Rajasaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Tomasz Sokołowski | Alan Broka Maciej Ziegler [[Krzysztof Lichota]...”)
 
(poprawki meryt., usunięcie linkowania nic nie mówiących nazwisk)
Linia 5: Linia 5:
 
|-
 
|-
 
| [[Tomasz Sokołowski]]
 
| [[Tomasz Sokołowski]]
| [[Alan Broka]]
+
| [[Maciej Ziegler]]
[[Maciej Ziegler]]
+
 
 +
[[Alan Broka]]
  
 
[[Krzysztof Lichota]]
 
[[Krzysztof Lichota]]
Linia 18: Linia 19:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
| 9 m
+
| ? 9-11 m
  
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
| 1,5-2 t
+
| ? 1,5-4 t
  
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Indie]] - stan Gujarat, dystrykt Kheda
+
| [[Indie]] - stan Gujarat
  
 
<small>([[formacja Lameta]])</small>
 
<small>([[formacja Lameta]])</small>
Linia 46: Linia 47:
 
[[Abelisauridae]]
 
[[Abelisauridae]]
  
[[Carnotaurinae]]
+
?? [[Carnotaurinae]]
 
 
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |[[Plik:Rajasaurus.jpg|400px|]]
 
| colspan=2 |[[Plik:Rajasaurus.jpg|400px|]]
Linia 54: Linia 54:
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Rajasaurus'' to [[rodzaj]] dużego [[abelizaur]]a, który żył w późnej kredzie około 70-65 milionów lat temu w mastrychcie na terenach obecnych Indii, zawierający tylko jeden [[gatunek]] - ''R. narmadensis''.
+
''Rajasaurus'' to [[rodzaj]] dużego [[abelizaur]]a, który żył w późnej kredzie, około 71-65 milionów lat temu (w mastrychcie) na terenach obecnych Indii, zawierający tylko jeden [[gatunek]] - ''R. narmadensis''.  
 
 
''Rajasaurus'' był [[karnotauryn]]em, najbliżej spokrewnionym z madagaskarskim ''[[Majungosaurus]]'' i południowoamerykańskim ''[[Carnotaurus]]''.  
 
  
 
==Historia odkryć==
 
==Historia odkryć==
Po raz pierwszy został opisany w [[2003]] roku przez naukowców z amerykańskiego uniwersytetu w Chicago ([[Sereno]] i [[Wilson]]) oraz z GSI ([[Srivastava]], [[Bhatt]], [[Khosla]] i [[Sahni]]). Pierwsze szczątki zostały odkryte w latach [[1982]]-[[1984]] przez Suresha [[Srivastava]] z GSI (Geological Survey of India) na terenach dystryktu Kheda w stanie Gudżarat.
+
Został opisany w [[2003]] roku przez naukowców z amerykańskiego Uniwersytetu w Chicago ([[Sereno]] i [[Wilson]]) oraz z GSI - Geological Survey of India (Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni). Pierwsze szczątki zostały odkryte w latach [[1982]]-[[1984]] przez Suresha [[Srivastava]] z GSI na terenach dystryktu Kheda w stanie Gudżarat.  
 
 
Kolejne skamieniałości odkryła w formacji Lameta, blisko miasta Dżabalpur w centralnych Indiach, indyjsko-amerykańska ekspedycja, podczas wyprawy do doliny Narmad. Do ekspedycji należeli przedstawiciele amerykańskich uniwersytetów w Michigan i Chicago oraz indyjskiego Uniwersytetu Pandżab. Duża odległość dzieląca miejsca odkryć kości radżazaura sugeruje, że gad ten występował w prawie całych Indiach.
 
  
==Materiał kopalny i budowa==
+
Kolejne skamieniałości odkryła w formacji [[Lameta]], blisko miasta Dżabalpur w centralnych Indiach, indyjsko-amerykańska ekspedycja, podczas wyprawy do doliny Narmad. Do ekspedycji należeli przedstawiciele amerykańskich uniwersytetów w Michigan i Chicago oraz indyjskiego Uniwersytetu Pandżab. Duża odległość dzieląca miejsca odkryć kości radżazaura sugeruje, że gad ten występował w prawie całych Indiach.
[[Plik:Rajasaurus2.jpg|thumb|right|400px|Czaszka radżazaura. [http://www.paulsereno.org/paulsereno/discoveries/rajasaurus.htm] ]]
+
[[Plik:Rajasaurus1.jpg|thumb|right|200px|Opisany materiał kopalny radżazaura. [http://dinoweb.ucoz.ru/forum/66-1106-28] ]]
 +
[[Plik:Rajasaurus2.jpg|thumb|right|200px|Rekonstrukcja czaszki radżazaura. [http://www.paulsereno.org/paulsereno/discoveries/rajasaurus.htm] ]]
 +
[[Plik:Rajasaurus2.gif|thumb|right|200px|Nieopisany materiał czaszkowy radżazaura. Autor: M. Hallet [http://www.paulsereno.org/paulsereno/discoveries/rajasaurus.htm] ]]
  
Materiał kopalny tego [[teropod]]a składa się między innymi z kości kończyn przednich i tylnych, kręgów szyjnych, grzbietowych, sakralnych i ogonowych, kości miednicy, prawie kompletnej czaszki (jest to jedyna czaszka dinozaura odkryta w Indiach), kości górnych i dolnych szczęk oraz zębów.  
+
==Materiał kopalny==
 +
Materiał kopalny tego [[teropod]]a składa się z: (holotyp GSI 21141/1-33) mózgoczaszki, trzony kręgu szyjnego, niekompletnych kręgów grzbietowych, kości krzyżowej, niekompletnych kręgów ogonowych, częściowych: łopatki, kk. biodrowych, k. łonowej, kk. udowych (jedna kompletna), piszczeli, strzałki i kości śródstopia (II i IV) oraz z przypisanego materiału: ([[paratyp]]y ''[[Lametasaurus]]''): k. krzyżowwej, biodrowej i piszczeli.
  
Gad ten posiadał mały, tępy róg na szczycie czaszki, nad oczodołem. Wyróżniał się także garbem ciągnącym się od nozdrzy. Kość biodrowa radżazaura jest bardzo podobna do biodra niepewnego dinozaura - ''[[Lametasaurus]] indicus'' - odkrytego w tej samej formacji.
+
W interniecie można się natknąć na zdjęcia kompletnej czaszki - nie wiadomo jednak, na ile jest to rekonstrukcja a na ile rzeczywista skamieniałość. Istnieją też rysunki sugerujące, że czaszka jest dość kompletna. Materiał ten nie jest jednak opisany.
 
 
Naukowcy wyliczyli, że gad ten mógł mierzyć nawet ponad 9 metrów długości i 3 metry wysokości, a więc być może nieco mniej niż największe [[abelizauryd]]y, takie jak wspomniane wcześniej ''[[Majungasaurus]]'', ''[[Carnotaurus]]'', ''[[Abelisaurus]]'' i ''[[Ekrixinatosaurus]]''.  
 
  
 
==Paleoekologia==
 
==Paleoekologia==
Jego pożywieniem mogły być niewielkie i średniej wielkości zauropody takie jak ''[[Isisaurus]]'', ''[[Jainosaurus]]'' i ''[[Titanosaurus]]'', lub ankylozaury, jak niepewny ''[[Brachypodosaurus]]''. Musiał jednak konkurować między innymi z - mniejszymi od siebie - indozuchem (''[[Indosuchus]]'') oraz jego prawdopodobnymi [[synonim]]ami - indozaurem (''[[Indosaurus]]'') i kompsozuchem (''[[Compsosuchus]]''), nienazwanym jeszcze nieabelizaurydowym [[abelizauroid]]em, a także ze swoim prawdopodobnym [[synonim]]em ''[[Lametasaurus]]''.
+
Jego pożywieniem mogły być niewielkie i średniej wielkości zauropody takie jak ''[[Isisaurus]]'' i ''[[Jainosaurus]]''.  
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 81: Linia 78:
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! ''Rajasaurus''
 
! ''Rajasaurus''
| [[Wilson]], [[Sereno]], [[Srivastava]], [[Bhatt]], [[Khosla]] i [[Sahni]], [[2003]]
+
| [[Wilson]], [[Sereno]], Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni, [[2003]]
 
|-
 
|-
 
! ''R. narmadensis''
 
! ''R. narmadensis''
| [[Wilson]], [[Sereno]], [[Srivastava]], [[Bhatt]], [[Khosla]] i [[Sahni]], [[2003]]
+
| [[Wilson]], [[Sereno]], Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni, [[2003]]
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>
+
<small>Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.
  
</small>
+
Wilson, J.A., Sereno, P.C., Srivastava, S., Bhatt, D.K., Khosla, A. & Sahni, A. (2003) "A new abelisaurid (Dinosauria, Theropoda) from the Lameta Formation (Cretaceous, Maastrichtian) of India" Contributions from the Museum of Paleontology, the University of Michigan, 31, 1-42.</small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]

Wersja z 17:10, 27 mar 2012

Autor: Korekta:
Tomasz Sokołowski Maciej Ziegler

Alan Broka

Krzysztof Lichota


Rajasaurus (radżazaur)
Długość: ? 9-11 m
Masa: ? 1,5-4 t
Miejsce występowania: Indie - stan Gujarat

(formacja Lameta)

Czas występowania 71-65 Ma

późna kreda (mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Ceratosauria

Abelisauridae

?? Carnotaurinae

Rajasaurus.jpg

Rekonstrukcja przyżyciowa Rajasaurus. Autor: Sergey Krasovskiy. [4]

Wstęp

Rajasaurus to rodzaj dużego abelizaura, który żył w późnej kredzie, około 71-65 milionów lat temu (w mastrychcie) na terenach obecnych Indii, zawierający tylko jeden gatunek - R. narmadensis.

Historia odkryć

Został opisany w 2003 roku przez naukowców z amerykańskiego Uniwersytetu w Chicago (Sereno i Wilson) oraz z GSI - Geological Survey of India (Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni). Pierwsze szczątki zostały odkryte w latach 1982-1984 przez Suresha Srivastava z GSI na terenach dystryktu Kheda w stanie Gudżarat.

Kolejne skamieniałości odkryła w formacji Lameta, blisko miasta Dżabalpur w centralnych Indiach, indyjsko-amerykańska ekspedycja, podczas wyprawy do doliny Narmad. Do ekspedycji należeli przedstawiciele amerykańskich uniwersytetów w Michigan i Chicago oraz indyjskiego Uniwersytetu Pandżab. Duża odległość dzieląca miejsca odkryć kości radżazaura sugeruje, że gad ten występował w prawie całych Indiach.

Opisany materiał kopalny radżazaura. [1]
Plik:Rajasaurus2.jpg
Rekonstrukcja czaszki radżazaura. [2]
Plik:Rajasaurus2.gif
Nieopisany materiał czaszkowy radżazaura. Autor: M. Hallet [3]

Materiał kopalny

Materiał kopalny tego teropoda składa się z: (holotyp GSI 21141/1-33) mózgoczaszki, trzony kręgu szyjnego, niekompletnych kręgów grzbietowych, kości krzyżowej, niekompletnych kręgów ogonowych, częściowych: łopatki, kk. biodrowych, k. łonowej, kk. udowych (jedna kompletna), piszczeli, strzałki i kości śródstopia (II i IV) oraz z przypisanego materiału: (paratypy Lametasaurus): k. krzyżowwej, biodrowej i piszczeli.

W interniecie można się natknąć na zdjęcia kompletnej czaszki - nie wiadomo jednak, na ile jest to rekonstrukcja a na ile rzeczywista skamieniałość. Istnieją też rysunki sugerujące, że czaszka jest dość kompletna. Materiał ten nie jest jednak opisany.

Paleoekologia

Jego pożywieniem mogły być niewielkie i średniej wielkości zauropody takie jak Isisaurus i Jainosaurus.

Etymologia

Jego nazwa oznacza "królewski jaszczur", zaś epitet gatunkowy pochodzi od miejsca odkrycia szczątków - doliny rzeki Narmad.

Spis gatunków

Rajasaurus Wilson, Sereno, Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni, 2003
R. narmadensis Wilson, Sereno, Srivastava, Bhatt, Khosla i Sahni, 2003

Bibliografia

Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.

Wilson, J.A., Sereno, P.C., Srivastava, S., Bhatt, D.K., Khosla, A. & Sahni, A. (2003) "A new abelisaurid (Dinosauria, Theropoda) from the Lameta Formation (Cretaceous, Maastrichtian) of India" Contributions from the Museum of Paleontology, the University of Michigan, 31, 1-42.