przedstawiciela [[Noasauridae]]. Carrano i [[Sampson]] (2008) zauważyli brak wyraźnych [[autapomorfia|autapomorfii]], lecz mimo to uznali welocizaura za ważny takson. W 2016 r. Brisson Egli i współpracownicy opisali nowy okaz, który pozwolił na nieco lepsze poznanie anatomii tego dinozaura. Autorzy ci potwierdzili ważność ''Velocisaurus'', stwierdzając jednocześnie, że dokładne relacje filogenetyczne tego dinozaura są nadal dalekie od pełnego wyjaśnienia. |
| − | |||
| − | |||
==Budowa i paleoekologia== | ==Budowa i paleoekologia== | ||
| + | [[Plik:VelociSizeB.png|thumb|Rekonstrukcja welocizaura jako [[Elaphrosaurinae|elafrozauryn]]a. Autor: Definitely NOT Dilophosaurus [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:VelociSizeB.png].]] | ||
''Velocisaurus'' był niewielkim i smukłym teropodem, potrafiącym zapewne szybko biegać. Znany jest wyłącznie z kości tylnych kończyn, a zatem jego budowa pozostaje w większości przedmiotem domysłów. Kość udowa była krótka, gruba i wygięta do przodu, natomiast kość piszczelowa – długa i smukła. Trzecia kość śródstopia była masywna, podczas gdy kości druga i czwarta miały postać zbliżoną do cienkiego pręta | ''Velocisaurus'' był niewielkim i smukłym teropodem, potrafiącym zapewne szybko biegać. Znany jest wyłącznie z kości tylnych kończyn, a zatem jego budowa pozostaje w większości przedmiotem domysłów. Kość udowa była krótka, gruba i wygięta do przodu, natomiast kość piszczelowa – długa i smukła. Trzecia kość śródstopia była masywna, podczas gdy kości druga i czwarta miały postać zbliżoną do cienkiego pręta | ||
| Linia 51: | Linia 51: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| {{V|''Velocisaurus''}} | | {{V|''Velocisaurus''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[ | + | | {{Kpt|[[José Bonaparte|Bonaparte]]}} [[1991]] |
|- | |- | ||
| {{V|''V. unicus''}} | | {{V|''V. unicus''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[ | + | | {{Kpt|[[José Bonaparte|Bonaparte]]}} [[1991]] |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Carrano, M. T. & Sampson, S.D. (2008). “The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda).” Journal of Systematic Palaeontology. 6:183–236. | + | <small>Bonaparte, J. F. (1991). "Los vertebrados fósiles de la formación Río Colorado, de la ciudad de Neuquén y cercanías, Cretácico Superior, Argentina". Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales "Bernardino Rivadavia". Paleontología. 4 (3): 15–123 |
| + | |||
| + | Carrano, M. T., & Sampson, S. D. (2008). “The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda).” Journal of Systematic Palaeontology. 6:183–236. | ||
| − | Brisson Egli, F., AgnolÍn, F.L. & Novas, F. (2016). "A new specimen of Velocisaurus unicus (Theropoda, Abelisauroidea) from the Paso Córdoba locality (Santonian), Río Negro, Argentina". Journal of Vertebrate Paleontology. 36 (4): e1119156. [[doi:10.1080/02724634.2016.1119156]]</small> | + | Brisson Egli, F., AgnolÍn, F. L., & Novas, F. (2016). "A new specimen of Velocisaurus unicus (Theropoda, Abelisauroidea) from the Paso Córdoba locality (Santonian), Río Negro, Argentina". Journal of Vertebrate Paleontology. 36 (4): e1119156. [[doi:10.1080/02724634.2016.1119156]]<references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 66: | Linia 68: | ||
[[Kategoria:Theropoda]] | [[Kategoria:Theropoda]] | ||
[[Kategoria:Ceratosauria]] | [[Kategoria:Ceratosauria]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Noasauridae]] |
[[Kategoria:Ameryka Południowa]] | [[Kategoria:Ameryka Południowa]] | ||
[[Kategoria:Argentyna]] | [[Kategoria:Argentyna]] | ||
| Linia 72: | Linia 74: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Santon]] | [[Kategoria:Santon]] | ||
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 18:15, 20 maj 2025
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Velocisaurus (welocizaur) | |
|---|---|
| Długość | 1,5 m [1] |
| Wysokość | ok. 40 cm (w biodrach) [1] |
| Masa | 4,7 kg [1] |
| Dieta | ?wszystkożerny |
| Miejsce | Argentyna - Neuquen i Rio Negro |
| Czas |
ok. 85,5-83,6 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja oparta na bardziej kompletnym Masiakasaurus . Autor: FunkMonk (Michael B.H.) [3]. | |
Wstęp
Velocisaurus to rodzaj małego teropoda z kladu Ceratosauria żyjącego w późnej kredzie obszarach dzisiejszej Argentyny. Jest to dość zagadkowe zwierzę, znane z bardzo fragmentarycznych szczątków.
Etymologia
Nazwa Velocisaurus pochodzi od łacińskiego velox („szybki”) oraz greckiego sauros („gad”, „jaszczur”). Nawiązuje ona do spodziewanej zdolności do szybkiego biegania. Epitet gatunkowy unicus odnosi się do niezwykłej budowy omawianego teropoda.
Materiał kopalny
Holotyp (MUCPv-41) to prawie kompletna prawa kończyna tylna bez kości udowej, strzałkowej i kilku paliczków.
Materiał przypisany (MPCN-PC-370) to niekompletna lewa kończyna tylna, w tym k. udowa, piszczelowa, śródstopie i kilka paliczków (Brisson Egli i in., 2016).
Historia taksonu
Velocisaurus został nazwany i opisany w 1991 r. przez słynnego argentyńskiego paleontologa José Bonaparte, który utworzył dla niego odrębną rodzinę Velocisauridae w ramach kladu Ceratosauria. Później zwykle uważano go za przedstawiciela Noasauridae. Carrano i Sampson (2008) zauważyli brak wyraźnych autapomorfii, lecz mimo to uznali welocizaura za ważny takson. W 2016 r. Brisson Egli i współpracownicy opisali nowy okaz, który pozwolił na nieco lepsze poznanie anatomii tego dinozaura. Autorzy ci potwierdzili ważność Velocisaurus, stwierdzając jednocześnie, że dokładne relacje filogenetyczne tego dinozaura są nadal dalekie od pełnego wyjaśnienia.
Budowa i paleoekologia
Velocisaurus był niewielkim i smukłym teropodem, potrafiącym zapewne szybko biegać. Znany jest wyłącznie z kości tylnych kończyn, a zatem jego budowa pozostaje w większości przedmiotem domysłów. Kość udowa była krótka, gruba i wygięta do przodu, natomiast kość piszczelowa – długa i smukła. Trzecia kość śródstopia była masywna, podczas gdy kości druga i czwarta miały postać zbliżoną do cienkiego pręta
Spis gatunków
| Velocisaurus | Bonaparte 1991 |
| V. unicus | Bonaparte 1991 |
Bibliografia
Bonaparte, J. F. (1991). "Los vertebrados fósiles de la formación Río Colorado, de la ciudad de Neuquén y cercanías, Cretácico Superior, Argentina". Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales "Bernardino Rivadavia". Paleontología. 4 (3): 15–123
Carrano, M. T., & Sampson, S. D. (2008). “The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda).” Journal of Systematic Palaeontology. 6:183–236.
Brisson Egli, F., AgnolÍn, F. L., & Novas, F. (2016). "A new specimen of Velocisaurus unicus (Theropoda, Abelisauroidea) from the Paso Córdoba locality (Santonian), Río Negro, Argentina". Journal of Vertebrate Paleontology. 36 (4): e1119156. doi:10.1080/02724634.2016.1119156