Nanshiungosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(aktualizacja, poprawki)
m (Historia taksonu)
 
(Nie pokazano 6 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
{{DISPLAYTITLE:''Suzhousaurus''}}
 
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| Autorzy:
+
| Autor:
 
| Korekta:
 
| Korekta:
 
|-
 
|-
| [[Kamil Kamiński]]
+
| [[Tomasz Sokołowski]]
|
+
[[Marcin Szermański]]
 +
| [[Maciej Ziegler]]
 +
[[Krzysztof Lichota]]
 +
[[Kamil Kamiński]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
 
 
----
 
----
 
+
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"  
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
! colspan=2 | ''Nanshiungosaurus'' (nanszjungozaur)
! colspan=2 | ''Suzhousaurus''
 
 
|-
 
|-
! '''Długość''':
+
! '''Długość''':
| ok. 6-7 m
+
| ok. 4-5 m
  
 
|-
 
|-
! '''Masa''':
+
! '''Masa''':
| 1,3-3,1 t
+
| ok. 600 kg
  
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Chiny]] prowincja Gansu
+
| [[Chiny]], prowincja Guangdong
  
<small>(grupa skalna [[Xinminpu]])</small>
+
<small>([[formacja]] [[Nanxiong]])</small>
|-
+
|-  
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| <small>[[wczesna kreda]] (?[[apt]] [[alb]])</small>
+
| | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]] - [[mastrycht]])</small>
ok. 115-110 [[Ma]]<br>
+
ok. 71-68 [[Ma]]<br>
|-
+
|-  
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
| [[Dinosauria]]
 +
 +
[[Saurischia]]
  
 
[[Theropoda]]
 
[[Theropoda]]
 +
 +
[[Tetanurae]]
  
 
[[Coelurosauria]]
 
[[Coelurosauria]]
  
[[Therizinosauria]]
+
[[Therizinosauria]]  
  
 
[[Therizinosauroidea]]
 
[[Therizinosauroidea]]
  
?[[Therizinosauridae]]
+
[[Therizinosauridae]]
 
|-
 
|-
| colspan=2 |[[Plik: Suzhousaurus.JPG|400px]]
+
| colspan=2 |[[Plik:Nanshiungosaurus1.png|400px]]
<small>Rekonstrukcja. Autor: Michael B.H.. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Suzhousaurus.JPG]</small>
+
<small>Odpoczywająca para nanszjungozaurów. [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Nanshiungosaurus_dinosaur.png].</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Suzhousaurus'' to [[rodzaj]] dużego [[Coelurosauria|celurozaura]], będącego przedstawicielem dziwacznej grupy [[Therizinosauria|terizinozaurów]]. W przeciwieństwie do większości [[Theropoda|teropodów]] nie był on aktywnym drapieżnikiem, lecz najprawdopodobniej roślinożercą. Występował we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin
+
''Nanshiungosaurus'' był średniej wielkości terizinozaurem żyjącym w kredzie na obszarze obecnych Chin. Prawdopodobnie, tak jak inni przedstawiciele rodziny, był on dziwacznym zwierzęciem o małej głowie, długiej szyi, pękatym tułowiu i silnych kończynach przednich, uzbrojonych w wielkie pazury, niestety nie można tego stwierdzić na pewno, ponieważ nie odnaleziono kości czaszki ani kończyn, a wszystko co o nim wiemy opiera się na analizach kręgów i miednicy.
 +
 
 +
[[Plik:Nanshiungosaurus_brevispinus.jpg|200px|thumb|right|Rekonstrukcja ''N. brevispinus''. Autor: "EmperorDinobot". [http://emperordinobot.deviantart.com/art/Nanshiungosaurus-brevispinus-78635631] ]]
  
==Etymologia==
+
==Historia taksonu==
Nazwa ''Suzhousaurus'' pochodzi od Suzhou, dawnej nazwy Jiuquan – obszaru w Chinach, gdzie znaleziono jego szczątki. Epitet gatunkowy nawiązuje do podobieństwa do ''Megatherium'' – ogromnego naziemnego leniwca.
+
''Nanshiungosaurus'' został opisany przez [[Dong]]a w [[1979]] roku na podstawie skamielin odkrytych w formacji Yuanpu (=[[Nanxiong]]).
 +
Uznano go wówczas za małego zauropoda o szyi krótszej i grubszej niż znane do tej pory rodzaje, jednak zaprzeczyła temu miednica ze skierowaną do tyłu kością łonową, niespotykana dotąd u zauropodów. Jest ona dość podobna do miednicy ''[[Segnosaurus]] galbinensis'' i dlatego [[rodzaj]] ten umieszczono w obrębie celofyzoidów. Jednak struktura kręgów grzbietowych dowodzi jego pokrewieństwa z mongolskimi terizinozaurami. Obecnie jest on uważany za przedstawiciela rodziny [[Therizinosauridae]] bądź za terizinozauroida bliskiego tej rodzinie.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
[[Holotyp]] to okaz FRDC-GSJB-99 (niekompletny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący: dziesięć kręgów grzbietowych, w tym część niekompletnych, kilka żeber, niepełna kość łopatkowo-krucza, k. ramienna, fragmenty kości biodrowej i obu łonowych, a także inne fragmenty kości (Li i in., 2007).
+
[[Holotyp]] (IVPP V4731): kręgi odcinka szyjnego: obrotowy (135 mm; zaginiony), kolejne kręgi tego odcinka od 3-12 (dł. 1,27 m, w tym dwunasty 76 mm; wszystkie zaginione), kręgi grzbietowe 1-10 (730 mm; zaginione), sześć kręgów krzyżowych (680 mm), pierwszy kręg ogonowy (zaginiony), niekompletna kość biodrowa (726 mm), proksymalna część kości łonowej, proksymalna część kości kulszowej (474 mm). Wg Zanno (2010) część tego materiału została zagubiona.
 
 
Materiał przypisany to okaz FRDC-GSJB-2004-001 (nieartykułowany, fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy: trzy ostatnie kręgi grzbietowe, kość krzyżowa, pierwszych sześć kręgów ogonowych, sześć szewronów, lewa połowa obręczy barkowej, lewa k. udowa, dalszy koniec prawej k. udowej (Li i in., 2008).  
 
  
Do ''Suzhousaurus'' może też należeć pojedynczy ząb (Button i in., 2015).  
+
==''"N". bohlini''==
 +
[[Plik:Nanshiungosaurus_bohlini.jpg|200px|thumb|right|Szkielet ''"N". bohlini''. [http://paleopedia.free.fr/theropoda_maniraptoriformes.html] ]]
 +
[[Gatunek]] ten został opisany przez [[Dong]]a i [[Yu]] w [[1997]] roku na podstawie szczątków odkrytych w wyższych osadach formacji Xinminbao na terenie prowincji Gansu w Chinach, datowanych na wczesną kredę ([[apt]] – [[alb]]). Holotyp (IVPP V 11116) należał do zwierzęcia znacznie większego niż ''N. brevispinus'', o długości 5-6 m i ważącego co najmniej tonę. Obejmował on  kręgi odcinka szyjnego: szczytowy, obrotowy (148 mm), trzeci (146 mm), czwarty (161 mm), piąty (163 mm), szósty (164 mm), siódmy (183 mm), ósmy (183 mm), dziewiąty (184 mm), dziesiąty (183 mm), jedenasty; żebra szyjne, kręgi grzbietowe (1-4, w tym pierwszy o dł. 124 mm) oraz fragmentaryczne żebra. ''"N". bohlini'' wykazuje unikalne cechy, odróżniające go od ''N. brevispinus''. Był od niego większy i kilkadziesiąt milionów lat starszy, dlatego łączenie go w jeden rodzaj z ''N. brevispinus'' wydaje się bezzasadne. Może on reprezentować to samo zwierzę, co ''Suzhousaurus'', nie ma jednak co do tego pewności ze względu na brak pokrywającego się materiału kopalnego. Jeśli rzeczywiści tak jest, prawidłową kombinację byłoby ''S. bohlini'' (Li i in., 2007). Może to również być osobny [[rodzaj]].
  
==Historia odkryć i badań==
+
== Spis gatunków ==
''Suzhousaurus'' został nazwany i opisany w 2007 r. przez Li i współpracowników na podstawie fragmentarycznego szkieletu pozaczaszkowego. Rok później opisano kolejny niepełny okaz. ''Suzhousaurus'' może być tym samym zwierzęciem co opisany w 1997 r. „Nanshiungosaurus” ''bohlini''. Ze względu na brak pokrywającego się materiału, niemożliwe jest ich porównanie. Jeśli rzeczywiście chodzi o tego samego dinozaura, to wówczas prawidłową kombinacją byłaby nazwa ''Suzhousaurus bohlini'', gdyż wykazuje on znaczące różnice w stosunku do gatunku typowego ''Nanshiungosaurus'' i niemal na pewno nie należy do tego rodzaju (Li i in., 2007).
 
[[Plik: Suzhousaurus_megatherioides.JPG|300px|thumb|right|Zrekonstruowany szkielet. Autor zdjęcia: SSR2000 [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Suzhousaurus_megatherioides.JPG].]]
 
 
 
==Budowa i filogeneza==
 
''Suzhousaurus'' był dużym terizinozaurem, ważącym z pewnością ponad 1 tonę – kość ramienna holotypu mierzyła 55 cm, a udowa materiału przypisanego – 84 cm (Li i in., 2008). Zapewne miał niewielką głowę, osadzoną na długiej szyi, pękaty tułów i długie kończyny przednie z imponującymi pazurami. Spośród innych terizinozaurów wyróżniał się cechami budowy kręgów, łopatki i miednicy. Wg [[Michael Mortimer|Mortimera]] (online) niektóre z [[diagnoza|cech diagnostycznych]], wymienionych przez Li i współpracowników, może występować również u innych przedstawicieli tej grupy [[Theropoda|teropodów]].
 
 
 
Wg autorów opisu ''Suzhousaurus'' był terizinozauroidem, prymitywniejszym od ''[[Alxasaurus]]'' i przedstawicieli Therizinosauridae. Wg analizy Zanno (2010) był on siostrzany do terizinozaurydów. Nowsze badania (m.in. Senter [2012], Yao [2019]) wskazują na jego większe zaawansowanie ewolucyjne i możliwą przynależność do rodziny Therizinosauridae. Zob. też [[Coelurosauria#Kladogramy]].
 
 
 
==Spis gatunków==
 
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
| {{V|''Suzhousaurus''}}
+
! ''Nanshiungosaurus''
| {{Kpt|[[Li Daqing|Li]], [[Peng Cou|Peng]], [[Matthew Lamanna|Lamanna]], [[Jerald Harris|Harris]], [[Kenneth Lacovara|Lacovara]]}} i {{Kpt|[[Zhang Jianping|Zhang]]}}, [[2007]]
+
| [[Dong]], [[1979]]
 
|-
 
|-
| {{V|''S. megatherioides''}}
+
! ''N. brevispinus''
| {{Kpt|[[Li Daqing|Li]], [[Peng Cou|Peng]], [[Matthew Lamanna|Lamanna]], [[Jerald Harris|Harris]], [[Kenneth Lacovara|Lacovara]]}} i {{Kpt|[[Zhang Jianping|Zhang]]}}, [[2007]]
+
| [[Dong]], [[1979]]
 
|-
 
|-
 +
! "''N.''" ''bohlini''
 +
| [[Dong]] i [[Yu]], [[1997]]
 
|}
 
|}
  
==Bibliografia==
+
== Bibliografia ==
<small>
+
<small> Li D., Peng C., You H., Lamanna, M.C., Harris, J.D., Lacovara, K.J., Zhang J. (2007). "A large therizinosauroid (Dinosauria: Theropoda) from the Early Cretaceous of northwestern China". Acta Geologica Sinica. 81 (4): 539–549. [[doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb00977.x]].
Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. [[doi:10.1371/journal.pbio.1001853]].
 
  
Holtz, T. (2012) ''Dinosaurs'' (suplement)  [https://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf]
+
Paul, G.S. (2010). The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press. 156.
  
Li D., Peng C., You H., Lamanna, M.C., Harris, J.D., Lacovara, K.J., Zhang J. (2007). "A large therizinosauroid (Dinosauria: Theropoda) from the Early Cretaceous of northwestern China". Acta Geologica Sinica. 81 (4): 539–549. [[doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb00977.x]].
+
Zanno, L.E. (2010). "A taxonomic and phylogenetic re-evaluation of Therizinosauria (Dinosauria: Maniraptora)". Journal of Systematic Palaeontology. 8 (4): 503–543. [[doi:10.1080/14772019.2010.488045]].
 
 
Li, D., You, H., Zhang, J. (2008) “A new specimen of Suzhousaurus megatherioides (Dinosauria: Therizinosauroidea) from the Early Cretaceous of northwestern China”. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 45 (7), s. 769–779.
 
 
 
Paul, G.S. (2010). The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press. 156.
 
  
Zanno, L.E. (2010). "A taxonomic and phylogenetic re-evaluation of Therizinosauria (Dinosauria: Maniraptora)". Journal of Systematic Palaeontology. 8 (4): 503–543. [[doi:10.1080/14772019.2010.488045]]
+
http://home.comcast.net/~eoraptor/Therizinosauroidea.htm#Nanshiungosaurusbrevispinus
 
</small>
 
</small>
  
[[Kategoria:Dinosauria]]
+
[[Kategoria:Dinosauria]]  
[[Kategoria:Saurischia]]
+
[[Kategoria:Saurischia]]  
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
Linia 106: Linia 101:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Apt]]
+
[[Kategoria:Kampan]]
[[Kategoria:Alb]]
+
[[Kategoria:Mastrycht]]

Aktualna wersja na dzień 19:02, 7 maj 2020

Autor: Korekta:
Tomasz Sokołowski

Marcin Szermański

Maciej Ziegler

Krzysztof Lichota Kamil Kamiński


Nanshiungosaurus (nanszjungozaur)
Długość: ok. 4-5 m
Masa: ok. 600 kg
Miejsce występowania: Chiny, prowincja Guangdong

(formacja Nanxiong)

Czas występowania późna kreda (kampan - mastrycht)

ok. 71-68 Ma

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Therizinosauria

Therizinosauroidea

Therizinosauridae

Nanshiungosaurus1.png

Odpoczywająca para nanszjungozaurów. [3].

Wstęp

Nanshiungosaurus był średniej wielkości terizinozaurem żyjącym w kredzie na obszarze obecnych Chin. Prawdopodobnie, tak jak inni przedstawiciele rodziny, był on dziwacznym zwierzęciem o małej głowie, długiej szyi, pękatym tułowiu i silnych kończynach przednich, uzbrojonych w wielkie pazury, niestety nie można tego stwierdzić na pewno, ponieważ nie odnaleziono kości czaszki ani kończyn, a wszystko co o nim wiemy opiera się na analizach kręgów i miednicy.

Rekonstrukcja N. brevispinus. Autor: "EmperorDinobot". [1]

Historia taksonu

Nanshiungosaurus został opisany przez Donga w 1979 roku na podstawie skamielin odkrytych w formacji Yuanpu (=Nanxiong). Uznano go wówczas za małego zauropoda o szyi krótszej i grubszej niż znane do tej pory rodzaje, jednak zaprzeczyła temu miednica ze skierowaną do tyłu kością łonową, niespotykana dotąd u zauropodów. Jest ona dość podobna do miednicy Segnosaurus galbinensis i dlatego rodzaj ten umieszczono w obrębie celofyzoidów. Jednak struktura kręgów grzbietowych dowodzi jego pokrewieństwa z mongolskimi terizinozaurami. Obecnie jest on uważany za przedstawiciela rodziny Therizinosauridae bądź za terizinozauroida bliskiego tej rodzinie.

Materiał kopalny

Holotyp (IVPP V4731): kręgi odcinka szyjnego: obrotowy (135 mm; zaginiony), kolejne kręgi tego odcinka od 3-12 (dł. 1,27 m, w tym dwunasty 76 mm; wszystkie zaginione), kręgi grzbietowe 1-10 (730 mm; zaginione), sześć kręgów krzyżowych (680 mm), pierwszy kręg ogonowy (zaginiony), niekompletna kość biodrowa (726 mm), proksymalna część kości łonowej, proksymalna część kości kulszowej (474 mm). Wg Zanno (2010) część tego materiału została zagubiona.

"N". bohlini

Szkielet "N". bohlini. [2]

Gatunek ten został opisany przez Donga i Yu w 1997 roku na podstawie szczątków odkrytych w wyższych osadach formacji Xinminbao na terenie prowincji Gansu w Chinach, datowanych na wczesną kredę (aptalb). Holotyp (IVPP V 11116) należał do zwierzęcia znacznie większego niż N. brevispinus, o długości 5-6 m i ważącego co najmniej tonę. Obejmował on kręgi odcinka szyjnego: szczytowy, obrotowy (148 mm), trzeci (146 mm), czwarty (161 mm), piąty (163 mm), szósty (164 mm), siódmy (183 mm), ósmy (183 mm), dziewiąty (184 mm), dziesiąty (183 mm), jedenasty; żebra szyjne, kręgi grzbietowe (1-4, w tym pierwszy o dł. 124 mm) oraz fragmentaryczne żebra. "N". bohlini wykazuje unikalne cechy, odróżniające go od N. brevispinus. Był od niego większy i kilkadziesiąt milionów lat starszy, dlatego łączenie go w jeden rodzaj z N. brevispinus wydaje się bezzasadne. Może on reprezentować to samo zwierzę, co Suzhousaurus, nie ma jednak co do tego pewności ze względu na brak pokrywającego się materiału kopalnego. Jeśli rzeczywiści tak jest, prawidłową kombinację byłoby S. bohlini (Li i in., 2007). Może to również być osobny rodzaj.

Spis gatunków

Nanshiungosaurus Dong, 1979
N. brevispinus Dong, 1979
"N." bohlini Dong i Yu, 1997

Bibliografia

Li D., Peng C., You H., Lamanna, M.C., Harris, J.D., Lacovara, K.J., Zhang J. (2007). "A large therizinosauroid (Dinosauria: Theropoda) from the Early Cretaceous of northwestern China". Acta Geologica Sinica. 81 (4): 539–549. doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb00977.x.

Paul, G.S. (2010). The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press. 156.

Zanno, L.E. (2010). "A taxonomic and phylogenetic re-evaluation of Therizinosauria (Dinosauria: Maniraptora)". Journal of Systematic Palaeontology. 8 (4): 503–543. doi:10.1080/14772019.2010.488045.

http://home.comcast.net/~eoraptor/Therizinosauroidea.htm#Nanshiungosaurusbrevispinus